Divan edebiyatı özellikleri hakkında kısaca ve maddeler halinde şu bilgileri verebiliriz:
Bu dönemin şiirlerinde ağır bir dil kullanılmış, söz sanatlarına bolca yer verilmiştir. Ayrıca şiirlerde Arapça ve Farsça kelimeler sıklıkla kullanılmıştır.
Anlama değil söyleyişe önem verilmiştir. "Kafiye göz içindir" anlayışı benimsenmiştir.
Şiirde konu bütünlüğüne değil, beyit bütünlüğüne önem verilmiştir. Bu sebeple şiirlerde konuya ilişkin başlıklar yoktur. Her şiir nazım biçimine göre adlandırılmıştır.
Şiirlerde aruz vezni kullanılmıştır.
Şiirlerde tam ve zengin kafiye kullanılmıştır. Ayrıca, eşanlamlı sözcükler de sıklıkla kullanılmıştır.
Şiirlerde ağırlıklı olarak aşk, sevgi, tasavvuf ve tabiat konuları işlenmiştir. Yani soyut konular işlenmiştir.
Tüm şairlerce ortak kullanılan kalıplaşmış sözler kullanılmıştır.
Gazel, kaside, mesnevi, rubai, tuyuğ ve şarkı gibi nazım biçimleri kullanılmıştır.
Divan edebiyatı yazarları
Divan edebiyatı yazarlarından bazılarını şöyle sıralayabiliriz:
Mevlana: yılında Belh şehrinde dünyaya gelen Mevlana, Selçuklu Devleti Sultanı Alaeddin Keykubat'ın daveti üzerine ailesiyle birlikte Konya'ya yerleşti. Mesnevi, Divan-ı Kebir ve Mektubat gibi eserleri kaleme aldı.
Fuzuli: Bağdat ve çevresinde yetişen Fuzuli, edebiyatımızın en büyük lirik şairi olarak kabul edilir. Önemli eserleri arasında Leyla ile Mecnun, Şikayetname ve Beng ü Bade yer almaktadır.
Baki
Nabi
Nef'i
Nedim
Evliya Çelebi: yılında İstanbul'da dünyaya gelen Evliya Çelebi, 10 ciltten oluşan Seyahatname adlı eseri ile tanınmıştır.
Katip Çelebi
kaynağı değiştir]
"Oluşum" Dönemi (Yaklaşık Olarak )[değiştir kaynağı değiştir]
yüzyıldan sonra divan edebiyatına olan ilgi Osmanlı dünyasında giderek zayıflamaya başlamıştır. Bunun en büyük nedenleri arasında Fransız, Alman, İngiliz gibi Avrupa edebiyatlarının ve değerlerinin Osmanlı dünyasında hızla egemen olması öne sürülebilir.[40]
Divan Edebiyatında Nazım ve Nesir[değiştir
Divan Edebiyatı Özellikleri - Divan Şiiri Özellikleri, Nazım Biçimleri ve Gelenekleri Neler?
Giriş Tarihi: Son Güncelleme:
Divan edebiyatı özellikleri birden çok bulunmaktadır. Divan edebiyatı ile ilgili bilinmesi gereken en önemli şeylerin başında şu yer almaktadır, Arap ve Fars kültürünün etkisiyle meydana çıkmış ve gelişme göstermiştir. Bu edebiyatın ilk ürünleri olan Kutadgu Bilig ve Atabet’ül Hakayık gibi eserler yazılmıştır. Anadolu’ya göçen Türkler Divan edebiyatını burada da sürdürmüşler ve yeni eserler vermeye devam etmişlerdir. Divan edebiyatı özellikleri ile ilgili çok daha detaylı bilgiler metin içerisinde bulunmaktadır.
Divan edebiyatı özellikleri Türk İslam tarihinde oldukça merak edilmektedir. İslamiyet'in Türkler aracılığıyla kabul oluşundan sonra Arap ve Fars edebiyatlarının etkisiyle birlikte Divan edebiyatının temeli kuşkusuz şiir üzerine devam etmiştir. Bu durum bile Klasik Türk edebiyatı da denilen Divan edebiyatında şiirin ne kadar önemli bir yerde olduğunu göstermektedir. Divan şiirinin genel özellikleri nelerdir, Divan edebiyatının gelenekleri ve konusu nedir çok daha fazlası aşağıda yer almaktadır.
Divan Edebiyatı Özellikleri
Divan edebiyatı içinde verilen eserler nazım ve nesir olarak meydana gelmektedir. Divan edebiyatı özellikleri ile ilgili detaylı bilgiler aşağıda anlatılmaktadır. Fakat divan edebiyatında nazım, yani şiir daha ağır basmaktadır. Bu şiirler ise kalıplaşmış fikir ve hikayeler içeren mazmunlar etrafında oluşmuştur. Divan şiirine bakıldığı zaman bu ortak noktaların dışına çıkılmadığı saptanmaktadır. Nesirlerde de daha çok dini konular üzerinde durulmakta ve ağır bir dil kullanılmaktadır. Divan şiirinin genel özellikleri nelerdir sorusunun cevabı şu şekilde sıralanmaktadır;
Divan şiiri, ilk örneklerini yüzyılda vermeye başlamış; yüzyılda ise etkisini yitirmiştir. Divan şiirinin ilk şairi Hoca Dehhani olarak bilinmektedir.
Sanat için sanat anlayışı benimsenmiştir.
Ölçü olarak aruz ölçüsü kullanılmıştır.
Nazım birimi olarak beyit kullanılmıştır.
Tam ve zengin kafiye tercih edilmiştir.
Arapça, Farsça kelime ve tamlamalarla dolu, süslü, ağır bir dil kullanılmıştır. Divan şairlerinin ustalığı, belli kurallar çerçevesinde benzetmeler yaparak, sanatlı besteler ortaya koyarak etkili bir söyleyiş güzelliğine ulaşmışlardır.
Konuya değil konunun işleniş biçimine önem verildiğinden dolayı aynı konu farklı zamanlarda birçok şair tarafından işlenmek için sıraya alınmıştır.
Gazel, kaside, mesnevi, rubai gibi ortak nazım şekilleri kullanılmıştır.
Daha çok aşk, ayrılık, hasret, ölüm, doğa sevgisi gibi kişisel konulara önem verilmiştir.
Kuralcı ve kalıpçı bir şiir anlayışı vardır. Konudan çok konunun işleniş biçimine dikkat edilmiştir.
Divan Şiiri Özellikleri, Nazım Biçimleri ve Gelenekleri Neler?
Divan edebiyatının gelenekleri ve konusu büyük bir oranda Fars ve Arap edebiyatlarına dayandığı için şiirlerde tercih edilen nazım şekilleri de bu edebiyatlardan uyarlanmıştır. Fakat az da olsa Türklerin oluşturmuş oldukları biçimler de tercih edilmiştir. Divan edebiyatı nazım biçimleri şunlardır;
Beyitlerden oluşanlar:
Gazel
Kaside
Mesnevi
Kıta
Müstezat
Tek dörtlükten oluşanlar:
Bentlerden oluşanlar:
Şarkı
Murabba
Terkibibent
Terciibent
Muhammes
Müselles
ARKADAŞINA GÖNDER
Divan Edebiyatı Özellikleri - Divan Şiiri Özellikleri, Nazım Biçimleri ve Gelenekleri Neler?
