Menopoz Hangi Testle Anlaşılır

Menopoz belirtileri için yapılan bazı hormon testleri bulunuyor.

Menopoz Belirtileri Testi Nedir?

Kadınlar menopoz dönemi hakkında birçok konuyu merak ediyor. Menopoz dönemi kadınların fizik olarak değişim geçirdiği bir dönemdir. Bu dönem doğal bir süreç olarak adlandırılıyor. Kadınlarda yaşanan bu değişimler hormonal değerlerin hızlı bir şekilde azalmasıyla ortaya çıkıyor ve vücudun bazı değişiklikler göstermesine neden oluyor. Menopoz dönemine girildiğinde bazı belirtiler görülür. Bu dönemde kadınlarda görülen adet kanamaları kesilir ve doğurganlık kaybolur. Bu dönem yaşanmadan bir kaç yıl önce değişim belirtileri menopoz dönemini işaret eder. Bu dönem kadınlar için oldukça sancılı ve sıkıntılı bir süreçtir.

Dönem içerisinde ortaya çıkan belirtiler, bazen menopozu işaret etmeyebiliyor. Bu nedenden dolayı kadınlar bu durumdan emin olmak için bazı testler yaptırıyor. Menopoz belirtileri bazı hastalıklarla aynı veya benzer belirtileri gösterebiliyor. Bu nedenden dolayı yaş önemi ön plana çıkıyor. Menopoza girip girmediği kesin olarak tespit edilmesi gerekir. Başka hastalıklarla benzer belirtiler gösterdiği için, hastalık olması durumunda geç tedavi uygulanabilir ve bu durum insan sağlığını riske atar.

Menopozda Hangi Hormon Testleri Yapılmalıdır?

Menopoz, hormon değerlerinin göstermiş olduğu değişimleri ifade eder. İnsanların kanında bulunan bazı hormon seviyelerini ölçmek için kan testleri ve muayeneler yapılır. Menopoz için yapılan bazı testler bulunur. Bu testlerle kişilerin menopoz dönemine girip girmediği kolay bir şekilde anlaşılabilir. Her kadının merak ettiği menopoz hormon testleri şu şekildedir;

• FSH hormon kontrolü
• Östrojen Hormonu kontrolü
• LH Hormonu değerleri
• İnhibin- B hormonu değerleri
• Testosteron değerleri
• HCH hormonu

Menopoz belirtileri görüldüğünde mutlaka bu hormon testleri yapılmalıdır. Menopozun erken bir zamanda belirlenmesi, bazı hastalıkların tespiti açısından daha iyi olacaktır. Kişilerin yaş itibariyle belirti göstermesi durumunda, mutlaka hormon testlerini yaptırması gerekir.

Menopoz Nedir? Belirtileri ve Tanısı Nasıldır?

Menopoz, Kadınlarda genelde 40 yaşından sonra, yaklaşık 55 yaşına kadar geçen sürede görülen, önce adet kanamalarının düzensizleşmesi, sonra da kesilmesiyle biten bir dönemdir. 40 yaşından önce de seyrek olarak menopoza giriş olabilir (Erken menopoz) .

Menopozun laboratuvar tanısında, bugüne kadar FSH isimli hormon düzeyine bakılmaktaydı. FSH, hipofizden salınan ve yumurtalıkları buradan yöneten bir hormondur. Son dönemde ise, AMH (Anti-mullerian hormon) isimli hormonun menopoz tanısında daha yararlı olduğu belirtiliyor. Çünkü bu hormon, doğrudan yumurtalıklardan salgılanmaktadır. Bu nedenle, menopoz tanısı yönünden daha güvenilir ve daha etkin bir göstergedir.

Daha Fazla Bilgi İçin Tıklayınız

İlginizi Çekecek Benzer Konular

AMH Testi Nedir? Amh Testi Ne Amaçla Kullanılır?

Menopoz Testleri Tanı Paneli

MENOPOZ Tedavisi Meno, kanama, Pause kesilme demektir. Menopoz ve kanamanın kesilmesi, funduszeue.infoz dönemi diye bir dönem yoktur. Menopoz cinsel olgunluk dönemiyle yaşlılık arasındaki uzun bir süreç içinde bir noktadır. Yani, bir öncesi ve bir sonrası vardır. Onun için bir menopoz öncesi, bir de menopoz sonrası dönem vardır diyoruz.

