Ingilizcede Did Nasıl Kullanılır

İngilizcede kullanılan zamanlar Türkçedekilerden daha fazladır. Ana zamanlardan olan geçmiş zaman, bu iki dil arasındaki ortak kesişim kümesindedir. Geçmişte belli bir zamanda gerçekleşmiş ve bitmiş olan olayların aktarımında kullanılan simple past tense, geçmişte bir defa yaşanmış olaylarda, geçmişteki bağlantılı birden fazla durumun anlatımında, geçmiş zamanda bir süre devam etmiş olaylarda ve eski alışkınlıkların aktarımında kullanılır.

Simple Past Tense Kullanım Alanları ve Örnekleri

Geçmişte Bir Defa Yaşanmış Olaylarda Simple Past Tense

Geçmişte belli bir zamanda gerçekleşmiş olayları aktarırken “simple past tense” kullanılır.

Örnek:

I went to Ankara last week.
Geçen hafta Ankara’ya gittim.

You took his money yesterday.
Onun parasını dün aldın.

He robbed this store 1 hour ago.
O, bu dükkânı 1 saat önce soydu.

We completed this job last year.
Biz bu işi geçen sene tamamladık.

Geçmişte Bağlantılı Olayların Anlatımında Simple Past Tense

Aynı olay kapsamında birbirini tamamlayan birden fazla olay varsa bunların aktarımında “simple past tense” kullanılır.

Örnek:

I went home and took my purse.
Eve gittim ve çantamı aldım.

I was a young man when the war broke out.
Savaş çıktığında ben genç bir adamdım.

Geçmişte Bir Süre Devam Etmiş Olaylarda Simple Past Tense

Geçmişte belli bir zaman aralığında devam etmiş ve sonlanmış olayları aktarırken“simple past tense” kullanılır.

Örnek:

She played football for 3 years.
O 3 yıl futbol oynadı.

We stayed in their home for 1 month.
Onların evinde 1 ay kaldık.

I laid in the sun all day.
Bütün gün güneşin altında uzandım.

Eski Alışkanlıklardan Bahsederken Simple Past Tense

Geçmişte sahip olduğumuz ancak günümüzde devam ettirmediğimiz eski alışkanlıklarımızdan bahsederken“simple past tense” kullanırız.

Örnek:

I used to smoke everyday.
Eskiden her gün sigara içerdim.

She used to walk to work.
O eskiden işe yürürdü.

They used to fight all the time.
Onlar eskiden sürekli kavga ederlerdi.

Simple Past Tense Cümle Yapıları ve Kullanımları

“Simple past tense”te cümle yapısı kısaca şöyledir:

İngilizcedeki geçmiş zaman cümlelerinde dikkat edilmesi gereken en önemli nokta fiilin 2. hâlini kullanmaktır. Bazı fiiller sonuna sadece “-ed” alarak “past tense”e çevrilir. Bu fiillere düzenli fiiller denir. Bazı fiiller ise son harflerine göre “-d”, “-ed “ ,”-ied” alarak “past tense”e çevirilir. Bu fiillere de düzensiz fiiller denir.

Örnek:

Watch -> Watched

Play -> Played

Stop -> Stopped

Need -> Needed

Help -> Helped

Plan -> Planned

Sonu “-y” ile biten fiilleri 2. hâline çevirirken, “-y” harfinden önce sessiz harf geliyorsa “-y” harfi düşer ve “-ied” eki eklenir.

Örnek:

Worry -> Worried

Cry -> Cried

Study -> Studied

Düzensiz fiillerde, fiil“simple past tense”e çevrilince tamamen değişime uğrar. Bunların belli bir kuralı yoktur ve maalesef ezberlenmesi gerekir.

Örnek:

Eat -> Ate

Do -> Did

Break -> Broke

Forget -> Forgot

Go -> Went

Take -> Took

Swim -> Swam

Olumlu Cümlelerde Simple Past Tense

“Simple past tense”te olumlu cümle yapısı şu şekildedir:

Örnek:

I studied English.
Ben İngilizce çalıştım.

