Ertesi Gün Hapı Adet Geciktirme

Adet geciktirici ilaçların asıl kullanım amacı nedir ve nasıl kullanılmalıdır?

Asıl kullanım amacı, beklenilen adetin ötelenmesidir. Kadınlarda salgılanan, östrojen ve progesteron olmak üzere iki tane hormon türü vardır. Her ay yumurta olgunlaşırken östrojen üretilir; olgunlaştıktan sonra da progesteron üretilir. Kadın vücudunun gebeliğe hazırlık safhasındaki bu hormonlar sayesinde oluşan yumurtalar çatlar. Eğer döllenme olmazsa iki hormon birden azalmaya başladığı için buna bağlı bir adet süreci oluşur. Her kadının her ay yaşadığı adet döngüsünün sistemi bu şekilde işlemektedir.

Dışarıdan müdahale ederek, östrojen ve progesteronun azalmasını engellenirse, adet döngüsünü sonraya ötelenebilir. Bu öteleme işlemi çok uzun süreli değil, en fazla 10 güne kadar uygulanmalıdır. Daha fazla yapılırsa bazı yan etkiler görülebilir.

Adet döngüsü 10 günden fazlaya ötelenir ise ne gibi bir yan etkisi oluşur?

Göğüslerde şişmeyle birlikte, vücutta ödem toplamış hissi oluşur. Adet gününde uzama veya kanama artışı olabilir. Bunlar dışında çok belirgin yan etkileri görülmemektedir.

Peki, bu tür ilaçların nasıl kullanılması gerekiyor?

Beklenen adet döneminden 2 gün önce kullanılmaya başlanabilir. Bu ilaçların değişik formları bulunmakla birlikte, bazısı günde 2 tane, bazısı günde 3 tane alınmaktadır.

Kullanım süresini de en fazla 10 güne kadar veriyoruz. Eğer daha uzun süre verilmesi gerekirse doktor kontrolü altında alınmalıdır.

İlacı aldıktan sonra vücutta nasıl bir değişim olur?

Çok fazla bir değişim olmaz. Göğüslerde hafif dolgunluk (adet dönemi öncesinde hissedilen dolgunluk gibi), vücutta bir gerginlik hissi, bu ilaçların etkisiyle biraz daha fazla olabilir. Ama herkeste olacak diye de bir kural yoktur. Bu ilaçları çok rahat, vücutlarında hiçbir değişim hissetmeden kullanan hastalarımız da var.

İlacın etkisini gösterdiğini nasıl anlayabiliriz?

Kanama olmaması, ilacın etkisini gösterdiği anlamına gelir. Kanama oluyor ise ilaç etkisini göstermedi demektir.

İlacı kullandıktan sonra cinsel ilişkiye girilirse hamile kalınır mı?

İlaç sadece adet geciktirici bir içeriğe sahiptir, tek başına hamileliği engelleme özelliği yoktur. Eğer adet geciktirici ilaçla birlikte doğum kontrol hapı kullanılıyorsa koruma sağlanabilir.

Adet dönemini ötelemenin vücuda bir zararı oluyor mu?

Çok sık yapılmadıkça bir zararı olmaz. Ancak ne de olsa vücudun doğal döngüsünü engellediği için sık kullanılmamasını öneriyoruz.

1 sene içinde kaç defa kullanılabilir?

Süre anlamında literatürde bir kısıtlama bulunmamaktadır. Ancak çok sık kullanılmasını önermiyoruz. Örneğin senede 2 defa, çok mecbur kalınırsa belki 3 defa kullanılabilir. Doğal döngüyü bozmamak adına mümkün olduğu kadar az kullanmalıdır.

İlacın etkisi ile adet zamanı geciktikten sonraki yeni döngü oluşumu nasıl oluyor?

İlaç kullanımı sonrasında ilk kanamanın gerçekleşmesiyle birlikte vücudunuz yeni bir döngü belirliyor ve o şekilde devam ediyor.

