Bebeklerde Hct Düşüklüğü Nedir

Hematokrit testi, kanınızdaki kırmızı kan hücrelerinin oranını ölçer. Kırmızı kan hücreleri vücudunuzda oksijen taşır. Çok az veya çok fazla kırmızı kan hücresine sahip olmak bazı hastalıkların işareti olabilir. HCT: Hematokrit ile ilgili bilinmesi gereken tüm detaylar haberimizde... HCT yüksekliği ve düşüklüğü ne anlama gelir?

Kırmızı kan hücrelerinin üretimi ve yaşam süresi ile ilgili bir soruna bağlı belirtiler olduğu düşünüldüğünde istenen HCT yani Hematokrit nedir? HCT yüksekliği ve düşüklüğü ne anlama gelir? İşte cevapları…

HCT: HEMATOKRİT NEDİR?

HCT kısaca Hematokrit'in kısaltmasıdır. Hematokrit, kırmızı kan hücrelerinden oluşan kanın hacim oranıdır. Hematokrit (hct) bir yüzde olarak ifade edilir. Örneğin,% 25’lik bir hematokrit, 100 mililitre kanda 25 mililitre kırmızı kan hücresi olduğu anlamına gelir.

Hematokrit tipik olarak kan örneğinden aynı zamanda kanın diğer ölçümlerini yapan otomatik bir makine ile ölçülür. Bu makinelerin çoğu aslında hematokriti doğrudan ölçmez, bunun yerine, hemoglobin miktarının ve kırmızı kan hücrelerinin ortalama hacminin belirlenmesine dayanarak bunu hesaplar. Hematokrit ayrıca bir santrifüj kullanılarak manuel bir yöntemle belirlenebilir. Bir tüpe kan santrifüj edildiğinde, kırmızı hücreler tüpün tabanına doldurulur. Kırmızı hücrelerin toplam kan hacmine oranı daha sonra görsel olarak ölçülebilir.

NORMAL HCT DEĞERLERİ NEDİR?

Hematokrit için normal aralıklar, yaş ve ergenlikten sonra, bireyin cinsiyetine bağlıdır. Normal aralıklar şunlardır:

Yenidoğan: % 55 – % 68
Bir (1) haftalık: % 47 ila% 65
Bir (1) aylık: % 37 ila % 49
Üç (3) aylık: % 30 ila % 36
Bir (1) yaş: % 29 ila % 41
On (10) yaş: % 36 ila % 40
Yetişkin erkekler: % 42 ila % 54
Yetişkin kadınlar: % 38 ila % 46

Bu değerler farklı laboratuvarlar arasında biraz değişebilir.

HCT (HEMATOKRİT) DÜŞÜKLÜĞÜ NE ANLAMA GELİR?

HCT sonucunun verilen limitlerin altında olması durumudur. Bu duruma anemi yani kansızlık da denmektedir. Anemi için birçok neden vardır. Daha yaygın nedenlerden bazıları; kan kaybı (travmatik yaralanma, cerrahi, kanama ve kolon kanseri), beslenme yetersizliği (demir, vitamin B12, folat), kemik iliği problemleri (kemik iliğinin kanserle değiştirilmesi, kemoterapi ilaçlarının baskılanmasıdır), böbrek yetmezliği) ve anormal hemoglobin (orak hücreli anemi).

HCT düşüklüğü belirtileri şu şekildedir:

– Bitkinlik, halsizlik, çabuk yorulma
– Solgun görünüm, zayıflık
– Saç dökülmesi
– Nefes darlığı

HCT (HEMATOKRİT) YÜKSEKLİĞİ NE ANLAMA GELİR?

Normal hematokrit seviyelerinden daha yüksek, anormal derecede yükselmiş kırmızı kan hücresi sayılarını temsil eder. Yüksek rakımlı yerlerde yaşayanlarda ve kronik sigara içenlerde yüksek hematokritler görülebilir. Vücut için yetersiz sıvı alımı, uzun süreli yüksek sıcaklığa maruz kalma gibi nedenlerle oluşan aşırı su kaybı (dehidrasyon) HCT yüksekliğine neden olabilir. Yüksek hematokritin diğer bazı nadir nedenleri, akciğer hastalığı, bazı tümörler, polisitemi rubra Vera olarak bilinen kemik iliği bozukluğu ve “kan dopingi” amacıyla sporcular tarafından eritropoietin gibi alyuvar sayısını artırıcı özellik gösteren maddelerin aşırı kullanımı.

