Boğazımda Balgam Dolu Nefes Alamıyorum

Öksürerek ağız yoluyla çıkarılan akciğer kaynaklı salgılara balgam ismi verilir. Tükürük, geniz akıntısı, boğazdan çıkarılan salgılar ve geğirme ile yemek borusundan gelen sıvı balgam olarak değerlendirilmemelidir.

Akciğerlerin çeşitli hastalıklarında balgamın rengi teşhiste önemli ipuçları sağlayabilir.

YEŞİL BALGAM

Solunum sistemini bakterilerle oluşan iltihaplanmalarında balgam yeşil renkte olabilir. Yeşil rengin nedeni bakterilerde bulunan verdoperoksidaz pigmentidir. Kronik bronşit, zatürree, akciğer apsesi, bronşektazi gibi hastalıklarda rastlanır.

Astımlıların balgamı da yeşilimsi bir renk alabilir. Bunun nedeni enfeksiyon değil, balgamda bol miktarda eozinofil ismi verilen hücrelerin bulunmasıdır. Bu sebeple, balgamları yeşil olan astımlılara hemen antibiyotik vermek doğru değildir.

SARI BALGAM

Solunum yollarının bakterilerle oluşan iltihaplarında balgam sarı renkte olabilir. Kronik bronşit, zatürree, tüberküloz gibi hastalıklarda görülür.

KAHVERENGİ BALGAM

Mantarların neden olduğu iltihaplarda veya karaciğerdeki amip apsesinin akciğere açıldığı durumlarda görülebilir. Balgamdaki kanın zamanla değişmesinden de kahverengi balgam meydana gelebilir.

KIRMIZI BALGAM

Balgama taze kan karışmışsa parlak kırmızı, eski bir kanama varsa koyu kırmızı-kahverengi bir renk saptanır. Tüberküloz, akciğer kanseri, akciğer ambolisi, bronşektazi kanamaya sebep olabilen hastalıkların başında gelir.

GRİ BALGAM

Hava kirliliğine maruz kalan kişilerin veya sigara içenlerin balgamı gri renkte olabilir.

SİYAH BALGAM

Kömür madeni işçileri gibi, uzun süre ve yoğun olarak kömürle uğraşanların balgamı siyah olabilir. Siyah rengin nedeni balgamdaki karbon tanecikleridir. 

YEŞİLİMSİ-SARI BALGAM

Bu renkteki balgam safra yollarının akciğerlere açıldığı durumları düşündürmelidir. Buna safra ile karışık balgam anlamında bilifitizis ismi de verilir.

PEMBE BALGAM

Bol miktarda, pembe renkte, köpüklü balgam sol kalp yetersizliğine bağlı akciğer ödeminin tipik bir bulgusudur. Hastada nefes darlığı, kuru öksürük ve sık soluma gibi belirtiler de bulunur.

PASLI BALGAM

Sarı renkte iltihaplı balgam içinde kanın homojen olarak dağılması balgama pas rengi verir. Bu pnömokok adı verilen mikropların neden olduğu zatürreenin tipik bir bulgusudur.

VİŞNE ÇÜRÜĞÜ RENKLİ BALGAM

Klebsiella isimli bakterilerin neden olduğu zatürreede vişne çürüğü renginde, şeffaf ve kıvamlı bir balgam vardır. Bu mikrop, özellikle alkoliklerde, yaşlılarda ve hastanede yatan hastalarda çok ağır ve ölüm riski yüksek olan zatürreeye yol açar.

ŞEFFAF BALGAM

Şeffaf balgam astımın tipik özelliğidir. Hasta bu yapışkan balgamı çıkarmakta çok zorlanır ve küçük miktarda da olsa balgam çıkarmak hastayı rahatlatır. Bunlar bazen inci tanesi veya iplikçik şeklinde de olabilir.

Atipik zatürreeli hastalarda da şeffaf balgama rastlanabilir. 

SU GİBİ BALGAM

Akciğer ödemi ve bronkoalveoler karsinomu olan hastalarda, enfeksiyonla ilgisi olmayan, su niteliğinde bazen köpüklü de olabilen balgam vardır.

