Osmanlıda Dokumacılık Kısaca

The history of weaving is as old as the history of humanity. Due to the biological structure of the human being, they must be always covered so as to protect themselves from the negative natural conditions of the environment in which he lives, and so as not to be affected by surrounding hard objects, cold or hot, the sun and the wind. Therefore, the first examples in the creation of textural surfaces were flexible textural surfaces where human beings could feel comfortable and safe, which moved in all directions; thus, protecting them as well as not hindering their movements. Over the time, societies and geographical conditions have traditionalized textural surfaces, and local as well as national identities have created works and international examples at artistic levels.

In prehistoric ages, people met their needs for covering by using animal skins. Weaving and its use, tradition of which dates back as far as hunting and shepherding, affected people's curiosity, occupation and lives. During their historical process, weavings, which used to be worn for covering, were enriched and diversified by means of concepts such as status and fashion.

Human knowledge in the field of textile followed by animal skin, knot, felt, knitting, and finally by weaving. Human beings used their hands to process raw materials in the nature and to create textural surfaces. They made yarn by means of materials such as intestines, hair, horse hair, plant leaves, and used hand tools or different materials, such as axes, for attaching or binding purposes. Ties, knots, hair and latticework made of plants and leaves are the textural surfaces people have created using their hands since the Stone Age. When the history of hand spinning is taken look at, it is seen that it dates back to the ancient times. In polytheism, large number of goddesses were depicted by means of spindle used in spinning and twisting yarn. The techniques used at the beginning of spinning and weaving still continue to be used in today’s world. Furthermore, it is thought that people met their covering needs primarily from animal skins, and weaving was inspired by wicker and basket weaving before the invention of yarn spinning. It is unknown when, where, how and by whom the textural surfaces were first created by five basic methods -namely post, knotting, felting, knitting and weaving, which have been used even today. The discovery of archaeological findings in Çatalhöyük (Catal Huyuk) in Anatolia show that woven fabrics were used around BC, which reveals that weaving and hand weaving techniques, which are among textural surface techniques created with two yarn systems, were known years ago. It is thought from the archaeological findings that weaving technique first appeared in Anatolia and its surroundings. The discovery of archaeological weavings in Cyprus, Crete and Greece besides Anatolia, which date back to approximately B.C., confirms this presupposition.

The textural surface created by interlocking two yarn systems -namely warp and weft- at right angles to one another and in a regular manner is called “weaving”, while the regular interlocking of the warp and weft yarns at right angles to one another is called "weaving weft". The basic weaving wefts used in the weaving process are Plain Weave, Twill and Satin. An endless variety of weaving wefts have been created with the use of the basic weaving wefts. In Anatolian Nomadian and Turkmen weaving traditions, various traditional and local weavings were woven, by mostly using basic weaving wefts.

It is found out from the tablets dating back to B.C. that the basic and simple weaving technique developed and turned out to be the weaving loom, and that weaving trade was intensely performed in Anatolia and its surroundings. Moreover, these tablets contain important information regarding the names and quality of the weavings and how they were made. It is seen from these tablets that weaving became an important means of trade in Anatolia and its surroundings in B.C.

In Ancient Egypt, linen, cotton, silk, and wool were used as weaving materials. During the archaeological excavations, it was found out that the Tarkhan Dress discovered in Egypt was the oldest dress and the oldest woven fabric with worldwide recognition. The linen dress, confirmed to be years old as a result of the radiocarbon tests, dates back to BC. In s BC, cotton fibres were used in India, and silk was produced in China in the same period. While shedding systems in weaving were unknown until the 3rd century in Europe, China was quite advanced in weaving and the Chinese people became famous in the world for their silk weaving.

The most important development in weaving has occurred in the last three hundred years. First of all, with the invention of the whip loom and the shuttle, the width of the looms enlarged and the width of the weavings increased. In addition to this, more yarn was needed as the efficiency had increased and the weaving production had accelerated. With the invention of the yarn twisting machine in , the yarn supply required for weaving was met. In , in Europe, J. M. Jacquard made the Jacquard loom, which was named after him. Thus, the weaving sector in Europe started mass production in the Industrial Age.

Moreover, the dyeing of weaving threads and fabrics as well as the decoration of weavings with printing techniques date back to ancient times. Samples of dyed fabrics were found in Rome in the 2nd century B.C., silk weaves dyed by the tie-dying method in China during the Tang Dynasty as well as samples of printed fabrics made in India in the 4th century were also found. The purple dye obtained from the shellfish Murex and Purpura in the Eastern Mediterranean was used as the colour of status during this period.

Coptic fabrics made of wool and linen unearthed from archaeological excavations in Egypt, dating back to the 6th century, show that weaving was highly developed in the period when these weavings were made. Sassanid weavings woven in Ancient Iran during the Sassanid period were also significant. Byzantine weavings woven in Anatolia and especially in Istanbul, followed by Ottoman weavings, became one of the important weaving centres.

