Kütübü Sitte Altı Hadis Kitabı

Kütüb-i Sitte veya Sihahi Sitte (Arapça: الكتب الستة‎), Ehlisünnethadis kitapları içinde kendisine en çok güvenilen altı kitap anlamına gelen kitaplara verilen addır. Bu kitaplar Ehlisünnet nezdinde o kadar güvenilirdir ki kendi dini kaynaklarını Kur’an-ı Kerim’den sonra bu kitaplardan almaktadırlar. Her ne kadar bu kitaplardan ikisi sahih, dördü sünen olarak adlandırılsa da hepsine sihah (sahihler) demektedirler. Ehlisünnete ait bu altı kaynak kitap şunlardır:

Şia hadis uzmanları ve hatta bir kısım Ehlisünnet âlimleri hadis kriterlerine göre, bu kaynaklarda belirtilen bazı hadisleri zayıf ve uydurma olarak değerlendirmektedirler.

Sahih-i Buhari

Ana Madde: Sahih-i Buhari (kitap)

Sahih-i Buhari, “el-Camiu’l-Musnedu’s-Sahihu’l-Muhtasar min Umuri Resulullah (s.a.a) ve sünenuhu ve eyyamuhu” tam adıyla, Ehlisünnet nezdinde Kur’an-ı Kerim’den sonraki en güvenilir hadis kitabıdır. Muhammed bin İsmail Buhari (h. ) tarafından 16 yılda bin hadis arasından seçilerek yazılmıştır.^[1] Bu kitap, inanç ve fıkıh konularını kapsamaktadır.

Sahih-i Buhari, 97 kitap, baptan oluşmaktadır. Sahih-i Buhari’deki hadislerin sayısı farklı rivayetlerde farklılıklar göstermektedir.^[2] Sahih-i Buhari’deki hadislerin sayısı, tekrarları ile birlikte İbn Salah’ın dediğine göre hadistir ve yine ona ve Nevevi’ye göre tekrar edilen hadisler silindiğinde kadardır, ama İbn Hacer’e göre hadis sayısı ’dir.^[3]

Denildiğine göre Buhari, kitabını bitirdikten sonra Ahmed bin Hanbel, Ali bin Medeni ve Yahya bin Muin gibi Ehlisünnet hadis imamları ve bilginlerine göstermiş, onlar da 4 hadis dışındaki hadislerin sıhhat ve doğruluğuna tanıklık etmişlerdir.^[4]

Ehlisünnet, Kur’an’dan sonraki en doğru kitabın Sahih-i Buhari ve ondan sonra Sahih-i Müslim olduğunda ittifak etmiştir.^[5]

Şerhler ve Talikler

Sahih-i Buhari’ye ’ün üzerinde şerh ve talik yazılmıştır.^[6] Onlardan en önemlilerinden bazıları şunlardır:

• İbn Hacer’in telif ettiği:"Fethu’l-Bari fi şerhi Sahih-i Buhari".
• İbn Hacer Askalani’nin yazdığı: "Tağliku’t-Talik ale Sahih-i Buhari".
• Ayni Hanefi’nin yazdığı: "Umdetu’l-Gari fi şerhi Sahih-i Buhari".
• Kirmani lakaplı Ehlisünnet âlimlerinden birinin yazdığı: "el-Kevakibu’d-Derari fi şerhi Sahihi’l-Buhari".
• Şahabaddin Kastalani’nin telif ettiği: "İrşadu’s-Sâri ila Sahih-i Buhari".^[7]

Güvenilemeyeceğine Dair Kanıtlar

Şia ulemalarına göre, elde olan bazı kanıtlar ve deliller bu kitapların güvenilirlik ve itimadını azaltmaktadır. Örneğin:

• Buhari, Ehlibeyt (aleyhimu’s-Selam) İmamlarındanİmam Hadi ve İmam Hasan Askeri (aleyhima’s-Selam) ile aynı asırda yaşamıştır. Ancak buna rağmen kitabında 12 İmamdan olan Peygamber Efendimizin bu iki evladının hatta bir hadisine bile yer vermemiştir. Buhari’nin taassubu o kadar şiddetli idi ki hatta Ehlibeyt İmamlarının evlatlarından ve ashabından dahi hadis nakletmemekte idi. Oysa onların arasında çok büyük âlimler ve muhaddisler bulunmaktaydı. Buna rağmen bildiği halde Ehlibeyte düşmanlıklarıyla ünlü Haricîlerden çok sayıda hadis nakletmiştir.
• Ehlibeytin (a.s) bazı fazilet ve menkıbeleri Sahih-i Müslim’de zikredilmiştir, ama Buhari bunları dahi nakletmemiştir.
• Sahih-i Buhari’de çok sayıda hadiste tahrif ve oynama yapılmıştır. Sahih-i Müslim’de rivayet edilen bir hadisin aynısı Sahih-i Buhari’de nakledilmiş, ancak aynı senetle olmasına rağmen Sahih-i Buhari’de farklı şekillerde ve birkaç rivayete dönüşmüştür.
• Sahih-i Buhari’deki hadislerin bir kısmı takti’ edilmiştir, şöyle ki rivayetler parça parça edilerek bir parçası nakledilmiştir, bu da rivayetin zarar görmesi anlamına gelir.
• Sahih-i Buhari’de hadislerden bazıları hadislerin asli cümleleri yerine mana olarak nakledilmiştir. Hadislerin manası ise hadisi nakledenin anlayışına göre rivayet edilmiştir.
• Buhari’de mevzu veya zayıf hadisler çokça bulunmaktadır. Araştırmacılar, hadis ilminin ölçü ve kriterlerindeki karine ve ölçülere göre, bu kitapta bulunan hadislerden bir kısmının uydurma ve sahte olduğuna inanmaktadırlar.
• Tüm kitabın, müellifine atfedilmesinin sıhhatinin olmaması.^[8]

Sahih-i Müslim

Ana Madde: Sahih-i Müslim

“el-Müsnedu’s-Sahih” ve “el-Musned ve’l-Camiu’s-Sahih” gibi çeşitli isimlerle tanınan Sahih-i Müslim, Müslim bin Haccac Nişaburi (h. ) tarafından yazılmıştır.^[9] Sahih-i Müslim, Ehlisünnet için Sahih-i Buhari’den sonraki en önemli kitaptır.^[10] Bu eser de Sahih-i Buhari gibi Ehlibeyt İmamlarından İmam Hadi ve İmam Hasan Askeri (aleyhima’s-Selam) zamanında yazılmasına rağmen, onlardan hiçbir iz ve rivayet yer almamıştır.^[11]
Sahih-i Müslim, 54 kitap (öyle anlaşılıyor ki kitapların bablaştırılması yazarı tarafından yapılmamıştır) ve hadisten oluşmuştur. Bu hadisler denildiğine göre bin hadis arasından seçilmiştir.^[12]

Sahih-i Müslim, Buhari’nin aksine Ehlibeytin bazı menkıbesine yer vermiş ve Şia’nın bazı inanç ve itikadını teyit eden hadislerden bazılarını nakletmiştir. Örneğin:

Şerhleri

Sahih-i Müslim’e yazılan önemli şerhlerden bazıları şunlardır:

• Nevevi tarafından telif edilen ve bilimsel ortamlarda güvenilen: “el-Minhac şerh-i Sahih-i Müslim bin el-Haccac.”^[14]
• Suyuti’nin telif ettiği Dibac
• Kastalani’nin telif ettiği Minhacu’l-İbtihac.

Telhiseler

• Kurtubi’nin yazdığı “Telhisu’l-Muslim”
• Munziri tarafından yazılan “Muhtasaru’l-Muslim.”^[15]

Eleştiriler ve İtirazlar

Sahih-i Müslim, senet ve metin açısından eleştirilerden uzak değildir. Bazı isnatlarda, müellif ve ravi arasındaki raviler yer almamış (talik) ve bazı yerlerde ravilerin sözleri de derç edilmiştir. Yani indiraç (eklenme ve katılma) gerçekleşmiştir (mudric, maktu’).^[16] İbn Hacer Askalani, “Vukuf ale ma fi sahihi’l-Müslim mine’l-Mevkuf” adlı kitabını bu konu üzerine telif etmiş ve orada hadisin mevkuf ya da maktu olduğunu zikretmiştir.^[17] 14 yerde talik bulunmakta ve kaç yerde tedlis de görülmüştür.^[18] Yine Sahih-i Müslim’de uydurma ve sahte hadisler bulunmaktadır. Bu da kitabın ciddi bir şekilde itibarını ve değerini düşürmektedir.^[19]

