Kınalı Yapıncak Üzüm Fidanı

Ruhan YALÇIN/TEKİRDAĞ,(DHA)-TEKİRDAĞ Bağcılık Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü'nde coğrafi işaret tescilli yapıncak yapağı hasat şenliği düzenlendi. Şenliğe Vali Aziz Yıldırım, Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Albayrak, Süleymanpaşa Kaymakamı Harun Kaya, Süleymanpaşa Belediye Başkanı Cüneyt Yüksel, kurum müdürleri ve çiftçiler katıldı. Bölgenin değerli üzümü olan ve yörede 'kınalı yapıncak' olarak adlandırılan meşhur yapıncak cinsi üzümün asma yaprağı, Türk mutfağının geleneksel lezzetlerinden zeytinyağlı sarmalarda tercih ediliyor. 
Vali Yıldırım, 'kınalı yapıncak'ın ismiyle filmlere konu olmuş bir üzüm olduğunu belirterek, yapıncak yaprağının yemek kültüründe önemli bir yeri olduğunu ifade etti. Yıldırım, "Bağcılık Araştırma Enstitüsü çok önemli bir enstitü. Burada üretilen pek çok üzüm çeşidi var. Burada üzüm çeşidi var. Türkiye'nin bütün üzüm çeşitlerini bulunduğu devasa bir bahçe. Arkadaşlarımız burada üzümden neler yapılabileceğini gösteriyorlar. Salgın sürecinde üzüm ürünlerinin ne kadar sağlıklı faydalı olduğunu gördük. Bir defa daha kendi değerlerimizi keşfetmiş oluyoruz. Üzüm kendisi de, yaprağı da, çekirdeği de, kabuğu da kullanılıyor. İnsan sağlığı üzerinde çok güzel olumlu tesirler bırakıyor" dedi.
Tekirdağ Bağcılık Araştırma Enstitüsü Müdürü Mehmet Ali Kiracı da Tekirdağ'ın üzüm üretimde önemli kentlerden olduğunu dile getirdi. Kiracı, enstitü olarak yapıncak yaprağı ile ilgili çalışmaları sürdürdüklerini belirterek, "Bilindiği üzere ülkemiz bağ alanı bakımından 5'nci, üzüm üretimi bakımından dünyanın 6'ncı büyük ülkesidir. İlimizde yaklaşık üretici tarafından 35 bin dekar alanda yılda 38 bin ton üzüm üretilmektedir. Üzüm üretimi asmanın ana ürünü sayılmakta ise de yaprakları Türk mutfağının geleneksel lezzetlerinden olan sarma yapımında kullanıldığı için yan ürün olarak değerlendirilmektedir. Yapıncak yaprağının herkes tarafından bilinmesi ve farkındalık oluşturmak için hasat şenliğini düzenledik. Yatırımcılarında dikkatini çekerek asma yaprağı ile ilgili tesislerin ilimize kazandırılmasını da faydalı olacaktır" 
Etkinlikte enstitü bahçesinden toplanan yapraklardan sarma yapılarak, tadına bakıldı. Halk oyunları ekipleri gösteri yaptı.

FOTOĞRAFLI

Üzüm nasıl bir meyvedir? Üzümün özellikleri, besin değeri, türleri, çeşitleri, yetiştirildiği yerler, Üzüm ile ilgili bilgi.

Kaynak: funduszeue.info

Üzüm ve Özellikleri

Üzüm; İkiçenekliler sınıfının, Asmagiller familyasından, asma türünün salkım biçimindeki meyvesidir. Anayurdu kesin olarak bilinmemektedir. Anadolu&#;da Hititlerle birlikte bağcılığın başladığı kabul edilir. Bu dönemde Hititler bağcılık yapıp, üzümden şarap elde ediyorlardı. Daha sonraları Eski Yunan&#;da da üzüm ve şaraba rastlanır. Üzüm, tarihin ilk dönemlerinde Yunan mitolojisine girdi. Roma ve Bizanslılarda da bağcılık gelişme gösterdi. Osmanlı döneminde daha çok şarap yapımı için ayrılan üzüm çeşitleri, daha sonraları içkinin yasaklanmasıyla birlikte şıra ve pekmez yapımında kullanıldı.

