Hamilelikte Avuç Içi Yanması

Hamilelik döneminde kanda oranı oldukça artan hormonlar ve meydana gelen tüm fiziksel değişimler, birçok probleme neden olabilir.

Hamile kadınların büyük bir kısmı, özellikle gebeliğin üçüncü trimester döneminde ayak tabanlarının yanmasından yakınırlar. Genel görüşe göre bu durum beyaz tenli kadınlarda çok daha sık ortaya çıkmaktadır.

Hamilelikte ayak yanması bazen hafif bir şekilde rahatsızlık hissine neden olurken bazen de çok şiddetli şekilde hissedilebilir. Bu tür durumlarda anne adaylarının yaşam kalitesi doğrudan etkilenebilir.

Hamilelikte Ayak Altı Yanması Neden Olur?

Hamilelik döneminde vücutta meydana gelen en büyük değişimlerden bir tanesi, artan kan hacmidir. Bir kadının hamilelik dönemindeki toplam kan hacmi, hamilelik öncesi döneme göre yaklaşık %40 oranda artış gösterir.

Bu durumda ellere ve ayaklara giden kan akışı bir basınca neden olabilir ve el-ayak yanmalarına sebebiyet verebilir. Ancak hamilelikte ayak altlarının yanması, bunu etkileyen diğer nedenler ile birleştiğinde durum daha da güçleşebilir.

Hamilelikte Ayak Altlarının Yanmasına Neden Olabilen Etkenler Şunlardır;

• Artan Kan Hacmi
• Fazla Kilo
• Hormonlardaki Artış
• Gebelik Şekeri
• Vitamin Eksikliği
• Hipotiroidi
• Böbrek Problemleri
• Ayak Mantarı
• Ödem
• Magnezyum Eksikliği
• Elektrolit Dengesizliği
• Yüksek Tansiyon
• Stres ve Depresyon
• Kronik Olarak Yaşanılan Yorgunluk
• Uzun Saatler Boyunca Ayakta Kalmak
• Alerjik Problemler
• Yanlış Ayakkabı Seçimi
• Kansızlık
• Normalden Fazla Terleme
• Şeker Hastalığı Sebebi ile Oluşan Nöropatik Ağrılar

Hamilelik döneminde yoğun olarak yaşanan ayak yanmalarının sebepleri arasında; gebelik diyabeti, böbrek problemleri, hipotiroidi, ayak mantarı ve vitamin eksikliği bulunur.

Gebelik Diyabeti: Gestasyonel diyabet olarak da adlandırılan bu durumda el yanmalarının yanında, yoğun şekilde ayak tabanlarında yanma hissi oluşabilir.
Gebelik diyabetinin; genel olarak ellerde ve ayaklarda uyuşma, karıncalanma, güçsüzlük ve yanma hissi meydana getirme gibi durumlara neden olması mümkündür.

Böbrek Problemleri: Hamilelik döneminde kanda bulunan toksik maddeler, böbrekler iyi çalışmadığı durumlarda birikir ve bu da vücutta ayak yanmalarına neden olabilir.

Hipotiroidi: Tiroid hastalığının bir türü olan hipotiroidi, tiroid bezlerinin olması gerektiğinden daha az çalışması sonucunda ortaya çıkar. Bu durum, özellikle gebelik döneminde el ve ayak yanmasını tetikleyebilir. Hipotiroidi hastalığında tiroit bezleri normal işlevini gerçekleştirmediğinden, ellerde ve ayaklarda eklem ağrısı ve yanma hissi meydana gelebilir.

Ayak Mantarı: Bu mantar enfeksiyonu ayak parmaklarını ve topuklarını ciddi derecede etkileyen bir mantar türüdür. Mantar olan ayaklar aşırı kuru, kırmızı ve kaşıntılıdır. Bu durumda hamile kadının ayaklarında yanma hissi oluşabilir.

Vitamin Eksikliği: B12, B16, ve D vitamini alımlarının yeterli miktarda olmaması gebelikte el-ayak yanması sorununu ortaya çıkartabilir. Bu durum, gebelik sırasında rutin olarak yapılan tahlillerde kolaylıkla ortaya çıkabilir.

