Abdestsiz Kuran Tutulur Mu

CEVAP:

Kur’an-ı Kerim okumak, dinlemek veya ona dokunmak için abdest almak şart değildir! Abdestin tarif edildiği Mâide suresi 6. ayete ve “sahih” hadislere göre abdest, Kur’an okumak veya ona dokunmak için değil; namaz kılmak için şarttır. Birçok fıkıh ve ilmihal kitabında yazan “Kur’an’a abdestsiz dokunulmaz” hükmü “zayıf” rivayetlere dayanmaktadır.1

DİPNOT
1
Kur&#;an&#;a abdestsiz dokunulamayacağına dair delil olarak ileri sürülen hadislerin sahih olup olmadıkları konusunda geniş bilgi için lütfen bkz: Mustafa Hocaoğlu, “Hayızlı-Cünüp Kimseler Ve Kur’an Tilaveti”, Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı: 28, Yıl: , s: Erişim: funduszeue.info


Böylesine önemli bir konuda zayıf hadislerle amel edilerek helal veya haram belirlenemez.

Kur’an okunacağı zaman ne yapılması gerektiği ile alakalı olarak Allah Teâlâ müstakil bir ayet indirmiş, şöyle buyurmuştur:

“Kur’an okuyacağın zaman, kovulmuş/taşlanmış şeytandan Allah’a sığın.” (Nahl, 16/98)

Görüldüğü gibi Kur’an okunacağı zaman şeytandan Allah&#;a sığınmak haricinde herhangi bir emir bulunmamaktadır.

Kur’an’a abdestsiz olarak dokunulamayacağını ileri sürenler “Ona tertemiz kılınanlardan başkası dokun(a)maz.” (Vâkıa, 56/79) ayetini delil getirir, tertemiz kılınanlar ifadesi ile de abdestli olanların kast edildiğini öne sürerler. Halbuki ayetin öncesi ve sonrası dikkatli bir şekilde okunduğunda orada Kur&#;an&#;a abdestsiz dokunulamayacağından değil, başka bir şeyden bahsedildiği görülmektedir. İlgili ayetler şöyledir:

“Hayır! O yıldızların mevkilerine (bulundukları yere) yemin ederim ki -eğer bilseniz bu pek büyük bir yemindir- şüphesiz bu, korunmuş bir kitapta bulunan değerli bir Kur’an’dır. Ona tertemiz kılınanlardan başkası dokun(a)maz. Alemlerin Rabbi tarafından indirilmiştir.” (Vâkıa, 56/)

Bağlamıyla birlikte okunduğunda ayette şu an elimizde bulunan mushaflardan değil; müfessirlerden Fahreddîn er-Râzî&#;nin de isabetle belirttiği gibi 2

DİPNOT
2
Fahreddîn er-Râzî, et-Tefsîru&#;l-Kebîr, Dâru İhyâi&#;t-Turâsi&#;l-Arabî, 3. Bs., Beyrut, , c: 10, s:


Levh-i Mahfûz&#;da kayıtlı bulunan ana metinden bahsedildiği anlaşılmaktadır. Aşağıdaki ayetler de bunu göstermektedir:

“Doğrusu sana vahyedilen bu Kitap, Levh-i Mahfûz’da bulunan şanlı bir Kur’an’dır.” (Burûc, 85/)

Ayetlerde aslı Levh-i Mahfûz&#;da olduğu belirtilen Kur&#;an&#;a sadece tertemiz kılınanların yani meleklerin3

DİPNOT
3
Ayette geçen mutahharûn, Arapça ism-i mef’ul kalıbında bir kelime olup “temizlenmiş, temiz tutulmuş, temiz kılınmış” manalarına gelmektedir. O ayetlerde “melekler” lafzı açık bir şekilde zikredilmemekte; fakat ayetin öncesi ve sonrasına bakıldığında mutahhar kelimesi ile meleklerin kastedildiği anlaşılmaktadır.


dokunabileceği4

DİPNOT
4
Meleklerin Levh-i Mahfûz&#;a &#;dokunabilmeleri&#; o kaynakla irtibat kurmaları ve bu hususta kendilerine verilmiş görevler bulunduğu anlamındadır. Yani Kur&#;an&#;ın Hz. Peygamber&#;e iletilmesinde meleklerden başkasının rolü yoktur ve müşriklerin iddia ettikleri gibi Kur&#;an şair veya kahin sözü değildir. Bu açıklama için bkz: Komisyon, Kur&#;an Yolu Türkçe Meal ve Tefsir, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara, , c: 5, s:


belirtilmiştir ki sahabeden Abdullah İbn Abbâs, tâbîînden Said b. Cübeyr ve İkrime bu görüşte oldukları gibi5