Türkiye&#;de Ortalama Menopoza Girme Yaşı

Türkiye’de menopoza girme yaşı 47, ama 51 yaşına kadar uzayabilmektedir, menopoz öncesi dönem ise, 40’lı yaşlardan başlamaktadır.   Üç türlü menopoz vardır.

1. Doğal menopoz; kadının normal, kendiliğinden menopoza girmesi.
2. Cerrahi menopoz; herhangi bir nedenle, hangi yaşta olursa olsun, rahim dursa bile yumurtalığını kaybeden kadının menopoza girmesi
3. Erken menopoz; 40 yaşından önce menopoza girmesi

Menopozun Belirtileri

Menopoz, fizyolojik bir olaydır. Yani bir hastalık hali değildir. İnsan ömrünün uzaması, Türkiye’de ortalama 70’li yılların Amerika’da 80’li yılların üstüne çıkması menopozun nedeni olan östrojen hormonunun yokluğundan kaynaklanan belirtileri daha uzunca bir süreç yaşamamıza neden olmaktadır. Menopoz hemen öncesi dönem ve menopozdan hemen sonra yıl devam eden, bütün kadınlarımızın bildiği, menopoz yakınmaları vardır. İlk görülen yakınmalar: Sıcak basmaları, birdenbire gelen terlemeler, sinirlilik hali, alınganlık hali, ağlama nöbetleri, unutkanlık, uykusuzluk. Kadınların %75’inde bu psikolojik depresif hal görülmektedir. Yani psikolojik olarak depresif bir hal yaratıyor kadında bunlar % 75 kadında görülüyor. Yüzde 25’inde ise hafif olarak geçmektedir. yıl kadar devam eder, sonra kaybolur. Yüzde 10’unda 10 yıla kadar uzamaktadır. Ondan sonra geç semptomlar başlar. En önemlisi ciltte meydana gelen bozukluklar ve kalp kriziyle karşımıza çıkan enfarktüs riskidir. Menopoz döneminde enfarktüs 10 misli bir artış göstermektedir, normalde bir erkek hastalığı olan enfarktüs, bir kadın hastalığı haline gelmektedir. Bugün dünyada kalp krizine bağlı ölüm nedenleri kanserler dahil bütün ölümlerin neredeyse iki misline yakındır. Bir de menopozla başlayıp, sinsi olarak kemiklerde  meydana gelen kayıpla karakterize olan osteoporoz karşımıza çıkmaktadır. En büyük olumsuzluk da kırıklardır. Kalça kırıkları, omur kırıkları çok önemlidir. Aynı zamanda kamburlaşma meydana gelmektedir. Omurlardaki çökme kırıkları sonucunda, felçler meydana gelebilir.

Erken Menopoz Tespiti ve Tedavisi

Erken menopoz 40 yaşından önce ortaya çıkmaktadır. Hormon testiyle bulguları kolayca teşhis mümkündür. Eğer kadın normal adet görüyorsa zaten menopoz şikayeti olmaz, ama adetlerinde bir bozukluk varsa erken menopoz riski olup olmadığı, kandan alınan basit bir hormon tahliliyle, çok kolay olarak tesbit edilebilir.

Menopoz Döneminde Yapılan Standart Testler

Menopoz Tedavisi&#;nde neler yapılması lazım?

Menopoz Tedavisi&#;nde kadının bir defa jinekoloğa gitmesi gerekir. Rahim ve rahim ağzı kanserinin en çok görüldüğü döneme girildiği için, jinekolojik muayene, smear testi yapılmalıdır. Vaginal ultrasonografi yumurtalık kanserlerini ve rahim içi kanserlerinin teşhisi açısından çok önemli, patolojileri, bozuklukları en iyi gösteren tanı yöntemlerinden biridir.

Meme kanseri, kadında görülen kanserlerin, insanlarda görülen kanserlerde, akciğer kanserinden sonra ikinci sırayı almaktadır. Meme kanserindeki bu artış nedeniyle kadınlarımızın muhakkak 40 (mamografide 35 diye geçiyor) yaşından itibaren mamografi, meme ultrasonografi çektirmeleri gerekmektedir. Bunun dışında kan yağlarına baktırması ve aile öyküsü varsa kemik ölçümü yaptırması gerekmektedir.