Dokuma, eğirme veya başka yollarla iplik haline getirilerek veya elyafı birbirine değişik metotlarla tutturarak bir bütün meydana getirme yoluyla elde edilen her cins kumaş, örgü, döşemelik, halı, kilim, zili, cicim, keçe vb.’dır. Yün, tiftik, ipek, keten veya pamuk kullanılarak yapılan geleneksel Türk dokumaları, ev, çarşı ve saray dokumaları olarak sınıflandırılabilir. Türk dokumacılığı, Anadolu’da çok eski tarihlerden beri yapılmakta olup, Osmanlılar Dönemi’nde güçlü bir sanat kolu haline gelmiştir.

Osmanlı Dokuma Sanatı'nın en gelişmiş olduğu dönem yüzyıldır; III. Murat devrinde () İstanbul'da tezgâh olduğu ve bunlardan 88 tanesinin saraya bağlı olduğu ilgili fermanlardan anlaşılmaktadır. Bursa ipekli ve kadife kumaşlarıyla, İstanbul saray için dokuduğu lüks kumaşları ve diba adı verilen atlas kumaşlarıyla, Batı Anadolu'da Bergama, Soma, Denizli pamuklu dokumalarıyla, Ankara sof adı verilen yünlüleriyle, Sakız adası yine atlas kumaşlarıyla, Amasya benek adı verilen desenli kumaşlarıyla tanınmıştı. Osmanlılarda dokuma sanatı yüzyıla kadar geleneklerini korumuş, sonrasında ise Avrupa kumaşları yerli dokumanın yerini almıştır.

 Yaklaşık yıldır sadece Gaziantep’ te dokunan ve tamamen el emeğiyle üretilen kutnu kumaşı günümüzde otantik döşemeler ve folklor kıyafetlerinden farklı olarak fular, kravat gibi farklı kullanım alanları ile yaşatılıyor. İpek ve pamuk ipliğinden dokunduğu için sağlıklı bir kumaş olan kutnu, ev ve atölyelerde ahşaptan tezgahlarda elle dokunuyor. 

• 

  Silk Scarf - Dark Grey

  Yılmaz İpekçilik

  TL

  Satıldı, Sipariş ver!

  The silk scarf is % hand-woven by Yilmaz Ipekcilik by using the traditional techniques. Madder

• 

  Keten Pamuk Peştemal - Renkli Çizgili

  Yılmaz İpekçilik

  85 TL

  Satıldı, Sipariş ver!

  Renkli çizgili peştemal Yılmaz İpekçilik tarafından geleneksel tekniklerle tamamen elde

• 

  Keten Pamuk Peştemal - Mavi Eflatın Çizgili

  Yılmaz İpekçilik

  85 TL

  Satıldı, Sipariş ver!

  Mavi eflatun çizgili peştemal Yılmaz İpekçilik tarafından geleneksel tekniklerle tamamen elde

• 

  Keten Peştemal - Krem

  Yılmaz İpekçilik

  85 TL

  Satıldı, Sipariş ver!

  Keten peştemal Yılmaz İpekçilik tarafından geleneksel tekniklerle tamamen elde dokunarak

• 

  Keten Pamuk Peştemal - Mavi Çizgili

  Yılmaz İpekçilik

  85 TL

  Satıldı, Sipariş ver!

  Mavi çizgili peştemal Yılmaz İpekçilik tarafından geleneksel tekniklerle tamamen elde

• 

  Keten Pamuk Peştemal - Siyah tek çizgi

  Yılmaz İpekçilik

  85 TL

  Satıldı, Sipariş ver!

  Siyah dikine tek çizgili peştemal Yılmaz İpekçilik tarafından geleneksel tekniklerle tamamen

• 

  Keten Pamuk Peştemal - Turuncu

  Yılmaz İpekçilik

  85 TL

  Satıldı, Sipariş ver!

  Turuncu çizgili peştemal Yılmaz İpekçilik tarafından geleneksel tekniklerle tamamen elde

• 

  Sarı Kilim Portföy Çanta / Clutch

  TL

  Satıldı, Sipariş ver!

  Kirli Sarı Kilim Portföy / Clutch çanta Mina by Tansu Erkal tarafından tasarlanmış ve

• 

  Kahverengi Osmanlı Portföy Çanta / Clutch

  Mina by Tansu Komar

  TL

  Satıldı, Sipariş ver!

  Sütlü Kahverengi Osmanlı Portföy / Clutch çanta Mina by Tansu Erkal tarafından

• 

  Mor Osmanlı Portföy Çanta / Clutch

  Mina by Tansu Komar

  TL

  Satıldı, Sipariş ver!

