Onboard Nedir

Bilgisayar alırken üzerine en çok kafa yorulan parçalardan bir tanesi tartışmasız ekran kartı çünkü bilgisayarda gördüğümüz her şey ekrankartından geçiyor. Yanlış seçilen bir ekran kartı da görüntü deneyimini kötü yönde etkileyebiliyor. Bazen de yapılan yanlış bir seçim sonucu bir ekran kartına gereğinden fazla para verilebiliyor.

Onboard ekran kartı nedir ve paylaşımsız ekran kartı nedir sorularına akıllardaki soru işaretlerini gidermek adına yakından bakıyoruz. Hem nasıl çalıştıklarını kısaca açıklıyoruz hem de hangi kullanıcı ne tür ekran kartı seçmeli gibi sorulara, elimizden geldiğince sizi teknik terimlere boğmadan cevap veriyoruz.

Onboard (Paylaşımlı) ve Dedicated (Paylaşımsız) ekran kartı nedir?

Onboard (Paylaşımlı) ekran kartı nedir? Avantajları nelerdir?

Onboard ekran kartları kendi hafızalarına (RAM) sahip olmaz. Bunun yerine bilgisayarın kendi hafızasını kullanır. Örneğin 8 GB hafızaya sahip bir bilgisayarınızda kullanacağınız onboard bir ekran kartı, boşta duran hafızanızın yüzde biri ile yüzde beşi arasında bir miktarı kullanır. Yüzde üzerinden verdiğimiz miktarlar ekran kartına binen yüke göre değişkenlik gösterebilir.

Onboard bir ekran kartının en büyük avantajı ucuz olmasıdır. Özellikle paylaşımsız ekran kartlarıyla kıyaslandıkları zaman aradaki fark dudak uçuklatıyor. Bir diğer avantaj ise onboard ekran kartlarının daha az güç harcaması. Yani bir dizüstü bilgisayardaysanız onboard ekran kartı kullanmak, bilgisayarınızı şarj etmek zorunda kalmadan daha uzun süre kullanabilmenize olanak sağlıyor.

Tabii ki bu avantajların getirdiği dezavantajlar da var. Onboard ekran kartlarının, paylaşımsız ekran kartlarına oranla çok daha az güç harcamalarının sebebi, daha zayıf bileşenler olmalarıdır. Yani gelişmiş düzeydeki oyunları layıkıyla oynayabilmek için kullanılmaları çok zordur. Aynı şekilde ileri düzey tasarımlar yaparken de tercih edilmezler.

Daha çok video, dizi ya da film izlemek isteyen, iki boyutlu düşük görselliğe sahip oyunlar oynayan, yani bilgisayarı günlük işleri yerine getirmek için kullanan insanlar düşük ücretler ödemek adına onboard ekran kartlarını tercih edebilirler. Yüksek grafikli oyunları hiç açamazlar demiyoruz fakat görsel kaliteyi çok büyük ölçüde düşürmenize rağmen iyi performans alamayabilirsiniz.

Tabii onboard ekran kartlarının kullanabileceği hafıza miktarını yükseltmek gibi çözümler de karşınıza çıkabilir ancak bu gibi çözümler yalnızca günü kurtarır. Hatta çoğu zaman günü kurtarmanıza bile yetmeyebilir. Yüksek kaliteli oyunları akıcı bir şekilde oynamak istiyorsanız maalesef paylaşımsız ekran kartlarını tercih etmekten başka bir yol bulunmuyor. Şimdi dilerseniz paylaşımsız ekran kartlarına da bakalım.

Dedicated (Paylaşımsız) ekran kartı nedir? Avantajları nelerdir?

Onboard ekran kartlarının aksine paylaşımsız ekran kartları kendi hafızalarına sahiptir. Bir görev verildiği zaman sistemin hafızasından beslenmek yerine kendi hafızasına başvurur. Örneğin dizüstü bilgisayarınızda GTX M model bir ekran kartı bulunuyorsa yalnızca ekran kartı tarafından kullanılabilen 4 GB boyutunda hafıza var demek oluyor. Böylelikle onboard ekran kartı kullanırken alacağınızdan katlarca fazla performans alıyorsunuz.

