Tam Uykuya Dalarken Beyinde Elektriklenme

tam uykuya dalarken beyinde elektriklenme

MS Hastalığı, MS Atağı Nedir? Belirtileri ve Tedavisi

MS (Multiple Skleroz) Nedir?

MS (Multiple Skleroz) nedir, Bağışıklık ya da bedenimizin savunma sisteminin sinir sistemini (beyin, omurilik) zedelemesi ve onu yabancı kabul ederek saldırması ile ortaya çıkan bir hastalıktır.

Normalde sinir sitemimiz, bağışıklık sisteminden uzakta, adeta saklı bir ortamdadır. Ancak, sebebini tam olarak anlayamadığımız nedenlerle, baştan ve kontrolden çıkan bağışıklık sistemimiz, kendi sinir sistemine saldırmakta ve hasarlar oluşturmaktadır. Hasarların yerleşimine göre şikâyet ve bulgular da değişken olmaktadır. MS bağışıklık sistemi hastalığı olduğundan, MS tanılı kişilerde, diğer bağışıklık sistemi hastalıkları da sık izlenebilir.

Tablo. MS ile birlikteliği sık olan diğer hastalıklar

Tiroit/guatr
SLE
M. Gravis
D. Mellitus/Şeker hastalığı
Ankilozan spondilit
Enflematuar barsak hastalığı
Skleroderma
Behçet hastalığı

MS Belirtileri Nelerdir?

1. Hastalığın en sık başlangıç belirtisi duyusal-hisle ilgili şikâyetlerdir. Genellikle, elimi ayağımı hissetmiyorum değil de uyuşma-karıncalanma-keçelenme tarzında olur. Duyusal belirtiler, anlık izlenen belirtiler olarak hastaların %50-70’inde ortaya çıkar.

Duyusal belirtiler:

Uyuşma
Karıncalanma
İğnelenme
His azalması
Gerilme
Uyuşturulmuşluk hissi
Kum üzerinde yürüme hissi
Kaşınma
Yanma
Elektriklenme
Yüze ani vuran elektrik çarpması
Boyundan sırta ve ayaklara ani elektrik çarpması şeklinde olabilir.

2. Duyusal şikâyetlerin ardından en sık, güç (motor) kayıpları ile kendini gösterir. Kuvvet ya da güç sorunları ile ilgili belirtiler, başlangıçta hastaların %32-40’ında görülmesine karşın, yıllar içerisinde %60 hasta değişik ağırlıklarda güç kayıplarına maruz kalır. Bu doğrudan bir uzuvda kuvvet kaybı şeklinde olabileceği gibi, “ağırlaşma”, “sertleşme”, “direnç gösterme” veya “ağrı” şeklinde de olabilir. Bu tür belirtiler sıklıkla bacaklarda başlar.

3. Üçüncü sırada ise, görme kayıpları ya da bozuklukları ile (optik nörit = görme siniri iltihabı) kendini ortaya koyar. Bu hastaların %15-20’ünde başlangıç belirtisidir. Genelde tek taraflı görmede zayıflama şeklinde başlar. Bulanık görmeye, ışık rahatsızlığı ve göz hareketleri ile olan göz ağrısı eşlik eder. Bu duruma renk görme kaybı da sıklıkla eklenir. Siyah-beyaz görme oluşabilir. Görme sinirinin etkilenmesi, göz küresinin hemen arkasındaki görme siniri başlangıcı iltihabı şeklinde (papillitis) olabileceği gibi, sinirin gözden çıktıktan sonra daha uzak kısımlarını da etkileyebilir (retrobulber nöritis). Bu etkilenmelere rağmen körlük nadirdir.
Görme siniri tek başına, ilk başlangıç belirtisi olarak tutulabileceği gibi geç dönemlerde, MS tanısı olan kişilerde de etkilenebilir. İlk olarak görme siniri etkilendiğinde ya da hastalık belirtisini ilk görme siniri etkilenmesi ile gösterdiğinde, bazı durumlarda, MS gelişimi riski yükselir: 20-40 yaş arası ve kadında ortaya çıkması, omur ilik sıvısında oligoklonal bant denen testin pozitif sonuç vermesi, tekrarlayıcı olması ve eMaR görüntülemede beyinde plakların izlenmesi durumunda MS gelişim riski yüksektir (%36). Buna karşın, normal beyin MR ve oligoklonal bant testinin negatif çıkması durumunda bu risk %6’nın arlındadır.