You went to school yesterday.
Sen dün okula gittin.

He played basketball.
O basketbol oynadı.

She danced well.
O çok iyi dans etti.

It ate only meat.
O sadece et yedi.

We watched TV together last week.
Biz geçen hafta beraber televizyon izledik.

You did your job smoothly.
Siz işinizi kolayca yaptınız.

They opened their door last night.
Onlar geçen gece kapılarını açtılar.

Olumsuz Cümlelerde Simple Past Tense

“Simple past tense”te olumsuz cümle yapısı şu şekildedir:

Bir fiili “simple past tense”e çevirirken içine “did” saklanıyor ve “-ed”, “-ied” olarak fiilin sonunda kendisini belli ediyor gibi düşünebilirsiniz. Cümle olumsuz yapılacağı zaman ise fiilin içinde saklanan “did” dışarı “didn’t” olarak çıkar ve fiil yalın hâline döner.

Örnek:

I didn’t study English last week.
Ben geçen hafta İngilizce çalışmadım.

You didn’t go to school yesterday.
Sen dün okula gitmedin.

He didn’t play basketball.
O basketbol oynamadı.

She didn’t dance well.
O çok iyi dans etmedi.

It didn’t eat meat.
O et yemedi.

You didn’t do your job.
Siz işinizi yapmadınız.

Soru Cümlelerinde Simple Past Tense

“Simple past tense”te soru cümlelerinin kalıbı şu şekildedir:

Olumlu Soru Cümleleri

Örnek:

Did I study English yesterday?
Ben dün İngilizce çalıştım mı?

Did you go to school last week?
Sen geçen hafta okula gittin mi?

Did he play basketball?
O basketbol oynadı mı?

Did she dance well?
O çok iyi dans etti mi?

Did it eat only meat?
O sadece et mi yedi?

Did we watch TV yesterday?
Biz dün televizyon izledik mi?

Olumsuz Soru Cümleleri

Örnek:

Didn’t I study English?
Ben İngilizce çalışmadım mı?

Didn’t you go to school?
Sen okula gitmedin mi?

Didn’t he play basketball?
O basketbol oynamadı mı?

Didn’t she dance well?
O çok iyi dans etmedi mi?

Didn’t it eat meat?
O et yemedi mi?

Didn’t we watch TV last night?
Biz dün akşam televizyon izlemedik mi?

Didn’t you do your job?
Siz işinizi yapmadınız mı?

Daha önce gerçekleşmiş durum cümlelerinden ya da eylemlerden bahsedildiğinde kullanılır.

Past Simple Tense

1. İçerisinde fiil olmayan durum cümlelerinden bahsedildiğinde kullanılır.

Olumlu cümlelerde özneden sonra was / were, olumsuz cümlelerde özneden sonra was not (wasn&#;t) / were not (weren&#;t), soru cümlelerinde ise özneden hemen önce was / were gelir.

Peki, nerede was ve nerede were kullanmak gerekiyor?

Özne tekil (bir tane) ise was, çoğul (birden fazla)ise were kullanılır.

Olumlu Cümle: Özne + was / were + nesne + zaman

I was happy with her last year.
Geçen sene onunla birlikte mutluydum. Bu cümlede &#;ben&#; öznesi tekil olduğu için &#;was&#; gelmiştir.

They were very ill yesterday.
Onlar dün çok hastaydılar.

Olumsuz Cümle: Özne + was not / were not + nesne + zaman

You were not at work last Monday.
Geçen Pazar işte değildin. 

Your friend was not alone at the party yesterday.
Dün arkadaşın partide yalnız değildi. Bu cümlede &#;senin arkadaşın&#; öznesi tekil olduğu için &#;was&#; gelmiştir.

