Zehirli Guatrı Tetikleyen Yiyecekler

Her 10 kişiden birinde bulunan tiroid hastalıklarının en sık görülenleri arasında; Tiroidin az çalışması ( hipotiroidi) fazla çalışması ( hipertiroidi) ve nodüller bulunuyor. Tiroid hastalıklarının tamamının tedavisinin mümkün olduğu belirtiliyor. Bunların içinde en bilinenin Hashimoto hastalığı olup Hashimoto'nun diğer tiroid hastalıklarına çok fazla benzemediğine dikkat çekiliyor.

Adı kuvvetli ama yaptıkları silik olan bu hastalık kolay tedavi edilmesine karşın bazı kişilerde iyi ilaç tedavisi ve test sonuçlarına rağmen şikayetler devam edebiliyor. Bunların Hashimoto'ya bağlı olup olmadığı kesin bilinmiyor. İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Metin Okucu, Kitap ve yayınlara bakıldığında bu hastalık onlarca şikayet yapabilir gibi görünüyor ve pek çok hasta, ilaç yanı veya dışı çareleri merak ediyor. Tiroid hastalıklarının; diyet, besinler, vitamin ve destek ürünlerle tedavisi olup olmadığı konusu sıkça araştırılıyor" diyor. Peki "tiroid diyeti" diye bir şey bulunuyor mu ve çok konuşulan besin ve ürünler tiroid hastalıkları açısından yararlı mı, zararlı mı?

BAZI BESİNLER TİROİD HASTALIKLARINI AZDIRABİLİYOR

Uzman Dr. Metin Okucu, "Bu sorunun cevabına geçmeden önce bir konuyu açıklayalım" diyor ve devam ediyor; "Tiroid hastalıklarının tedavisi sadece doktorlar tarafından, test sonuçlarınıza göre verilen ilaçlarla yapılır. Bu tedavi ve takiplere iyi uyulduğunda tiroidi normal çalışan bir kişi olarak normal hayatınıza devam edip kontroller arasındaki zamanlarda tiroidinizi unutabilirsiniz" diyor. Bu noktada çok dikkatli olunması ve hastanın tüketeceği besin ve vitaminler öncesi mutlaka doktoruna danışması gerekiyor. Çünkü söz konusu besin ve ürünlerden bazıları kişiye iyi gelirken bazıları hastalığı azdırıp yoktan da var edebiliyor.

İŞTE EN ÇOK KONUŞULAN BESİN VE ÜRÜNLER

En çok konuşulan; İyot, selenyum, çinko, bakır, magnezyum, turpgiller, soya, çay, kahve, gluten, probiyotikler ve D vitamini gibi besin, vitamin ve destek ürünlerinin detayları aşağıda yer alıyor.

İYOT

Tiroid bezinin normal çalışması için yeterli seviyede iyot gerekiyor. En iyi iyot kaynaklarının;ı iyotlu tuz, deniz ürünleri ile bazı tahıl ve ekmekler olduğu belirtiliyor. Normal besleniyor, özel diyet yapmıyor veya vegan değilseniz ekstra iyot, özellikle de iyot tableti almanız gerekmiyor. Bunun yararı olmadığı gibi bazen zararı olup hastalığı azdırabildiğini de unutmamak gerekiyor.

TURPGİLLER, YEŞİL YAPRAKLILAR

Guatr, boyundaki tiroid bezinin şişerek büyümesi anlamına geliyor. Karadeniz bölgesi sık görüldüğü yerler arasında bulunuyor. Karnabahar, lahana, Brüksel lahanası, roka, turp ve şalgam gibi sebzeler guatr yapmalarının yanında tiroidin az çalışmasına neden olabiliyor. Normal miktarda ve dengeli beslenen kişilerde ise sorun bulunmuyor. Sadece çok fazla tüketmenin zarar olduğunun hatırlanması gerekiyor.

SOYA

Soya tiroidi az çalıştırabiliyor veya ilaç alanlarda ilaç dozunun artırılmasına yol açabiliyor. Diğer besinler gibi ölçülü tüketildiğinde sorun olmadığı belirtiliyor.