Siz de yorumunuzu paylaşın:

Balgam Nedir?

Solunum yolları ile ilgili bir hastalığınız olduğunda öksürük gelişebilir. Bu da beraberinde balgamı getirebilir. Balgam boğazınızda ya da ciğerlerinizde olabilir. Solunum yollarınızda biriken ve tiksinti uyandıran balgamın neden olduğunu merak edebilirsiniz. Bu yazıda “balgam neden olur?” ve “balgama ne iyi gelir?” gibi soruların cevaplarını bulabilirsiniz.

Balgam, özellikle ciğerlerinizden öksürdüğünüzde gelen, içeriğinde çoğunlukla su, tuz ve antikorlar olan jölemsi bir sıvıdır. Burundan gelen mukus (sümük olarak bilinir) ile karşılaştırıldığında balgam, daha kalın ve yapışkan bir görünüme sahiptir. Her nefes alışınızda aslında toz, alerjen, kalıntı ve virüsleri vücudunuza çekmiş olursunuz. Hava yollarınızdaki balgamın amacı, bu maddelerin her birini hapsetmektir. Sonra bu mukus, alt solunum yolları olan soluk borusu, bronşlar ve akciğerlerden atılır. Aslında bu yapışkan madde, mikropları ciğerlerinizden uzak tutmaya çalışır.

Boğazda oluşan mukus ile balgam, birbirlerinin yerine kullanılsa da aynı şey değildir. Sıvı daha inceyse, burun ve sinüslerden geliyorsa bu mukustur. Boğazınızdaki sıvı, daha kalın ve daha yapışkansa bu balgamdır.

Balgam Neden Olur?

Vücudun belirli bir miktarda ihtiyaç duyduğu bu yapışkan sıvının aşırı üretilmesinin bazı nedenleri vardır. Bunlardan en yaygın neden; soğuk algınlığı gibi solunum yolu enfeksiyonlarına karşı bağışıklık sisteminin verdiği tepkidir. Bağışıklığınız, soğuk algınlığı ile savaşırken daha fazla mukus üretir. Bazen de alerjik bir reaksiyon veya solunum yollarındaki bir tahriş sebebiyle balgam oluşur. Bunların da yaygın olarak nedenleri sigara içmek ve alerjenleri solumaktır. Astım hastaları, öksürmekten daha çok balgam çıkarırlar. Bu ciddi bir duruma işaret edebilir. Balgam, ciğerlerde bulunan küçük tüycükler sayesinde maddeleri ciğerlerden uzaklaştırmak için hareket eder. Yapışkan madde, yukarı doğru çıkar ve boğaz balgamına dönüşür. Buna mukosiliyer temizleme denir.

Boğazınızda her sabah balgam olduğunu hissedebilirsiniz. Gece boyunca daha az hareket etmeniz ve uyku pozisyonu almanız halinde balgam, boğazınızda ve ciğerlerinizde birikebilir. Sabah, hareket etmeye başladığınızda o da dağılır ve hareket etmeye başlar. Gece boyunca biriken balgamı, vücut öksürerek dışarı atmak ister. Aşırı alkol alımı da balgama neden olabilir. Ciğerler, günde yaklaşık mililitre mukus üretir ama bu fark edilmez. Bunun fark edildiği zamanlar genellikle hastalık dönemleridir.

Balgam yeşil ya da sarı renkliyse bu, enfeksiyon olduğunun işaretidir. Bu renk, enfeksiyonla savaşan beyaz kan hücrelerinin ürettiği enzimden kaynaklanır. Kalın balgam, bir haftadan uzun süre devam ederse bu, viral enfeksiyonun bakteriyel bir enfeksiyona döndüğünün göstergesidir. Sinüs enfeksiyonları, zatürre ve bronşit gibi durumlarda bu rengi alır.

