Hümanizm Nedir
Bu Yazıyı Paylaşın!
Hümanizm Akımı Temsilcileri, Özellikleri ve Tarihsel Gelişimi - Hümanizm Nedir, Ne Zaman Ortaya Çıkmıştır?
Hümanizm, aslen bir düşünce şekli olup, insanı yüceltmeyi amaçlayan ve tek uğraşı insan olan bir akımdır. Hümanistler için en yüce ve tek varlık insandır. Bu akım etkisini başta edebiyat olmak üzere sanatın her dalında yıllar içerisinde göstermiştir. Skolastik düşünce akımına karşı ortaya çıkan hümanizm akımı, ülkemizde etkisini dünyaya kıyasla daha geç göstermiştir.
HÜMANİZM NEDİR? HÜMANİST KİME DENİR?
Hümanizm, Türkçe ismi ile insancıllık bir düşünce şeklidir. Türk Dil Kurumu bu kelimeyi; insanlık sevgisini, insan ululuğunu en yüce amaç ve olgunluk sayan öğreti olarak tanımlamaktadır. Peki hümanizm nedir ve hümanist kime denir?
Hümanizm, insanı merkeze alan ve insanı en yüce değer olarak gören insan-merkeziyetçi bir akımdır. Bu nedenle insan sevgisi hümanizmde en önemli şeydir. Bu akımda her şeyin başı insandır. Amaç, insanı yüceltmektir. Hümanizm, felsefi temelli, objektif bir görüşe sahiptir. Hümanizm akımını benimseyen, hayatını bu düşünceye göre yaşayan kişilere ise hümanist denmektedir.
EDEBİYATTA HÜMANİZM AKIMI
Hümanizm bir düşünce şekli olarak sanat ve edebiyatı da derinden etkilemiştir. Hümanist edebiyatın konusu insandır. Hümanist edebiyat ülkemizde Cumhuriyet dönemi ile birlikte etkisini göstermiştir. Edebiyatta hümanizm akımı, Rönesans edebiyatı adı altında toplanan eserlerin büyük çoğunluğunu oluşturmaktadır.
HÜMANİZM NE ZAMAN VE NEREDE ORTAYA ÇIKMIŞTIR?
Hümanizm, ilk olarak 14. yüzyılda, İtalya'da ortaya çıkmış olan bir düşünce akımıdır. Bu akım Orta Çağ'ın skolastik düşüncesine karşıt olarak doğmuştur. Bu düşünce akımı Rönesans ile birlikte 15. yüzyılda doruğuna ulaşmış, 16. yüzyılın sonuna kadar da etkilerini başta Avrupa kıtasında olmak üzere, tüm dünyada göstermiştir.
HÜMANİZM AKIMI TEMSİLCİLERİ
Hümanizm nedir ve ne zaman ortaya çıkmıştır sorularından sonra hümanizm akımı temsilcilerinin kimler olduğunun da cevaplanması gerekmektedir. Hümanizm akımının hem dünya çapında, hem de ülkemizde bazı temsilcileri bulunmaktadır. Hümanizm akımının dünya çapındaki temsilcilerinin başında Dante, Montaigne, Boccacio, Rabelais, Petrarca, Cervantes ve W. Shakespeare gelmektedir. Hümanizm akımı, Montaigne ile birlikte Rönesans döneminde doruk noktasına erişmiştir.
Ülkemizde ise hümanizm akımının temsilcileri; Sabahattin Eyüpoğlu, Nurullah Ataç ve Vedat Günyol'dur. Ayrıca ülkemizde bilinen en büyük hümanist ise Yunus Emre'dir. Lakin Yunus Emre, hümanizm akımı ile ilgilenmemiştir. Onun insanlığa olan sevgisinin kaynağı tasavvuf edebiyatından kaynaklanmaktadır.
HÜMANİZM ÖZELLİKLERİ
Hümanizm akımının belli başlı özellikleri bulunmaktadır. Hümanizm özelliklerini kısaca sıralamak gerekirse;
- Sanatın ve edebiyatın temeli bu akıma göre insandır,
- Sanat doğanın bir yansıması, bir taklididir,
- Edebiyatın amacı insanı yüceltmektir,
- Eski Yunan ve Latin edebiyatını ve felsefesini örnek alır,
- Kaderin olaylar üzerindeki etkisini bu akım reddeder,
- Akıl, dinden uzak olarak ele alınır,
- Toplumdan uzak, evrenselliğe yakındır.
Hümanizm terimsel tanım açısından "sevgi" içermez. Çünkü daha felsefi ve bilimsel bir temeli ifade eder. Türkçe karşılığı "insanmerkezcillik"tir. Yani tanrımerkezcillik geri plana atılır ve bir anlamda reddedilir, insanmerkezcillik esas alınır. Bu kavram psikolojik derinliği olan sübjektif bir kavram (sevgi ve benzeri duygu durumları) değil, felsefi temelli objektif bir kavramdır. Örneğin bir fiilin değerlendirmesinde "tanrının/tanrıların hoşnutluğu" değil, "insana faydası/hoşnutluğu" esastır. Bu açıdan da sekülerizmle sıkı bir ilişkisi vardır. Yine kanunların düzenlenmesinde tanrımerkezcilliği değil, insanmerkezcilliği önermektedir.
Adının Türkçe anlamı insancıllıktır (human). Genelde deizm, ateizm ve agnostisizm ile bütünleşebilir ama hümanist anlayış bunlar için değildir. Hümanizm, bu tür doğaüstü güçlerin varlığıyla ilgilenmeyen etik tabanlı bir görüştür. Seküler bir hayat duruşu ilkesi ve her otorite karşısında insanı özgürleştirme çabası hümanizmin tanımıdır.
Hümanizme göre doğruyu bulmak insanın bir yetisidir. Fakat doğruyu bulma yönteminde gizemcilik, mistisizm, gelenek ve bunlar gibi genelgeçer kanıtlarla ve mantıkla bütünleşmeyen yöntemler izlenemez. Gerçeğe duyulan bu arzu, gözü kapalı kabullenimlerle değil, bilimsel şüphecilik ve bilimsel yöntemle doyurulmalıdır. Otoriteyi ve aşırı şüpheciliği de reddederken, kaderin olaylar üzerindeki etkisini kabul etmez. Doğrunun ve yanlışın bilgisine kişisel ve ortak bilincin en doğru biçimde algılanmasıyla ulaşılabileceğini savunur.
Bunun yanı sıra, hümanizm insanın tüm diğer canlı türlerinden daha özel olduğu düşüncesini reddeder. Hümanist FilozofPeter Singer“Birçok istisna olmasına rağmen hümanistlerin çoğu, kendilerini en büyük dogmadan özgürleştiremiyor: ön yargılı türcülük. Hümanistler diğer canlı türlerine karşı düşüncesizce istismarlara karşı durmalıdır.” diyerek hümanizmin doğalcılığını ve hayvanseverliğini belirtir. Bizim diğer canlıların üzerinde tanrı vergisi bir hüküm hakkımız olmadığını ekler.
Hümanizm insanın kapasitesine iyimser yaklaşır, bunun yanı sıra insan doğasının tümüyle iyi ya da tüm insanların hümanizmin savunduğu ussalcı ve manevi değerlere ulaşabileceğini savunmaz. Bu hedef birey için azim ve diğerlerinin yardımını gerektirir. İnsanın gelişimidir hümanizmin ereği, bütün insanlar için hayatı daha iyi yapmak. Hümanizm güzel şeyler yapmaya, şimdi ve burada iyi yaşamaya ve geleceğe daha iyi bir dünya bırakmaya yoğunlaşır.
Hümanizmin tarihi[değiştir Hümanizm nedir? Hümanist ne demek?
Haberin DevamıHümanizm diğer bir anlamıyla ‘insancılık’ olarak tabir edilebilir. Özellikle batıl anlayışı ve doğaüstü olan her durumu yadsıyan bir dünya görüşü olduğunu dile getirmek mümkün. İnsanı üstün kılan ve hayatın temeli anlamında insanı öne çıkaran bir yapı veya olgudur. Hümanizm 14. yüzyılda İtalya'da doğmuştur ve kısa süre içerisinde dünyanın pek çok farklı yerinde insanları kendi düşünce yapısına çekmiştir.
Hümanizm Nedir?
Genel anlamıyla hümanizm insan aklını, adalet ve etik kavramları temel almış bir anlayış biçimi olarak öne çıkmaktadır. Diğer bir deyişle insanı evrende tek ve en yüksek gören bir değer olarak da tabir edilebiliyor. İnsanı geliştirmek ve yüceltmeyi amaçlamak hümanizmin temel taşlarını oluşturur. Bu bağlamda hümanizmin en önemli konusu sanat ve edebiyat olarak bilinmektedir.