Hormon Replasman Tedavisi

Menopoz döneminde yapımı duran östrojen hormonunu yerine koyma tedavisi olarak tanımlanan hormon replasman tedavisinde iki tedavi şekli vardır.

1. Adet görecek şekilde
2. Adet görmeyecek şekilde

Hormon replasman tedavisi ağızdan, ciltten yapıştırma şeklinde, cilde sürülen kremlerle veya burundan sprey şekillerinde verilebilir. Vagina içine konulan ovüllür, kremler, progesteron hormonu içeren rahim içi araçları da vardır. Buna östrojen ilave edilmektedir. Bugün en çok kullanılan transfermal ve oral yolla, bir de vagina yoluyla kullanım en yaygın kullanım şeklidir. Hormon replasman tedavisi verildiği zaman %90’ın üzerinde başarı olmaktadır. Biraz evvel söylediğimiz mennopozun erken belirtileri kaybolmaktadır. Geç belirtiler ve osteoporoz da önlenmektedir. Bugünkü konsept, kadın menopoza girer girmez, girmeye yakın, eksikliğin hissedildiği dönemde tedaviye başlanıp, yıl devam etmesidir. Zaten bütün kadınlara verilen mesaj, uzun süre kullanılmasıdır.

Hormon Tedavisinin Riskleri

Meme kanseri ne kadar görülür? Halk arasında bu çok yanlış bilinmektedir. En çok görüldüğü ülkelerden biri olan A.B.D.’nin en son verilerine göre yaş arasında meme kanseri bin kadında , demek ki binde 3 kadında görülmektedir (bu araştırma yaş arasında yapılmış). Zaten meme kanserinin 40 yaşından önce görülme olasılığı % 25’dir. % 75’i 40 yaşından sonra görülüyor. Her artan yılla beraber hormon alsın veya almasın artan bir eğilim içindedir. Nasıl erkeklerde prostat kanseri görülüyorsa, 80 yaşını geçen 9 kadından 1’i meme kanseri olma riski taşımaktadır. Ne kadar geç yaşta kalanırsa yaşama şansı o kadar fazladır.

Menopoz Dönemine Yaklaşan Kadınlara Mesajlar

Yaşam kalitemizi arttırması için kadının mutlaka hormon reslasman tedavisi alması lazım. Almıyorsanız bile, en önemlisi doktora gitmeniz lazım. Kanserlerin önlenmesi açısından çok önemlidir. Hayat alışkanlıklarımızı düzenlemeli, jimnastiğimize önem vermeli, yeşili, beyaz eti yemeliyiz. Diyetimizi çok iyi yapmamız lazım.

1. Meme kanserinin genetik yatkınlık gösterdiği düşünüldüğünden, böyle bir hastanın birinci derece akrabalarına hormon replasman tedavisi verilmemekteydi. Oysa son çalışmalar, bu kişilere de verilebileceğini göstermektedir. Bu hastalar kontrol altında olduğu ve risk de artmadığı için tedavi olabilmektedir. Gözardı edilebilecek minimal bir artış vardır. Ancak ailede hem teyzede hem ablada veya hem annede hem teyzede, ailenin her ferdinde meme kanseri saptanmazsa bunlara hormon replasman tedavisi vermeme eğilimi halen vardır.