Soru Cümlesi: Soru kelimesi (şayet varsa)+ was / were+ özne + nesne + zaman

Where was she at 10 o&#;clock last night?
Dün gece saat 10&#;da neredeydi? Bu cümlede soru kelimesi olduğundan öncelikle &#;where&#; gelmiştir.

Were they good friends?
Onlar iyi arkadaş mıydılar? Bu cümlede soru kelimesi olmadığından direkt yardımcı fiil (was / were) ile cümleye başlanmıştır.

Daha fazla örnek cümle ve detaylı anlatım için Was, Were Konu Anlatımı sayfasına göz atabilirsiniz.

2. Geçmişte belli bir zamanda gerçekleşmiş eylemlerden bahsedildiğinde kullanılır.

Olumlu cümlelerde özneden sonra fiilin 2. hali, olumsuz cümlelerde özneden sonra &#;did not&#; veya kısaltılmış hali olan &#;didn&#;t&#; ile birlikte fiilin 1. hali, soru cümlelerinde ise özneden önce &#;did&#; ve özneden sonra fiilin 1. hali gelir.

Olumlu Cümle: Özne + fiil 2. hali + nesne + zaman
They lived in London for 2 years.
Onlar Londra&#;da 2 sene yaşadılar. 

Olumsuz Cümle: Özne + did not (didn&#;t) + fiil 1. hali + nesne + zaman
Theydid not livein London for 2 years.
They didn&#;t live in London for 2 years.
Onlar Londra&#;da 2 sene yaşamadılar.

Soru Cümlesi: Soru Kelimesi (Varsa) + özne + fiil 1. hali + nesne + zaman?
Didtheylivein London for 2 years?
Onlar Londra&#;da 2 sene yaşadılar mı?

Wheredidthey livefor 2 years?
Onlar 2 sene boyunca nerede yaşadılar? Bu cümlede soru kelimesi olduğundan ilk önce gelmiştir.

Olumlu Cümleler

We went to Paris for holiday last year.
Geçen sene tatile Paris’e gittik.

Our friends passed their exams in good grades.
Arkadaşlarımız sınavlarını iyi derecelerde geçtiler.

We made many friends when we lived in London.
Londra’da yaşadığımızda çok arkadaşlar edindik.

We watched television until midnight yesterday.
Dün gece yarısına kadar televizyon seyrettik.

Yukarıdaki cümleyi aşağıdaki şekilde de kurabiliriz. İki cümle arasında anlam açısından bir fark yoktur. Kullanım açısından ise aralarındaki tek fark özneden sonra “did” gelmesi ve hemen ardından fiilin 1. halinin (did + fiil 1. hali) kullanılmasıdır.

We did watch television until midnight yesterday.
Dün gece yarısına kadar televizyon seyrettik.

Olumsuz Cümleler

We did not join them in dinner yesterday.
Evvelsi gün akşam yemeğinde onlara katılmadık.

We did notmake many friends when we lived in London.
Londra’da yaşadığımızda çok arkadaş edinmedik.

Olumsuz cümlelerde &#;did not&#; yerine kısa formu olarak &#;didn&#;t&#; kullanılabilir.

Did your girl-friend call you last night?
Dün gece kız arkadaşın seni telefonla aradı mı?

Soru Cümleleri

Did you make many friends when you lived in London?
Londra’da yaşadığınızda çok arkadaş edindiniz mi?

Did your sister get married last month?
Kız kardeşin geçen ay mı evlendi?

Did they win the game yesterday?
Dün oyunu kazandılar mı?

3. Geçmişte gerçekleşmiş sıra eylemlerden bahsedildiğinde kullanılır.

I woke up at am, washed my face, got dressed and left home at am.
Sabah ’da uyandım, yüzümü yıkadım, üzerimi giyindim ve ’te evden çıktım.

We visited their factory at am, had a meeting with their directors for 1 hour and left them at am
Öğleden önce ’da fabrikalarını ziyaret ettik, yöneticileriyle 1 saat toplantı yaptık ve ’da çıktık.