Performansta kritik bir artış olduğu için paylaşımsız ekran kartları, daha çok oyun oynayan insanlar ve profesyonel grafik tasarımcılar tarafından kullanılıyor. Üç boyutlu grafikler üretmek ve üç boyutlu, gelişmiş görselliğe sahip oyunlar için paylaşımsız ekran kartı kullanmak durumundasınız. Hâliyle onboard ekran kartı kullanırken harcayacağınızdan çok daha fazla güç kullanıyorsunuz.

Peki paylaşımsız ekran kartı kullanmanın dezavantajları neler? Öncelikle onboard ve paylaşımsız ekran kartları arasındaki fiyat farkının binlerce TL değerinde olabileceğini söyleyelim. Aynı zamanda paylaşımsız ekran kartları onboard ekran kartlarına göre çok daha yüksek ısılarda çalıştığı için soğutma sisteminizin de ona göre dizayn edilmiş olması gerekiyor.

Yeteri kadar iyi soğutulmayan paylaşımsız ekran kartları uzun vadede bozulabiliyor. O yüzden yeterince pahalı olan bir bileşeni ilk günden doğru bir şekilde korumanız en mantıklısı. Paylaşımsız ekran kartı bulunan bir dizüstü bilgisayar alacaksanız bilgisayarın en azından iki tane fanı olmasına özen gösterin. Aynı şekilde üzerinde birkaç tane havalandırma boşluğu da olmalı.

Masaüstü bir bilgisayarda paylaşımsız ekran kartı kullanıyorsanız kasanızı tüm havalandırma boşluklarının etrafı açık kalacak şekilde yerleştirmenizde fayda var. Bilgisayar içinde yeterli hava akımı oluşmadığı takdirde, ekran kartınız istenmeyen sıcaklıklara çok hızlı bir şekilde ulaşarak sizi yüzlerce TL masraf yaptırmak zorunda bırakabilir. Yani ekran kartlarında da büyük güç, büyük sorumluluk gerektiriyor.

Firmaların paylaşımsız ekran kartlarının yüksek güç harcamasına getirdiği çözüm:

Paylaşımsız ekran kartlarının dezavantajlarından biri olarak 'çok güç harcıyor' olmalarını gösterdik ancak özellikle dizüstü bir bilgisayar kullanıyorsanız sizin için durum bu olmayabilir çünkü bazı ekran kartları, hem onboard ekran kartı olarak hem de paylaşımsız ekran kartı olarak çalışabiliyor. Firmalar ekran kartlarını üretirken hem onboard hem de paylaşımsız olarak üretiyor.

Bilgisayarda yapacağınız işleme göre iki ekran kartı arasında otomatik olarak geçiş yapılıyor. Böylelikle yalnızca bir video izlerken çok güç harcayan bir paylaşımsız ekran kartı kullanmak yerine, daha tasarruflu olan bir onboard ekran kartı kullanılıyor. Son kullanıcı bu durumdan hem pil ömrü kazanarak hem de bilgisayarını düşük ısılarda kullanarak faydalanmış oluyor.

Onboard ekran kartı vs paylaşımsız ekran kartı: Hangisini almalısınız?

Onboard ekran kartı ve paylaşımsız ekran kartı arasında bir seçim yaparken ilk olarak bir şeye karar vermeniz gerekiyor. Bilgisayarınızda ne yapacaksınız? Karar vermeniz gereken en önemli nokta bu. Günlük işler için bilgisayar kullanacaksanız paylaşımsız bir ekran kartına binlerce TL harcamak zorunda değilsiniz. Böyle işleri bir onboard ekran kartı da sorunsuz şekilde halledebiliyor.

Yüksek görüntü kaliteli oyunlar oynamak, profesyonel düzeyde çizimler ve grafik tasarımı yapmak istiyorsanız paraya kıyarak paylaşımsız ekran kartlarından seçim yapmanız gerekiyor. Tabii paylaşımsız ekran kartları arasından seçim yapmak başlı başına ayrı bir konu. Hele ki ücretler bu kadar yüksekken insan ne yapacağını şaşırıyor.

Onboard ekran kartı ve paylaşımsız ekran kartı arasındaki farkları aktardığımız yazımızın sonuna geldik. Umarız sizler için faydalı ve öğretici bir makale olmuştur. Elimizden geldiğince sıkıcı olmayan ancak soru işaretlerini silecek bir yazı olması için çabaladık. Aklınızda kalan soru işaretlerini yorumlar kısmından bizlere sorabilirsiniz.