Özellikle genç bir kişide akla MS getirebilecek belirtiler şöyle sıralanabilir:

Tek taraflı görme kaybı
Tam olmayan omurilik zedelenmesi
Yüzde ani-şiddetli elektrik çarpar ağrı
Nedeni belirsiz aşırı yorgunluk
Sıcağa duyarlı, sıcakta artan nörolojik şikayetler

MS Atağı Nedir?

MS ortaya çıkış şikâyetlerinin ayrı zamanlarda, önceden tahmin edilemeyen şekilde ortaya çıkmasına atak denir. Klinik bulgulardan bir ya da bir kaçının en az 24 saat süreyle ortaya çıkması ve bunların arasında en az 1 ay süreyle devam etmesidir. Saat, gün, hafta ve aylarca ataklar sürebilir. Genellikle ardından düzelme dönemi ortaya çıkar. Hastaya ve hastalığın tipine göre ataklar değişmekle birlikte, atakların ne zaman ve ne sıklıkla ortaya çıkacağı önceden kesinlikle tahmin edilemez.

Geçici/Ani Belirtiler

Genelde atak olarak adlandırılmayan, kısa süreli, ani ortaya çıkan ve kaybolan, benzer şekillerde tekrarlayan belirtilerdir. 30 saniye ile 2 dakika arasında sürerler.

Yüze vuran ani ağrı
Kaslarda ani kasılmalar
Ani konuşma bozukluğu
Ani kaşınma atağı
Tek yüzde kasılma
Kas tonusunun azalması
Ani ifade ve konuşma bozukluğu
El-ayakta ani kasılmalar

MS Ataklarını Ne Tetikler?

1)   Viral enfeksiyonlar
2)   Hem fiziksel hem de psikolojik stres MS’de kötüleşmelere neden olabilir. Ancak, yüksek stres altında MS atakları azalabilir. Körfez savaşı sırasında, sürekli SCUD füzesi tehlikesi altında olan İsrail’de alevlenme ve ataklar, bu dönemde belirgin azalmıştır.
3)   Cerrahi ya da anestezi
4)   Beden ısısı artışı. Doğrudan atak yapmasa da geçici (yalancı) kötüleşmeler yapabilir. Sıcak banyo esnasında bedendeki uyuşma-karıncalanma ve güçsüzlükler ya da görme bulanıklığında artma olabilir.
5)   Trafik kazaları: Atak yaptığını gösteren kanıtlar çok güçlü değildir.
6)   Gebelik esnasında atak sayısı azalmasına karşın, doğum sonrasında atak riski, hormonsal değişimler, stres, yeni doğan bakımının yorucu olması nedeni ile artabilir. Ancak gebelikle ilişkili ataklar olsa bile, bunlar uzun vadeli olumsuz birikim yaratmazlar. Bazı verilere göre, gebelik olumlu ilerlemeye dahi neden olabilir.

MS Başlangıç Yaşı Kaçtır?

Pek çok çalışmada MS’in başlangıç yaşı 29-32’dir. Kadınlarda, en sık ortaya çıktığı yaş erkeklere göre 5 yıl daha erkendir. Birincil ilerleyen tipte ise başlangıç yaşı 35-39 yaş ile biraz daha ileridir. Hastaların %5’inde ise başlangıç yaşı 8 yaşın altında ve 70 yaş üzerindedir.

MS – Enfeksiyon İlişkisi Nedir?