HCT yüksekliğinde belirtiler şu şekildedir:

– Aşırı halsizlik, yorgunluk, isteksizlik
– Baş ve karın ağrısı
– Ciltte kaşıntı, kolay morarma
– Eklem ve kas ağrıları
– Dışkıda kan görülmesi

alyuvarkolon kanserinasıl yapılırnefes darlığıSağlıksigara

Genel itibariyle HCT bir kan ölçüm testi olarak öne çıkıyor. Buradaki temel amaç kan içerisindeki kırmızı kan hücrelerinin oranını belirlemektir. Bu hücreler vücudun farklı noktalarına oksijeni taşıyan önemli temel yapı taşlarından biridir. Akciğer üzerinden kana yapışmak suretiyle oksijeni etkin şekilde organlara iletir. Bu kan hücrelerinin vücutta az ya da çok olması belli başlı bazı hastalıklara işaret etmektedir. O yüzden kan testinin yapılarak hemogramda yani kan sayımının gerçekleşmesi oldukça önemlidir.

HCT nedir? HCT değer aralığı kaç olmalı?

HCT testinin genel adı Hematokrit testi olarak da bilinmektedir. Bu doğrultuda yaş ile beraber kişinin cinsiyetine bağlı olarak yapılan bu test üzerinden, alınan referans aralığı değişkenlik göstermektedir. Farklı yaşlarda sağlıklı bir insanda olması gereken HCT değer aralığı bu şekildedir;

- Yeni doğan bebek için %55 ila %68,

- 1 haftalık bebek adına %47 ile %65,

- 1 aylık bebek %37 ile %49,

- 3 aylık bebek %30 ila %39,

- 1 yaşındaki bebekler %29 ile %41,

- 10 yaşlarında %36 ila %40,

- Yetişkin erkekler için sağlıklı değer aralığı %42 ile %54,

- Yetişkin kadınlar için sağlıklı değer aralığı %38 ila %46,

Ele alınan bu değerler laboratuvara bağlı olarak az da olsa değişkenlik gösterebilmektedir. Ancak genel olarak aşağı yukarı birbiriyle benzerlik gösterir ve referans aralığında kalır. Bu aralığın altında ya da üstünde kalan kişiler adına meydana gelen sebep, uzman doktor kontrolünde anlaşılır ve buna göre tedavi yöntemleri ele alınır.

HCT yüksekliği veya düşüklüğü ne demek?

HCT değerinin normal referans aralığından daha yüksek ve düşük çıkması belli başlı bazı hastalıkların belirtisi olabilmektedir. Bu belirtiler bazı zamanlar hayati risk taşıyan koşullar ortaya çıkarabilir. Özellikle yapılan testler konusunda HCT değerinin yüksek çıkmasına neden olan hastalıklar şu şekilde öne çıkarılabilir.

- Yoğun sigara tüketimi,

- Yüksek rakımlı yerlerde yaşam sürmek,

- Uzun söyle yüksek sıcaklığa maruz kalmak,

- Gün içerisinde yeterli su içilmemesi,

- Birtakım tümör çeşitleri,

- Akciğer hastalıkları,

- Yüksek oranda su kaybı,

- Polisitemia rubra vera şeklinde bilinen kemik iliği hastalığı,

Bu gibi nedenlerden dolayı kadın ya da erkek farklı yaş gruplarında HCT değerleri normalin üzerinden yüksek oranda çıkmaktadır. Aynı zamanda HCT değeri ölçümü ile beraber kan testi üzerinden normalin altında çıktığı zaman, buna neden olan bazı hastalıklar bulunmaktadır.

- Kolon kanseri,

- Travmatik yaralanma sebepleri,

- Kan kaybı,

- Böbrek yetmezliği,

- Kemik iliği sorunları,

- Yetersiz beslenme, (Vitamin B12, Demir ve folat)

- Normalin dışında hemoglobin (orak hücreli anemi)

Bu tür sorunlar ile karşı karşıya kalındığı zaman, HCT üzerinden yapılan kan testlerinde normalin altında düşük seviye çıkmaktadır. Eğer bitkinlik, halsizlik, çabuk yorulma, ciltte kaşıntı, kas ve eklem ağrıları, dışkıda kan görülmesi ya da kolay morarma gibi pek çok durum karşısında mutlaka bu belirtiler üzerinden doktora başvurulması gerekmektedir.

