Kırık Hava Çalgıları

kırık hava çalgıları

T&#;rk Halk M&#;ziği nedir? T&#;rk Halk M&#;ziği t&#;rleri, &#;algıları, sanat&#;ıları ve &#;rnek t&#;rk&#; s&#;zleri

Haberin Devamı

2- Uzun Hava: Herhangi bir ölçüye dayanmayan, serbest ritimli Türk Halk Müziği türüdür. Doğaçlama geleneğinin bir parçası olan uzun havaların en bilinen formları bozlak, divan ve hoyrattır.

Türk Halk Müziği Çalgıları

1- Bağlama: Halk arasında daha çok saz adıyla bilinen, yedi telli bir enstrümandır. Bu tellerden beşi çelik, ikisi sırma bam telidir. Gelmiş geçmiş en eski müzik aletlerinden biridir. ''Kısa sap bağlama'' ve ''uzun sap bağlama'' olarak ikiye ayrılır. Bazı yörelerde tambura, kopuz ve çöğür gibi isimlerle de bilinir.

2- Ney: Sadece Türk Halk Müziğinde değil Tasavvufta da önemli bir yer tutan ney, budaklı kamışlardan yapılan nefesli bir çalgıdır. Çalınması en zor enstrümanlardan biridir. En bilinen ney çeşitleri, Davud Bolahenk Mabeyni, Yıldız Ney, Müstahsen ve Bolahenk Süpürde Mabeyni'dir. Gaysi Baykara ve Osman Dede en önemli neyzenler arasında yer alır.

3- Davul: Türk Halk Müziğinde en çok kullanılan vurmalı çalgıdır. Günümüzde hala devam eden asker uğurlama ve düğün gibi geleneksel kutlamalarda kullanılır. Tuğ ve köbürge isimleriyle de bilinir.

4- Zurna: Yedi delikli ve nefesli bir müzik aleti olan zurna, genellikle dut ve ceviz ağaçlarından yapılır. Baş, boru ve çatal olmak üzere üç bölümden oluşur. Boyutlarına ve yapıldığı malzemeye göre ondan fazla çeşidi vardır.

Haberin Devamı

5- Cümbüş: Zeynel Abidin Cümbüş tarafından geliştirildiği için bu ismi alan cümbüş, telli bir çalgıdır. Ahşaptan yapılan cümbüşlere ''ahenk'' denir.

Türk Halk Müziğindeki diğer çalgılar şu şekilde sıralanabilir: Kabak Kemane, Sipsi, Def, Zil, Kaşık, Tulum ve Cura.

Türk Halk Müziği Sanatçıları ve Örnek Türkü Sözleri

1- Aşık Mahzuni Şerif ( - )

Genelde taşlamaları ile bilinen Türk Halk Müziği sanatçısıdır. Müzik kariyeri boyunca 20'den fazla albüm ve plak çıkarmıştır.

Çıkardığı albüm ve plaklardan bazıları: Maraş Dramı, Yara Yara, Zevzek, Dom Dom Kurşunu

Hasılı sözümün tersine yürü

Görmesin gözlerim topalı körü

Nice yerden eksik etme ömürü

Haberin Devamı

Mahzuni Şerif'ten bık da öyle git

Tersname

2- Nida Tüfekçi ( - )

Çıkardığı albümlerin yanı sıra koro şefliği de yapmıştır. Konservatuar Okulunda Türk Müziği bölümünü kurarak, Türk Halk Müziğinin gelişmesinde önemli rol oynamıştır.

Çıkardığı albümlerden bazıları: Sürmeli, Oyun Havaları, Allı Turnam

Yıldız akşamdan doğarsın

Dağlara boyun eğersin

Ben gibi yar mı seversin

Doğmayaydın mavi yıldız

(Bu türkü Nida Tüfekçi tarafından derlenmiş ve notaya alınmıştır.)

Diğer Türk Halk Müziği sanatçıları: Arif Sağ, Muzaffer Sanrısözen, Ruhi Su, Aşık Veysel, Bedia Akartürk)

Türk halk müziği

Türk halk müziği, kısaca Türkü,Türkiye'nin çeşitli yörelerinde farklı ağızlar ve formlarda söylenen Türkçe yöreseletnik müziklerin tümü. Yapısal olarak folklorun bir parçası olan Türk halk müziği (kısaca THM), sözlü halk müziği ve sözsüz halk müziği olmak üzere ikiye ayrılır. Sözlü halk müziğine genel olarak türkü adı verilir. Sözsüz halk müziği ise düzenli yöresel çalgı ezgileridir. KlasikTürk halk müziği, çeşitli yörelerden derlenmiş birçoğu anonim olan türkülerden ve sözsüz halk müziklerinden oluşur, anonim eserlerin sözü ve bestesinin kime ait olduğu bilinmez ve yöreye mâl olmuştur. Modern Türk halk müziği ise, 'li yıllardan sonraki dönemde eski yöresel müzik kalıpları örnek alınarak oluşturulmuş, sözü ve bestesi belli olan halk müzikleridir. Türk halk müziği, halk oyunları ve halkbilim ile de yakından ilgilidir. Bunun dışında genel karakteristiğine göre; bektaşi, halay, teke, zeybek gibi türlere ayrılır. Ayrıca il bazında türküler kategorilendirilmiştir.

