Sirke Ile Ateş Düşer Mi

Sonbaharın yaklaşması ve havaların soğumasıyla birlikte özellikle çocuklarda soğuk algınlığı ve buna bağlı olarak ateş ve öksürük gibi rahatsızlıklar sık sık görülmektedir. Özellikle yüksek ateş ve ateşe bağlı havale annelerin korkulu rüyasıdır. Halbuki 5 yaşın altındaki çocuklarda havale geçirme oranı yalnızca % 5' tir. Ayrıca ateş vücuttaki toksinlerin eritilmesi ve vücuttan atılmasında rol oynayan en önemli faktördür. Fakat çoğu ebeveyn ateşin çocuğun iyileşmesindeki en önemli faktör olduğundan habersizdir ve sürekli ateş düşürücülerle ateşi düşürmeye çalışarak vücudun iyileşme mekanizmasını sekteye uğratmaktadır.

Peki ateş durumunda ne yapılmalıdır?

Yüksek ateş durumunda çocuğa duş aldırma, sirkeli su ile kompres yapma gibi yöntemler zaten herkes tarafından bilinmektedir. Bunlara ilave olarak ateşli hastalıklarda aşağıda belirtilen yöntemlerden herhangi bir kaçının uygulanması durumunda vücudun iyileşmesi hızlanmakta ve ateş çok kısa sürede düşmektedir.

Ateşin düşürülmesinde etkili yöntemler:

- Limonun suyu sıkılıp, su ile karıştırılarak aç karnına içilirse ateşi düşürür. Limon suyu baş ağrısına, boğaz enfeksiyonlarına ve bademcik şişmesine iyi gelir.

- En etkili yöntemlerden biri de buruna doğal çörekotu yağı damlatmaktır.

- Suda kaynatılarak elde edilen arpa suyu ateşi düşürür, balgamı söker, ishali önler.

- Akasya çiçeği yaprakları ve dalları kaynatılarak suyu ile baş yıkanırsa ateş düşer.

- Arpa ve papatya kaynatılararak bir su bardağı içilirse ateşi düşürür.

- Kına kaynatılarak içilirse yada sirke ile karıştırılıp ayakların altına sürülürse ateş düşer.

- Sirke Ateşli hastalıklarda zeytinyağı ile karıştırılarak başa sürülürse, baş ağrısını dindirir, ateşli vücuda sürülürse, ateşi düşürür.

- Zencefil midedeki balgamı parçalar ve iltihabı kurutur. Kan basıncını normalleştirir, kan dolaşımını uyarır, terletir ve ateşi düşürür.

- Elma veya elma suyu bronşit ve nezleye, ateşli hastalıklara iyi gelir

- Sinameki ateşi düşürür.

- Defne yapraklan öğütülür, kepekli buğday unu ile yan yarıya karıştırılır ve sirke ile hamur yapılır. Bu hamur ateşli şişliklere sarılır. İltihaplanmayı önler, ateşi düşürür, ağrıyı dindirir.

funduszeue.info sitesinden alınmıştır

Kaynak: Gerçek Tıp/ Yitik Şifanın İzinde

Vücudun çeşitli virüs ve bakterilere karşı verdiği tepkilerden biri de ateşlenmedir. Ancak çocuklarda ateş, bir hastalık belirtisi olarak görülürken vaktinde önlenmediğinde farklı bir hastalığa davetiye çıkartır. Bu yüzden anne ve babalar bu konuda evde müdahale ederken bazı hususlara dikkat etmeli. Peki çocukların ateşi düşürülürken yapılan hatalar! Çocuklar için evde ateş düşürme yöntemleri