HCT (Hematokrit) değerini düşürmek veya yükseltmek için ne yapılmalı?

Hematokrit olarak bilinen HCT için yapılacaktı makine ile gerçekleşmektedir. Aynı zamanda santifirüj kullanarak da manuel olarak bu test ölçümü gerçekleşebilmektedir. Yapılan test üzerinden eğer kişi yaşına bağlı olarak ve cinsiyetine göre normal değerlerde çıkarsa, bu konuda sağlıkta olduğu anlaşılır. Ancak referans olarak alınan aralığın altında ya da üstünde değerler çıktığı zaman, belli başlı bazı ve ciddi hastalıklara işaret edebilmektedir. Böyle zamanlarda hemoglobin değerini düşürmek ya da yükseltmek için yapılması gereken belli başlı bazı hususlar bulunmaktadır.

Öncelikle mutlaka dengeli ve sağlıklı beslenmek büyük öneme sahiptir. Aynı zamanda egzersiz ve spor yapmanın yanı sıra bol su tüketmek dengeleme noktasında önemli potansiyel teşkil ediyor. Stresten uzak durmak, Sigara ve alkol gibi zararlı unsurları bırakmak da oldukça önemlidir. Her şeyden önce bu konuda birtakım belirtiler ön plana çıktığı zaman mutlaka uzman doktora başvurulmalıdır. Yapılan test ve tahliller ile beraber soruna sebep olan hastalık ortaya çıkarılmak suretiyle gerekli tedavi yöntemleri ele alınır.

Hematokrit, kan sayımı veya diğer adıyla HCT, kan tahlilinde görüldüğünde merak edilebiliyor. Peki HCT düşüklüğü ve yüksekliği ne anlama gelir? Yeditepe Üniversitesi Kozyatağı Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Uzm. Dr. Mehmet Akif Öztürk, HCT (hematokrit) ile ilgili bilinmeyenleri anlattı.

Hematokrit değerleri, hemogram da denilen tam kan sayım testinde ortaya çıkar. Sağlık açısından büyük bir önem taşıyan bu değerler herhangi bir sebepten dolayı düşebilir ya da yükselebilir. Peki HCT (hematokrit) nedir? HCT değer aralıkları ne olmalı? HCT (hematokrit) düşüklüğü belirtileri  nelerdir? HCT düşüklüğü ve yüksekliği neden olur? Yeditepe Üniversitesi Kozyatağı Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Mehmet Akif Öztürk HCT (hematokrit) ile ilgili merak edilenleri anlattı...

HCT (hematokrit) nedir?

Hematokrit, damarlarımızda bulunan, temel görevi oksijen ve karbondioksit taşıma olan eritrosit, yani alyuvarların toplam kan miktarına oranını ifade eder.

HCT (hematokrit) değer aralıkları ne olmalı?

Hematokrit değer aralıkları, kadın ve erkek cinsiyete göre farklılık gösterir. Erkekler için özellikle yetişkin yaş popülasyonunda bu değer kabaca 38-48 arası normalken, kadınlarda normal değerler 35-45 aralığı olarak ifade edilebilir.

HCT (Hematokrit) nasıl ölçülür?

Günümüzde hematokrit tam otomatize kan sayımı ölçüm cihazları ile ölçülebilmektedir. Tam kan sayımı değerlendirilmesinde sadece hematokrit değil aynı zamanda lökosit (beyaz kan hücreleri) sayısı ve alt türleri, trombosit (pıhtılaşma hücreleri) sayısı ve ortalama hacimleri gibi pek çok parametre de bakılır.

Hematokrit değerinin değiştiği durumlar neler?

Hematokriti artıran nedenler ve azaltan nedenlerden bahsetmek gerekirse; Artıran sebepler; yüksek rakımlı bölgelerde yaşamak, sigara kullanımı, az su tüketimi, uyku apnesi, kalp hastalıkları, karbon monoksit zehirlenmesi, KOAH hastalığı ve nadir de olsa kemik iliği hastalıkları gibi nedenler sayılabilir.