Bir çok virüs enfeksiyonunun MS’e neden olduğu öne sürülmesine karşın, doğrudan bir enfeksiyon ardından ortaya çıkar diye bir kesinlik yoktur. Uzun yıllardır bu tartışma var ve devam da edecek görünmektedir. Enfeksiyon taramalar, otopsi sonuçlar ve diğer araştırmalar birbiri ile çelişkisi sonuçlar vermektedir. Virüslerin bağışıklık sistemini baştan çıkarıp, yanlış hedefe saldırıya neden oldukları kabul edilir. Virüsler içerisinde, kuduz, uçuk virüsü olan herpes simpleks, Epstein Barr virüsü sayılabilir. Son zamanlarda, insan herpes virüs-6, Epstein Barr virüsü ve Chlamidya pnömonia MS’e neden olabilecek olası tetikleyiciler olarak ilgi çeker olmuştur. Ancak, MS ile ilgili mikrop enfeksiyonu etkisi konusunda son söz henüz söylenmemiştir.

MS Genetik Geçişli Bir Hastalık Mıdır?

Tek yumurta ikizlerinde belirgin olarak yüksek oranda MS ortaya çıkması genetik etkinin en açık kanıtıdır. Tek (aynı) yumurta ikizlerinin 100’ünün 24 eş ikizde MS ortaya çıkarken, farklı yumurtalardan doğan ikizlerin ise %2,4’ünde MS tespit edilmiştir. Bu şu anlama gelir, tek yumurta ikizlerinde MS, 10 kat daha yüksek sıklıkta ortaya çıkar. Hiçbir yakınması olmayan ikiz kardeşlerde yapılan beyin görüntülemelerinde (eMaR) ya da diğer inceleme yöntemlerinde, MS’de ortaya çıkabilecek bozukluklar tespit edilebilir. Genel olarak bakıldığında, MS hastalarının birinci derece akrabalarının birinde MS tespit edilmesi ya da ortaya çıkma olasılığı %20’dir. Ancak, MS sadece genetik bir hastalık değildir. Genetik etki ve çevresel nedenlerin etkileşimi ile ortaya çıkar.

MS Tanısı Nasıl Konur?

Tanı, birçok hastalıkta olduğu gibi nörolojik öykü, muayene bulguları ve tetkikler sonucunda konulur. Kesin tanı için geçmişte değişik tanısal ölçütler geliştirilmiştir ve bu ölçütler kısmen zaman içerisinde elde edilen yeni bilgiler ile değiştirilmektedir. Yeni tanı ölçütleri 2005 yılında tekrar düzenlenmiştir. Bu ölçütlere göre kesin MS, muhtemel MS tanısı konur ya da tanı dışlanır. Ortak fikir belirti ve bulguların zaman ve alan açısından yayılımını esas alır. Hastalığın başlangıç aşamalarında tanı ölçütlerini karşılamayan hastalar kafa karıştırıcı olmuştur. Bazı durumlarda klinik belirtileri olan bir atak olur ama eMaR görüntülemede yaygın plaklar tespit edilir. Bu durum doğrudan MS adını almasa da klinik izole hastalık tablosu olarak adlandırılır.
Genellikle sık yapılan bir yanlış, eMaR görüntülemede bazen rastlantısal tespit edilen parlak alanların gereğinden fazla MS’e eşdeğer kabul edilmesidir. Klinik belirtilerin de MS ile uyumlu olması gerekir. Bu görüntüler sık baş ağrısı yaşayanlarda (migrende), ileri yaşlarda, damar cidarını etkileyen bazı hastalıklarda (Sjögren sendromu, sarkoidoz, sistemik lupus eritromatozus, poliarteritis nodoza, Behçet hastalığı) sıklıkla izlenir.
MS tanısı konduktan sonra KIRMIZI BAYRAK ya da IŞIK durumu varsa tanıyı tekrar gözden geçirmek gerekir. Bu durumda MS dışında diğer hastalıklar da araştırılmalıdır: 1. ailede nörolojik hastalık varsa, 2. beyinde değil de sınırlı olarak omurilik alt kısımlarında plak görüntüsü varsa, 3. eşlik eden devamlı sırt ağrısı varsa, 4. sadece belli bölge ile ilişkili bulgular varsa, 5.hastalığın 60 yaş üzerinde ya da 15 yaş altında başlaması ve 6. ilerleyici hastalık olması. Bunlar varsa MS tanısı kabul edilmeden diğer hastalıklar da aranmalıdır.