Özellikle de kış aylarında ortaya çıkan ateşli hastalıklar bebeklikte, çocuklukta ve yetişkinlikte sıklıkla görülebilen rahatsızlıklardandır. Aşırı derece panik bir yapıya sahip olan anne-babalar, çocuklarında görülen bu ateşlenme karşısında ne yapacağını bilemez hale gelir ve halk arasında duydukları bazı ateş düşürücü yöntemleri deneyebilir. Ateş düşürmede neredeyse hepimizin bildiği sirkeli su yöntemi başlarda işe yarıyor gibi görünse de aslında ateşlenmeyi daha da arttırır. Vakit geçtikçe ateşi daha da yükselen bebeklere ya da çocuklara sirkeli suya batırılmış bez ile ateş düşürmeye çalışılabilir. Soğuk suya batırılmış temiz bez alnına, koltuk altlarına hafif bastırarak pres şeklinde uygulanır. Halbuki bilinçsizce uygulanan bu yöntem çocuğun damarlarını büzüştürerek yüksek ateşin vücuttan atılmasını engeller. İshal, mide bulantısı, dalgınlık ya da havale gibi rahatsızlıklar görülmediği takdirde 38 derece ısıyı görmeyen vücutta ateşi düşürmek için aileler tarafından ılık su kompresi yapılabilir.

SİRKELİ SU ATEŞ DÜŞÜRÜR MÜ? 

Halk arasında doğru olduğu zannedilen ancak yanlış olan 'Sirkeli suyun ateş düşürdüğü' yönündeki görüşler en çok anneleri etkiliyor. Hasta olan çocuklarında ateşi düşürmek için alın bölgesine koyulan sirkeli su, başlangıçta ateşi düşürüyor gibi görünse de aslında daha da arttırıyor. Tıpkı kolonya ve buzda olduğu gibi ateşlenmeyi daha da arttıran bu durum ilk önce damarları ani olarak daraltıp ateşi düşürüyor gibi olur ancak sonradan genişler ve ateşi arttırır.

ateşi çıkan çocuğa hemen ilaç verilmemeli

ÇOCUKLARIN ATEŞİ DÜŞÜRÜLÜRKEN YAPILAN HATALAR!

• Hemen hemen her çocukluk döneminde sıklıkla görülebilen aniden yükselen ateş, özellikle de evhamlı anneleri tedirgin eden durumlardan biridir. Çocuğunuzun ateşini düşürmek için kulaktan dolma bilgilerle hareket eden bazı bilinçsiz anneler, uyguladığı yanlış taktiklerle çocuklarının ateşini yükseltmekle beraber hayatlarını da ne yazık ki riske atabiliyor.
  
• Ateş düşürücülerin çocuğa sık sık verilmesi ilacın yan etkilerini tetikleyebilir. Ayrıca her ilaç kullanımının çocuklar için uygun olmadığının altını çizen uzmanlar, aspirin ve metamizol gibi ilaçların çocuklarda çeşitli hastalıklara davetiye çıkarabileceğini söylüyor.
  
• Ebeveynlerin ateşi hafifletmek için uyguladıkları diğer yanlış yöntemlerden birisi de aşırı soğuk ya da buzlu su ile ateşin düşürülmeye çalışılmasıdır. Uygulanan bu yöntem, çocuğun hayatını ciddi anlamda riske sokan 'hipotermi'yi yani ateşin aşırı düşmesine neden olabiliyor.
  
• Doktor onayı almadan antibiyotiğe başlanmaması gerekir. Çok gerekli olunmadığı sürece çocuklara antibiyotik verilmemelidir.

ateşi çıkan çocuk kalın giydirilmemeli

ÇOCUKLAR İÇİN EVDE ATEŞ DÜŞÜRME YÖNTEMLERİ

Vücudun ısısını çekerek pH dengesini korumaya yarayan elma sirkesi kısa zamanda yükselen ateşi düşürür. Ayrıyeten zengin mineral desteği ile vücudun kaybettiği mineralleri yerine koyar. Eşit seviyedeki elma sirkesi ile suyu kaba koyun. Ardından 1 çift çorabı karışıma batırıp fazlalığını sıkarak ayağa giydirin. Kuruduktan sonra aynı işlemi yenileyin ateş düşene kadar devam edin.

Enfeksiyon kapılması nedeniyle ortaya çıkan ateşlenmede ateşi düşürmek için uygulanır. Hamilelik döneminde oluşan ateşlenmeye bile iyi gelen patatesi ince dilimleyip sirkeye yatırarak 10 dakika bekletin. Ardından dilimleri alnına koyun ve üstünü bezle örtün. 20 dakika bekleyip kaldırın. Günlük 2 kez tekrarlayın.

