Radyasyon Yaymayan Tomografi

Yapılan araştırma çalışmalarına göre, Dünya ülkeleri arasında en çok PET ve Tomografi cihazı kullanan 3. Ülkeyiz. Yani ülke olarak radyasyona oldukça maruz kalıyoruz. Bu durumdan hareketle, Türk bilim insanları radyasyon yaymayan tomografi cihazı geliştirdiler.

Prof. Dr. Yunus Söylet, Doç. Dr. Elif İnce, Prof. Dr. Cenk Büyükünal, Prof. Dr. Mehmet Eliçevik ve Prof. Dr. Haluk Emir’in çalışmaları doğrultusunda geliştirilen bu cihaz, Türk Patent ve Marka Kurumu’nun düzenlediği uluslararası yarışmada altın madalya kazandı.

Bu cihaz, özellikle mesanenin görüntülenmesi gerektiğinde hamilelerin, bebeklerin ve çocukların radyasyon almadan tedavi edilebilmesini amaçlıyor. Cihazın ticari olarak üretime geçmesi içinde çalışmalara başlandı. Çok yakın zamanda radyasyona maruz kalmadan tomografi ve PET cihazları kullanılarak tedavi görmeye başlayacağız.

Ayrıca Doç. Dr. Elif İnce bilimin ülke ekonomisine %90 oranında katkı sağladığını şu cümleleriyle açıklıyor:

Genel Kültür

Bilim

Bir Gurur Daha: Türk Bilim İnsanları Radyasyon Yaymayan Tomografi Cihazı Geliştirdi!

Son zamanlarda Türk bilim insanlarımızın yaptıkları çalışmalar ve elde ettikleri faydalı sonuçların sayısında dikkate değer bir artış var.

Bilim insanlarımızın keşfine geçmeden önce, radyasyon ile alakalı birkaç kritik bilgi verelim.

Radyasyon kelime anlamı olarak, yayınım, ışınım ya da saçılım demektir.

Elektriğin olduğu ve kullanıldığı her yerde, radyasyondan bahsetmek kaçınılmazdır lakin radyasyon ille de zararlı ya da ölümcül olmak zorunda değildir.

İyonize radyasyon, yayılan enerjinin çok yüksek miktarlarda olduğu zamanlarda görülür.

İyonize radyasyon yayımına sebep olan ve biz Türklerin de baya yaygın kullandığı bir cihazla devam edelim şimdi.

Tomografi, bizim ülkemizde nedense (!) bol bol kullanılıyor, bilmediğimiz bir yararı olsa gerek.

İşte bu cihazın yaydığı zararın farkında olan bir grup Türk bilim insanı, radyasyon yaymayan bir tomografi cihazı geliştirmiş.

Nükleer fizik uzmanı olan Doç. Dr. Elif İnce’ye göre geliştirdikleri cihaz sayesinde mesane görüntülenmesi gereken durumlarda hamilelere, bebeklere ve çocuklara radyasyon almadan görüntüleme yapılabilecek.

Tomografiye giren kişiyi radyasyona maruz bırakmayan cihaz ayrıca uluslararası bir yarışmadan da altın madalya kazanmış.

Konu hakkında DHA’a konuşan İnce’nin bilim ve ekonomiye olan katkıları hakkında söyledikleri de kulağa küpe edilecek cinsten:

Böyle değerli buluş ve çalışmaların sayısının katlanması, çoğalması ve ülkece daha bilinçli hale gelmemiz dileğiyle….

Bilgisayarlı tomografi kısaca BT işlemi, vücuttaki doku, damar, ciğer, ve kemiklerdeki hastalıkların tanısı için x ışınlarının kullanıldığı bir görüntüleme yöntemidir. Birden fazla görüntü çekilerek 3 boyutlu hale getirilen görüntüler, hastalığın tanısının konulmasında yardımcı olur.  Görüntülenme işleminde çekilen görüntüleri 3D hale getirildiği için alanlar hem tek tek özel olarak, hem de bir bütün halinde incelenebilir.

Bilgisayarlı Tomografi Nasıl Çekilir?

Rahatsızlığın tanısı için tomografi çekilmeniz gerekiyorsa, öncesindeki adımları bilmeniz rahatlamanıza yardımcı olacaktır. BT çekimi için hastanın masaya benzer uzun alanda hareketsiz yatması gerekir. Siz hareket etmeden yatarken, makine kişinin etrafında dönerek görüntüleri alır. İşlem sırasında biraz ses çıkması normaldir, korkulacak bir durum yoktur. Bazı çekimler esnasında görüntülerin net çıkması adına nefesinizi tutmanız istenebilir. Görüntüler

Bilgisayarlı Tomografi (BT) Hangi Hastalıkların Tespitinde Kullanılır?

Doktorunuza belirti ve semptomlardan bahsettikten sonra gerekli kan testlerini ve tomografi çekilmesini isteyebilir. Görüntülenme kullanılan hastalıklar arasında;

• Kanser taraması yapmak için
• Koroner arter hastalığı
• Kan pıhtıları ve kan damarı anevrizmaları
• Ülseratif kolit
• Sinüzit
• Omurga hastalıkları
• Böbrek ve mesane taşlarının tespiti
• Apseler
• Kafa, İskelet sistemi yaralanmaları
• İç organ yaralanmaları
• Alzheimer hastalığı
• Bir tümörün varlığını teşhis etmeye yardımcı olmak için
• Bir kanserin evresi hakkında bilgi vermek
• Bir kanserin tedaviye yanıt verip vermediğini belirlemek için
• Bir tümörün nüksünü tespit etmek

gibi durumlarda kullanılmakta ve hastalık tanısında başarılı sonuçlar alınmaktadır.

Bilgisayarlı Tomografi Zararları Nelerdir?

Tomografiye girmesi gereken hastalar, bu işlemi yaptırırken vücutlarına nasıl bir zararı olduğu konusunda şüpheleri bulunuyor. Tanı konma açısından büyük öneme sahip bilgisayarlı tomografi aynı zamanda görüntülenme esnasında iyonlaştırıcı radyasyon şeklinde x-ışınlarının kullanımını içerir. Yapılan araştırmalarda da iyonlaştırıcı radyasyonun kanser riskini arttırdığı ortaya konulmuştur.

Tomografi, standart görüntüleme yöntemlerine göre daha fazla radyasyon salgılamaktadır. Özellikle göğüs röntgeni ve mamografi işlemlerinde iyonlaştırılmış radyasyon kullanıldığı için risk daha fazladır. Bu durum göze alındığında bilgisayarlı tomografi riskleri özellikle kanser semptomları olan kişide daha tehlikeli bir hal almaktadır. Bilgisayarlı tomografi zararları hakkında şüpheleriniz varsa öncesinde doktorunuzla konuşmanız önerilir.

Çocuklarda BT Taramalarının Riskleri Nelerdir?

Çocuk yaşlarda bilgisayarlı tomografi işlemini yaptırmış kişiler daha yüksek risk altında olabilirler. Çünkü çocuklar gelişim sürecinde oldukları için radyasyona karşı daha duyarlıdır. BT taramaları sırasında radyasyona maruz kalma seviyesi, yetişkinleri ve çocukları farklı şekilde etkilemesi normaldir. Çocuklar ve bebeklerde tomografi riskleri yetişkinlere göre daha fazla olup, etkileri daha çabuk görülebilir.

Büyüyen vücutları ve vücutlarındaki hücrelerin bölünme hızının hızlı olması nedeniyle çocuklar, yetişkinlere göre radyasyona karşı daha hassas bünyeye sahiplerdir.

Aynı zaman çocuk ve bebeklerde tomografi cihazında sabit durmak yetişkinlere göre daha zor olabilir. Korkuyla beraber artan hareketleri sebebiyle, tomografi öncesinde sakinleştirici ilaçlar vermek gerekebilir. Bu da bilgisayarlı tomografinin istenmeyen durumlarından biridir.

Bilgisayarlı Tomografi Zararlarını Azaltmak İçin Neler Yapılmalıdır?

Bilgisayarlı tomografi, istemeseniz dahi, tanı işlemleri için kullanmak zorunda kalacağınız bir görüntüleme yöntemidir. Radyasyondan çekinilmesi sebebiyle BT makinası üreticileri tarafından çok daha düşük radyasyona sahip tomografi makinaları üretilmektedir. İnternational Avicenna Hastaneleri düşün radyasyon, hızlı tarama ve 3d görüntüleme gibi özelliklere sahip yeni nesil bilgisayarlı tomografi cihazlarını kullanmaktadır. Kendiniz ve çocuklarınız için yapabileceğiniz en kolay koruma, düşük radyasyon dozuna sahip bu makinelerin olduğu hastanelerimizi tercih etmek olacaktır.

Bilgisayarlı Tomografi (BT) Yararları Nelerdir?

Tomografi işlemi, radyasyon yayması sebebiyle temkinli yaklaşan bir uygulamadır ancak tanı işlemlerinde oldukça faydalı olabilmektedir. 3D görüntüleme sayesinde tanısı zor olan hastalıkların erken teşhisinde rol oynayarak , tedaviye daha hızlı başlamanızı sağlayabilir. Kanser taraması, akciğer tomografisi, göğüs tomografisi en çok kullanılan alanlar olmakla birlikte yumuşak doku zedelenmeleri ve damar görüntülemesinde de etkilidir. Zararları kadar tomografinin yararları olduğunu da göz önüne alarak , doktorunuzun isteği doğrultusunda tanı için bilgisayarlı tomografi (bt) çekilmekten korkmamalısınız. Avicenna Hastaneleri Uzman Radyoloji doktorlarımızı aşağıdaki listeden inceleyebilirsiniz.