MS’in Nedeni Nedir?

Bugünkü bilgilerimize göre MS’a kesin neden olabilecek bir sebep ortaya konulamamıştır. Yapılan değişik araştırmalarda, hastalığa neden olabilecek çok çeşitli nedenler (daha önce geçirilmiş virüs enfeksiyonları, çevreden kaynaklanan bazı zehirli maddeler, beslenme alışkanlıkları, coğrafi faktörler, vücudun savunma sisteminde bozukluk…) ileriye sürülmüşse de hiç birisi kesin neden olarak ortaya konulamamıştır. Bugün kabul edilen, hastalığa temelde genetik/ailevi bir eğilimin olduğu, çevre koşullarının ve diğer nedenlerin bu genetik üzerine eklenmesi ile hastalığın kendini gösterdiği şeklindedir.

MS Nasıl Tedavi Edilir?

MS hastalığı; atak tedavisi, koruyucu tedaviler, sorunlara özgü tedaviler ve tamamlayıcı tedavi olarak özetlenebilir.
Atak tedavisi; ilaç tedavisidir.
Koruyucu tedavi; Belli tipte MS tanısı almış hastaların, ataklarının sıklığını, şiddetini ya da atak olduğunda bıraktığı hasarları/sekelleri/izleri azaltmak için kullanılan tedavilerdir.
Sorunlara özgü tedaviler; MS hastalığının başlangıcında ya da seyrinde değişik, herhangi bir hastalık olmadan da görülebilecek ya da MS'in doğrudan sonucu olan sorunlara yönelik tedaviler vardır. Bunlar arasında, depresyon, yorgunluk, unutkanlık, uykusuzluk, kas sertleşmesi, idrar sorunları, cinsel problemlerle ve diğer ortaya çıkan her sorunun kendine ait tedavisini içerir.
Tamamlayıcı tedaviler; Bu tedavi diyet, bitkisel tedaviler, günlük yaşam düzeninde değişiklikler, egzersizler (yoga, gevşeme egzersizleri) olarak belirtilebilir.

Güncelleme Tarihi: 12 Ocak 2023

Yayınlama Tarihi: 19 Kasım 2018

Sayfa içeriğinde yer alan bilgiler yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. İlgili sayfada tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren öğeler yer almamaktadır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.

Patlayan kafa sendromu her ne kadar kulağa garip gelen bir şey olsa da, aslında oldukça sık karşılaşılan bir rahatsızlıktır. Tedavisinde ilaçlardan ve bir takım sakinleşme tekniklerinden faydalanılır. Avicenna Hastanesi uzman hekimleri, patlayan kafa sendromu tanı ve tedavi yöntemlerini anlattılar.

Patlayan Kafa Sendromu Nedir?

Yaşanan bu sendrom bir tür parasomniadır. Parasomina, uyku bozuklukları olarak tanımlanabilir. Hastalarda gece uyurken aniden şiddetli biçimde baş ağrısı yaşandığı görülür. Sonrasında da tekrar uykuya dalarken elektrik çarpma hissi oluşabilir.

Daha önce uykusunda patlayan kafa sendromu yaşamayan birisi, bu durumla ilk kez karşılaştığında fazlasıyla korkabilir. Fakat çoğu insanda sürekli karşılaşılan bir fenomen olduğu unutulmamalıdır. Hastaların endişe etmemeleri gerekmektedir. Çünkü bu hoş karşılanamayacak rahatsızlık, ciddi bir nörolojik hastalık değildir.