Hamilelik Döneminde Ayak Yanmasını Hafifletici İpuçları

• Giyilen çoraplar, ayak yanması şikayetinde oldukça önemli bir yer tutar. Sentetik çoraplar, ayaklardaki teri emmediği için ayaklarda yanmaya sebep olabilir. Pamuklu çoraplar giymek ayakların yanmasını azaltırken; ayrıca ayakkabıların hava alması, dıştan dikişli olması ve ayakları terletmeyecek şekilde olması oldukça önemlidir.
• Hamilelik dönemi boyunca ayakkabıların rahat olanlarının tercih edilmesi yararlı olacaktır.
• Ayak tabanlarında meydana gelen yanma hissini hafifletmek ve serin kalmasını sağlamak için, ayakların her gün güzel bir şekilde yıkanıp temizlenmeleri gerekir.
• Ayakların, ayakkabılar içerisinde daha rahat etmesi için ayak altı tabanlıklarının da kullanılması ayak altı yanması karşısında etkili olabilir. Bu yöntem de her zaman olmasa da bazı durumlarda tavsiye edilir.
• Günlük olarak giyilen kıyafetlerin dar olması, kan basıncını artırıcı bir özelliğe sebep olacağından ayakların yanma şiddetini artırabilir. Bu sebeple daha rahat ve bol kıyafetlerin tercih edilmesi ayak altı yanmasının geçmesine yardımcı olabilir.
• Hamile kadınların yoğun bir şekilde yanma yaşadığı günlerde, bir pet şişeyi soğuk su ile doldurarak ayaklarının altına koyması kısa sürede rahatlamasını sağlayacaktır.

• İçeriği temiz ve hamilelik döneminde kullanılabilen ayak altı ferahlatıcı jellerden kullanmak, kısa yoldan rahatlamayı sağlayacak bir diğer adımdır.
• Kolonya kokusu eğer rahatsız edici bir hisse neden olmuyorsa, ayak yanmaları için kullanılabilecek etkin yöntemlerden bir tanesini oluşturur. Buzdolabında bekletilerek soğutulan kolonyayı ayak tabanlarına sürmek, saniyeler içerisinde rahatlama sağlayacaktır.
• Sirke ise, doğal olarak ayak yanmalarında kullanılabilecek bir başka yöntemdir. Ilık su ile doldurulan bir kabın içerisine bir miktar sirke koyarak ayaklar bekletilebilir.
• Kan dolaşımının düzenli ve güzel bir şeklide çalışması için aktif olmak önemlidir. Hamilelik döneminde fazlasıyla hareketsiz kalmak, ayak yanması gibi birçok problemin daha şiddetli hissedilmesine neden olabilir. Bu sebeple eğer bir sağlık sorunu bulunmuyorsa, doktor önerisi ile spor yapmak oldukça önemlidir.

Not: Avuç içi ve ayak altı yanması her ne sebeple olursa olsun mutlaka doktora başvurulması gerekmektedir. Hamilelik döneminde kişiyi mutsuz ve rahatsız eden bu hastalık, hayati bir öneme sahip olmasa da yaşam kalitesini düşürmesi hastalığın tedavisi için yeterli bir sebeptir.

.

Pek çok hamileden duymuşsunuzdur. "Ellerim şişti, ayaklarım şişti" cümlelerini… Hamilelikte sık rastlanan şikayetlerden biridir ayaklarda ve ellerde görülen şişlikler. Hamileliğin ilk ayında pek rastlanmaz, hamilelik ayları ilerledikçe şişliklerin görülme sıklığı da artar. En sıklıkla ayaklarda, ayak bileklerinde oluşur. Ellerde daha nadir görülür. Ayakkabı ve yüzük sıkmaya başlayabilir. Ellerdeki ödem çok şiddetli olduğunda Karpal Tünel Sendromu (sinir sıkışması) görülebilir. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Emine Ergül; hamilelerde görülebilen Karpal Tünel Sendromu'yla ilgili bilgiler verdi. Ayrıca Beslenme ve Diyet Uzmanı Sevil Nas Can da sizler için hamilelik döneminde artan ödemlerin azalmasını sağlayacak beslenme önerilerinde bulundu.

Karpal Tünel Sendromu kimlerde görülür?

KTS en sık yaş arası kadınlarda görülmekle birlikte her yaştan ve cinsten insanı etkileyebilir. Hamile kadınların ise yüzde 'unda görülür. Koldan gelen sinir ve kas bağları, el ayasının tabanında ve bilek bölgesinde, dar bir kanal ya da tünelden geçerek ele ulaşır. Bu dar kanala Karpal Tünel adı verilir. Karpal Tünel'in içinden geçen sinir ise median sinir olarak adlandırılır.

Belirtileri

Karpal Tünel, sadece median sinir ve kas bağlarının sığabileceği kadar bir genişliğe sahiptir. Kanal içinde yer kaplayan herhangi bir oluşum ya da şişlik içindeki dokuların sıkışmasına neden olur. Median sinirdeki bu sıkışma, sinirin uyardığı bölgelerde uyuşma ve keçelenme şikayetleri ile kendini belli eder.

Karpal Tünel Sendromu'na karşı önlemler

Su tutulumunu azaltmak için tuz alımını kısıtlayın.