Etimoloji[değiştir
funduszeue.info Sistemi: Usul, ölçü yerine kullanılan bir kavramdır. Çünkü usul genel olarak Türk Müziğinde, ölçü yanında bir de tavır ve üslubu belirler. Türk Halk Müziğinde güney doğunun 5/8'lik parçası ile Köroğlu veya Sümmani'nin havasının 5/8'liği, tavır ve üslup olarak da birbirinden ayrılır. Kavramlaşmanın diğer söylenmesi gereken yönü ise, yine bu usullerin ölçü ile değil, belirli adlarla anılmasıdır: Karşılama, Zotlatma, Datdiri, Gakgili gibi adlar hızlı 9'lu vuruşlu usulleri, Metelik, Şıkıldım, Sağma, Zahma gibi adlar, 2 vuruşlu usulleri belirlemektedir.

Türk Halk Müziği usulleri üç bölümde incelenir.
1) Ana usuller ve üçerli şekilleri (2,3 ve 4 birim vuruşlu)
2) Bileşik usu1ler (5,6,7,8,9 birim vuruşlu)
3) Karma usuller (10 ve daha fazla birim vuruşlu)
Usullerle ilgili geniş bilgi, Sarısözen'in Türk Halk Müziği Usulleri kitabının içeriği anlatılırken verilmiştir.
C. Türler, Şekiller, Biçimler: Türk Halk Müziği ezgileri yapı bakımımdan uzun hava ve kırık hava olmak üzere ikiye ayrılır. Kırık hava; belirli bir dizisi olan ve bu dizi içerisinde belirli bir usulle seyreden ezgileridir. Kırık havalar, anlatım ve söyleniş biçimi gibi çeşitli unsurlara göre ''zeybek'', ''bengi'', ''güvende'', ''bar'', ''horon'' gibi değişik isimler alırlar. Uzun hava; belirli bir dizisi olan ve bu dizi içerisinde belirli seyri bulunup, serbest bir ağızla söylenen ezgileridir. çoğu zaman bir solist ses tarafından söylenmekle beraber, ''gurbet havası'' gibi ezgilerde eşlikli okumaya da rastlarız. Hem yöreden yöreye, hem de okunuş üslubu bakımımdan uzun havalar da ''maya'', ''hoyrat'' ''bozlak'', ''gurbet havası'', ''divan'', ''yol havası'' gibi formlara, biçimlere ayrılırlar. Bunlardan birkaçını açıklayalım: Mayanın, özel ezgisi yanında, en belirleyici unsuru sözlerdir. Hece ölçüsünün 8+3= 11 kalıbıyla yazılmış, dört dizeli şiirler söylenir. Doğu Anadolu'da yaygın olan bir uzun hava biçimidir. Ayrıca ''cılgalı maya'', ''düz maya'' gibi çeşitleri de vardır. Divan da aruz ölçüsünün ''failatün, failatün, failatün, failün'' kalıbıyla yazılmıştır. Daha sonra halk şiirinin 15'li hece ölçüsü ile söylenen şiirlere de ''divan'' denmeye başlanmıştır. Aruz ölçüsü ile şiir yazan şairlerin şiirlerini ''divan'' adında bir çeşit antolojide toplamalarından dolayı, bu tür yazılmış ve halk arasında da yaygın olarak söylenen parçaların hepsine bugün ''divan'' denmektedir. ''Müstezat'', ''Semai'', ''Kalenderi'' gibi çeşitleri hem şiir biçimi, hem ezgi bakımımdan birbirinden farklı olmasına karşılık, hep divan diye anılmaktadır.
Türk Halk Müziği ezgileri ayrıca sözsüz (çalgısal-enstrümantal) ve sözlü olmak üzere de ikiye ayrılırlar. Sözsüz ezgiler, belirli bir veya birden fazla çalgıya, söz eşliksiz olarak çalman kırık hava veya uzun hava türündeki ezgilerdir. Oyun havalarını, peşrevleri, güreş havalarını ve uzun hava ayaklarını (zemin, yol gösterici ezgi) örnek verebiliriz. Sözlü ezgiler, çalgı eşliği olsun ya da olmasın, halk şiiri tarzında yazılmış sözler aracılığı ile sadece sözle icra edilen ezgilerdir. Sözlü halk ezgilerinin en çok rastlanılan biçimleri ''bentlerden'' sonra, ''bağlantı'' (nakarat, kavuştak, dönderme) denen belirli kalıpların tekrar edildiği biçimlerdir ki; buna ''türkü'' adı verilir. Türküler, genellikle belirli bir konuyu işleyen ve anlam bakımından birbirine bağlı bentlerden meydana gelmiştir .Türkülerin diğer bir yaygın şekli ise ''mani dörtlük'' lerinden oluşan şeklidir. Bu dörtlüklerin arka arkaya kullanımında bir anlam bütünlüğü yoktur. Sonradan bir araya getirilmişlerdir.

Bentlerden oluşan türkülere örnek:
    I. bent     :    Dön beri dön beri de yüzün göreyim
                             Yüzün görenlere kurban olayım
     Nakarat    :             Gel gülüm gel ha gel gel
(Kavuştak-Bağlantı)    Gel şirin gel di gel gel
                               Di gel di gel adına kurban
               Di gel di gel şanına hayran
               Di gel di gel gadan ben alım.
    II. Bent    :Evlerin önü de paşa makamı
                     Çıkmaz kalem ile yazdım vefamı
    Nakarat    :Gel gülüm gel ha gel gel
                    Gel şirin gel di gel gel


Mani katarlarından oluşan türkülere örnek:
Merdiven üstündeyim
Dal boyun kastındayım
Yarim beni sorarsa
Ben murad üstündeyim

Yola giderim yavaş
Kundurama değdi taş
Yar ben senin yüzünden
Düşmana dedim gardaş
Sür koyunu hansa
Sözle sözün varısa
Beş günüm sana feda
On gün ömrüm varısa


nest...
34703 34704 34705 34706 34707