SELENYUM

En çok deniz ürünleri ve sakatatlarda bulunuyor. Ekmek, tahıllar ve yumurta da selenyum içeriyor. Besinle selenyum zehirlenmesi olmadığının, buna karşın tabletle olduğunun bilinmesi gerekiyor. Tiroid hastalıkları ve özellikle Hashimoto'da kullanımı ile ilgili çok sayıda yazı olsa da henüz doğruluğuna kesin gözüyle bakılmıyor. Dengeli beslenenlerin alması gerekmese de doktorunuz gerekli gördüğünde yararı olabiliyor.

ÇİNKO, BAKIR, MAGNEZYUM

Çinko, bakır ve magnezyum üçlüsünün işe yaradığının kanıtlanmış olmadığı belirtiliyor ve destek olarak kullanıma uygun bulunmuyor.

KAHVE VE ÇAY

Kahve, çay ve az miktarda alkolün tiroid hastalıkları ile ilgisi bulunmuyor. Kahve, alınan ilaç dozunun artırılmasına neden olabiliyor. D Vitamini ile ilgili az sayıda kanıt ise şimdilik faydası olmadığını gösteriyor. Henüz glutensiz veya şekersiz diyetler ve probiyotiklerin yararları da bilinmiyor. Ancak başka faydaları olduğu belirtiliyor.

Guatr, boyun kısmında yer alan tiroid bezlerinin büyümesiyle oluşuyor.

Guatra Ne İyi Gelir?

Guatr hastalığı herkesin yaşayabileceği bir sağlık sorunudur. Bu hastalık tiroid bezleriyle bağlantılı bir hastalıktır. Özellikle boyunda yer alan tiroid bezlerinin büyümesi guatr hastalığını ortaya çıkıyor. Genellikle bu sağlık sorununda herhangi bir şikayet görülmez. İleri seviyelerde ancak bazı belirtiler gösterebilir. Hamilelik dönemi ve sonrasında tiroid hastalıkları daha çok yaşanabiliyor. Guatr hastalığına neden olan birçok faktör bulunuyor. Bu faktörler şu şekildedir;

• İyot eksikliği
• Hipotirodi
• Hipertirodi
• Nodüler guatr
• Tiroider

Guatr hastalığının nasıl anlaşılacağı da araştırılan konulardan sadece birisidir. Ağrısız olduğundan dolayı çok fazla belirti göstermez. Çok büyümesi durumunda öksürme ve nefes darlığı gibi belirtiler gösterir. Tiroid bezleri çok çalışıyorsa ortaya çarpıntı ve terleme gibi belirtiler çıkar.

Bu dönemde çok kilo kayıpları da görülür. Tiroidlerin yavaş çalışmasıyla birlikte vücutta halsizlik ve kilo alma belirtileri görülür. Tiroid hastalıkları yapılan muayeneyle ortaya çıkar. Muayene sırasında kişilerin ağrı hissetmesi tiroidler hakkında bir sorun olduğu gösterir.

Guatr Hastalığına İyi Gelen Besinler ve Bitkiler Nelerdir?

Guatr hastalığına neden olan durumlar araştırılara tedavi yöntemi uygulanabilir. Guatr hastalığına iyi gelen bazı besinler ve bitkiler bulunuyor. Birçok insan guatr hastalığına iyi gelen gıdaları araştırarak, hastalığın önüne geçmek istiyor. Doğal yöntemlerle guatr hastalığı tedavi edilebiliyor. İyi gelen besinler ve bitkiler araştırılan konulardan biridir. Guatr hastalığına iyi gelen besin ve bitkiler şu şekildedir;

• İyot
• Karnabahar
• Lahana
• Roka
• Şalgam
• Turp
• Soya
• Selenyum
• Yumurta
• Kahve
• Çay

Bu besinler guatr hastalığına doğrudan etki edebiliyor. Düzgün bir şekilde ve sürekli kullanılması hastalığa iyi gelecektir. Özellikle tiroid bezlerinin çalışmasını dengeleyerek, guatr hastalığını önleme konusunda başarılı sonuçlar veriyor.

Guatr, tiroid bezinin büyümesi hastalığıdır. Tiroid bezi, metabolizma ve büyümede etkin olan birçok önemli hormonun üretiminde büyük rol oynar. Eskiden, iyot eksikliği, guatrın en yaygın nedeniydi ancak artık Türkiye'de de daha çok rağbet gören, iyotlu tuzlar sayesinde bu yaygınlık oldukça azaldı.

İyot, tiroid hormonu üretimi için çok gereklidir ve vücudunuz iyot eksikliği saptadığında tiroid bezleri muhafaza etme çabasıyla büyür. Bu da guatra yol açar.

Hangi gıdalar tetikliyor?

Ayrıca fazla miktarda, guatr tetikleyici gıdalar tüketmek de guatra neden olabilir. Lahana, soya fasulyesi, yer fıstığı ve şalgam gibi gıdalar tiroid bezindeki iyot üretimini engelleyerek iyot eksikliğine Lahana, soya fasulyesi, yer fıstığı ve şalgam gibi gıdalar tiroid bezindeki iyot üretimini engelleyerek iyot eksikliğine benzer bir tepkimeyi tetikler. 

Guatra neden olan hastalıklar neler?

Guatrın bütün nedenleri beslenmeyle alakalı değildir. Guatrın bir diğer nedeni hipertiroidizm dediğimiz aşırı faaliyet gösteren tiroid bezidir. Bu hastalıkta, tiroid bezi, çok fazla tiroid hormonu üretir ve bu da bezin şişerek guatra dönüşmesine yol açar. Bir de, bunun tam tersi olan bir durum vardır. Hipotiroidizm dediğimiz, az faaliyet gösteren tiroid bezi de guatra yol açabilir. Vücudunuz tiroid bezinin yeteri kadar tiroid hormonu üretmediğini anladığında beyniniz tiroid uyarıcı hormon gönderir ve bu da bezin şişmesine neden olur.

Guatr ayrıca bir hastalık nedeniyle oluşabilir. İki otoimmün hastalık olan Basedow hastalığı ve Hashimoto tiroidi, tiroid bezine zarar vererek guatr oluşumuna yol açar. Tiroid kanseri de guatra neden olabilir. Tiroid kanseri çoğunlukla, tiroid bezinin bir tarafında meydana gelen büyümeyle ortaya çıkar. Bazı durumlarda iyi huylu tümörler tiroid bezi nodüllerinde oluşabilir ancak bütün nodüler büyümeler incelenmeli ve kanser kontrolü yapılmalıdır.

Guatr ve nodüllerin belirtileri nelerdir?               

Küçük guatrlar boynun ön kısmında görülebilir. Daha büyük guatrlar kolayca görülebilen şişlikler halindedir. Ancak, her guatr görülemeyebilir. 

Öksürük, 

Boğazda gerginlik,

Ses kısılması,

Guatr çok büyükse, yutmada veya nefes almada güçlük olarak görülebilir. 

Guatr ameliyatı hangi durumlarda gereklidir?

Guatr ameliyatı, guatrın büyüklüğünden dolayı yutma veya nefes almada güçlük yarattığı zaman veya kanserli olduğu zaman gereklidir. Guatr, hipertiroidizme neden oluyorsa da ameliyat gereklidir. Guatr ameliyatı sırasında tiroid bezi tümüyle veya yalnızca bir parçası alınır. Ameliyatı takiben, alınan tiroid miktarına bağlı olarak tiroid hormon replasman ilaç tedavisi gerekebilir.

Dr. Mehmet Öz

Kaynak: seafoodplus.info / Kadın

TürkiyeKadınSağlıkHaberler

Türkiye'de her iki kişiden birinde bulunan guatr hastalığını tetikleyen nedenleri sıralayan Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Bilgehan Sonbahar, hastalığın türleri, belirtileri ve tedavisi ile ilgili önemli bilgiler verdi.

Guatr hastalığının iyot eksikliği gibi pek çok faktörden kaynaklanabildiğini belirten Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Bilgehan Sonbahar kansızlığın da tetikleyici olabileceği konusunda uyardı. Guatr hastalığının türleri ve belirtileri hakkında bilgiler veren Sonbahar, hastalığı tetikleyen 9 faktörü sıraladı.

TİROİT NEDİR?