Sünen-i Ebu Davud

Sünen-i Ebu Davud, Ebu Davud Secistani ismiyle ünlenen Süleyman bin Eş’es (h. ) tarafından yazılmıştır. Bu kitap, hadis, 40 fıkhi kitabı içermektedir. Kitapta “el-Mehdi”, “Melahim ve Rıza-ı Kebir” gibi mefhumlar yer almıştır.^[20] Ebu Davud’un kitabında nakledilen hadislerin bir çoğu diğer bazı Sünni âlimler tarafından eleştirilmiştir (kadh ve cerh). Bazı Ehlisünnet âlimlerinin de itiraf ettiği üzere, bu kitapta zayıf hadisler, hatta uydurma ve sahte hadislerin sayısı oldukça çoktur. İbn Cevzi, bu hadislerden bir kısmını “el-Mevzuaat” adlı eserinde zikretmiştir. Muhammed Nasrettin el-Bani, Sünen-i Ebu Davud’daki zayıf hadisler adı altında bir kitap telif etmiştir. Bu kitapta, ’ün üzerinde zayıf hadisin olduğunu, 50 hadisin münkir, 50 hadisin şaz olduğunu belirtmiştir.^[21]

Şerhleri

Sünen-i Ebu Davud’a yazılmış en önemli şerhlerden bazıları şunlardır:

Telhisler

• Munziri tarafından telif edilen “Muhtasar Sünen Ebu Davud”
• İbn Kayyum’un yazdığı “Tehzibu’s-Sünen”.^[24]

Sünen-i Tirmizi

Sünen-i Tirmizi, Buhari’nin öğrencilerinden Muhammed bin İsa Tirmizi (h. ) tarafından yazılan bu eser, 46 kitaptan oluşmaktadır.^[25] Sünen-i Tirmizi’de nakledilen bazı hadisler, uydurmadır ve Hz. Peygamber Efendimize (s.a.a) yalan nispetinde bulunulmuştur. Hafız İbn Cevzi ve Ehlisünnetten bazı âlimler, bu kitaptaki bazı hadislerin uydurma olduğunu açıkça beyan etmişlerdir.^[26]

Tirmizi’de, sakaleyn hadisi, Tathir ayetinin nüzul sebebi, İmam Ali, İmam Hasan ve İmam Hüseyin’in menkıbelerinin zikredilmesi^[27]İbn Teymiye’nin bu kitabı eleştirmesine neden olmuş, bu da bu kitabın Vahhabi-selefilerce ve İbn Teymiye taraftarlarınca itibarını kaybetmesine neden olmuştur.^[28]

Bu kitapta Müminlerin Emiri Hz. Ali’nin (aleyhi selam) faziletlerini açıklayan hadisler, tahrif edilmiştir. Örneğin “Ben ilmin şehriyim, Ali de onun kapısıdır” hadisi şerifi, “Camiu’l-Usul” kitabında Sünen-i Tirmizi’den nakledilerek verilmesine rağmen eldeki Süneni Tirmizi kitaplarında bu hadis yoktur.^[29]

Sünen-i Nesai

Sünen-i Kebir-i Nesai ve Sünen-i Kebir olarak da bilinen Sünen-i Nesai, Ebu Abdurrahman Ahmed bin Ali bin Şuayb Nesai (h. ) tarafından yazılmıştır.^[30]

Nesai’de zayıf hadisler oldukça fazladır. İbn Kayyum, “Zadu’l-Mead fi Huda Hayru’l-İbad” kitabında Nesai’den hadisler nakletmiştir, ancak hadis bilimi uzmanları senet, delalet veya her iki açıdan da bu kitaba itirazlar yöneltmişlerdir.

