Mor Lahana Asit Baz Deneyi

Her yerde bulunabilen malzemelerle bir sıvının ya da çözeltinin asit mi baz mı olduğunu anlayabilmek için kimya derslerimizde asit -baz deneyleri yapıldı.

Çocuklarla birlikte evde deney yapabilirsiniz. Hem de kolay bulabileceğiniz malzemelerle. Bu deneyde suyun asidik veya alkali olup olmadığını kırmızı lahana deneyi ile suyun rengine bakarak anlayacaksınız. İhtiyacınız olan malzemeleri de mutfağınızda kolaylıkla bulabilirsiniz. Bu gibi küçük evde yapılabilen deneyler hem çocukların bilime olan merakını arttırmaya yardımcı olur hem de birlikte iyi zaman geçirmenizi sağlar.

Deney için gereken malzemeler

• Yarım kırmızı lahana
• Bir adet limon
• Su
• Süzgeç, bıçak, tencere
• 3 adet bardak

Etkinlik basamakları

1. Kırmızı lahanayı küçük parçalar halinde doğrayınız.
2. Tencere içinde kaynar su üstüne kırmızılahana parçalarını ekleyerek kaynatınız. (2 bardak su)
3. Bir saat kadar dinlendirilen lahana suyunu süzerek buz kalıplarına dökünüz. (etkinlikten bir gün önce hazırlayarak, buzlukta bir gece bekletiniz.)
4. Bir bardak karbonatlı su ve bir bardak limonlu su hazırlayınız.
5. Bütün hazırlıklar bitti, gösteri başlasın!

Karbonatlı su ve limonlu suyun bulunduğu bardaklardan birini çocuğunuza verin. Diğer bardağı da siz alın. Mucizevi bir sebzeden elde edilmiş, sihirli buz küplerine sahip olduğunuzu söyleyerek, karışımların içine buz küplerini eklemesini isteyiniz. Bu aşamada şaşkın bakışlara hazır olmalısınız.  Limonlu bardakta ki su pembe-kırmızı, karbonatlı su ise mavi renge dönüşecektir. Çocuğunuzun merak duygusunun tavan yaptığı bu dakikalarda, kırmızıya dönüşmüş limonlu suyu karbonatlı su içine ekleyip, renk değişimini birlikte gözlemleyin.

Büyüklere notlar: Çözeltilerin asitlik ve bazlık dercesine göre renk değiştiren kompleks yapıdaki organik maddelere belirteç (indikatör) denir. Doğadaki birçok çiçek ve meyve belirteç özelliği taşır. Hazırlanışı en kolay belirteç, kırmızılahana suyudur. Lahana suyu, asit çözeltilerinde kırmızı-pembe, hafif alkali (bazik) çözeltilerde mor-mavi, yüksek alkali çözeltilerde ise sarı renk oluşturur.

Yaptığınız etkinlik limonlu suyun asidik, karbonatlı suyun ise bazik özellikte olduğunu göstermektedir. Okul öncesi dönemde ki çocuğunuzla bu deneyi gerçekleştirirseniz; limon, elma, portakal gibi tadı ekşi olan besinlerimizde asit olduğunu belirtebilirsiniz. Bu aşamada bütün asit içeren maddelerin yenilebilir olmadığını vurgulamakta fayda vardır.

Not: Deney sırasında kesici aletlerle çocukları yalnız bırakmayınız

Geleceğin bilim insanları, bu sorunun yanıtını, mor lahana pH deneyinde arıyor. TED Denizli Koleji BİYP programı öğrencileri, gen bilimlerini derslerini 1o. Sınıftan itibaren laboratuvar ortamına taşıyor.

Bilim İnsanları Yetiştirme Projesi kapsamında, lise öğrencilerimiz ilk yıl öğrendikleri bilgileri, sınıfta laboratuvar ortamında deneyimliyor, sınıfta TUBİKTAK projeleri hazırlıyor. BİYP kapsamında yer alan ARAŞTIRMA DENEYLERİ ile fizik, kimya ve biyolojiyi kitaplardan laboratuvara taşıyor.

INOVA – TED KULÜP ÇALIŞMASI
İnova TED de biyoloji kimya ve fizik olmak üzere 3 branşa ayrılan öğrencilerin, mor lahanada bulunan pigmentler, asit ve bazlarla tepkimeye girdiğinde farklı renkler verdiğini, asitle karıştırılması halinde pembemsi, bazla karıştırılması halinde ise yeşil ve daha koyu bir renk elde edileceğini deneylerle öğrendi. Deney çalışmasında öğrencilerimiz, kahve, çay, süt, sirke, limon, kola, karbonat ve deterjan kullanarak hangi maddenin daha kuvvetli asit ve baz olduğunu gözlemleyerek test ettiler.