DİPNOT
5
Önde gelen erken dönem müfessirlerinden Taberî (ö: h.)&#;nin, bu ayetle ilgili birkaç farklı görüşe yer vermesine rağmen Kur&#;an&#;a ancak abdestlilerin dokunabileceğini söyleyen hiçbir kimseden bahsetmemiş olması oldukça dikkat çekicidir. Bkz: İbn Cerîr et-Taberî, Câmiu&#;l-Beyân fî Te&#;vîli&#;l-Kur&#;ân, Dâru&#;l-Kütübi&#;l-İlmiyye, c: 11, s:


İmam Mâturîdî de tefsirinde bu anlayışı tercih etmiştir.6

DİPNOT
6
Ebû Mansûr el-Mâturîdî, Te&#;vîlâtu&#;l-Kur&#;an, Tahkîk, Muhammed Masum Vanlıoğlu, Dâru&#;l-Mîzân, İstanbul, , c: 14, s:


Zira ayette geçen “lâ yemessuhû”(لَا يَمَسُّهُ) ibaresi, “ona dokunmasın” anlamında bir nehiy yani yasaklama değil; “ona dokunamaz” anlamında nefiy yani olumsuzluk bildiren bir ifadedir.

Ayrıca Arap dili kurallarına göre eğer ifade nehiy cümlesi olsaydı i&#;râb, elimizdeki mushaflarda olduğu şekliyle “lâ yemessuhû” değil de lâ yemseshu (لَا يَمْسَسْهُ) veya lâ yemessehû (لَا يَمَسَّهُ) şeklinde olurdu.

Görüldüğü gibi ayetlerden gelenekte yaygın olarak söylenegeldiği gibi Kur&#;an&#;a abdestsiz dokunulmaz hükmünü çıkarmak Arap dili kuralları açısından da mümkün değildir.

Meseleye rivayetler açısından bakıldığında da durum aslında bundan farklı değildir. Mesela Abdullah İbn Abbâs’tan gelen rivâyete göre, bir defasında Resûlullâh tuvalet ihtiyacını giderip gelmiş, tam kendisi için hazırlanan yemeğe oturacakken oradakiler: “Abdest almak için sana su getirelim mi Ya Resûlallâh?” demişler, bunun üzerine O şöyle buyurmuştur:

“(Hayır!) Bana sadece namaza kalktığım zaman abdest almam emredildi!”7

DİPNOT
7
Tirmizî, Et’ime, 40; Ebû Dâvûd, Et’ime, Hadisin Sahîh-i Müslim&#;de geçen şekli şöyledir: Resûlullâh tuvalete gitmişti. Döndüğünde de ona yemek hazırlanmıştı. Kendisine &#;Abdest almayacak mısın Ya Resûlallâh?&#; denilince şöyle cevap verdi: &#;Niçin? Namaz mı kılacağım ki abdest alayım!&#; (Müslim, Hayız, )

Nebîmiz, “Bana sadece namaza kalktığım zaman abdest almam emredildi” sözüyle: “Müminler! Namaza kalktığınız zaman yüzlerinizi ve dirseklerinize kadar ellerinizi yıkayın. Başınızı mesh edin, ayaklarınızı da topuklarınıza kadar…” (Mâide, 5/6) âyet-i kerimesine işaret etmiş ve namaza kalkmanın dışında hiçbir iş için abdest almakla emrolunmadığını ifade buyurmuştur. Eğer Kur&#;an&#;a dokunmak için de abdest alınması şart olsaydı O: &#;Bana sadece namaza kalkacağım ve Kur&#;an&#;a dokunacağım/okuyacağım zaman abdest almam emredildi&#; derdi. 8

DİPNOT
8
Bu konuda lehte ve aleyhte ileri sürülen tüm görüşler ve konuyla ilgili geniş bilgi için lütfen bkz: Hidayet Aydar, “Kur’ân’a Dokunmak ve Abdest Meselesi”,Kur’an Mesajı: İlmi Araştırmalar Dergisi, , cilt: 1, sayı: 4, s. Erişim: funduszeue.info

KAYNAK: Yahya Şenol, “Bize Soruyorlar”, Kitap ve Hikmet Dergisi, Ocak-Mart , Sayı: 12, s:

Kuranı Kerim içerisinde Allah'ın emirleri ve yasakları bulunan kullarına gönderilmiş kutsal bir kitap olduğu için okuma adaplarına da uyulması şarttır. Yüce yaratan tarafından insanlığa gönderilmiş bir kitabın önemi büyük olduğu için ona dokunurken, okurken ve dinlerken çok dikkat edilmesi gerekmektedir. Kuran okunduğunda alınacak sevaplardan faydalanabilmek için abdestli olmak, Kuranı Kerim okunduğunda dinlemek ve Kuranı Kerim okurken de hüzünlü bir şekilde okumak alimlerce önemli sayılmaktadır.

Abdestsiz Kuranı Kerim Okunur mu? Abdest Almadan Kuranı Kerim Okunur mu?

Abdestsiz Kuranı Kerim okuma konusunda en mühim nokta kişinin gusül abdesti bulunup bulunmamasıdır. Gusül abdesti bulunmayan kişi Kuranı kerimi ezberden dahi okuması caiz görülmemiştir. Gusül abdesti bulunmayan kişinin Kuranı kerime dokunması okuması caiz değildir. Kişinin gusül abdesti bulunuyor ise normal abdesti yok ise belli durumlarda Kuranı kerimi okuması mümkündür. Ezberden okuması da normal abdest hali olmadığında mümkündür. İki abdest ayrımı iyi yapılmalıdır. En güzel olanı kişinin abdest alarak Kuranı kerimi yüzünden okumasıdır.

Abdestsiz Kuranı Kerimi Dinlemek Günah mıdır?

Kuranı Kerim okunduğu esnada dinlemek farzdır. Kuranı kerim nerede okunursa okunsun hürmet ederek dinlemek sevaptır. Kuranı kerim okuyan birini abdestsiz olarak dinlemek te bir sakınca bulunmamaktadır. Kuranı kerim okunduğunda dinlemek için abdest almaya gerek olmayıp abdestli bir şekilde dinlemek ise sevap olarak daha faydalı olmaktadır. Kuranı kerimi dinlemenin okumaktan daha fazla sevap olduğu hakkında hadisler de bulunmaktadır. Kuranı kerimi abdestsiz dinlemek mümkündür.

Kuranı Kerim Hangi Durumlarda Abdestsiz Okunabilmektedir?

Kuranı kerimi öğrenmek veya öğretmek amacıyla içerisinde geçen ayetlerden örnek verilmek suretiyle veya öğretmek için kelimeleri telaffuz etmek suretiyle abdestsiz okumaya müsaade bulunmaktadır. Kuranı kerim bir şifa kaynağı olduğu için en güzel şekilde faydalanabilmek için abdest almak gerekmektedir.

Kuranı Kerim Abdestsiz Ezbere Okunur mu?

Kuranı kerimi abdestsiz ezberden okumak isteyen bir kişinin muhakkak gusül abdesti bulunması gerekmektedir. Gusül abdesti bulunan bir kişi normal abdesti bulunmadığı hallerde Kuranı kerimde geçen ayet veya sureleri ezberden okuyabilmektedir. Ezberden okumak hayat şartlarında daha kolaylık sağladığı için Kuranı kerimde geçen duaları da ezbere bilmek ve okumak kişinin faydalanması için daha kolaylık sağlamaktadır.

"Cep Telefonu Uygulamalarından Kur'an-ı Kerim Okunup Hatim Yapılabilir mi?

Diyanet TV'de ekranlara gelen uzmanlar tarafından dini soruların cevap bulduğu "Diyanet'e Soralım" programında "Cep Telefonu ya da Bilgisayara Yüklü Portallar Üzerinden Kur'an-ı Kerim Okunup Hatim Yapılabilir mi?" sorusuna Din İşleri Yüksek Kurulu Uzmanı Dr. Fatih Mehmet Aydın tarafından cevap verdi.

"Teknolojinin bize sunduğu imkanlardan faydalanmamız gerekir." diyen Aydın, sözlerine şöyle devam etti:

"Bunlardan bir tanesi de cep telefonlarında, tebletlerde bilgisayarlarda olan Kur'an-ı Kerim okumak için yapılmış programlardır. Kur'an-ı Kerim'e abdestsiz dokunmak caiz değildir. Kur'an-ı Kerim mushafına abdestsiz dokunmak caiz değildir. Kur'an'ı abdestli okumak gerekirse de Kur'an abdestsiz de okunabilir. Ezberden okumak da bir sakınca yoktur. Ancak abdestsiz Muhsaf-ı Şerif'e dokunmak caiz değildir. Fakat tabletlerde, bilgisayarlarda ve telefonlar bizim maaruf olan bildiğimizm mushaf olmadığı için Kur'an-ı Kerim okurken elimizde cep telefonu varsa buna dokunabilriiz. Burada bir sakınca yoktur. Cep telefonunu Kur'an okurken abdestsiz dokunmakta herhangi bir problem bulunmamaktadır. Buna göre özetlersek, Kur'an-ı Kerim'in bizzat kendisine abdestsiz dokunamayız ama cep telefonu, tablet, bilgisayara abdestsiz dokunabiliriz Kur'an okurken. Zaten Kur'an okurken abdestli olmak doğru olsa da abdestsiz okunmasında da bir problem yoktur." 