Emoji İle Tepki Ver

23

On Board (Dahili/Tümleşik), bir donanımın asıl konumunun neresi olduğunu belirmek için kullanılan bir terimdir.  Çoğu zaman bilgisayar konuşmalarında duyulan On Board terimiyle bir donanımın ana karta bağlı olup olmadığı anlaşılabilir.

Bilgisayarın üzerinde çalışan donanımların bir kısmı dahili yani tümleşik olurken bir kısmıysa sonradan eklenen ve değiştirilebilen donanım (Harici) olabilir. Bunu bir örnekle açıklayacak olursak; bilgisayarın içerisindeki ana ekran kartı çoğu zaman bilgisayarın ana kartına bileşiktir. Bu dahili olan ekran kartını ana kart üzerinden değiştirmek son derece zor ve bir o kadar da masraflı bir iştir.

Bunun yanı sıra bilgisayarın harici ekran kartına sahip olması kullanıcıya bilgisayarın ekran kartının kolaylıkla özelleştirilebilmesine imkan tanır. Bilgisayarın ana kartı üzerindeki görüntü biriminin yanı sıra bilgisayara takacağımız yeni bir ekran kartına sahip olması durumunda bilgisayarınıza sonradan takılan ekran kartı harici, bilgisayarınızın ana kartı ile tümleşik olan ekran kartıysa dahili yani On-Board bir donanım olacaktır.

On-board olan donanımların hemen hiçbirinin özelleştirilebilmesi mümkün değildir. Yani ana kart üstünde yer alan bir ekran kartını söküp, yerine daha farklı bir ekran kartının takılması yalnızca teoride mümkün olan bir işlemdir.

Bilgisayarın ana kartına tümleşik olarak sıklıkla görülen donanımları şöyle listeleyebiliriz;

1. Görüntü Birimi (Ekran Kartı)
2. Ses Kartı
3. Network Kartı (LAN)
4. Wireless Kartı (WLAN)
5. Çıkarılabilir Kartlar & USB Girişleri

Ana karta tümleşik (On-Board) olarak  kartınızın üzerinde yer alan bu gibi donanımları ana karttan ayırmanız mümkün değildir. Yine de bilgisayarınızın BIOS kontrol menüsüne giriş yaparak hem bu donanımlar için ayarlamalar yapabilir hem de  donanımları devre dışı bırakabilirsiniz.

Bilgisayar satın almaya karar verdiğimizde bütün özelliklerini dikkatli bir şekilde inceliyoruz. İşlemci, ekran kartı, RAM gibi bilgisayar ekipmanlarının ne işe yaradıklarını araştırıp ihtiyacımıza en uygun olan bilgisayarı buna göre seçmeye çalışıyoruz. Bu özellikler arasında en çok dikkatimizi çeken ekran kartındaki farklılık oluyor. Ekran kartlarında paylaşımlı ve paylaşımsız olarak iki farklı çeşitle karşılaşıyoruz. Alacağımız bilgisayarın performansını doğrudan etkileyen bir konu olduğu için paylaşımlı ekran kartının ne olduğunu bilmemiz ve arasındaki farkları iyi değerlendirmemiz gerekiyor.

Paylaşımlı Ekran Kartı Nedir?

Ekran kartları bilgisayarlarda grafik işlemlerini gerçekleştiren önemli donanım parçaları arasında yer alıyor. Ekran kartları paylaşımlı ve paylaşımsız olarak ikiye ayrılıyor. Paylaşımsız ekran kartları kendi başına bir donanım olduğu için kendi sistem belleğini kullanarak işlem yapıyor.

Paylaşımlı ekran kartı ise, işlemcide bulunan RAM ile besleniyor. Burada RAM, hem işlemci hem de ekran kartı tarafından kullanılıyor. Bu nedenle paylaşımlı ekran kartlarının performansı diğerlerine göre biraz daha düşük oluyor. Eğer bilgisayarınızı oyun oynamak için kullanıyorsanız çok yüksek performans gerektirmeyen oyunlarda herhangi bir sorun yaşamıyorsunuz. Ancak grafik performansı yüksek olan video düzenleme gibi işler yapıyorsanız ya da yüksek performanslı oyun oynamak istiyorsanız paylaşımlı ekran kartı işinizi zorlaştırabiliyor.