Nasrettin el-Bani de kitabında Nesai’de senet açısından seksenin üzerinde zayıf hadis olduğunu belirtmiş ve ’ün üzerinde zayıf hadis olduğunu yazmıştır.^[31]

Nesai, insanların kitabındaki tüm hadislerin doğruluğunu sorgulaması üzerine şöyle cevap vermiştir: “Ondaki hadislerin hepsi sahih değildir.” Sonra kitabındaki doğru hadisleri istihraç ederek çıkarmış ve onu Mücteba (seçilmiş) veya Sünen-i Sağir diye adlandırmıştır.^[32]

Sünen-i İbn Mace

İbn Mace diye bilinen Sünen-i ibn Mace, Muhammed bin Yezid bin Mace Kazvini (h. ) tarafından yazılmıştır.^[33]

Bu kitap, hadisten oluşmakta ve doğru, hasen, zayıf ve 99 münkir hadis bulunmaktadır.^[34]

Sünen-i İbn Mace’nin haşiye yazarı, İbn Mace kitabında kadar hadisin senedinin zayıf olduğunu belirtmiştir. İbn Mace’de zayıf rivayet ve mevzu (sahte) hadis o kadar çoktur ki Ehlisünnetin ileri gelenleri bu kitabı Kütüb-i Sitte’den çıkarmış ve Sünen-i İbn Mace’nin sihahtan sayılabilecek liyakatinin olmadığını ileri sürerek Malik İbn Enes’in “Muvatta” kitabını altıncı doğru kitap olarak tanıtmışlardır.^[35] Sünni âlimlerinin bir çoğuna göre İbn Mace’nin süneni zayıf ve uydurma hadislerle doludur. El-Bani, Sünen-i İbn Mace’nin kitabını ve Abdulbaki’nin yazdığı Miftahu’s-Sünen kitaplarını eleştirmiştir.^[36]

Ehlisünnet Yanındaki Yeri

Bu altı kitap, inanç, ahkâm, tefsir ve İslam tarihi konusunda Ehlisünnetin en güvenilir kitaplarından sayılmaktadır. Öyle ki Sünniler tüm konularda bu kitaplardaki hadislere istinat etmekte ve onlara güvenmektedir. Bundan dolayı, Sünnilere göre Sihah-ı Sitte’de bulunan her şey doğru sayılmaktadır.

Sünnilere göre Sahih-i Buhari ve Sahih-i Müslim öteki dört kitaptan daha çok güvenilirdir.^[37] Öyle ki bu iki kitapta yer alan hadislerin tamamını doğru kabul etmekte ve sıhhatinde kuşku duymanın icmaya aykırı olduğuna inanmaktadırlar. Elbette Ehlisünnet ulemalarından bazıları, Kütüb-i Sitte’de zayıf ve uydurma hadislerin olduğuna inanmakta ve bundan dolayı bu konuda kitaplar yazılmıştır.^[38]

Şia Ulemaları Yanındaki Yeri

Şia ulemaları açısında, bu kitaplarda hem güvenilir hem de güvenilmeyecek hadisler (hadis diye nakledilen sözler) vardır ve hatta bu hadislerden bazıları akıl ve Kur’an naslarına aykırıdır. Dolayısıyla bu kitaplardaki hadisler senet ve metin açısından incelendikten sonra hakkında görüş bildirmek gerekir.

Bu kitaplardaki hadislerin tamamı sahih kabul edilirse dereceleri de (Sahih-i Buhari ile diğerleri arasında bir fark olmamalıdır) aynı olmalıdır.^[39]

Ayrıca Bakınız

Dosya:Şiiler Neden Sahihi Buhari’ye İtimat Etmemekte Ve Hadis seafoodplus.info

Kaynakça

Bibliyografi

Yazarlar	Müslim bin Haccac, Muhammed el Buhari, Muhammad ibn Isa at Tirmizi, Ali ibn Sinan el Nesai, Ebu Davud es-Sicistani, İbn Mace el-Kazvini
Tür	Dinî&#;· Biyografi
Yayım
Yayımcı	Akçağ Yayınları, Server Yayınları, Mirac Yayınları, Polen Yayınları, Karınca Polen Yayınları
ISBN

Kütüb-i Sitte (Arapça: الكتب الستة‎, Farsça: صحاح سته), Altı Kitap anlamına gelen, Ehl-i Sünnet tarafından en sağlam Hadis kaynakları olarak kabul edilmektedir:^[1][2][3]

Bu 6 hadis kitabının tamamına Kütüb-i Sitte denir. Kütüb-i Sitte içerisinde yer alan Hadisi Şerifler sahih hadis olarak kabul edilmektedir.

Tenkitler[değiştir

nest...

64076 64077 64078 64079 64080

batman iftar saati 2021 viranşehir kaç kilometre seferberlik ne demek namaz nasıl kılınır ve hangi dualar okunur özel jimer anlamlı bayram mesajı maxoak 50.000 mah powerbank cin tırnağı nedir