Uyurken Ses Duyup Uyanmak

Rahatsızlığı, uyurken kafasının içerisinde bomba patlamışçasına tanımlayan hastaların sayısı bir hayli yüksektir. Bu sendrom adını da bu şekilde almıştır. Bazı hastalar da, beyinlerinin içinde yıldırım düşmesi sesi duyduğunu söylerler. Genel olarak hastalığı tanımlayan semptom budur.

Beyindeki patlama sesi genellikle uykuya dalma anında ortaya çıkar. Hemen devamında baş ağrısı sorunu ile karşı karşıya kalınır. Hastalar için güzel bir uyku çekmek çok zor hale gelir.

Hastalığı ilk olarak 1876 yılında Dr. Silas Weir tanımlamıştır. 50 hastayı kayıt altına almış ve rahatsızlığın belirtilerini kaydetmiştir.

Patlayan Kafa Sendromu Yaşayanlar

50 hasta ile yürütülen çalışmada, rahatsızlığın temel özellikleri ortaya konmuştur. Hastaların tamamında patlama ya da yıldırım gürültüsü görülse de, şiddet seviyeleri farklılık gösterebilir. Öte yandan hastalarda, aşağıda yer alan belirtiler de görülmektedir:

Silah sesi
Beyinden ses gelmesi
Patlama sesi
Yıldırım sesi
Kapı çarpması sesi
Zil sesi
Gök gürültüsü
Uğultu

Hasta sesle birlikte uyandıktan sonra, aşağıda yer alam semptomlarla karşılaşabilir:

Kaygı
Baş ağrısı
Nefes darlığı
Çarpıntı
Korku

Patlayan Kafa Sendromu Neden Olur?

Patlayan kafa sendromu bir uyku bozukluğudur. Bu yüzden hastalığı nörolojik ya da psikolojik olarak değerlendirme altına almamak gerekmektedir. Uyku uzmanları, uyku bozukluklarını teşhis ederken, bozukluğu tetikleyen nedeni ararlar. Bu rahatsızlığı tetikleyen etkiler şunlardan oluşabilir:

Stres
Depresyon
Ruhsal hastalıklar
Demans veya kafa karışıklığı
Uyku apnesi, gece terörü, narkolepsi gibi diğer uyku problemleri
İlaç kullanımı (Özellikle merkezi sinir sistemine yan etkisi olanlar)
Nikotin, kafein ve alkol gibi merkezi sinir sistemine etki edebilecek zararlı maddeler

Patlayan kafa sendromuna neyin sebep olduğu tam olarak teşhis edilemese de, bir takım olumsuz durumların hastalığa neden olabildiği düşünülmektedir. Hastaların genel ortak özelliklerine bakıldığında, yorgunluk ve stres öne çıkmaktadır. Bu da zamanla hastaların parasomnia problemlerine karşı açık biri olmalarına neden olmaktadır. Uyku esnasında konuşma, uyurgezerlik, uyku ile uyanıklık arası ses duymak ya da seksomnia gibi diğer uyku problemleri, hastada görülebilir.

Patlayan Kafa Sendromu Tedavisi

Hastalar, patlayan kafa sendromu çözümü için hangi doktorlara başvurmaları gerektiğini bilemezler. Peki, patlayan kafa sendromuna hangi doktor bakar? Hastalığa genellikle psikiyatri veya nöroloji uzmanları bakarlar. Bununla beraber, Avicenna Ataşehir Hastanesi Uyku Laboratuvarı ile hastalığın teşhisi çok daha kolay hale gelir.

Rahatsızlığın tedavisinde uyku kalitesinin artırılması çok önemlidir. Bunun için bir takım rahatlatıcı egzersizler, spor ve stres kontrolü terapisi alınabilir. Öte yandan ilaçların da sendromları azalttığı bilinmektedir. Ancak hastalığın henüz kesin ve net bir tedavisi bulunmamaktadır. Patlayan kafa sendromundan rahatsızlık duyan her hastanın mutlaka doktora gitmesi ve konuyla ilgili tedavi yollarının denenmesi şarttır. Çünkü uyku kalitesi, insan sağlığı için yemek, içmek kadar önemlidir.