JİNEKOLOJİK MUAYENE VE ULTRASONOGRAFİ

Menopoz Tedavisi&#;nde tanı yöntemlerinin belki de en önemlisi, hastadan şikayetlerini detaylı bir şekilde öğrendikten sonra yapılan jinekolojik muayenedir. Çünkü doktor bu muayene sonrasında hastanın muayene öncesi anlattıklarını da göz önüne alarak hastalık hakkında bir grup teşhis düşünecek ve buna göre de hastayı yönlendirecektir. Jinekolojik muayane (yapılış şekli düşünüldüğünde) çok da kolay gelmemekle birlikte, son derece basit, ağrısız, hızlı ve doktor açısından teşhis için anında karar verdiricidir. Bu nedenle de yapılması şarttır. Menopoz Tedavisi  muayenenin üç ana bölümü vardır:Birinci bölümde, doktor ağzını inceler, gerekirse bu dokular ya da salgılarından örnek alır (pap smear, kültür vs.). Sonrasında bu alınan örnekler laboratuvarda incelenir ve hastalık hakkında çok önemli bilgiler elde edilir. Hatta pap smear, bizi (o anda hastanın şikayeti olmasa bile) gelecekte çok geç olabilecek kanser tehlikesine karşı uyarabilir. Vajinanın muayenesi spekulum denen bir yardımcı alet ile gerektiğinde az miktarda kayganlaştırıcı da kullanarak hastaya ağrı ve rahatsızlık vermeksizin yapılır. (Kızlarda ise vajinal muayene yapılmaz ve sadece dış cinsel organlar ve kızlık zarı incelenip, gerekirse rektal muayene ve karından ultrason ile inceleme yapılabilir). Daha sonra vajinal muayene el yardımı ile gerçekleştirlir. Burada amaç hastanın üreme organlarını elle hissederek bilgi almaktır. Bu da yine gerektiğinde kayganlaştırıcı bir krem kullanılarak hastaya ağrı ve rahatsızlık vermeksizin yapılır. Üçüncü bölümde ise geçmişten farklı olarak artık jinekoloğun nerede ise gözü gibi olan vajinal ya da karından yapılan ultrasonografik inceleme vardır. Ultrasonografi, kulağın duymayacağı frekansta ses dalgaları kullanılarak gerçekleştirilen bir muayene yöntemidir, canlıya ya da gebeliğe şu ana kadar karşılaştırmalı klinik çalışmalarla kanıtlanmış herhangi bir kötü etkisi yoktur. Ama buna karşın elle hissedemeyeceğimiz bir çok problemi (yumurtalık kisti, myom, rahim içinde polip, erken gebelik, bebek kalp atışları ve gelişimi vs.) bize çok objektif olarak iletir ve bazen anında teşhise gidilebilmesine yardımcı olur. Jinekolojik muayenenin her etabında doktor mutlaka steril (mikropsuz) tek kullanımlık ve sonrasında atılan eldiven gibi yardımcı materyal kullanır. Bu nedenle hastadan hastaya ya da doktordan hastaya bu muayenede herhangi bir mikrop vs. Geçişi mümkün değildir. Burada muayenenin her etabı çok kritik olup, her anında bize çok değerli bilgiler verebilir. Örneğin bir hastanın elle muayenesi normal olup, ultrasonografide bir yumurtalık kisti tespit edilebilir. Ya da hastanın diğer bütün muyaeneleri normal olup, sadece vajinal akıntısında bir enfeksiyon tespit edilebilir ya da hastanın ultrasonografiyle tespiti mümkün olmayan bir vajinal kisti ancak elle muayenede anlaşılabilir.   Obstetrik (gebe) muayenede ise bundan farklı olarak ilerleyen gebelik aylarında vajinal ultrasonografi ya da muayeneyi gerektirecek bir durum olmadığı sürece sadece doktor ilk muayenede erken gebelik döneminde bir vajinal muayene ve ultrasonografi yapar, sonrasında sadece karından yapılan ultrasonografi ve muayene ile gebeliği takip eder. Gebeliğin son haftalarına doğru iç yapısını, bebeğin başının konumunu, rahim ağzının doğuma uygun olupl, olmadığını yine muayene ile anlayabilmekteyiz.

KEMİK DANSİTOMETRESİ

Menopoz Tedavisi veya başka bir sebeple östrojen eksikliğinde  kalsiyumun az alınması, hareketsizlik, kahve, sigara, alkol tüketimi, zayıflık ve bazı ilaçlarla osteoporozun daha da hazlandığını biliyoruz. Osteroporoz tedavisinde kalsiyum miktarını ayarlamak veya kalsiyumun emilimini arttırmak, bazen de hormon destekleyici tedaviler kullanmak ve egzersiz ile bu tedaviye desteklemek gerekmektedir.

İçindekiler

Menopoz nedir?