Bu ilacı kullanırken özellikle dikkat edilmesi gereken konular nelerdir?

Bazı hastalarımızda ilaç kullanımından önce ultrasonla rahim içini ölçmemiz gerekebilir. Rahim içi yapısına göre bir değerlendirme yapar ona göre östrojen veya progestoron içeriğini değerlendiririz. Genellikle bu tür adet geciktirici ilaçlar yalnızca progestin içerirler ama her progestinin hafif östrojenik aktivitesi de vardır. Daha çok östrojenik aktivitesi fazla olanları tercih ediyoruz. Ancak kişinin rahim içi, yani endometrium dediğimiz dokunun kalınlığı ve yapısı kullanacağımız ilaç için yol gösterici olmaktadır.

Ertesi gün hapı bir tür acil doğum kontrol yöntemidir. Ertesi gün hapına acil doğum kontrol yöntemi denmesinin nedeni, korunmasız cinsel ilişki ya da kullanılan doğum kontrol yönteminin başarısız olması nedeniyle gebeliği önlemek amaçlı kullanılan bir yöntem olmasından kaynaklanmaktadır.

Bununla birlikte ertesi gün hapı esas doğum kontrol yöntemi olarak değil, mevcut doğum kontrol yöntemlerini desteklemek amacıyla kullanılmalıdır. Ertesi gün haplarının içerisinde levonorgestrel ya da ulipristal asetat bulunur ve bu sayede gebeliğin oluşması engellenmeye çalışılır.

Ertesi Gün Hapı Nedir?

Ertesi gün hapı, korunmasız cinsel ilişkiye girmeniz durumunda kullanabileceğiniz bir haptır. Ertesi gün hapını cinsel ilişki sırasında doğum kontrol yöntemi kullanmadığınız doğum kontrol hapınızı almayı unuttuğunuz, cinsel olarak istismara uğradığınız ya da kullandığınız doğum kontrol yönteminin başarısız olduğu gibi durumlarda kullanabilirsiniz.

Ertesi gün hapının görevi mevcut gebeliği sonlandırmak değildir. Ertesi gün hapı, yumurtlamayı geciktirerek ya da önleyerek işe yarar. Bu nedenle doğum kontrol hapının düşük yapmanıza neden olmayacağını bilmeniz gerekir.

Ertesi Gün Hapı Yan Etkileri

Gerekli gördüğünüz durumlarda ertesi gün hapı almanız tavsiye edilse de bunu doğum kontrol yöntemi olarak düşünmemelisiniz. Çünkü ertesi gün hapları gebeliği önleme konusunda spiral, hap, halka ya da enjeksiyon kadar etkili değildir. Bununla birlikte ertesi gün hapını çok sık kullanmanız durumunda adet dönemleriniz düzensiz hale gelebilir.

Ertesi gün haplarının içerisinde doğum kontrol haplarında kullanılanlarla aynı hormonlar olduğu için bu hapların kullanımı güvenli olsa da diğer hormonlu doğum kontrol yöntemleriyle aynı riske sahip değildir. Bunun nedeni, ertesi gün haplarında bulunan hormonların vücutta diğer doğum kontrol yöntemleri kadar kalmamasından kaynaklanmaktadır.

Ertesi gün hapları, uzun sürelerdir kullanılıyor olmakla birlikte şimdiye kadar ciddi bir komplikasyona rastlanmamıştır. Korunmasız cinsel ilişkiden sonra saat içinde ertesi gün hapı almanız durumunda gebelik riskiniz azalacaktır. Bununla birlikte hapı ne kadar erken alırsanız, o kadar iyi olacaktır. Korunmasız ilişkiden sonra 72 saat içinde ertesi gün hapı almanız durumunda hamile kalma riskiniz yüzde 89 kadar daha az olacaktır.

