Ev Sahibi Kiraya En Fazla Yüzde Kaç Zam Yapabilir

Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, Meclis'ten geçen kira artışlarıyla ilgili düzenlemenin detaylarını açıkladı. Bozdağ, "Kira artışını yüzde 25 ile sınırlıyor. 1 Temmuz 'e kadar geçerli ve devam eden sözleşmeler üzerinde uygulanacak" dedi.

Düzenleme Bozdağ'ın "Yaptığımız çalışma sonucunda konut kiraları bakımından 1 Temmuz 'e kadar yenilenecek kira sözleşmelerinde bir önceki kira yılının yüzde 25'ini geçmemek koşuluyla yapılacak artışların geçerli olduğuna dair bir geçici hüküm Borçlar Kanunu'na Adalet Komisyonu'nda eklenecek" açıklaması sonrası Meclis'te gündeme alınmış ve 8 Haziran'da Genel Kurul'ndan geçmişti.

9 Haziran'da TGRT Haber'deki Ankara Gündemi programında konuşan Bozdağ, "Türkiye bir hukuk devleti. Sözleşme hürriyeti esastır. Mülkiyet üzerinde herkesin dilediği gibi bir tasarruf yapma hakkı vardır. Zaman zaman bazı düzenlemeler yapılarak bunlarla ilgili sınırlama getirme olabilir. Geçmişte de oldu. Kira düzenlemesi geçici bir düzenleme. Sadece meskenlerde yapılabilecek" dedi.

Bozdağ bunun "Türkiye'deki şu anda şartlar nedeniyle alınan bir tedbir" olduğunu vurgulayarak, bir yandan ev sahibi bir yandan da kiracının hukukunun korunduğunu ifade etti. Kalıcı bir düzenleme olmadığını ve konutta ilk defa oturanlar veya işyeri için geçerli olmadığını belirtti. Devam eden kira sözleşmelerinde geçerli olduğunu birkaç kez tekrarladı.

Bozdağ ayrıca, "Taraflar yüzde 25'te anlaşamazlarsa kiracıyı çıkaramaz. Tahliye davası açabilir ama mahkeme reddeder. Zorla kimse kimseyi evden çıkaramaz" dedi ve ekledi:

"Hakem Türk yargısıdır. Yargı da bu yasal düzenleme karşısında bu sebebe dayalı bir tahliye kararını vereceğini tahmin etmiyorum. Bu düzenleme kiracı, yargı ve ev sahibini de bağlar."

AKP Merkez Karar Yönetim Kurulu (MKYK) üyesi Şamil Tayyar düzenlemeyle ilgili olarak sosyal medyada yaptığı açıklamada, "Kayıt dışılık artar, daha kötüsü yeni sosyal ihtilaflar doğar. Karar gözden geçirilmeli" demişti.

Düzenleme açıklandıktan sonra muhalefetin tepkisini çekmişti.

CHP Grup Başkanvekili Engin Altay, "Kira artışlarında düzenleme yapmak sorunu çözmez. Bu kayıt dışı ilişkileri artırır. Yapılması gereken; temel gıda, benzin, doğal gaz, elektrik fiyatlarını sabitlemektir" demişti.

İYİ Parti Ekonomi Politikaları Başkan Yardımcısı Özcan Kadıoğlu ise sosyal medyada "Kira artışına %25 sınırı gelmiş. Elektrik, doğalgaz, benzin, mazot, çay, şekere %'ün üzerinde zam yaparken neden aklınıza zam sınırı kararı almak gelmiyor" diye sordu.

Bunun üzerine Bozdağ Haziran'da yaptığı açıklamada, "Düzenleme kamuoyunda olumlu tepki aldı. Muhalefetin eleştirileri samimi değil. Anayasa Mahkemesi'ne CHP bunu taşıyabilir. Eğer samimi iseler bu yol açık. Anayasa Mahkemesi bunu değerlendirir. Bence bunu CHP taşımayacaktır. Böyle tedbir almak gerekiyorsa bu makulde kalmak hem ev sahibi hem de kiracının hukukunu koruyor" şeklinde cevap verdi ve sözlerini şöyle sürdürdü:

"İhtimaller üzerinden senaryolar üretilebilir. Bunlar ayağa basan ihtimaller değil. Bu düzenleme yapılırken hepsi büyük bir şekilde konuşuldu. Değerlendirme sonucunda böyle bir karar alındı."

Kira artışlarını yüzde 25 ile sınırlayan düzenleme, yasanın yürürlüğe girdiği tarih ve daha sonraki tarihlerde yapılan kira sözleşmelerini kapsayacak ve 1 Temmuz 'e kadar geçerli olacak.

AKP ve MHP milletvekillerinin imzasıyla, Genel Kurul'da görüşülen Avukatlık Yasası'na madde eklenmesi için verilen önerge kabul edilmişti.

Kiraların 1 Temmuz 'e kadar yüzde 25'le sınırlanmasına ilişkin önerge şöyleydi:

"Konut kiraları bakımından, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih ila (bu tarih dahil) tarihleri arasında yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmalar, bir önceki kira yılına ait kira bedelinin yüzde 25'ini geçmemek koşuluyla geçerlidir. Bir önceki kira yılının tüketici fiyat endeksindeki 12 aylık ortalamalara göre değişim oranının yüzde 25'in altında kalması halinde, değişim oranı geçerlidir. Bu kural, 1 yıldan daha uzun süreli kira sözleşmelerinde de uygulanır. Bu oranları geçecek şekilde yapılan sözleşmeler, fazla miktar yönünden geçersizdir. Bu fıkra hükmü, 'üncü maddenin ikinci fırkası uyarınca hakim tarafından verilecek kararlar bakımından da uygulanır."

Düzenleme kapsamında ev sahipleri ve kiracılar arasında ihtilaf olması halinde, sorunun daha hızlı çözülmesi için arabulucu formülü devreye girecek. Kira ihtilafları mahkeme yerine bu şekilde çözülecek. Arabulucu formülünün detayları henüz netleşmedi.

Türkiye'de ev sahipleri ve kiracılar, son dönemde üzerinde çalışılan önemli konulardan olan kira düzenlemesini merakla bekliyordu.

Kira artışına sabit bir oran getirileceği duyurulmuştu.

Yeni düzenleme ile ilgili çalışmaları Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatıyla; Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Ticaret Bakanı Mehmet Muş ve Adalet Bakanı Bekir Bozdağ birlikte yürütmüşlerdi.