  Mor Osmanlı Portföy / Clutch çanta Mina by Tansu Erkal tarafından tasarlanmış ve

OSMANLILARDA EL SANATLARI

Sanat, milletlerin kültürünün bir ifadesidir. Bu sebeple, sanat tarihi aynı zamanda bir kültür tarihidir. Tarihî süreç içerisinde Türkler, yaşadıkları coğrafyalara pek çok sanat eseri kazandırmıştır. Hunlar, Göktürkler, Uygurlar, Karahanlılar, Gazneliler, Selçuklular birbirlerine her türlü kültürel mirası aktarmışlardır. Hüküm sürdükleri coğrafyanın yerel özelliklerini de alarak bir sentez şeklinde Türk sanatını geliştirmişlerdir. Osmanlı sanatı da bu çizginin bir devamı niteliğindedir. Sonuç olarak Osmanlı sanatına Türk kültürü ve İslâm medeniyeti kaynaklık etmiştir denilebilir. Batı tesirine kadar meydana getirilen eserler bu kaynaklara göre geliştirilmişken, XVII. yüzyıldan itibaren Batı medeniyeti de bu kaynaklardan biri Batı dünyası olmuştur. Osmanlı sanatının en önemli alanlarından biri, süsleme sanatıdır. Minyatür, çinicilik, ahşap işlemeciliği, dokumacılık, hattatlık vb gibi alt sahaları bulunan süsleme sanatı, Osmanlı medeniyet seviyesinin somut göstergeleri olarak karşımıza çıkmaktadır.

DOKUMACILIK

Orta Asya&#;dan beri dokuma sanatı, göçebe yaşantısının önemli bir parçası olarak sürekli gelişmiştir. En güzel örneklerini Osmanlılarda vermiştir. Osmanlılar Dönemi&#;nde Denizli ve Bursa dokumacılık alanında öne çıkan iki şehir olmuştur. Bu dönemde Avrupa ülkelerinin pazarlarında Bursa&#;nın özellikle ipekli ve kadife kumaşları dokuma, işleme, nakış ve boya kalitesiyle ün kazanmıştır.

AHŞAP SANATI

Hem mimari öğelerde hem de dekoratif amaçlı eşyalarda görülen ahşap sanatı, teknik ve üslup açısından en güzel örneklerini Osmanlı döneminde vermiştir. Ahşap işçiliği, Osmanlı sanatında diğer sanat kollarına paralel bir gelişme gösteren ve çeşitli dönemlerde birçok bölgesel etkileri de içine alarak zenginleşen bir çeşitlilik gösterir. Ahşap ustaları zanaatkâr zümresi altında &#;neccar&#; olarak adlandırılırdı.

TEZHİP SANATI

Tezhip kelimesi Arapçada &#;altınlama, yaldızlama&#; anlamına gelir. Ama tezhip yalnız altınla değil boya ile de yapılır. Daha çok yazma kitapların sayfalarını, hat levhalarının kenarlarını süslemede kullanılmıştır. Tezhip sanatçılarına müzehhip denir.

HATTATLIK

Arapçada çizgi anlamına gelen hat sözcüğü, bugün Arap harfleriyle yazılmış güzel el yazısı karşılığı olarak kullanılmaktadır. Hat; güzel yazı sanatı olup, yazarlarına hattat denir. Küfî, Sülüs, Nesih, Muhakkak, Reyhânî, Ta&#;lik, Divânî, Rik&#;a başta olmak üzere yüzlerce çeşidi vardı.

MİNYATÜR SANATI

Batı dillerinde bir nesnenin küçük boyutlardaki örneğini belirten &#;Minyatür&#; sözcüğü, zamanla kitap resmi için kullanılan bir terim halini almıştır. Eski Türk kaynakları kitap resmi için &#;Nakış&#;, &#;Tasvir&#;; minyatür ressamı için de &#;Nakkaş&#;, &#;Musavvar&#; gibi sözcüklere yer verirler. 8. ve 9. yüzyıla ait olan ve günümüze gelmiş Türk resim sanatının örnekleri arasında, duvar resmi ve figürlü işlemelerin yanında minyatürler de bulunmaktadır. Perspektifin kullanılmadığı minyatür sanatının da en güzel örnekleri Osmanlılar Dönemi’nde ortaya çıkmıştır.

ÇİNİCİLİK

Türk mimarlığında çininin, süsleme sanatı olarak kullanılışı, Büyük Selçuklular ile başlar. Çininin mimarlıkta yoğun biçimde kullanılması ve gelişmesi XIII. yüzyıl sonlarına rastlar.

İlk Osmanlı dönemi çinileri renk bakımından daha zengindir. Osmanlı Devleti’nin başkentlerinden biri olan İznik, çini yapımının gelişmesine büyük katkısı olmuş önemli bir merkezdir. İznik’te duvar çiniciliğinde ve seramiklerde yeni teknikler geliştirildiğinden, hızlı ve sürekli bir üretim yapılabilmiştir. XVI. yüzyılın başlarından sonra mozaik ve altın yaldızlı çiniler yerine renkli sır tekniğiyle, kare levhalar halinde üretim yapılmıştır.

Ehli Hiref, çeşitli sanatçı gruplarından oluşturulmuş bir saray teşkilatıdır. Bu teşkilatın en önemli mensuplarından olan nakkaşlar, hem kitapların hem de devlete ait binaların kalem işi desenlerini hazırlarlar ve uygularlardı. Saray nakkaşlarına ait bu desenlerin , imparatorluk sınırları içinde bulunan sanat merkezlerine gönderilip oralarda doğru olarak uygulanması sağlanırdı. Bu durum, Osmanlı sanatında asırlar boyu sürecek bir üslup birliğinin doğmasını sağlamıştır.