Ertesi gün hapı kullandıktan sonra birkaç gün ile sınırlı kalacak şekilde aşağıdaki yan etkileri yaşayabilirsiniz:

• Mide bulantısı ya da kusma
• Baş dönmesi
• Yorgunluk
• Baş ağrısı
• Göğüslerde hassasiyet
• Adet dönemleri arası kanama ya da daha ağır adet kanaması
• Alt karında ağrı ya da kramplar

Ertesi Gün Hapı Zararları

Ertesi gün hapının yan etkilerinden yukarıda bahsedilmiş olmakla birlikte bazı insanlar bu hapların doğurganlığa zarar verdiğini düşünebilmektedir. Ancak ertesi gün hapları doğurganlığınıza zarar vermez ve ilerde hamile kalmayı istemeniz durumunda bunu etkilemez. Ertesi gün hapının düzenli olarak kullanılmasının tavsiye edilmemesinin nedeni bu yöntemin doğum kontrol hapı, implant ya da kondom gibi düzenli kullanılan doğum kontrol yöntemleri kadar etkili olmamasından kaynaklanmaktadır.

Ertesi Gün Hapı Adeti Geciktirir mi?

Ertesi gün hapı kullanmanız durumunda adetiniz bir haftaya kadar gecikebilir. Ertesi gün hapı aldıktan sonra hafta içerisinde adet görmezseniz, gebelik testi yapmanız faydalı olacaktır.

Ertesi gün hapları adet döngünüzü etkileyebileceği için adetiniz gecikebileceği gibi erken de gelebilir. Bununla birlikte ertesi gün hapı aldıktan sonra adet bir hafta önce ya da bir hafta sonra gelir.

Aşağıdaki videoda bu konu hakkında detaylı bilgi bulabilirsiniz.

Ertesi Gün Hapı Adet Düzensizliği

Ertesi gün haplarında bulunan hormonlar, sonraki adet döneminizi çeşitli şekillerde etkileyebilmektedir. Bazı kadınlar adet dönemlerinde hiçbir değişiklik fark etmezken bazıları ise adet gördükleri sürenin değişmesinden adet kanamasının ağırlaşmasına kadar çok sayıda değişiklik yaşayabilmektedir. Ertesi gün hapı kullandıktan sonra adetinizle ilgili yaşayabileceğiniz farklılıkları aşağıda okuyabilirsiniz.

• Beklenen zamanda adet görmeme

Ertesi gün hapı aldıktan sonra tam olarak ne zaman adet göreceğinizi bilmeniz zordur. Bazı kadınlar bekledikleri tarihte adet görürken bazıları ise bekledikleri tarihten birkaç gün önce ya da birkaç gün sonra adet görebilirler. Bazı araştırmalara göre ertesi gün hapı aldıktan sonra daha beklenen tarihten daha önce adet görülmektedir. Bununla birlikte her kadın için bu durumun geçerli olmadığını bilmek gerekir.

• Adet döneminin uzunluğunda değişiklik

Ne zaman adet göreceğiniz farklılık gösterebileceği gibi adetinizin ne kadar süreceği konusu da farklılık gösterebilir. Bazı araştırmalar, ertesi gün hapı kullanıldığı zaman adet dönemlerinin normalden daha uzun sürebildiğini gösterse de adetinizin her zamanki uzunluğunda sürmesi de mümkündür.

• Adette görülen genel değişiklikler

Ertesi gün hapı aldıktan sonra adetinizin her zamankinden daha hafif ya da daha ağır geçtiğini fark edebilirsiniz. Kanamanın yoğunluğu bir ay içinde ya da bir adet döngüsü içerisinde birden fazla ertesi gün hapı almanıza bağlı olarak değişebilir.

Ertesi Gün Hapı Kanama Yapar mı?

Ertesi gün hapı aldıktan sonra hafif kanama ya da lekelenme yaşamanız normaldir. Bunu yaşamanız durumunda genelde endişelenmeniz gerekmez.

Ertesi gün hapı aldıktan sonra lekelenme olmasının nedeni, ertesi gün hapının vücudunuzun içinde fazladan hormonlar salmasının bir yan etkisi olarak ortaya çıkabilir. Ancak kanamanın nedeni erken gebelik belirtisi de olabileceğinden dolayı adet döngünüzü takip etmeniz ve emin değilseniz gebelik testi yapmanız önemlidir.