• Ateş düşürmede en işe yarayan yöntemlerden biri de burnuna doğal çörek otu yağı damlatmaktır.
• Suda kaynatılmış arpa suyu ateşi düşürür, balgamı söker, ishalin önüne geçer.
• Akasya çiçeği yaprakları ve dalları kaynatılarak suyuyla saç yıkandığı takdirde ateş seviyesi iner.
• Arpa ve papatyanın kaynatılmasında oluşan bir su bardağı karışım ateşi düşürür.

İLİŞKİLİ HABER

Ateş; vücudumuzun enfeksiyonlara karşı, bağışıklık sistemini harekete geçirmek için verdiği doğal ve sağlıklı bir cevaptır. Vücuda giren mikroorganizmanın farkedilmesi üzerine, bağışıklık sistemi elemanlarının hızla hastalıklı bölgeye ulaşmaları için hareketlendiği bir acil durum sireninin çalması olarak basitçe anlatılabilir. Ateşin yükselmesiyle birlikte bakterilerin büyümesi ve virüslerin çoğalması engellenir.

Her yaşın normal vücut sıcaklığı farklıdır. Çocuk ve bebeklerin vücut sıcaklığı çoğu dış etkenden etkilenir. Hareket etmek, fazla giyinmek, sıcak bir içecek içmek dahi vücut sıcaklığını artırabilir. Evde bebek/çocuk varsa sağlıklı çalışan bir ateş ölçerin de evde mutlaka bulunması gerekir. Bakımveren kişinin bu ateş ölçeri doğru kullanabilmesi ve sonuçları da doğru yorumlayabilmesi hastalık takibinde önem taşır. Ateşin en sağlıklı kulaktan ölçerler ile ölçülmesi mümkündür. Kabaca 38 dereceden sonrasını ateş olarak kabul edebiliriz.

Kaç derecede ateş düşürücü verelim? Kaç derecede korkalım? Kaç derecede Acil Servis/’e başvuralım?

Bu soruları her ebeveyn Çocuk Doktoruna mutlaka en az bir defa sormuştur.

Ateşin derecesi ile hastalığın şiddeti korele değildir. Kişisel özellikler; her hastalığın farklı bireylerde farklı derecelerde ateş görülmesine sebep olur. Yani aynı grip mikrobunda komşunuzun çocuğu 38,5 santigrad dereceden fazla ateşlenmezken, sizin çocuğunuzun ateşi 40 dereceyi bulabilir.

Aynı derecedeki ateşe de her çocuğun katlanabilirliği farklıdır. Yani 39 derecede bir çocuk koşup oynarken, 38,5 derecede diğer bir çocuk yatağa serilebilir. Eğer keyfi yerindeyse, koşup oynuyorsa, iştahı yerindeyse her ateşte ateş düşürücü vermeniz gerekmez. Çocukta düşkünlük, uzayan ağlamalar, huzursuzluk, uyku bozukluğu başlıyorsa o halde 38 dereceden sonra ateş düşürücü verilebilir. Yine de ilaç vermeden önce dış ortamı serinletme, kıyafetlerini azaltma ve ılık duş uygulamalarının denenmesi önerilir. 40 dereceye ulaşan ateşte beklemeden ateş düşürücü verilmelidir. Verdiğiniz ateş düşürücünün ateşli havale geçirme riskini azaltmadığı bir gerçektir. (Ateşli havale genetik yatkınlıkla ilgili bir konudur, hasar bırakmaz, ateşin derecesi ile korele değildir.)

Ateşli dönemde çocukların günlük sıvı, oksijen ve enerji ihtiyacı artar. Kalp ve solunum hızlanır. Bu nedenle kronik olarak kalp ve akciğer hastalığı olanlar için ayrı bir değerlendirme gerekir. Bu gibi hastalığı olanlara metabolizmayı rahatlatmak için daha erken, daha düşük seviyedeki ateşlerde ateş düşürücü verilmesi gerekebilir. Önceden sağlıklı olsun ya da olmasın tüm çocukların ateşli hastalık dönemlerinde bol su içmeleri ve temiz havaya çıkmalarının önerilmesi bu nedenledir.