Balgam şeffaf, açık renkteyse bu, basit soğuk algınlığı ya da alerjik rinit gibi alerjilerin neden olduğu bir balgamdır. Çünkü alerjiler, mukus zarlarını histamin üretmesi için tetikler ve bu da hücrelerin daha fazla mukus üretmesine neden olur. Anti-histamin ilaçlar almak bu balgam üretimini durdurabilir.

Uzun süreli balgam oluşma durumu bazı hastalıklar nedeniyle görülür. Bunlar; kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), kistik fibroz ve astım gibi hastalıklardır.

Balgam kahverengi bir görünüme sahipse bu, bakteriyel zatürre, KOAH, kistik fibroz gibi hastalıkların apse yapmasından kaynaklanır.

Balgam beyaz renkli ise bu, viral bir enfeksiyon tarafından tetiklenir,  bakteriyel bir enfeksiyona dönüşürse sarı ve yeşil renk alabilir. Kalp yetmezliği, kronik reflü, KOAH gibi sebepler bu balgama neden olabilir.

Siyah renkli balgam ise kömür, is gibi şeylerin solunmasıyla oluşur. Sigara nedeniyle de karşılaşılır. Bazen kistik fibroz hastaları ve kömür işçilerinde görülür.

Balgam kırmızı veya pembe renkteyse bu tıbbi olarak değerlendirilmelidir. Verem (tüberküloz), kalp yetmezliği, zatürre, pulmoner emboli (akciğerdeki kan pıhtıları) ve akciğer kanseri gibi hastalıkların habercisi olabilir.

Kahverengi, pembe/kırmızı ve siyah renkli balgam görülürse vakit kaybetmeden doktora gidilmelidir. Üstelik kilo kaybı, yorgunluk ve öksürük eşlik ediyorsa acilen doktora danışılmalıdır. Balgamınız kalınsa ve düzelmiyorsa, ateşiniz 38 derecenin üzerindeyse yine doktora gidilmelidir.

Balgama Ne İyi Gelir?

“Balgam nasıl geçer?” diye düşünüyorsanız, balgama iyi gelen birkaç basit öneriyi uygulayabilirsiniz. Bunlar şöyle sıralanabilir:

• Nemlendirici cihazlar, ortamdaki kuru havayı verdiği buhar sayesinde nemlendirir. Böylece burnunuz ve boğazınız nemlenir. Nemlenen solunum yollarınızda fazla mukus oluşmaz.
• Su içmek, mukusun gevşemesine yardımcı olur. Susuz kalınca, balgamın vücudunuzdan atılması da zorlaşır.
• Alkol, kahve ve diğer kafeinli içecekler de dehidrasyona (vücuttaki sıvı kaybı) neden olduğu için vücuttaki nemi azaltır. Bu sebeple balgam sorununuz varsa bu içecekleri tüketmemeye özen gösterin. Bunun yerine ılık ve kafeinsiz içecekler tüketin.
• Süt ürünleri, şekerli besinler, bazı tahıllar ve kırmızı et mukus oluşumunu artırabilir. Hatta gluten alerjisi veya hassasiyeti gibi sebeplerle mukus artışı görülebilir. Bu ve benzeri sebeplerle balgamdan kaçınmak için zencefil, zerdeçal, salatalık, ananas, brokoli, soğan, sarımsak, elma sirkesi gibi besinler tüketmeye özen gösterin.
• Hızlı yürüyüş, koşu ve bisiklet gibi egzersiz size iyi gelebilir. Göğsünüzdeki birikmeyi gevşetmeye yardımcı olabilir. Daha kolay öksürebilirsiniz. Ancak hastaysanız dinlenmeye ihtiyacınız olacaktır. Bu yüzden diğer yöntemler denenebilir.
• Balgam söktürücü ilaçları doktorunuzun kontrolünde alabilirsiniz.
• Okaliptüs, kafur, mentol etken maddeler yine balgam söktürücü olarak faydalı olabilir.
• Parfüm gibi kokular tahrişe sebep olup balgamı tetikleyebilir.
• Yatarken yastığınızı yüksekte tutmak balgama iyi gelebilir.

Balgam Nasıl Atılır?

