Mayalar Dünyayı Neye Benzetmiştir
kaynağı değiştir]
Mayalar’da hiyerarşik bir yönetim göze çarpar; klasik dönem boyunca her beyliğin en üst yöneticisine k’inich (kiniç okunur, "güneş yüz" anlamına gelir), ahau te‘ (ağaç bey), ch’ul ahau (kutsal ağa) ya da bakab (alemin direği, desteği) gibi çeşitli adlar verilmiştir. Bu yöneticiyle kan bağı olan (akraba olan) soylulara ise ahau (ağa, bey) denilirdi. İkincil derecede öneme haiz bazı kent ve merkezlerdeki yöneticilere ise sahl (çoğulu sahalo'ob) denirdi, bunlar ahau te ile yakın ilişki içinde olurlardı.[86]
Klasik-sonrası dönemin sonunda (MS ) Yucatan Yarımadası’nda yeni bir yönetim biçimi belirdi: Multepal denilen konfederasyon sistemi. Diğer kentler üzerinde hegemonyalarını kuran ilk kentler Chichén Itzá ve Mayapán oldu. Bu sistemde yönetim, birbirlerini “kardeş” sayan birçok kişiden oluşan bir konseyle icra ediliyordu. Bu hükûmet konseyi (multepal) üyelerinin unvanı ah tepal idi.
Mayapán’ın yıkımından () sonra Yucatan Yarımadası kuchkabal denilen 16 ya da 17 eyalete ya da beyliğe bölündü. Her kuchkabal ’ın başkentinde askeri, adli ve siyasi otoriteye sahip, halach uinik ("gerçek ve doğru adam") adlı bir bey bulunuyordu. Her kuchkabalbatabil ’ler denilen, batab ’lar tarafından yönetilen mahalli idarelere ayrılırdı. Her batabil de kuchkteel denilen, aşiretlerden oluşan küçük birimlere ayrılırdı. Aşiret reisleri ya da oymak başları zaman zaman yönetim meselelerini çözmek üzere, batab ’ın da katıldığı bir mecliste bir araya gelirlerdi. Batabil meclisleri aşiretlerin temsilcileriyle (ah k’ul) batab tarafından atanan temsilcilerden oluşurdu. Halach huinic aynı zamanda kuchkabal ’ın şamanı sayılırdı ve din adamları hiyerarşisi ona bağlıydı.
Din adamları[değiştir 15 Ekim , Dünyanın şeklini düz sanmaları gerçekten garip değil aslında çünkü o zaman teknoloji çok kısıtlıydı ve bilmeleri için çok çaba sarfetmeleri gerekiyordu. Her topluluğun farklı inançları olması da iletişimin kısıtlı olmasıyla açıklanabilir.
Dünyanın şeklini düz sanmaları gerçekten garip değil aslında çünkü o zaman teknoloji çok kısıtlıydı ve bilmeleri için çok çaba sarfetmeleri gerekiyordu. Her topluluğun farklı inançları olması da iletişimin kısıtlı olmasıyla açıklanabilir.