Aşağıdaki tablo, her annenin bilmesi gereken, böylece biz doktorların da işlerini kolaylaştıran bilgiler içermesi nedeniyle çok önemlidir.

TABLO: Ateşli çocuğa yaklaşım ile bilinmesi gerekenler.

1. Ateş normal fizyolojik bir yanıttır.

2. Ateş semptomdur, hastalık değildir.

3. Ateşe ılımlı yaklaşmak gerekir.

4. Hastalık gerileyinceye kadar ateş devam edebilir.

5. Vücut ısısı yüksekliği her zaman tam olarak belirlenemeyebilir.

6. Ateş çoğunlukla faydalı bir savunma mekanizmasıdır.

7. Ateş her zaman tedavi gerektirmez.

8. Antipiretikler her ilaç gibi bir kimyasaldır ve istenmeyen etkiler ve yan etkileri olabilir, her ilaç gibi endikasyonunda kullanılmalıdır.

9. Klinik görünüm her zaman ateş yüksekliğinden daha önemlidir. Döküntü veya beslenme ve uyku düzeninde bozulma varsa, çocuğunuz size iyi gözükmüyorsa bekletmeden doktora başvurunuz.

Ateş düşürmenin ilaç dışı teknikleri arasında kıyafetlerini soymak, ortamı serinletmek, ılık duş aldırmak, ılık su ile ıslatılmış bez ya da pamuk ile kompres yapmak olarak sayılabilir. Sirkeli su ile kompres yapmak geleneksel yöntemler arasında bulunsa da sirkenin ateş düşürme etkisi yoktur, oradaki marifet sudadır. Kompresin ya da duşun ılık suyla uygulanması önem taşımaktadır. Zira soğuk su vücudun titreme mekanizmasını çalıştırarak ateşin daha da yükselmesine sebep olabilir.

İlaç kullanmak gerektiğinde ise uygun ilacın seçilmesi önem taşımaktadır. Öncelikle hiçbir ilacın masum olmadığını bilmek gerekir. Yan etkisi en az olanlarla tedaviye başlamak gerekir. Uygun dozda ve uygun sıklıkta kullanmak için ilaçlar hakkında bilgi sahibi olmak gerekir.

Öncelikle tercih edilmesi gereken ilaç parasetamol içeren şuruplardır. Yan etki profilinin az olması, doz aralığının daha geniş olması nedeniyle yenidoğan döneminden itibaren tüm yaşlarda güvenle kullanılmaktadır. Tedavi dozu mg/kg/’dır. Parasetamol içeren çoğu şurubun bir ölçeğinde (5 ml) mg etken madde bulunduğu göz önünde bulundurulursa 10 kg ağırlığındaki bir bebek bir ölçek ilaç içmelidir. Bu basit hesapla 15 kg olan bir buçuk ölçek, 20 kg olan iki ölçek içmelidir. saat arayla yeniden içirilebileceği gibi günde 5 dozu aşmamak yan etkileri artırmamak için dikkat edilmesi gereken bir kuraldır. Parasetamol içeren şurupların (tüm diğer ilaçlar gibi) ev içinde çocukların ulaşamayacağı yerlerde, mümkünse kilitli dolaplarda saklanması gerekmektedir. Çocukların en sık kullandığı ilaç olma özelliği nedeniyle rengi, tadı ve kokusu çocuklar için çok cazip bir şekilde imal edildiğinden, ortada bırakılan şişelerin çocuklar tarafından bulunması halinde şişenin kalanını bir seferde içtiklerine sıklıkla rastlamaktayız. Kilo başına mg alınan parasetamolün toksik olduğu ve akut karaciğer hasarına yol açma riski nedeniyle hastaneye yatış gerektirdiğini unutmamak gerekir.  4 saatten daha sık vermek ya da kilo başına 90 mg olacak şekilde birkaç gün üst üste kullanmak da benzer etkilere sebep olabilmektedir. Bilinmesi gereken bir diğer nokta da parasetamolün karışım ilaçlar içerisinde en sık bulunan ürün olmasıdır. Grip ilaçlarının çoğunda parasetamol bulunduğunu ve ateşi kontrol etmek için beraberinde kullanılan diğer bir parasetamol içeren şurubun doz aşımına sebep olabileceği unutulmamalıdır. Fitil olarak kullanılan ateş düşürücülerin de, bir ölçek şurup kadar, parasetamol içerdiği bilinmelidir.