Ertesi gün hapı sonrası kanama, hapı kullandıktan birkaç gün sonra gerçekleşebilse de bazı kişilerde lekelenme daha farklı bir zamanda gerçekleşebilmektedir.

Ertesi gün hapı kullandıktan sonra yaşadığınız lekelenme birkaç gün sürebilir. Bununla birlikte ertesi gün hapında bulunan hormonlar vücudunuzu ve adet döngünüzü size özgü olarak etkileyeceği için lekelenmenin ne kadar süreceği kişiden kişiye değişiklik gösterebilir.

Yaşadığınız lekelenme, adet kanamanız gibi olmayacaktır. Lekelenme genelde adet kanamasından çok daha hafif olur. Lekelenmeyi genelde tuvalete girdiğinizde tuvalet kağıdında ya da iç çamaşırınızda gördüğünüzde fark edersiniz. Lekelenmenin rengi pembeden kırmızıya ve kahverengiye kadar çeşitli renklerde olabilir.

Ertesi gün hapının neden olduğu lekelenmeyle birlikte aşağıdaki belirtileri yaşamanız mümkündür:

• Mide bulantısı
• Mide ağrısı
• Yorgunluk
• Baş ağrısı
• Baş dönmesi
• Göğüslerde hassasiyet
• Kusma
• İshal

Yukarıda yer alan belirtilerin birkaç günden uzun sürmemesi gerekir. Bu belirtiler birkaç günden uzun sürüyorsa doktorunuzu ziyaret etmeniz önemlidir.

Ertesi Gün Hapı Markaları

Korunmasız ilişki sonrası gebeliği önlemek için kullanılan iki tür ertesi gün hapı bulunmaktadır.

Bunlardan bir tanesi ulipristal asetat içeren haplar olmaktadır. Ulipristal asetat içeren bir marka bulunmaktadır: Ella.

Ella, ertesi gün hapları arasında en etkili olduğu bilinen haptır. Ella’yı korunmasız cinsel ilişki sonrası saate kadar almanız mümkün olmakla birlikte mümkün olan en kısa zamanda almanız en iyisi olacaktır.

Ella, hormonsuz acil doğum kontrol yöntemlerindendir ve içerisinde ulipristal asetat bulunmaktadır. Ella, progesteron hormonunun üretilmesini engelleyerek gebeliği önler. Bunu ise ya yumurtlamayı durdurarak ya da yumurtanın rahim duvarına tutunmasını engelleyerek başarır.

Diğer ertesi gün haplarında ise levonorgestrel bulunmaktadır. Levonorgestrel bulunduran haplar arasında şunlar bulunmaktadır: Norlevo, Ertes 72, Postpill.

Levonorgestrel, korunmasız cinsel ilişki sonrası gebeliği önlemek için kullanıldığı zaman yumurtalıkların yumurta salmasını engeller ya da yumurtanın sperm tarafından döllenmesini önler. Aynı zamanda gebeliğin gelişmesini engellemek için rahim içi tabakanın değişmesine de neden olabilir.

Levonogestrel içeren hapları, korunmasız cinsel ilişki sonrası 72 saat içinde aldığınızda etkinlikleri en yüksek düzeyde olmaktadır. Bununla birlikte bu hapları beş gün sonraya kadar almanız mümkündür.

Ertesi Gün Hapı Ne Kadar Etkilidir?

İster levonorgestrel ister ulipristal asetat içeren ertesi gün hapları olsun, bu hapları korunmasız cinsel ilişki sonrası ne kadar erken alırsanız koruyuculukları o kadar fazla olacaktır. Bu haplar, yumurtlamadan önce alındığı zaman etkili olmaktadır. Yumurlama, lüteinleştirici hormon (LH) seviyelerinde yaşanan artış ile gerçekleşir. LH seviyeleri artmaya başladıktan sonra levonorgestrelin etkinliği azalır. Bununla birlikte ulipristal astatın, yani Ella’nın etkinliğinin adet döngüsünün sonraki dönemlerinde devam ettiğini gösteren araştırmalar bulunmaktadır.