Azaltan sebepler; kansızlık, gebelik, fazla su tüketimi, kronik böbrek hastalığı, tiroid hastalıkları ve nadir de olsa kemik iliği hastalıkları sayılabilir.

HCT (hematokrit) düşüklüğü neden olur?

Anemi yani kansızlık en sık görülen nedendir. Bu durum özellikle menstrüel siklusu (adet döngüsü) devam eden kadınlarda sık rastladığımız, demir eksikliğine bağlı oluşan kan hücrelerinin yetersiz yapımı ile ilişkilidir. Burada yapım ve yıkım arasında bir dengesizlik söz konusudur. Alyuvarların temel bileşeni demir elementidir. Demir içeren gıda alımı yetersiz olur ise veya hastada bağırsaktan demirin emilimi ile ilgili problem mevcut ise yeteri miktarda alyuvar yapılamayacak ve hematokrit düşük saptanacaktır.

HCT (hematokrit) düşüklüğü belirtileri  nelerdir?

• Halsizlik,
• Çarpıntı,
• Göğüs ağrısı,
• Düşük tansiyon,
• Egzersize karşı intolerans yani egzersizin daha başlarında iken çabuk yorulma,
• Nefes darlığı,
• Solgun cilt rengi,
• Vücudun uç bölgelerinde yani el ve ayaklarda soğukluk,
• Baş ağrısı ve baş dönmesi sayılabilir.

HCT (hematokrit) yüksekliği neden olur?

Hematokrit yüksekliği, alyuvarların aşırı miktarda yapımı nedeniyle olabilmektedir. Bu durum fizyolojik olarak yani bir adaptasyon mekanizması olarak oluşabilir. Örneğin yüksek irtifaya çıkan ve orada bir müddet yaşayan bir bireyde ortamda bulunan azalmış oksijen miktarına bağlı olarak zamanla vücut daha fazla alyuvar üreterek gerekli oksijenin taşınmasını normal seviyede tutar. Bu durum sigara içen bireylerde veya KOAH tanılı hastalarda da olabilir. Fakat hematokrit yüksekliği patolojik de olabilir. Yani ciddi bir hastalığın habercisi de olabilir. Özellikle kemik iliği hastalıklarında nadir de olsa bu durum görülebilir. Hematokrit yüksekliği olan bireyler hemen paniğe kapılmamalıdır. Fizyolojik nedenlerin daha fazla görüldüğü bilinmelidir. O yüzden hastanın yaşam tarzı ve hastaya eşlik eden kronik hastalıklarının bilinmesi tanı sürecini kolaylaştırır.

HCT (hematokrit) yüksekliği belirtileri nelerdir?

Hematokrit yüksekliğinin belirtileri; birçok hastada özellikle sınırda hematokrit yüksekliği olan hastalarda belirtiler çok silik olsa da daha yüksek hematokrit değerlerinin saptandığı hastalarda artmış alyuvar miktarının bir sonucu olarak yüzde ve ellerde kızarıklık, baş ağrıları, özellikle duş aldıktan sonra oluşan kaşıntı hissi ve kulak çınlaması gibi şikâyetler görülebilmektedir.

HCT (Hematokrit) değerini düşürmek veya yükseltmek için ne yapılmalı?

Hematokrit eğer fizyolojik bir nedene bağlı olarak bir adaptasyon mekanizması olarak normal sınırlarda değilse bu durumda bir aksiyon almaya gerek yoktur. Ancak hematokrit düşüklüğü ya da yüksekliği altta yatan bir hastalığa bağlı ortaya çıktı ise o takdirde o hastalığın tedavisi gereklidir. Örneğin düşük hematokrit değerlerinin altında sık rastladığımız demir eksikliğine bağlı oluşmuş olan bir kansızlık yatıyorsa bunun demir replasmanı ile tedavisi gereklidir. Ya da yüksek hematokrit değerlerinin saptandığı fizyolojik olmayan bir durum söz konusu ise örneğin altta yatan bir kemik iliği üretim problemi varsa bununla ilgili uzman hekimlerce bir tedavi planının yapılması gereklidir.

Basın Yansımaları: elele.com

Kullanıcılar bunları da aradı: