4. Sınıf Fen Bilimleri Aydınlatma Teknolojileri konu anlatımı
Haberin Devamı
Göz Sağlığımız ve Doğru Aydınlatma
Özellikle geceleri görebilmemiz için Işık kullanırız. Ancak fazla ışık gözlerimize zarar verebilir. Bu yüzden ışığın geldiği yönü ile beraber miktarını uygun şekilde ayarlamalıyız. Özellikle yazı yazarken kolumuzun ters yönünde üst taraftan ışık gelmesi doğrudur.
Ayrıca güneşe doğrudan bakmamalıyız. Bunun için mutlaka özel üretilmiş güneş gözlükleri kullanmalıyız. Eğer göz sağlığımız ile ilgili bir problem yaşarsak mutlaka doktora gitmeli ve tedavi olmalıyız. Aynı zamanda kullandığımız elektriği israf etmeden gerekli zamanlarda değerlendirmeliyiz. Böylece hem ailemizin bütçesini hem de doğayı korumuş oluruz.
Işık Kirliliği Nedir?
Hayatımızı kolaylaştıran Işık sayesinde artık sadece gündüzleri değil, geceleri çalışma şansı da elde etmekteyiz. Ayrıca estetik açıdan binaların daha güzel görünmesi için yine farklı renklerde Işıklar kullanılır. Hastaneler, madenciler, kameramanlar, fotoğrafçılar ve pilotlar ile Kaptanlar gibi pek çok kişi için mesleki açıdan Işık artık çok önemlidir. Ancak doğru şekilde kullanılmadığı zaman ışık kirliliğine sebep olabilmektedir.
Işık kirliliği: Yanlış zamanda, yanlış yönde ve yanlış miktarda kullanılan aydınlatma ışık kirliliği olarak bilinir. Bu durum hem doğal yaşamı hem de insan hayatını olumsuz yönde etkilemektedir.
Haberin Devamı
Işık kirliliği nedeniyle gökyüzündeki yıldızları görmekte zorluk çekeriz. Ayrıca fazla ışık kuşların yönlerini bulmasında zorluk çekmesine sebep olmaktadır. Yani hem havada hem karada ve hem de denizdeki canlılar için fazla ışık tehlikeli sonuçlar yaratabilir.
Işık Kirliliğini Nasıl Azaltabiliriz?
Işık kirliliğini önleyebilmek için hepimize bazı görevler düşmektedir. Özellikle çok fazla ışığın gökyüzüne yönelmesini engellemek için, kullandığımız Işık miktarını azaltmamız önemlidir. Ayrıca gereksiz yere kullanılan pano ve tabela ışıkları yine ciddi oranda ışık kirliliği yaratmaktadır. Mutlaka bunların azaltılması gerekir. Sokak lambaları uygun miktarda kullanılmalı ve arabaların uzun farları gerekmedikçe kullanılmamalıdır.
Haberin Devamı
Işık Kirliliğinin Olumsuz Etkileri Nelerdir?
Fazla ışık kullanıldığı zaman ortaya çıkan ışık kirliliği ciddi bazı olumsuz etkiler yaratabilmektedir.
- Göz sağlığımızı ciddi oranda bozar.
- Küresel ısınmaya neden olur.
- Göçmen kuşların yollarını kaybetmesine neden olur.
- Gökyüzünü inceleme imkanını zora sokar.
- Hem aile bütçesine hem de ülkemize ekonomisini olumsuz etkiler.
- Deniz canlılarına zarar verir.
Gereksiz yere aydınlatma kullanmadan ve tasarruflu lambalar ile beraber, yeteri miktarda Işık hayatımızı ve doğamızı korumamıza imkan verir. Bunları çok dikkat etmeli ve dikkat etmeyenleri de kibar bir şekilde uyarmalıyız.
Geçmişten Günümüze Aydınlatma Araçları
Görme duyumuzun varlığını hissedebilmek için şüphesiz ışığa gerek duyarız. Bu yüzden ışık kaynakları insanlar için en önemli şeylerden biridir. İnsanlar ışığa her zaman ihtiyaç duymuşlardır ve duyacaklardır. İlk insanlar başlangıçta sadece güneş ve yıldız ile aydınlanmıştır. Lakin daha sonrasında ışığın yetersiz olduğunu anlayan insanlar daha fazla ışık verecek bir şey aramaya başlamışlar. Nasıl yaptıkları bilinmese de ateşi bulmuşlardır. Ateşle ışık gereksinimlerini karşılayan insanlar ileri zamanlarda daha iyisini bularak şimdi ki zamanımıza kadar ışık kaynaklarımızda gelişim sağlamıştır. Şimdi geçmişten günümüze kadar olan tüm aydınlatma araçlarını inceleyelim.
Ateşin ne zaman bulunduğu tam olarak bilinmese de güneş ve yıldızdan sonra ilk aydınlatma aracımız ateştir. Aydınlatma çağı ateşle başlamıştır. Ateş bulunmadan önce karanlık bastığında herkes evlerine gidiyordu. Günler geçtikçe insanlar taşlardan kıvılcım çıktığını, kurumuş dalları birbirine sürttüğünde ısındığı fark edince ateşi buldular. İlk aydınlatma aracı olarak bilinen ateşi aynı zamanda yemek ısıtmak için de kullandılar.
İlk taşınabilir ateş olan meşale, Odun ucuna sarılmış hayvan derilerinin ateşe verilmesi sonucu bulunmuştur. Taşınabiliriği ve ateşten daha uzun süre yanması nedeni ile insanlarımıza çok kolaylık sağlamıştır.
Hayvan ve bitkilerden elde edilen yağlarla oluşan yağ lambası kandil olarak da bilinir. Meşaleye göre avantajı daha az zehirli gaz vermesi ve daha uzun süre yanmasıydı.
Macunun içerisini pamuktan yaptıkları fitili yerleştirerek mumu bulmuş olmuşlar. Yağ lambasından daha az dayanma gücüne sahip olsa da kolayca yanması çok büyük bir avantajdı.
Petrolun işlenmesi sonucu gaz yağı bulunmuş oldu. Gaz yağını bir hazneye doldurarak üstüne cam fanus yaptılar. Ve uzun süre yanabilen rüzgardan etkilenmeyen gaz lambası bulunmuş oldu. Bulunduğu zamanda en gelişmiş aydınlatma aracıydı. Geceleri sokakta ve evlerde bir çok kişi tarafından kullanılmıştır.
Elektrik akımının ince tellerden geçtikten sonra parlama yaptığını fark ettiler. Bu parlamayı cam bir tüpün içinde kullanarak ampulu bulmuş oldular. Günümüzde hala kullanılan ampul, en zararsızı olup en fazla aydınlatma gücüne sahip olan aydınlatma aracı olmuştur. Lakin diğerlerine göre çok daha pahalıdır.
Elektrik akımının ışık enerjisine dönüştürülmesi sonucu floresan lamba bulunmuş oldu. Ampullere oranla daha ez elektrik harcaması ve yüksek ışık vermesi nedeniyle bir çok kişi tarafından tercih edilmiştir.
Günümüzde bulunmuş olan led lambalar, en güncel aydınlatma aracıdır. Evlerde genelde kullanılan led lambalar elektrikli aydınlatma araçlarının arasında en az elektrik tüketimi yapan aydınlatma aracıdır.
Geçmişten Günümüze Aydınlatma Teknolojileri 4.Sınıf Fen Bilimleri
GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE AYDINLATMA TEKNOLOJİLERİ
Işık, görmemizi sağlayan enerjidir. Güneş en büyük ışık kaynağıdır. Gündüzleri çevremizi Güneş ışıkları sayesinde görürüz.
İnsanoğlu çok uzun zaman boyunca gündüzleri Güneş ışıklarından, geceleri ise Ay ve yıldızların ışığından yararlanmıştır. Ateşin keşfi ile ilkel aydınlatma araçları, elektriğin keşfi ile modern aydınlatma araçları üretilmiş ve geliştirilmiştir.
Ay, ışık kaynağı değildir. Güneşten aldığı ışığı yansıtır.
Ateşin keşfinden sonra;
- Meşale
- Kandil
- Mum
- Gaz lambası
Ateş kullanılan aydınlatma araçları;
- Yaydıkları ışık yetersizdir.
- Koku, duman ve is çıkarır.
- Uzun süre kullanılamazlar.
- Yangınlara sebep olurlar.
Elektriğin keşfinden sonra;
- Ampul (Akkor lamba)
- Floresan lamba
- Kompakt floresan lamba
- Halojen lamba
- Led lambalar
Elektrik kullanılan aydınlatma araçları;
- Yaydıkları ışık yeterlidir.
- Koku, duman ve is çıkarmazlar.
- Uzun ömürlüdür.
- Yangın riski azdır.
Işık ve aydınlatma hayatımızın her alanında önemlidir. Ancak bazı meslek grupları için daha fazla önemlidir.
- Madencilik
- Mimarlık
- Dişçilik
- Fotoğrafçılık
Çözümlü Sorular:
Enerji verimliliği düşük ve karbondioksit yaydığı için çevreye zararlı olarak değerlendirilen, aralarında Türkiye’de yoğun olarak kullanılan Edison tipi &#;&#;&#;&#;&#; ampullerin de bulunduğu bazı ürünlerin üretim ve satışı, bugünden itibaren AB’de yasaklandı. (AB : Avrupa Birliği)
Yukarıdaki metinde boşluklu yere aşağıdaki aydınlatma araçlarından hangisi getirilmelidir?
A) LED B) karpit C) florasan D) akkor
Aşağıda verilen ifadelerden hangisi doğrudur?
A) Akkor ampul, LED lambaya göre çok daha az enerji harcar.
B) Florasan lamba, meşaleye göre daha erken kullanılmaya başlanmıştır.
C) Teknolojinin gelişmesi, yeni aydınlatma araçlarının üretilmesinde etkilidir.
D) Ampulu ilk icat eden kişi Newton’dur.