El bileğini uzun süre aynı pozisyonda tutmayın.

Düzenli aralıklarla el bileğinizi dinlendirin.

Uzun süre tekrarlayıcı hareketler yapmayın.

Obezite, Karpal Tünel Sendromu için bir risk faktörü olduğundan kilo verin.

Ödemin kaynağı hastalık değilse başka hangi nedenlerden oluşabilir?

Fazla kilolu olmak

Stres

Aşırı tuzlu yiyecekler tüketmek

Az su tüketimi

Yorgunluk, uzun süre ayakta durmak

Fazla karbonhidratlı beslenmek

Aşırı sıcaklık

Adet öncesi (pre-menstural) dönem

Hamilelik sırasında oluşan ödem

Ödem riskini azaltmak için beslenmede dikkat edilmesi gerekenler…

İdeal kiloya inmek

Öncelikle fazla kilonuz varsa; bir diyet uzmanıyla birlikte, düzenli beslenme ve uygun aktivite programıyla ideal kilonuza inmelisiniz.

Düzenli su tüketin

Kişiye göre değişmekle beraber günde bardak olmak üzere su tüketilmelidir. Yaz aylarında ve spor yapan kişilerde bu miktar daha da artırılmalıdır. Su içme alışkanlığınız yoksa gün içinde mutlaka bunu hatırlatıcı önlemler almalısınız. Masanızda her zaman su bulundurmak, belli bir ölçü ( litrelik pet şişe gibi) edinip her sabah bunu su ile doldurmak, yatana kadar aralıklı tüketmek, zorla birkaç bardağı birden içmek yerine yavaş yavaş su içmeye alışmak gibi önlemler alabilirsiniz. Özellikle egzersiz ve seyahat sırasında mutlaka yanınızda su bulundurmalısınız.

Tuzu azaltmak

Herhangi bir sağlık sorunu yoksa tamamen tuzsuz yemek zorunluluğu yok. Yemekleri az tuzlu tüketmek yeterli olacaktır. Fakat bazı yiyeceklerin kendi yapısından kaynaklanan görülmeyen tuza dikkat etmek gerekir.

Peynir ve zeytine dikkat

Çok tuzlu peynir ve zeytin çeşitleri tüketmeyin. Orta yağlı peynir alıp, peynir ve zeytini akşamdan suya koyarak tuzunun azalmasını sağlayabilirsiniz.

Hazır gıdalardan uzak durun

Turşu, konserve, aşırı soda tüketimi, hazır ayran, hazır çorbalar, çeşniler ve et-tavuk suyu tabletleri gibi sodyum içeriği yüksek olan gıdaların tüketimine dikkat edilmeli.

Karbonhidrat içeren yiyecekler aşırı tüketilmemeli

Pirinç, beyaz ekmek, makarna, hamur işleri, şerbetli-hamurlu tatlılar, çikolata ve fazla şeker gibi yiyeceklerden uzak durmalısınız. Kompleks karbonhidrat içeren kepekli, tam tahıllı, çavdarlı gibi unlardan yapılan ekmek, kepekli pirinç veya makarna, kepekli unlardan yapılmış az yağlı kekler, sütü tatlılar gibi daha sağlıklı alternatiflerle değiştirilmelidir.

Posalı beslenin

Posa içeriği yüksek gıdalar tercih edilmeli. Posalı gıdalar, bağırsak çalışmasını da artırdığından ödemin atılmasında fayda sağlar.

Alkol ve asitten uzak durun

Alkol, asitli içecekler, demli çay ve kafein içeriği yüksek içeceklerden kaçınmak gerekir. Bunların yerine su, bitki ve meyve çayları, taze meyve suları, tuzsuz ayran, az yağlı süt gibi içecekler tercih edilmelidir.

Hamilelikte ödeme karşı düzenli ve yeterli protein alın

Hamilelik döneminde, sıvı ihtiyacı artar. Alınan bu sıvının bir kısmı vücutta tutulup, şişkinliğe sebep olabilir. Hamilelikte kan basıncı ve dolaşım sistemi fazla çalışır. Son aylara kadar gittikçe artan ödem en fazla el, parmak, ayak ve ayak bileklerinde ortaya çıkar. Kilo fazlası olan, hızlı veya aşırı kilo alan hamilelerde şişkinlikler daha fazla görülür. Eğer hamilelikteki ödem; düzenli beslenmeye, düzenli sıvı tüketimine ve dinlenmeye rağmen geçmiyorsa, yoğun baş ağrısı, görme bozuklukları, tansiyon yüksekliği gibi eşlik eden durumlar varsa hemen doktora başvurulmalıdır.

Hazırlayan: Aytülike KESKİN