Paylaşımlı ekran kartının bir avantajı daha az güç tüketimine sahip oluyor. Bu nedenle grafik belleği gerektirmeyen işler yapacaksanız size önemli bir avantaj sağlıyor.

Paylaşımlı Ekran Kartı Nasıl Kullanılıyor?

Paylaşımlı ekran kartı onboard olarak geçiyor. Paylaşımlı olduğu için bilgisayar sistemi ekran kartını otomatik olarak tanıyor. Bu nedenle sürücüleri mevcut bir bilgisayarda kullanmak istiyorsanız herhangi ek bir işlem yapmanıza gerek kalmıyor.

Ekran kartını tanımlamak için değil performans kullanım ayarlarını değiştirmek isteyebiliyorsunuz. Bunun için öncelikle bilgisayarınızın “Denetim Masası” na giriş yapıyorsunuz. Denetim masasına sol alt köşedeki arama bölümüne yazarak da bulabiliyorsunuz. Buradan “Donanım ve Ses” menüsüne girip ardından “Güç Seçenekleri” bölümlerine giriyorsunuz. Karşınıza gelen ekranda kullandığınız ve değiştirebileceğiniz güç planı seçenekleri çıkıyor. Kullandığınız güç planının hemen karşısında ya da sağ alt kısmında “Plan Ayarlarını Değiştir” sekmesi bulunuyor. Bu sekmeye tıkladıktan sonra bilgisayarınızın güç kullanımıyla ilgili bazı ayarlar görüyorsunuz. O ayarların hemen altında ise ”Gelişmiş güç ayarlarını değiştir” yazan küçük bir link olarak sekme duruyor. Buraya tıklayıp gelişmiş ayarlar ekranı açılıyor.

Gelişmiş ayarlar menüsünde önce kullandığınız işlemci markanızı buluyorsunuz. Daha sonra yanındaki + (artı) işaretine tıklıyorsunuz ve paylaşılan ekran kartınız için performans değerlerini ayarlayabiliyorsunuz.

Paylaşımlı Ekran Kartı İyi mi?

İşlemci ile ortak kullanım noktasında bulunduğu için paylaşımlı ekran kartlarının performanslarında düşüş olabiliyor. Ayrıca paylaşımlı ekran kartınızın özelliği ne kadar iyi olursa olsun, bilgisayarınızın RAM ve işlemci kapasitesiyle sınırlı kalıyor. Bu nedenle yeni nesil oyunları oynamak isteyenlerin diğer paylaşımsız ekran kartlarından birini tercih etmeleri daha avantajlı oluyor.

Paylaşımlı ekran kartları performans bakımından beklentileri karşılamasa da güç tüketimi konusunda kullanıcılara avantaj sağlıyor. Daha az güç tükettiği için özellikle laptop kullanıcılarının beklentilerini fazlasıyla karşılıyor.

Paylaşımlı Ekran Kartlarının Avantaj ve Dezavantajları Nelerdir?

Paylaşımlı ekran kartları genellikle daha kolay işlemlerin yapılabildiği bilgisayarlar için kullanılıyordu. Grafik tarasım ya da gelişmiş fotoğraf ve video düzenleme yapabilecek kadar güçlü üretilmiyordu. Bunların yanında diğer sistemlere göre çok daha az ısı üretiyor ve daha uzun pil ömrü sağlıyor. Bu da paylaşımlı ekran kartlarını dizüstü bilgisayarlar için en ideal sistem haline getiriyor.

Ancak son on yılda, teknoloji dünyasında yaşanan hızlı gelişmeler ekran kartlarına da yansıyor ve her yeni ürün biraz daha gelişmiş olarak piyasaya sürülüyor. Dizüstü bilgisayarlar küçülüyor ve hafifliyor. Kullanıcılar daha çok dizüstü bilgisayarlardan video ve grafik düzenleme işlerini yapıyor, yüksek grafik tasarımlı oyunları oynamaya başlıyor. Teknolojik gelişmeler her zaman kullanıcıların eğilimine göre gerçekleştiriliyor. Bu nedenle üreticiler paylaşımlı ekran kartlarının özelliklerini artırmanın yolunu bulmaya çalışıyor.

Geldiğimiz noktada hala yüksek performans gerektiren oyun ve video düzenleme uygulamaları için yeterli olmuyor. Ancak eskiye göre büyük bir gelişme yaşanıyor.