Üzüm genel olarak bağda ve asmada olmak üzere iki biçimde yetiştirilir. Üzüm veren bitkiye &#;asma&#; ya da &#;yonca&#; denir. Üzüm meyvesi salkım halindedir. Taneler kısa bir sapla salkıma bağlıdır. Tanelerin dışı ince bir zarla kaplıdır. İçteki etli kısım tatlı ve suludur. Her tanede birden fazla çekirdek vardır. Bileşiminde organik asit, şeker, tanen, vitamin ve boya maddeleri vardır. Taze meyve halinde ya da kuru üzüm olarak besleyici bir meyvedir. Taze üzümlerin tanelerinin sıkılmasıyla şıra elde edilir. Bu şıra kaynatılarak koyu bir kıvama getirilince pekmez elde edilir, ayrıca üzüm şırası şarap ve sirke yapımında da kullanılır. Üzüm salkımlarının biçimi, büyüklüğü, renk ve cinse göre çeşitleri olduğu gibi çekirdeksiz türleri de vardır. Türkiye&#;nin üzüm yetiştirici bölgelerin başında Ege Bölgesi, Güney Anadolu, Güneydoğu Anadolu, İç Anadolu, Trakya Bölümü gelir.

Kaynak: funduszeue.info

Türkiye&#;de üzüm başlıca 4 amaç için yetiştirilir:

Sofralık üzüm, şıralık (pekmezlik) üzüm, şaraplık üzüm, kurutmalık üzüm.

Bu türlerin başlıca çeşitleri:

Aküzüm, bornova, misket, çavuş, çekirdeksiz üzüm, delikara, hamburg miski, horozkarası, irikara, kadınparmağı, kişniş, kızak, müşküle, narince, razakı, yapıncak, yediverendir. Karadeniz Bölgesi&#;nde üzüm daha çok Safranbolu ve Tosya&#;da yetiştirilir. Ağaçlara sardırılan asmalardan genelde çavuş, hafızali ve kuşüzümü gibi çeşitler yaygındır. Sofralık ve şaraplık üzümlerin yetiştirildiği bölgelerin başında Trakya ve Marmara Bölgesi üzümleri gelir. Çavuş, değirmendere karası, razakı ve müşküle başlıca türlerdendir. En iyi cinslerin yetiştirildiği bölge Ege Bölgesi&#;dir. Yerli sofralık cinslerin başında aydınkarası, çekirdeksiz, razakı, tavşanyüreği cinsleri gelir.

Kaynak: funduszeue.info

Üzüm Nasıl Yetiştirilir?

Üzümün ana yurdu Yakın Doğu daha kuvvetli bir ihtimal olarak da Anadolu&#;nun Ege Bölgesi ve Ege Adaları&#;dır. Dünyaya buradan yayılan üzüm tarihin ilk çağlarından beri bilinir. Yunan mitolojisinde yer almıştır.

Üzüm genel olarak iki şekilde yetiştirilir: 1) Bağda 2) Asmada.

Üzüm veren bitkiye &#;asma&#; ve &#;Yomca&#; denir. Bağda yetiştirilen üzümler &#;Yomca&#; denilen asma fidanından elde edilir. Üzüm &#;yetiştirmek hem kolay hem de güçtür. Kolaylığı her toprakta yetişebilmesidir. Güçlüğü de bakımından ileri gelir. &#;Bakılırsa bağ, bakılmazsa dağ olur!&#; atasözü bu işin önemini anlatır.

Üzüm yetiştirilecek toprak kuru olmalıdır. Nemli yerlerde üzüm iyi yetişmez. Güneye ve lodosa bakan sırtlarda bitki kolaylıkla gelişir. İklim değişip soğudukça bitkinin de daha çok soğuğa dayanıklı türleri kullanılır. Asmalar tohum, daldırma ve aşı yöntemleri ile çoğaltılır. Tohumdan yetişen bağlardan ancak beş, altı yıl sonra üzüm elde edilebilir. Aşı ile üretme çok verimli bir çoğaltma şeklidir. Asma dalının ana kütükten kesilmeden toprağın altından geçirilmesine &#;daldırma&#; denir. Daldırılan dal yeni kök salar.