Sıkça Sorulan Sorular

Patlayan kafa sendromu atakları ne zaman görülür?

Patlayan kafa sendromu atakları en çok gece hissedilmektedir. Gece vakti artan şiddetli baş ağrısına, elektrik çarpma hissi de eklenmektedir.

Patlayan kafa sendromu hastaları ne duyar?

Parasomina durumuna sahip hastalar uyurken; silah sesi, şimşek sesi, patlama sesi gibi uykudan uyandıracak gürültülere maruz kalırlar. Bu sesler nedeniyle uyku bozukluğu yaşanırken, seslerin duyulma nedeni araştırılmaktadır.

Avicenna Hastanesi Nöroloji Bölümü Doktorlarımız

Nöroloji bölümü doktor listesi aşağıda yer almaktadır:

DERGİ - Uykuda ağırlık çökmesi ya da uyku felci neden olur?

Matthew Tompkins
BBC Future

Bilincin uyku ile uyanıklık arasında ilginç bir hali vardır. Psikologlar, korkunç halüsinasyonların da görülebileceği bu durumun Salem cadı mahkemeleri, uzaylılar tarafından kaçırılma gibi olgulara açıklık getirebileceğine inanıyor.

Geçen yaz Moskovalı bir kadın, telefonunda Pokemon Go oynarken uykuya dalıyor. İlerleyen saatlerde uyanan kadın, üzerine gerçek bir Pokemon'un oturmuş olduğunu görüyor. Ses çıkaramadan onunla mücadele ettikten bir süre sonra kurtuluyor ve sabah kalkıp polise şikayete gidiyor.

Birçok insanın başına gelmiştir. Gece uyanıp, hareket edemez bir halde, üzerinde büyük bir ağırlık varmış gibi öylece kalakalmak. Buna tıpta uyku felci denir, uyku bozukluğu (parasomni) türlerinden biridir.

Bu esnada hareket kısıtlanmasının yanı sıra birçok duyuyu etkileyen halüsinasyonlar da görülür. Yani rüyalardaki hayali dünya sanki gerçek dünyamızı ele geçirmiştir.

Halüsinasyondan cadı avına

Halüsinasyon felç hissiyle birleşerek sanki yatakta üzerimize biri çökmüş hissi yaratır. Uyku felci ile ilgili anlatımlara tarihin her döneminde ve her kültürde rastlanır. Bu konudaki ilk kayıtlara İÖ 400 yıllarında Çin'de yazılmış bir kitapta rastlanmıştır.

Uyku felci konusunda araştırma yapan Brian Sharpless ve Karl Dograhmji, dünyanın çeşitli bölgelerinden konuyla ilgili 118 farklı terim toparladı. Almanlar buna 'cadı ya da cin basması' adını veriyor. Norveç masallarında kötü cinlerin insanların göğsüne oturmadan önce felç edici oklar fırlatmasından söz edilir. Japonlar bu olguyu görünmez bir metalle bağlanma büyüsü şeklinde ifade eder...

Bilim insanları uzaylılar tarafından kaçırılma gibi anlatımların da uyku felciyle ilgili olduğuna inanıyor.

1692'deki Salem cadı mahkemelerinde tanıkların verdiği kimi ifadeler uyku felci durumuna işaret ediyordu. Bu insanlar, cadı olarak suçladıkları kadınların gece onlar uyurken gelip üzerlerine oturduklarını, kollarını tutup hareket etmelerine engel olduklarını ve boğazlarını sıkıp nefes aldırmadıklarını anlatıyordu. Bu ifadeler üzerine çok sayıda kadın cadı oldukları savıyla idam edilmişti.

Bugün uyku felci cadılarla açıklanmıyor elbette, ama bu duruma neden olan fizyolojik mekanizmalar tam olarak bilinmiyor hala.

Uyku felci nasıl oluyor?