Balgamı atmanız için burnunuzdan destek alabilirsiniz. Ağzınızı kapatıp burnunuzdan nefes alın. Dil ve boğaz kaslarınız ile fazla balgamı tutabilirsiniz. Havayı ve tükürüğü ileri doğru iterken dilinizde bir U şekli oluşturun ve balgamı lavaboya tükürün.

Balgamı bu teknikle atmanız doğrudur. Ancak balgamı atmak için hızlandırıcı birtakım uygulamalar yapabilirsiniz. Balgamı daha kolay atmak için öncesinde balgam söktürücü içip balgamı yumuşatabilirsiniz. Yine aynı şekilde bal ilave ettiğiniz bir bitki çayı içmek de balgamı yumuşatarak daha kolay atmanızı sağlayabilir. Sıcak bir duş almanız da balgam atmanızı hızlandırabilir. Zencefil, zerdeçal, karabiber, limon ve balı karıştırarak hazırlayacağınız bir karışım yine balgam atmanızı kolaylaştırabilir. Bu tür bir macun karışımı aynı zamanda iyileştirici bir etki de sağlayabilir. Tahriş olan boğazınızda rahatlama yaratabilir.

Doğal Yolla Balgam Nasıl Sökülür?

Doğal yollarla balgam sökülmesi için esansiyel yağlardan yararlanabilirsiniz. Anti-bakteriyel ve anti-inflamatuvar olabilen bu yağlar, sinüslerde rahatlama sağlayabilir. Uçucu yağı suya damlatarak buhar banyosu yapabilir ya da göğsünüze sürebilirsiniz. Tıkanıklığa yardımcı olabilecek bazı bitkisel yağlar şunlardır:

Ancak bu uçucu yağları kullanmadan önce mutlaka doktora sorun. Su içmenin yanında su ile gargara yapmak da balgam söktürebilir. Yine tuzlu su ile gargara yapmak balgamı gevşetebilir. Balgamı önlemek için bağışıklığınızı güçlü tutarak enfeksiyonlardan korunun.

Nefes Darlığına Ne İyi Gelir?

1- Burundan nefes alıp vermek:

Evde pratik bir şekilde yapılabilen birçok egzersiz tıkanan solunum yollarının açılmasını sağlar. Bu egzersizlerin başında burundan nefes alıp vermek geliyor. Burundan alınan nefes 2 -3 saniye bekledikten sonra yine burundan verilir. Bu egzersiz günde 20 kere tekrarlanmalı ve oturarak değil ayakta yapılmalıdır.

2- Yürüyüş yapmak:

Günde 30 dakika ile 1 saat arası yürüyüş yapmak hem ideal kilonun korunmasını hem de solunum yolunun açılmasını sağlar. Daha sağlıklı olduğu için hızlı tempo yürüyüş yapılması önerilmektedir.

3- Kötü Alışkanlıkları Bırakmak:

Sigara ve alkol gibi kötü alışkanlıklar bırakılmalı, bununla birlikte çay - kahve gibi kafein oranı yüksek olan içecekler de azaltılmalıdır. Bunların yerine bitki çayı tüketmek hem solunum hem de sindirim sistemine iyi gelir.

4- Hardal tohumu:

Beslenme uzmanlarının nefes darlığına karşı önerdiği bitkisel çözümlerin başında hardal tohumu geliyor. Hardal tohumundan yapılan çaylar, günde 2 -3 fincan içilebilir.

Nefes Darlığı Neden Olur?

1- Yanlış Beslenme Alışkanlıkları:

Vücudumuzdaki her sistem birbirine bağlıdır. Birinin aksaması diğer sistemlerin de sağlıklı çalışmasını engeller. Örneğin düzensiz ve sağlıksız beslenen kişilerin hazımsızlık, şişkinlik, karın ağrısı ve mide yanması şikayetleri görülür. Midenin işlevlerini tam olarak yerine getirememesi. kalp sağlığını da olumsuz etkiler. Bu da dolaylı olarak nefes darlığına neden olur.