Ertesi gün hapı kullanacağınız zaman hapın işe yaraması için korunmasız ilişki sonrası aldığınız zamana dikkat etmeniz gerekir. Levonorgestrel içeren hapları korunmasız ilişki sonrası 3 gün içinde almanız gerekirken ulipristal asetat içeren Ella’yı ise 5 gün içinde almanız gerekir. Bununla birlikte türü ne olursa olsun, ertesi gün hapını ne kadar erken alırsanız hapın etkinliğinin o kadar fazla olacağını unutmamalısınız.

Sonuç Olarak

Ertesi gün hapı kullanan kişileri farklı şekillerde etkilediği için adet döngünüzde değişiklik olup olmayacağını önceden tahmin etmeniz zordur.

Bununla birlikte ilk kez ertesi gün hapı alıyorsanız ve adetiniz bir hafta erken ya da bir hafta geç geldiyse endişelenmenize gerek yoktur. Adet döngünüzle ilişkili olarak yaşadığınız değişikliklerin tamamen geçici olduğunu ve döngünüz sonrasında kendi kendini düzenliyorsa endişe etmenizi gerektiren bir neden olmadığını unutmamalısınız.

Ertesi gün hapı kullanmanızın üzerinde zaman geçmesine rağmen hala erken ya da geç adet görüyorsanız ya da adet kanamalarınız anormalse doktorunuzla konuşmanız faydalı olacaktır.

Category: Doğum Kontrol Yöntemleri Comments

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı funduszeue.infoGültekin Koçun ertesi gün hapının doğum kontrol önlemi alınmayan veya korunma kazaları gerçekleşmiş cinsel ilişki sonrasında kullanabileceği bir acil korunma yöntemi olduğunu belirterek, "Ertesi gün hapı bir doğum kontrol yöntemi veya bir kürtaj yöntemi değildir. Yumurtlamayı erteleyerek istenmeyen gebeliği önler. Sürekli kullanıma uygun değildir, ancak acil durumlarda kullanılmalıdır. Ertesi gün hapı, temel olarak yüksek miktarda hormon içeren haplardır ve korunmasız cinsel ilişkinin ardından alındıklarında gebeliğin gerçekleşmesine engel olurlar. Ertesi gün hapı korunmasız ilişkiden sonra en kısa süre içinde alınmalıdır. Süre geçtikçe etkinliği azalır. Ertesi gün hapları normal doğum kontrol ilaçlarının etkinliğini azaltabilir. Yalnızca progesteron hormonu içeren ertesi gün hapları, progesteron ve östrojen hormonunu içeren ürünlere kıyasla daha etkili ve güvenilir olmaktadır. Ancak östrojen içeren ürünlerin kullanımının ardından mide bulantısı, kusma, meme hassasiyeti, baş ağrısı, karın ağrısı, damla tarzında kanamalar meydana gelebilir." dedi.

Aşırı Kullanım Sorunlara Neden Olabilir

Koçun, ertesi gün hapının aşırı kullanımının bazı sağlık sorunlarına neden olabileceğini ifade ederek,

"Ertesi gün hapları, korunmasız cinsel ilişkiden sonra 72 saat içerisinde alınmalıdır. Olabildiğince hızlı şekilde, ağız yoluyla alınır. İstenmeyen hamileliklerin yaşanmaması için yalnızca acil ve gerekli durumlarda kullanılması gereken yöntemlerdir.  Eğer ilaçları kullanıldıktan 3 saat sonra kusma ya da ishal söz konusu olur ise hapların yeniden alınması gerekir. Ertesi gün hapının aşırı kullanımı bazı sağlık sorunlarına neden olabilir. Bu yüzden acil olmadığı sürece ve yılda 3'ten fazla alınması önerilmemektedir. Doğum kontrol yöntemleri arasında size uygun kontrol yöntemi doktorunuza danışarak tercih etmeniz gerekir." diye konuştu.