Paylaşımlı Ekran Kartı Alınır mı?

Bilgisayarınızdaki ekran kartının paylaşımlı ya da paylaşımsız olmasına karar vermeden önce yapacağınız işlemlerin ne olduğunu net olarak belirlemeniz gerekiyor. Grafik tasarım, video düzenleme ya da 3 boyutlu oyunlar için ne kadar kullanacağınıza ve diğer gereksinimlerinize göre değişkenlik gösteriyor. Masaüstü bilgisayara ihtiyacınız varsa ve yüksek düzeyde grafik işlemi yapacaksanız o zaman paylaşımsız ekran kartı sizin için daha faydalı oluyor. Ancak dizüstü bilgisayar alacaksanız paylaşımsız ekran kartı için biraz daha yüksek bir bütçeye sahip olmanız gerekiyor.

Paylaşımlı ekran kartı hakkında daha fazla bilgi sahibi olduk. Siz de hayatınızı kolaylaştıran en teknolojik donanıma sahip bilgisayarları incelemek için buraya tıklayabilirsiniz.

Deniz taşımacılığı ve ihracat sektörü bu konuya hakim olmayan insanlar için anlaşılmaz ve karmaşık kavramlar içerebilir. Bu kavramlara, bir gün karşımıza çıkabileceği ihtimaline dayanarak aşina olmak kimseye zarar getirmez. Aksine, belki de hayatımızın bir noktasında bu kavramlar bize büyük katkılar sağlayabilir. İşte bu kavramlardan bir tanesi de FOB'dur. Peki, FOB ne anlama gelmektedir ve FOB hakkında bilinmesi gerekenler nelerdir?

FOB teriminin açılımı Free on Board'dur. Aynı zamanda gemi güvertesinde teslim ya da küpeştede teslim olarak da bilinmektedir. FOB, malı tedarik edecek olan firmanın ya da kişinin, tedarik ettiği malı nakliye yapacağı geminin güvertesine taşıdığı ana kadar olan tüm sorumluluğunu belirtir. Tedarikçinin malın alınacağı yerden limana geçen tüm sürede yaptığı tüm masraflar, liman ve gümrük masrafları da yine tedarikçi firma ya da kişiye aittir. Malzeme nakliye olunacak gemiye taşındıktan sonraki tüm masraflar ve sorumluluklar ise tamamen müşteriye aittir.

FOB Teslim Şekli Ne Anlama Gelir?

FOB, aynı zamanda gemi güvertesine masrafsız teslim anlamına da gelmektedir. Yalnızca deniz taşımacılığı sektöründe kullanılan bir terimdir. Bu sektörde tanımlanmış olan toplamda 11 adet teslim şekli bulunmaktadır. FOB da bu teslim şekillerinden biridir. FOB teslim şekli uygulanacağı zaman, bu, tedarikçi firmanın tedarik ettiği ürünü gemi güvertesine taşıyana dek tüm masrafların ve sorumluluğun kendisine ait olacağı anlamına gelir. Burada her türlü taşıma ve yükleme organizasyonu tamamen tedarikçiye aittir.

FOB teriminin ne olduğunu kısaca özetlemek gerekirse, FOB teslim şeklinde tedarikçinin malı güverteye koyduğu ana kadar olan tüm sorumluluklar ve masraflar tedarikçiye ait olurken, mallar gemi güvertesine indikten sonraki tüm sorumluluklar ve masraflar da alıcıya aittir.

FOB Teslim Şekli Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Aslında deniz taşımacılığındaki teslim şekilleri 13 adetti. Fakat yılında yapılan bir düzenlemeyle teslim şekilleri 11'e düşürüldü.

Tüm teslim şekilleri, bir bölgenin adı ile birlikte anılmaktadır. Örneğin FOB İzmir, EXW Denizli, CFR Hamburg gibi.

Firmanız ya da şahsınız adına bir fiyat belirlerken, tüm taşıma şekillerine hakim olmanız ve fiyatları nasıl hesaplayacağınızı bilmeniz gereklidir.

FOB'dan sonra ihracat alanında en çok kullanılan teslim şekli CIF olarak karşımıza çıkar.

Yaşanan tüm sorunların kısa sürede giderilebilmesi içi, iki tarafın da tüm hak ve sorumluluklarını bilmesi gerekmektedir.

LOJİPORT