2- Obezite:

Obezite hem çocuklarda hem de yetişkinlerde görülen tehlikeli bir hastalıktır. Vücuttaki yağ oranının normalden çok daha fazla olmasıyla ortaya çıkan obezite hastalığında, nefes darlığı, en sık görülen belirtiler arasında yer alır.

3- Sigara:

Akciğerler, vücudumuzdaki en hayati organlardan biridir. Sigarada bulunan nikotin ve kadmiyum gibi maddeler akciğerlerin hasar görmesine neden olur.

4- Kalp hastalıkları:

Aritmi, kalp yetmezliği ve taşikardi gibi kalp rahatsızlıklarının en sık görülen belirtilerinden biri de nefes darlığıdır. Alınan önlemlere rağmen şikayetler azalmak yerine artıyorsa mutlaka uzman yardımı alınmalıdır.

5- Yabancı cisim:

Çocuklarda görülen nefes darlığı şikayetlerinin nedenlerinden biri boğaza kaçan yabancı cisimdir. Yabancı cismi çıkarmak için ilk yardım uygulanmalı, ilk yardım bilinmiyorsa en yakın hastaneye gidilmelidir.

Nefes Darlığı Belirtileri Nelerdir?

1- Hırıltılı solunum:

Özellikle 60 yaş ve üstü kişilerde nefes darlığı ile birlikte hırıltılı solunum görülür. Hastalığın ilerleyen safhalarında nefes tıkanıklığı ve inatçı öksürük semptomları da görülebilir.

2- Balgam:

Nefes darlığı demek akciğerlerin işlevlerini eskisi gibi yerine getirememesi demektir. Bu nedenle akciğerler sürekli olarak balgam üretmeye başlar. Bazı hastalarda kanlı balgam da görülebilir. Böyle durumlarda mutlaka hastaneden randevu alınmalıdır.

3- Göğüs ağrısı:

Bazı kişilerde nefes darlığı ile göğüs ağrısı şikayetleri aynı anda görülebilir.

4- Boğulma hissi:

Tıpkı panik atak hastalarında olduğu gibi nefes darlığı şikayeti olan kişilerde de boğulma hissi ortaya çıkabilir. Bunun önüne geçmek için açık havaya çıkmalı, ağızdan değil burundan derin derin nefes alınmalıdır.

Nefes Darlığı Nasıl Geçer?

Nefes darlığının alternatif tedavisinde birçok bitkisel ürün kullanılabilir. Bu çözümlerin başında bitki çayları geliyor. Günde bir fincan papatya çayı ya da kuşburnu içmek göğüs ağrılarına ve nefes darlığına iyi gelir.

Nefes açmak için düzenli aralıklarla nane çiğnemek de işe yarayabilir. Nanelerin taze olmasına özen gösterilmeli, yemeklerde ise kuru nane kullanılmalıdır.

Nefes darlığı şikayetlerinde akla ilk olarak astım, sigara tiryakiliği, kalp hastalıkları gibi nedenlerin geldiğini belirten Prof. Dr. Sina Ercan, bazı nadir durumlarda nefes borusu darlıklarından şüphelenilmesi gerektiğini ifade ediyor.

“Nefes darlığı toplumda çok sık görülen bir sorun. Nefes darlığı dendiğinde akla her zaman önce astım, sigara tiryakiliği, kalp hastalıkları gibi klasik nedenler geliyor. Çünkü nefes borusu darlığı, nefes darlığına önayak olan nadir bir neden” diyen Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Göğüs Cerrahisi Anabilim Başkanı Prof. Dr. Sina Ercan,  asıl sıkıntının da nadir olduğu için gözden kaçması olduğunu söylüyor. Ancak nefes darlığı şikayetlerinde bu olasılıktan da şüphelenmek gerektiğini belirten Prof. Dr. Sina Ercan, “Şüphelenmediğiniz bir şeyi teşhis edemezsiniz. Nefes darlığının nedeni nefes borusu darlığı olduğunda ve bu teşhis edilmediğinde hastalar uzun süre yanlış tedaviye maruz kalabiliyor ve bu tedavilerin bir faydasını görmüyorlar” diyor.