En masum ilaç olarak tanımlansa da;  annesinin hamilelikte veya erken çocukluk döneminde parasetamol kullanımının çocukların ileri yaşam dönemlerinde astım ve diğer allerjik hastalıkları artırdığı, gebelik sırasında parasetamol alan annelerin çocuklarında dikkat eksikliği/-hiperaktivite bozukluklarına benzer davranış problemleri veya hiperkinetik bozuklukların daha sık görüldüğü, laboratuvar ortamında yapılan fare deneylerinde empati yeteneğini azalttığı gösterilmiştir.

Çocuklarda ateş düşürmek için kullanılabilecek diğer bir ilaç ibuprofen içeren şuruplardır.  Böbrekler üzerine olası yan etkilerinin küçük yaşlarda daha sık olması nedeniyle altı aydan küçük bebeklere kullanılamaz. Tedavi dozu mg/kg/’dır. Bu ilacın da genellikle bir ölçeğinde mg etken madde bulunmaktadır. Yani yine 10 kg ağırlığındaki birini ele alırsak yarım-bir ölçek arasında tüketimi uygun olacaktır.  Kilo başına mg alınması toksik etkilere neden olabilir. Doz aşımı yapmadığınız halde bazı duyarlı kişilerde mide rahatsızlığı yapabilmektedir. Bunun dışında pıhtılaşma sistemleri, böbrek, kalp, rahim, merkezi sinir sistemi üzerine negatif etkileri olabileceği gibi de alerjik reaksiyonlara yol açabilir. 

Ateş düşürmek için artık kullanılmayan ilaçlardan en önemlisi aspirindir. Özellikle viral enfeksiyonların yaygın olduğu 20 yaştan önce bir çeşit ağır karaciğer hastalığına (Reye sendromu) yol açabilme riski nedeniyle kullanımı önerilmemektedir.

Metamizol içeren ilaçlar ateşi etkili bir şekilde düşürmesi nedeniyle endişesi yüksek aileler tarafından tercih edilse de, biz hekimler tarafından yine önerilmeyen ilaçlar listesindedir. ABD ve İngiltere/’de çocuklarda kullanımı yasaklanmıştır. En sık kullanıldığı Brezilya’da (ilaç Brezilya aspirini olarak bilinir) yılında süt çocuklarında yapılan bir çalışmada annelerinin sık metamizol kullanması halinde bebeklerde lösemi riskinin arttığı gösterilmiştir. “Agranülositoz” denilen kan hücrelerinin yapımının azalması durumu, şok, solunum sıkıntısı, ciltte soyulmalarla giden ağır bir reaksiyon (toksik epitelyal nekroliz) korkulan yan etkilerindendir.

Bu bilgiler ışığında, ilaç dışı ateş düşürme yöntemleri denendikten sonra, hala 38 dereceden yüksek ve bebeğin / çocuğun konforunu düşüren ateş varlığında ilk seçilecek ilaç parasetamol olmalıdır.  Ateşin ısrarla devam etmesi halinde ilk dozdan en erken 4 saat sonra yeniden parasetamol verilmesi gerekmektedir. Yan etkilerin artabilme riski nedeniyle rutin olarak dönüşümlü ilaç verilmesi önerilmemektedir. Parasetamol içeren şurupların defaten verilmesine rağmen ateşin çok kısa süreli yeniden yükselme durumlarında; günde en fazla iki defayı aşmayacak şekilde; araya ibuprofen içeren bir ilaç ile girilmesi ateşin kontrolünü artıracak ve aile endişesini azaltacaktır. Daha sık kullanılması, 3 saat arayla rutin olarak bir parasetamol bir ibuprofen verilmesi, ateş düştüğü halde ateş düşürücülere devam edilmesi, saati geldi diye rahat rahat uyuyan çocuğun ateş düşürücü saati geldi diye uyandırılması önerilmemektedir.

Uz. Dr. Görkem ASTARCIOĞLU