Tiroit bezi, vücut metabolizmasını düzenleyici rolü olan, boyun bölgesinde nefes borusunun hemen önünde yer alan bir organdır. Tiroit bezi hastalıkları yapısal ve işlevsel biçimde ortaya çıkabilir. İşlevsel bozuklukları için öncelikle hormon düzenleyici tedaviler uygulanır. Tiroit bezinin genel olarak büyümesi; guatr, içinde oluşan yumrular ise nodül olarak adlandırılır.

KAÇ TİP GUATR VAR?

İki tip guatr vardır; nodülsüz ve nodüler guatr… Nodülsüz guatrda her iki tiroit bezi simetrik olarak büyümüştür ve tiroit bezinin kendi dokusu düz ve yumuşaktır. Nodüler guatrda ise tiroit bezi büyümekle beraber içinde bir ya da daha fazla nodül mevcuttur. Dokusu ise boğum ve tümseklerden meydana gelmektedir.

GUATR HASTALIĞINI TETİKLEYEN NEDENLER

seafoodplus.infoan Sonbahar sözlerine şöyle devam etti;

Tiroit glandının vücut için yeterli miktarda tiroit hormonu üretmemesi sonucu noldülsüz guatr oluşur. Nodüler guatr ise şöyle meydana gelir; beyinden gelen uyarılar bazen tiroit içindeki bir kısım hücreler tarafından daha fazla algılanır ve bunun sonucu olarak diğer hücrelere göre daha fazla çoğalır. Çoğalan bu hücreler nodül denilen tiroit içindeki yumruların oluşmasına neden olur. Guartır’ın oluşmasındaki diğer nedenler ise; Sigara tüketmek, Gebelik, Selenyum Yetmezliği, Demir yetmezliğine bağlı kansızlık, Hipertiroidi, Hipotiroidi, Tiroit Kanseri ve Tiroit bezi iltihabıdır.

BELİRTİLERİ NELERDİR?

Genelde basit guatr, herhangi bir şikâyet belirtisi göstermez. Büyük ve nodüllü guatrlar, soluk veya yemek borusu üzerine baskı uygulayarak nefes darlığına ya da yutma güçlüğüne; boyun toplardamarları üzerine baskı yaparak da bu damarların genişlemesine sebep olabilir. Nodül tedaviye rağmen hızla büyümeye devam ediyorsa, Boyundaki lenf bezlerinde şişme mevcutsa, Seste kalınlaşma oluşuyorsa ve Nodül, soğuk ve tek ise o zaman tiroit kanserinden şüphelenmek gerekir.

Guatr, 50 yaş üzeri kadınlarda,ailesinde tiroid hastalığı öyküsü olanlarda, Önceden tiroid hastalığı veya tiroid ameliyatı geçirenlerde, Sigara içenlerde, Menopoz dönemindeki kadınlarda, Şeker hastalarında,Kan yağları (Kolesterol veya trigliserit) yüksek olan kişilerde, kansızlığı olanlarda gibi kişilerde görülür.

TEDAVİSİ NASILDIR?

seafoodplus.infoan Sonbahar son olarak şunu söyledi;

Basit guatrda tedavi eksik olanı yerine koymaktır. İyot eksikliği varsa iyot verilir, otoimmün hastalık varsa, tablet olarak sentetik tiroit hormonu verilir. Böylece kandaki tiroit hormon seviyesi yükselir, vücudun da TSH salgısını artırmasına ve tiroit bezini büyütmesine gerek kalmaz.

Nodüler guatr hastasının yapılan biyopsilerinde nodüller iyi huylu çıkarsa, takip ya da perkütan ablasyon uygulanabilir. Klasik olarak nodül küçükse, büyüme göstermiyorsa, nodül ultrasonografik olarak normal tiroit dokusundan sert değilse ve yine ultrasonografik olarak normal tiroit dokusundan daha çok kanlanmıyorsa takip yeterlidir ancak büyüyen, normal tiroit dokusundan daha sert olan yada normal tiroit dokusundan daha çok kanlanan nodüllere mutlaka biyopsi yapılmalı ve gerekiyorsa cerrahi tedavi uygulanmalıdır.

ameliyatBitlisbüyümegebelikmenopozşekersigaraTürkiye