Menopoz; bir kadının 12 ay boyunca patolojik ve fizyolojik herhangi bir neden olmaksızın adet görmemesi ve adet kanamalarını kesilmesi olarak tanımlanmaktadır. Hipoöstrojenemi ve yüksek folikül uyarıcı hormon (FSH) konsantrasyonları ile sonuçlanan tam veya tama yakın yumurtalık folikülleri tükenmesinin bir yansımasıdır.

Menopoz aslında bir dönem değil, son adet kanamasıdır. Dönem olarak değerlendirdiğimizde doğru terim “klimakterium”dur. Bu dönemde menopoz öncesi (premenopoz), menopoz ve menopoz sonrası (postmenopoz) şeklinde üç ana dönem vardır.

Ortalama menopoz yaşı kaçtır?

Yaklaşık yaşları arası, normal menopozal geçiş dönemi olarak kabul edilmektedir. Ülkemizde ortalama menopoz yaşı , yurt dışında ise yaşları civarındadır.

Menopoz neden olur?

Anne karnındaki kız çocuğu ilk gelişim döneminde yaklaşık 7 milyon üreme hücresine yani yumurtaya sahiptir. Yumurta sayısı, doğumla birlikte 2 milyona düşmekte ve doğumdan ergenlik dönemine kadar bu biyolojik azalma devam etmektedir. Ergenlik dönemindeki bir genç kızda yumurta sayısı yaklaşık bin civarındadır. Her ay yumurta gelişim döngüsünde bir ya da iki yumurta döllenmek üzere gelişirken, beraberindeki diğer gelişime giren yumurtalar tüketilir. Menopoza yaklaşan bir kadında ise bu sayı daha da azalır.

Menopoz dönemleri var mıdır?

Menopoz geçişi veya perimenopoz, menopozdan ortalama dört yıl önce başlar. Menopoz bir kadının yaşam kalitesini etkileyebilecek birçok fizyolojik değişiklikleri içerir. Bu dönemler şu şekildedir:

Geç Reprodüktif Yıllar: Menopozal geçiş dönemi öncesinde yumurta kapasitesi azalmasına bağlı değişiklikler olmaktadır. Kan FSH düzeyi hafif artar, progesteron seviyeleri düşer. Östrojen düzeyi ise korunmuştur. Geç reprodüktif yıllarda hormonal değişimlere bağlı adet döngü süreleri kısalmaya başlar.

Menopozal Geçiş - Perimenopoz: 

Erken dönem: Bu dönemde üreme çağındaki günlük adet döngüleri güne uzamaktadır.

Geç dönem: Kadın, dramatik adet döngü değişiklikleri yaşamaktadır. Adet gecikmelerinin ötesinde uzun süreli adet görememe dönemleri belirgindir.

Menopoz: Adet döngüsünün kalıcı olarak duraklamasıdır. Son regl takip eden yıllık süreç “erken postmenopoz”, sonraki süreç “geç postmenopoz” olarak adlandırılır.

Menopoz belirtileri nelerdir?

Menopozal geçiş – perimenopoz dönemi genellikle sıcak basması, uyku bozuklukları, duygu durum semptomları, vajinal kurulukla birlikte düzensiz adet döngüleri ve belirgin hormonal dalgalanmalar ile karakterizedir. Aynı zamanda dikkatsizlik, yorgunluk, unutkanlık, gerginlik, depresyon, cinsel istekte azalma görülebilmektedir.

Bu belirtiler menopoz sonrasında da devam etmektedir. Semptomlara ek olarak uzun süreli östrojen eksikliği, ürogenital organlarda küçülme, sık idrara çıkma, idrar tahlilleri normal çıkmasına karşın idrarda yanma atakları, kabızlık, alt bölgede kaşıntı hissi, genital organlarda sarkma problemleri (rahim, idrar kesesi, barsak) görülebilmektedir. Ayrıca;

• Ciltte, ter bezleri ve saç kökleri östrojen duyarlıdır. Hormon eksikliğiyle cilt incelir, kurur, esnekliğini kaybeder, kolajen miktarı düşer. Koltuk altı ve genital bölge kıllanması azalırken, çene, üst dudakta kalın sert tüyler çıkabilir.
• Metabolizmanın yavaşlaması ile birlikte kilo alımı hızlanır ve bel çevresinin kalınlaşması, vücut yağlanmasının artması gibi değişiklikler meydana gelir.
• Östrojenin azalması ile birlikte kadınların kalp hastalıklarına yakalanma riskinde artış görülür.
• Menopoz sonrası ilk yıllık süreçte kemik kaybı çok belirgindir.