İşaret dili tercümesi ile ekranlara gelen "Diyanet'e Soralım" programı hafta içi her gün saat 'de Diyanet TV'de

İslam dininin kutsal kitabı Kur'an-ı Kerim, Kadir gecesinde inmiştir. Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed'e (s.a.s) indirilen Kur'an, Fatiha Suresi ile başlar, Nas suresi ile sona erer. Kur'an-ı Kerim'i her Müslümanın mutlaka okuması gerekir. Kur'an okumak isteyen birçok kişinin aklına abdest almadan Kur'an okunur mu sorusu gelmektedir. Bu noktada ibadetini en doğru şekilde gerçekleştirmek ve hataya düşmemek isteyenler abdest almadan Kuran okunur mu sorusuna aşağıdan yanıt bulabilir. Abdestsiz Kur'an'a dokunulur mu, abdest almadan Kur'an-ı Kerim tutulur mu?

KUR'AN-I KERİM HAKKINDA

Kur'an-ı Kerim, Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed'den (s.a.s) günümüze kadar hiçbir değişikliğe uğramadan gelmiştir. Allah (C.C) tarafından âlemlere rahmet olarak gönderilen Peygamber Efendimize Cebrail vasıtasıyla inmiştir.

Kur'an-ı Kerim sure, ayet, 30 cüz'den oluşur. Kur'an-ı Kerim'de oluşan ana bölümlere sure adı verilir. İslam dinin kutsal kitabı olan Kur'an Fatiha Suresi ile başlar ve Nas suresi ile sona erer.

Kur'an-ı Kerim'i okumak aynı zamanda en önemli ibadetlerin başında yer alır. Bir hadise göre, Hz. Peygamber, "Sizin en hayırlınız Kur'an'ı öğrenen ve öğretendir" buyurmuştur. Kur'an'ı ezberleyen ve onunla amel eden hâfızların Allah'ın seçkin kulları olduğunu belirtmiştir. Hadis kaynaklarında Kur'an-ı Kerim'i okumak ve öğrenmek ile ilgili daha birçok bilgi yer almaktadır.

ABDEST ALMADAN KURAN OKUNUR MU?

Diyanet İşleri Başkanlığı'nın resmi internet sitesinde yer alan sıkça sorulan sorular köşesinde bu konu hakkında bilgiler yer almaktadır. Âlimler, Kur'an-ı Kerim'in ezberden okunduğunda da abdestli olunması konusunda görüş birliği içinde olurken, Kur'an'a abdestsiz dokunulamayacağı ve abdestsiz taşınamayacağını da belirtmişlerdir.

ABDESTSİZ KUR'AN'A DOKUNULUR MU?

İbn Kudâme bu konuda Dâvud ez-Zâhirî'den başka muhalif olanın bilinmediğini ifade etmektedir (İbn Kudâme, el-Muğnî, I, ). Bu görüşün delili "Ona, ancak tertemiz olanlar dokunabilir" (Vâkı'a, 65/79) âyetiyle beraber, Hz. Peygamberin (s.a.s.) Amr b. Hazm'a gönderdiği mektupta yer alan "Kur'an'a ancak temiz olan dokunsun" (Muvatta, Kur'an, 1) hadis-i şerifidir.

Yukarıda okuduğunu bilgiler çerçevesinde İslam'ın ilk döneminden itibaren Kur'an'a abdestsiz olarak dokunulamayacağı konusunda ümmetler görüş ve kanaat birliği içinde yer almıştır. Bu noktada bir nevi ameli bir sünnet oluşmuştur. Kur'an-ı Kerim'in Allah (C.C.) kelamı olmasından hareketle, abdestsiz dokunulmaması ona gösterilmesi gereken saygının bir gereği olarak görülmüştür. Bundan dolayı, Kur'an'ın abdestsiz olarak ele alınmasını ve taşınmasını, eğitim ve öğretim durumunda olduğu gibi, ancak mazeret durumlarına hasretmek gerekmektedir.