Haberin Devamıİnsan özünde mükemmel bir varlıktır ve bu potansiyeli en etkin şekilde taşır. Paralel olarak edebiyatın amacı da insanı bu olguya taşıyacak en önemli unsurlardan biridir. Ayrıca hümanizm insan sevgisini ve bu bağlamda evrenselliği temel alır.
Hümanist Ne Demek?
Hümanizm olgusunu bütünüyle içerisinde taşıyan ve bunu idrak etmiş, hayatına yaymış olan kişilere hümanist denir. Hümanistler yaşadıkları çağa, topluma ve yerel ulusal tüm değerlere uzak bir anlayışa sahiptirler. Onlar için işin temelinde insan sevgisi başta olmak üzere sanat ve insan yapısının mükemmel bir varlık olması yatar. Bir akım olarak İtalya'da 14. yüzyılda oluşan hümanizm, zaman içerisinde hümanizmi benimseyen pek çok kişinin ortaya çıkmasına olanak vermiştir.
Hümanist Nedir?
İnsan sevgisini benimseyen, evrenselliği önemseyen ve insanı üstün bir varlık olarak gören kişiler hümanist olarak bilinir. Hümanistler için yaşam ile beraber edebiyatın konusu her daim insandır. Hatta insanoğlu evrenin en büyük ve en üstün varlığı olarak geçer. Tabii anlamı itibariyle uzman görüşlerine bağlı olarak hümanizm değişik tabirleri üzerinden de değerlendirilebilmektedir. Ancak temelinde üstün insan varlığı ve insan sevgisi yatar.
Hümanizm nedir? Hümanist ne demek?
Hümanizm diğer bir anlamıyla ‘insancılık’ olarak tabir edilebilir. Özellikle batıl anlayışı ve doğaüstü olan her durumu yadsıyan bir dünya görüşü olduğunu dile getirmek mümkün. İnsanı üstün kılan ve hayatın temeli anlamında insanı öne çıkaran bir yapı veya olgudur. Hümanizm 14. yüzyılda İtalya'da doğmuştur ve kısa süre içerisinde dünyanın pek çok farklı yerinde insanları kendi düşünce yapısına çekmiştir.
Hümanizm Nedir?
Genel anlamıyla hümanizm insan aklını, adalet ve etik kavramları temel almış bir anlayış biçimi olarak öne çıkmaktadır. Diğer bir deyişle insanı evrende tek ve en yüksek gören bir değer olarak da tabir edilebiliyor. İnsanı geliştirmek ve yüceltmeyi amaçlamak hümanizmin temel taşlarını oluşturur. Bu bağlamda hümanizmin en önemli konusu sanat ve edebiyat olarak bilinmektedir.
İnsan özünde mükemmel bir varlıktır ve bu potansiyeli en etkin şekilde taşır. Paralel olarak edebiyatın amacı da insanı bu olguya taşıyacak en önemli unsurlardan biridir. Ayrıca hümanizm insan sevgisini ve bu bağlamda evrenselliği temel alır.
Hümanist Ne Demek?
Hümanizm olgusunu bütünüyle içerisinde taşıyan ve bunu idrak etmiş, hayatına yaymış olan kişilere hümanist denir. Hümanistler yaşadıkları çağa, topluma ve yerel ulusal tüm değerlere uzak bir anlayışa sahiptirler. Onlar için işin temelinde insan sevgisi başta olmak üzere sanat ve insan yapısının mükemmel bir varlık olması yatar. Bir akım olarak İtalya'da 14. yüzyılda oluşan hümanizm, zaman içerisinde hümanizmi benimseyen pek çok kişinin ortaya çıkmasına olanak vermiştir.
Hümanist Nedir?
İnsan sevgisini benimseyen, evrenselliği önemseyen ve insanı üstün bir varlık olarak gören kişiler hümanist olarak bilinir. Hümanistler için yaşam ile beraber edebiyatın konusu her daim insandır. Hatta insanoğlu evrenin en büyük ve en üstün varlığı olarak geçer. Tabii anlamı itibariyle uzman görüşlerine bağlı olarak hümanizm değişik tabirleri üzerinden de değerlendirilebilmektedir. Ancak temelinde üstün insan varlığı ve insan sevgisi yatar.