4. Aşağıdaki zaman ifadeleriyle birlikte kullanılır.

yesterday : dün
ago  : önce
for  : boyunca, dır
last  : geçen, en son
in  : de, da (yıl içeren tarihlerde)
on  : de, da (ay ve gün içeren tarihlerde)

when  : .. zaman, …. ınca

Where did you stay 2 days ago?
İki gün önce nerede kaldın?

I lived in Spain for 5 months.
5 Ay boyunca İspanya’da yaşadım.

When Sarah arrived at home, she called me immediately.
Sarah eve vardığında (vardığı zaman) beni hemen telefonla aradı.

When did you last visit your parents?
En son ne zaman ebeveynlerini (anne ve babanı) ziyaret ettin?

Aşağıdaki zaman ifadeleri cümle içerisinde fiilden önce gelirler.

last : geçen, en son
never : asla, hiç, hiçbir zaman (cümleye olumsuzluk katar)
ever : hiç (olumsuz ve soru cümlelerinde kullanılır)

When did they last go to cinema?
Onlar sinemaya en son ne zaman gittiler?

They never did their homeworks because they were lazy students.
Onlar tembel öğrenciler oldukları için ev ödevlerini hiçbir zaman yapmadılar. 

Did you ever fight when you worked together?
Birlikte çalıştığınız zaman hiç kavga ettiniz mi?

Alıştırmalar

Sizler için hazırlanan aşağıdaki testleri çözmeniz konuyu daha iyi kavramanızı sağlayacaktır.

Cevap Anahtarları

Yardımcı Fiil Testi (Was, Were, Did) 
1) were 2) was 3) did, were 4) did, was 5) were
6) were, did 7) were, did 8) were, did 9) was, was 10) was, did

Uygun İfadeyi Bulma Testi 
1) was, learned 2) didn&#;t study 3) knocked, was 4) did, visit 5) were, got
6) did, did not 7) was, didn&#;t 8) lost, was 9) did, called 10) visited, stayed

Dil Bilgisi

Dil Bilgisi

4 dakikalık okuma

Yıllardır söylendiği gibi İngilizce artık dünya üzerinde en çok konuşulan dil ve bu geçerliliğini de uzun süre koruyacak gibi&#; Özellikle de dünyayı akademik, politik veya ekonomik için takip etmek isteyenlerin ihtiyaç duyduğu İngilizce; öğrenilmesi alternatif değil, ihtiyaç olan bir dil haline geldi.

Her dilde öğrenme sırasında pek çok zorlukla ve farklı kalıplarla karşılaşılır, İngilizce de bunlardan bir tanesi… Zaman çekimleri konusunda, İngilizceye ilk başlayanlar çeşitli sıkıntılar yaşarlar. Türkçeden farklılıkları mevcut olduğu için Future Tense, Simple Present Tense ve Simple Past Tense öğrenimde ilk etapta hemen herkes bir duraksar ve çözümsüz kaldığını düşünür. 

Biz de bu konunun üstünde durmak ve İngilizce öğrenenlere yardımcı olmak için bu yazımızda Simple Past Tense konusunu detaylı bir şekilde inceledik.

Simple Past Tense Nedir?

İngilizce geçmiş zaman olarak nitelendirilen Simple Past Tense, geçmişte olmuş bitmiş bir olayı anlatmak için kullanılır. Türkçe çeviride -dili geçmiş zaman şeklinde de ifade edilen Past Simple Tense’de cümle; özne, yüklem ve tümleç olarak yapılandırılır. Yani cümle özneyle başlar, yüklemle devam eder ve cümlenin tümleciyle neticelendirilir. 

Örnek: He went out with friends last night. 

Yukarıdaki cümlede görüldüğü gibi Simple Past Tense’de; önce özne, peşine yüklem ve en sonuna tümleç gelir. Şimdi İngilizce geçmiş zamanın cümle yapısına dair detayları yakından inceleyelim.