Sıkça Sorulan Sorular

Avicenna Hastanesi Radyoloji Bölümü Uzman Doktorları

Türk Akademisyenleri Radyasyonsuz Tomografi Cihazı Geliştirdi

Türk akademisyenlerinin geliştirdiği ve radyasyon içermeyen görüntüleme cihazı Türk Patent ve Marka Kurumu’nun düzenlediği uluslararası yarışmada altın madalya ödülü kazandı. 
Doç. Dr. Elif İnce geliştirdiği “Alt Üriner Sistem Elektrik Empedans Tomografi” cihazı ile mesane görüntülenmesi gereken durumlarda hamilelere, bebeklere ve çocuklara radyasyon almadan görüntüleme yapılabileceğini hem de Tomografi ve PET için harcanan paradan ülke olarak yüzde 80 tasarruf edilebileceğini söyledi.

Dünyanın en çok radyasyon alan 3. ülkesi̇yi̇z

Türkiye'nin, dünya çapında PET ve Tomografi ile en çok görüntüleme yaptıran 3. ülke olduğunu belirten Doç. Dr. İnce mesane organı için geliştirdikleri cihazı şöyle anlattı: “Elektrik empedans tomografide; hiç radyasyon olmadan, günümüzde kullandığımız Tomografi ve PET cihazlarını içerdiği radyasyon vücuda girmeden, sadece elektrik sinyalleri kullanılarak 3 boyutlu görüntüleme sağlanmakta ve çok daha yüksek çözünürlükte görüntü elde edebiliyoruz. Çocuklarda, hamilelerde, bebeklerde çok rahatlıkla kullanılabiliyor. Bir de ülke olarak Tomografi ve PET kullanımında dünyada 3. sıradayız ve çok fazla radyasyon alıyoruz. Bu cihazın avantajı radyasyondan uzak durmamızı sağlayabilecek.”

Uluslararası yarışmada altın madalya

Doç. Dr. İnce; altın madalya kazanma hikayesini de anlattı ve şunları söyledi: “Türk Patent Kurumu; 2016 yılında patent tescili alan uluslararası patentleri fuar kapsamında sergiledi ve daha sonra uluslararası bir jüri değerlendirerek Bilim ve Sanayi Bakanlığı himayelerinde altın madalyaya layık görüldük. Altın madalya kazanan madalyamızın ticarileşme sürecine geçtik ve uygun yatırımcılarla görüşme safhasındayız. Şu anda aynı şekilde tescillenmesini beklediğimiz 2 patent başvurumuz daha var. Biz akademisyen olarak misyonumuzu yerine getiriyoruz ve Ülkemiz ekonomisine katkıda bulunmayı amaçlıyoruz.

Bu cihaz alt üriner sistem bozukluğu olan çocukların mesanelerinin görüntülenmelerinde kullanılabilir. Bu organa özel bir görüntüleme sistemi. Yurtdışında akciğer organı için yapılan çalışmalar var. İlk defa mesane için biz bunu geliştirdik. Özellikle çocuklar Tomografi ve PET cihazında çok fazla durmak istemezler. Kapalı alanda korkarlar ve huysuzlanırlar, ağlarlar. Bu cihaz ile basit bir düzenek ile onların vücutlarına dışarıdan yerleştireceğimiz elektrik sinyallerini algılama yöntemimiz ile çok rahatlıkla mesanelerinin görüntülerini alabiliyoruz.”

“Bi̇li̇mi̇n ülkeye ekonomi̇k olarak katkısı yüzde 90”

Patent başvurularının ve ardından ticari olarak üretilmeye ve satılmaya başlanan ürünlerin ülke çapında mali olarak büyük katkıları olduğunu belirten Doç. Dr. İnce, neden patent alınması gerektiğini şöyle anlattı: “Bir ülkenin üretiminin mevcut sağlayabileceği ekonomiye katkı yüzde 40 ise bilimin sağlayacağı katkı yüzde 90'dır. Üretim potansiyeli bellidir ve bunun üzerine çıkmak mümkün değildir. Fakat bilimin ticarileşmesi Ülke ekonomisini yüzde 90 kalkındırır. İnsanların patent başvuruları yapması ve bunun da ticarileşmesini sağlamaları gerekir.

Ticarileşme misyonu sağlayacak kısım ise üniversitelerimizdir. Bu nedenle tüm araştırmacıların ve öğrencilerin üniversiteleri kullanarak patent başvuruları yapmalıdır.