Menopoza yaklaşıldığı nasıl anlaşılır?

• Adet dönemlerinin normalden daha sık veya daha az olmaya başlaması,
• Adet kanamasının eskisinden daha az sürmesi,
• Bir veya daha fazla adet döngüsünün atlanması ve adet görülmemesi,
• Sıcak basması veya depresyon gibi menopoz belirtilerinin ortaya çıkması menopoza yaklaşıldığının habercisidir.

Hangi durumlarda doktora başvurulmalı?

• Üç haftadan daha sık aralıklarla adet görülmesi,
• Adet dönemi boyunca kanamanın çok ağır olması,
• Adet döngüleri arasında lekelenme döneminin olması,
• Son adet tarihinin üzerinden bir yıl geçtiği halde sadece bir kan lekesi bile olsa tekrar kanamanın başlaması,
• 40 yaş altındaki kadınların adet döngüsünde sapmaların olması,
• Gece terlemeleri nedeniyle uyunmaması, sıcak basması sebebiyle çalışmakta çok zorlanma, depresyon bulgularının olması yani menopoz semptomlarının günlük yaşantıyı çok etkilemesi, durumunda bir hekime başvurulmalıdır.

Menopozu anlamak ya da öngörmek için bir test var mı?

Menopoza işaret edebilecek, kandan bakılan hormon testleri (FSH-Estradiol) bulunmaktadır. Ancak doktorlar bu testleri genellikle menopoz için çok genç olan hastalarda veya özel birtakım durumlarda kullanırlar.

Menopozda hormon tedavisi tehlikeli midir?

Menopoz semptomları için en etkili tedavi estrojen hormonu kullanımıdır. Daha önceden rahmi alınmış olan kadınlar tek başına estrojen kullanabilirler. Ancak birçok kadın bu hormonu progesteron hormonu ile birlikte kullanmalıdır. Uzmanlar bu hormonların menopoz semptomları olan 40 ve 50'li yaşlardaki birçok kadın için etkili ve güvenli olduğunu; hormon kullanımının iyi bir seçenek olup olmadığının hasta özelinde detaylı incelenmesi gerektiğini düşünmektedirler. Meme kanseri, kalp krizi, felç veya geçirilmiş emboli (pıhtı) hikâyesi bulunan hastalar hormon almamalıdır.

Menopozun neden olduğu sıkıntıları azaltmak için ne yapılmalı?

• Sıcak basması – gece terlemeleri: Hafif kıyafetler giyilmelidir. Çay ve kahve gibi sıcak içeceklerden, acılı, baharatlı yiyecek tüketiminden kaçınılmalıdır. Sıcak basmaları sırasında boyuna nemli, ıslak bir havlu uygulanabilir. Sigara kullanılıyorsa azaltılmalı, mümkünse bırakılmalıdır. Çünkü sigara içmek, sıcak basması şikâyetlerini daha da artırmaktadır.
• Vajinal kuruluk: İlişki öncesi vajinal lubrikan kullanılmalıdır. Vajinal nemlendiriciler ise doktorun uygun gördüğü durumlarda kullanılmalıdır.
• Uyku problemleri: Düzenli uyku alışkanlığı edinmeye çalışılmalıdır. Öğleden sonra ya da akşam yemeği sonrası çay ve kahve alışkanlığı bırakılmalıdır.
• Depresyon: Aktif ve sosyal olmaya çalışılmalı; spor ve egzersiz mutlaka yapılmalıdır.

Menopoz döneminde nasıl beslenilmeli?

Menopozda kadınlar, kilo almaya eğilimlidir. Vücudun enerji ihtiyacının azalmasıyla, metabolizma ve aktivitenin yavaşlamasıyla kilo alımı belirginleşir. Liften ve proteinden zengin, sebze ve meyve içerikli, doymuş yağ oranı düşük besinler tüketilmeli ve dengeli beslenilmelidir. Ayrıca kalsiyum ve D vitamini, menopozda osteoporozdan korunmak için önemlidir.