Past Simple Cümle Yapısı

Simple Past Tense cümle yapısını incelerken cümleleri üç farklı başlık altında toplamakta fayda var: Olumlu cümle yapısı, olumsuz cümle yapısı ve soru cümle yapısı.

• Past Simple Olumlu Cümleler

Simple Past Tense olumlu cümlelerde standart cümle yapısı mevcuttur. Özne, yüklem ve tümleç şeklinde kurulan olumlu cümlelerde, yüklem ikinci halini almaktadır. Yani; Subject + V2 + Object

Örnek: I bought this pencil yesterday. 

Burada yüklem olarak “buy”ın ikinci hali kullanılmaktadır. “Buy” irregular bir fiil olduğu için ikinci hali yukarıdaki gibi olur. Regular bir fiilde ise fiile -ed takısı gelir ve İngilizce geçmiş zaman cümle yapısı aynı şekilde uygulanır.

Örnek: I invited him to the party last night.

• Past Simple Olumsuz Cümleler 

Simple past tense’deki bir diğer cümle yapısı da olumsuz cümlelerdir. Olumsuzluk yaratmak için “didn’t” kullanılır ve yüklemin birinci hali cümlede yer alır. Yani Subject + didn’t + V1 + Object olacak şekilde cümleler oluşturulur.

Örnek: I didn’t buy a pencil yesterday.

Örnek: I didn’t invite him to the party last night.

Yukarıdaki iki cümleyi de incelediğimizde olumsuz durumlarda didn’t geldiğinde regular ya da irregular fiil fark etmeksizin fiilin ilk hali kullanılır.

• Past Simple Soru Cümleleri

İngilizce geçmiş zamandaki soru cümlelerinde de olumsuz ve olumlulardaki gibi bir kalıp vardır. Bu kalıp Did + Subject + V1 + Object şeklinde kullanılmaktadır. Yani Simple Past Tense sorularında fiil birinci hale gelirken, soru cümlelerinin başında kullanılan “do” “did”e dönüşmektedir.

Örnek: Did you buy pencil yesterday?

Örnek: Did you invite him to the party last night?

Simple Past Tense “Did” soru kalıplarına ek olarak bir de WH Question olarak nitelendirdiğimiz ve “What, When, Who” gibi kelimelerle başlayan soru cümleleri vardır. Burada cümle yapısı Wh + did + Subject + V1 + Object biçimindedir.

Örnek: Where did you go last night?

Örnek: What did you do last weekend?

Past Simple Ne Zaman Kullanılır?

Geçmiş zaman İngilizce, geçmişte olan ve biten olayları ifade etmek için kullanılmaktadır. Özellikle geçmişte ne zaman olduğu belli olan olayları ifade etmek için tercih edilen Simple Past tense, cümlede zaman belirtilirken tercih edilir. Eğer ki cümlede yesterday, ago, last gibi kelimeler ile zaman belirteceksen, Simple Past tense kullanmalısın.

Örnek: I saw him yesterday.

Örnek: I went to a party two weeks ago.

Örnek: I lived in İstanbul from to

Past Simple Was &#; Were Kullanımı

Was-were yapısı Simple Present Tense’de olan “to be”nin geçmiş zamana uyarlanmış halidir. Geçmişte yaşanmış herhangi bir durumu belirtmek için “I, He, She, It” öznelerinde “was” kullanılırken, “You, They, We” öznelerinde “were” kullanılır.

Örnek: When I was 16 years old, I broke my legs.

Örnek: They were in Paris last summer.

Past Simple Used To Kullanımı

Geçmişte belirli bir zaman diliminde yapılan ama mevcut zaman diliminde yapılmayan olaylar için Simple Paste Tense’de “used to” kullanımı gerçekleştirilir.

Örnek: I used to ride a bike when I was a child.

Örnek: My friend used to play tennis in the past.

Örnek: I used to watch TV until morning when I was 18 years old.