En Temel Yan Etkisi Adet Düzensizliği

Koçun, ertesi gün ilacının en temel yan etkisinin adet düzensizliği olduğunu vurgulayarak, "Kullanan kadınların arasında yaklaşık yüzde 16 kadarı kusma, mide bulantısı ve düzensiz kanama gibi yan etkiler rapor etseler de bu ilaçların neden olduğu en temel yan etki adet düzensizliğidir. Ertesi gün hapının içeriğindeki maddeler, alerjik reaksiyonlara yol açabilir. Bunun dışında ertesi gün hapının kullanıldığında farklı bir ilaç kullanılıyor ise, ertesi gün hapı ve kullanılan diğer ilaç etkileşime girebilir. Bu da bazı yan etkilerin daha yoğun görülmesine neden olabilir. Mide bulantısı, ara kanamalar, karın ağrısı, baş dönmesi, halsizlik, baş ağrısı, göğüslerde hassasiyet gibi yan etkiler, ertesi gün hapı kullanımı ardından 3 gün boyunca görülebilir. Adet düzensizliği ise bir ay ya da bir kaç ay sürebilir. Bu yan etkiler her kadında görülmezken, ertesi gün hapı kullandıktan sonra kanama meydana gelmez ise bu gebe olduğunuz anlamına da gelmemektedir." ifadelerini kullandı.

Cinsel Hastalıklardan Korumuyor

Koçun, ertesi gün hapının cinsel hastalıklardan korumayacağını belirterek, "Kondom gibi doğum kontrol yöntemleri, gebeliği önlemenin yanında, cinsel hastalıklara karşı da aktif bir koruma sağlarlar. Oysa ertesi gün haplarının tek işlevi, gebeliğin başlamasına engel olmaktır. Spiral ve doğum kontrol hapları gibi diğer yöntemlerde olduğu gibi, bu haplarla da hastalıklara karşı korunma sağlanamaz." şeklinde konuştu.

Ertesi gün hapı yüksek doz progesteron hormonu içeren ve istenmeyen gebelikleri engellemek amaçlı isteğe bağlı ya da adli durumlarda kullanılan bir haptır. Yüksek doz progesteron hormonu oluşan zigotun rahme tutunmasını engelleyerek gebeliği önler. Yan etkilerinin yüksek olması ve koruyuculuğunun önerilen diğer yöntemlere göre düşük olması nedeniyle ertesi gün hapı bir doğum kontrol yöntemi değildir. Bu nedenle yalnızca acil durumlarda, korunmasız ilişki ve kondom yırtılması gibi istenmeyen durumlarda kullanılmalıdır.

Ertesi Gün Hapı Nasıl Kullanılır?

Ertesi gün hapı ideal olarak ilişkiden sonra ilk 72 saat içerisinde tek seferde ilacın markasına göre bir ya da iki doz olarak kullanılmalıdır. Düzenli kullanmanın bir faydası olmamakla birlikte yan etkilerin görülme sıklığını arttırır. İlişki sonrası ilacı kullanma süresi ne kadar gecikirse koruyuculuğu o derece azalır.

Ertesi Gün Hapının Yan Etkileri Nelerdir?

Ertesi gün hapını her adet döngüsünde kullanmak adet düzensizliği ve yüksek doz progesteronun getirdiği iştah artışı, kilo alma, rahim içi zarında kalınlaşma gibi yan etkilere sebep olur. Bu hap kullanılan ay içerisinde de adet gecikmesi yapabilir ve bu nedenle beklenen adet tarihinde gecikme olursa gebelik testi yapılması önerilir.

Ayrıca ertesi gün hapı kullanımı sonrası memelerde hassasiyet, baş ağrısı, şişkinlik, ara kanama ve lekelenme görülebilir.