Bildiğimiz şu: Rüya görürken eylemlerimiz hayal gücümüzle sınırlıdır. Hepimizde bir güvenlik mekanizması vardır ve bu mekanizma bizi bir şekilde felç ederek planlama sinyallerinin beyinde eylem sinyallerine dönüşmesini, yani rüyamızda yaptığımız hareketleri gerçekten yapmamızı önler.

Örneğin rüyada bir canavar bizi kovalıyorsa gerçekten yataktan kalkıp koşmaya başlamayız. Ancak beyin çok karmaşık bir sistem olduğu için zaman zaman ufak tefek arızalar da çıkarabilir.

Bu arızalardan biri uyurgezerliktir. Bu durum felç olma halinin hala uyku durumundayken erken sona ermesiyle oluşur. Bazen de uyandıktan sonra bile felç hali devam eder. Bu tam uykuya dalarken veya tam uyanmak üzereyken olur. Gözleriniz açık ve bilinciniz yerindedir ama kımıldayamıyorsunuzdur. Bu sık rastlanan bir durum olsa da insana korku verir.

Bu tür sorunlar daha genel uyku bozukluklarının sonucu da olabilir. Araştırmacılar laboratuvarda çalışma yaptıkları kişileri sık sık derin uykudan uyandırarak onları uyku felci durumuna sokmayı başarmıştı.

Uyku ve hafıza

Normal hayatta da uyku felci çok yaygındır. Nüfusun yüzde 50'sinin yaşamları boyunca en az bir kez uyku felci durumunu yaşadığı tahmin ediliyor; bazılarında ise bunun neredeyse her gece meydana geldiği biliniyor.

Uyku bozukluğu olmasa da bazı insanlarda psikiyatrik sorunlar ve uyuşturucu madde kullanımı da uyku felcine neden olabilir. Uyku felcinin nedenini ve normal bir durum olduğunu bilmek bu konuda duyulan kaygıları giderebilir.

Moskova'daki ilginç olaya gelince… Bu halüsinasyon neden Pokemon şeklinde ortaya çıkmıştı? Öznel olmaları nedeniyle rüyaları bilimsel olarak incelemek zordur. Fakat bu olayda kadının uykuya dalmadan önce telefonda Pokemon Go oyunu oynamış olması nedendi. Zira video oyunları ile rüyalar arasındaki bağlantı biliniyor.

2000 yılında Harvard Tıp Fakültesi'nde araştırmacılar, Tetris adlı video oyununu oynayanların uykuya dalmadan önce düşen bloklar gördüklerini tespit etmişti. Başka oyunlarda da benzer veriler ortaya çıktı.

Bu verilerden hareketle, uykunun, uyanıkken oluşturulan hafızanın pekiştirilmesi işlevi gördüğü sonucuna varıldı. Yapılan deneylerde, yeni bir şey öğrendikten hemen sonra uyuyanların bunları sonra daha iyi hatırladığı görüldü.

Sıçan rüyası

Uyuyan sıçanların beyin aktivitesi incelenerek daha fazla veriye ulaşıldı. Beyinlerine yerleştirilen elektrotlarla bir labirent içinde koşturup çıkış yolunu öğrenmeleri izlendi. Daha sonra sıçanlar uykuya dalarken beyinlerindeki aktivite modelinin labirentteki çıkış yolunu izlerken kaydedilen aktivite ile ilgili olduğu görüldü.

Buradan hareketle, sıçanların rüyalarında labirentte çıkışa giden yoldan koştuğu ve bu şekilde yolla ilgili öğrendiklerini pekiştirdikleri tahmin ediliyor. Fakat bu şekilde rüya ile hafıza arasında doğrudan bir ilişki olduğunu kanıtlamak mümkün değil. Belki de rüya hafızayı pekiştiren bir süreç değil de pekiştirme sürecinin yan ürünüdür.

Bir başka deyişle, Moskovalı kadını korkutan halüsinasyon sık karşılaşılan ve 'normal' diyebileceğimiz bir olay olduğu gibi, uyku ve rüyanın özellikleri konusunda da ilginç bir pencere açabilir.

nest...

160196 160197 160198 160199 160200