Üzümün şekil, irilik, renk ve cinse göre çeşitleri olduğu gibi, çekirdeksiz olanları da vardır. Olgunlaşan meyva cinsine göre sarı, açık yeşil, kırmızı, ya da mor bir renk alır. Türkiye&#;de yetişen çeşitlerin başında çavuş, razakı, yapıncak ve ya kınalı yapıncak, altıntaş, keçi memesi ve müşküle gelir. Üzüm en çok Batı Anadolu ve Ege bölgeleri ile Güney Anadolu&#;da yetiştirilir. Türkiye önemli miktarda üzüm yetiştiren bir ülkedir. Elde edilen ürünün bir kısmı da kurutulmuş olarak ihraç edilir.

Kaynak: funduszeue.info

Üzüm Nedir? Sözlük Anlamı

• &#;üzüm&#;
  Asmanın taze veya kuru olarak yenilen ve salkım durumunda bulunan meyvesi
• &#;üzümünü ye de bağını sorma &#;
  &#;yararlandığın şeyin nereden geldiğini araştırma&#; anlamında kullanılan bir söz
• &#;üzüm asması &#;
  Üzüm çubuğunun ve dallarının asılarak yetiştirilmesi sonucu oluşturulan asma
• &#;üzüm kurusu &#;
  Kuru üzüm
• &#;çekirdeksiz üzüm &#;
  Ege Bölgesi&#;nin bağlarında sofralık olarak üretilen, ince kabuklu, beyaz renkli, taneleri küçük, kehribar sarısı renginde kurusu yapılan bir tür üzüm, yuvarlak çekirdeksiz
• &#;yaş üzüm &#;
  Taze üzüm
• &#;çavuş üzümü &#;
  Kabuğu ince, çekirdeği ufak, iri taneli bir tür beyaz üzüm
  &#;Dün akşam, İstanbul&#;dan gelirken cebimdeki son mecidiyeyi bozdurup iki okka çavuş üzümü aldım.&#; &#; Y. Z. Ortaç
• &#;Sultaniye üzümü &#;
  Ege Bölgesi&#;nin verimsiz topraklarında üretilen, çekirdeksiz, hoş kokulu, kurutmalık bir tür üzüm
• &#;Hasandede üzümü &#;
  Kırıkkale çevresinde ve özellikle Hasandede yöresinde yetiştirilen, beyaz renkli, yuvarlak, seyrek taneli, iri çekirdekli, sulu, uzun ve etli bir tür üzüm
• &#;üzüm şekeri &#;
  Glikoz
• &#;üzümgüneşi&#;
  İnce uzun gövdeli, ön kanatlı ve ince duyargalı küçük kelebek
• &#;ayı üzümü &#;
  Fundagillerden, küçük taneli yemişler veren, tüylü bir bitki (Arbutus uva ursi)
• &#;tilki üzümü &#;
  İt üzümü
• &#;parmak üzümü &#;
  Taneleri uzun olan bir tür üzüm
• &#;denizüzümü &#;
  Yüksekliği metre olan, dik dallı, dalları yeşil renkli, yaprakları pulsu ve kın biçiminde dalları sarmış, çalı görünüşünde, meyvesi bezelye büyüklüğünde, kırmızı ve nadiren sarı renkli, çok yıllık bir bitki (Ephedromajor)
• &#;Bektaşi üzümü &#;
  1. Taşkırangillerden bir çalı (Ribes grossularia)
  2. Bu çalının mayhoş, nohut büyüklüğünde, ak veya kara yemişi
• &#;üzüm üzüm &#;
  Anlamlarını pekiştirmek için üzmek ve üzülmek fiillerine getirilen bir söz
  &#;Hıncını doğrudan doğruya çıkaramıyor, başka bahaneler bularak kızı üzüm üzüm üzüyor.&#; &#; Ö. Seyfettin