“Nefes borusu darlığının belirtileri nelerdir?” 

“Hastada nefes darlığı söz konusu olduğunda elbette akla ilk önce sık görülen sebeplerin gelmesi doğal. Ancak nefes darlığından şikayet eden ve bu şikayeti astım, kalp rahatsızlığı vs. gibi klasik nedenlerden olduğu sanılan bir hasta uzun süre tedaviye cevap vermediğinde, tedavide çok ısrarcı olmamak ve nefes borusu darlığından şüphelenmek lazım. Öte yandan sabit ve değişmez hırıltı da başka bir belirti olarak görülebilir. Hastanın hikayesi iyi dinlenmeli ve gerekirse nefes borusunun özel olarak filmi istenmelidir. Bu şekilde bir daralma ya da tıkanıklık varsa kolaylıkla görülebilir.”

Solunum aleti nefes borusu darlığını tetikleyebilir

Örneğin hasta yoğun bakımda kaldığı ve bu süreçte solunum aletine bağlandığı bilgisini veriyorsa bunun atlanmaması gereken bir detay olduğunu ifade eden Prof. Dr. Sina Ercan bu konuyu şöyle detaylandırıyor: “En sık görülen nefes borusu darlığı nasır gibi yani dışarıdan bir etkiye bir tepki olarak ortaya çıkar. Bir doku baskı altındaysa o dokuda bir reaksiyon oluşur ve orada darlığa neden olacak bir gelişme görülebilir. Solunum aletlerine bağlanan hastalarda plastik borular yüzünden böyle bir durum ortaya çıkabilir. Bunlar kum saati şeklinde daralmalardır ve hastada sanki pipetten nefes alıyormuş gibi bir etki yaratır.”

Tümör varsa cerrahi müdahale şarttır

Hava yolu darlıklarının çoğunun iyi huylu darlıklar olduğunu belirten Prof. Dr. Sina Ercan, soluk borusunun bazen içerisinde bazen dışarısında oluşan iyi huylu tümörlerin de hava yolunu daraltabildiğini belirtiyor ve daralma tespit edildikten sonraki süreci şöyle aktarıyor:

“Daralma tespit edilip bilgisayarlı tomografi ile sınırları belirlendikten sonra detaylı teşhis için endoskopi ya da biyopsi yapılır. Tümöre bağlı tıkanıklıklarda söz konusu organ nefes borusu olduğu için boğulma riskinden ötürü tümör iyi huylu da olsa kötü huylu da olsa ameliyat ile çıkartılması gereklidir. Böyle bir ameliyatı kaldıramayacak hastalarda tümör hava yolunun dışındaysa bazen içerden baskıyı durdurmak için kafes konulur. Söz konusu doku dondurularak veya yakılarak yok edilir. Bazen lazer uygulanır bazen de genişletme teknikleri hayata geçirilir.”

Nefes borusunda tekrarlayan ameliyatlar risklidir

Nefes borusu darlığı operasyonlarında en baştan doğru bir karar verilmesinin oldukça önemli olduğunu ifade eden Prof. Dr. Sina Ercan, bunu şöyle açıklıyor: “Nefes borusu darlığı müdahelelerinde sorun erken teşhis edilip, zamanında hareket edilmelidir. Kesinlikle doğru teknik uygulanmalıdır. Hata yapmak, kalıcı hasarlara neden olabilir. Nefes borusunda tekrarlayan ameliyatlar risklidir. Bu yüzden ilk ameliyatta başarıyı yakalamak önemlidir. Doğru yöntemler uygulanmazsa tedavi süreci çok uzayabilir ve hastanın sağlığını ve yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyen sesin kaybedilmesi, ya da hayat boyu trakeostomi kullanma zorunluluğu (nefes borusuna boğaz bölgesinden takılan plastik nefes alma borusu) gibi durumlar ortaya çıkabilir.”

Formu doldurun, biz sizi arayalım:

Kullanıcılar bunları da aradı: