Sahte Bal Firmalari

DUVAR - Tar&#;m Bakanl&#;&#;&#; son y&#;llarda yapt&#;&#;&#; denetimler ile g&#;da ürünlerinde yap&#;lan sahtecilikleri firma isimleri ile yay&#;nlayarak te&#;hir ediyor. 12 Ekim 'da yay&#;nlanan yeni listede yine et ürünlerinden süt ürünlerine kadar geni&#; bir liste yer ald&#;. Yay&#;nlanan bu listede çe&#;itli bal firmalar&#;na ait ürünlerde yer ald&#;. Tar&#;m Bakanl&#;&#;&#;'n&#;n sitesinde yay&#;mlanan listede yer alan onlarca sahte bal markas&#; aras&#;ndan bir tanesi dikkat çekiyor. Yap&#;lan incelemede Fer Marka süzme çiçek bal&#;n&#;n sahte oldu&#;u saptanm&#;&#;t&#;.

Fakat bu markay&#; di&#;erlerinden ay&#;ran nokta ise Fer Bal adl&#; markay&#; üreten Melis Ar&#; Çiftli&#;i firmas&#;n&#;n sahibinin ayn&#; zamanda Ankara Ar&#;c&#;lar Birli&#;i Ba&#;kan&#; olmas&#;yd&#;. &#;nternet sitesindeki bilgilere göre Melis Ar&#; Çiftli&#;i adl&#; firman&#;n kurucusu Selçuk Solmaz. Bu ki&#;i ayn&#; zamanda Ankara Ar&#;c&#;lar Birli&#;i ba&#;kan&#;. Yani piyasada sahte bala kar&#;&#; mücadele etmesi gereken Ankara Ar&#;c&#;lar Birli&#;i Ba&#;kan&#;’n&#;n sahibi oldu&#;u firma piyasaya sahte bal sürüyordu.

Konu ile ilgili arad&#;&#;&#;m&#;z Melis Ar&#; çiftli&#;i &#;irketinin sahibi ve Ankara Ar&#;c&#;lar Birli&#;i ba&#;kan&#; Selçuk Solmaz bu konuda ayr&#;nt&#;l&#; bir aç&#;klamay&#; bir kaç gün içinde yapacaklar&#;n&#; belirterek "K&#;rk y&#;ll&#;k firmay&#;z. Böyle bir komployu hak etmedik. Hukuk departman&#; ile konu&#;arak bu konuda bir aç&#;klamay&#; bir kaç gün içinde yapaca&#;&#;z"dedi. Solmaz gerekli ara&#;t&#;rmay&#; yapt&#;ktan sonra bakanl&#;&#;&#;n yay&#;nlad&#;&#;&#; listede yer almalar&#; ile ilgili her türlü soruyu cevapland&#;racaklar&#;n&#; belirtti.

GERÇEK BALIN MAL&#;YET&#;

Yak&#;n zamana kadar çe&#;itli televizyon kanallar&#;nda on kutusu yüz liraya sat&#;lan bal reklamlar&#; görürdük. Halende daha dü&#;ük oranda olsa da zaman, zaman kar&#;&#;m&#;za ç&#;k&#;yor. Yani kilosu on liraya on be&#; liraya gelen bal sat&#;l&#;yor. &#;ekerin kilosunun toptan fiyatta dahi dört buçuk liraya geldi&#;ini dü&#;ünürsek bu sat&#;&#; miktar&#;n&#;n bile çok dü&#;ük oldu&#;unu anlayabiliriz. Bir bal&#;n kilo ba&#;&#;na sat&#;&#; fiyat&#;n&#;n ne oldu&#;unu saptamak zor. Ancak minimum bir fiyat verilebilir. Bunun nedeni ise çok de&#;i&#;ik bal türlerinin olmas&#;. Örne&#;in Trakya’ya giden gezginci ar&#;c&#;lar ayçicek tarlalar&#;nda on be&#; gün gibi k&#;sa sürede &#;artlarda uygunsa iyi bir ürün elde edebilirler. Fakat ayçicek bal&#; çok kaliteli bulunmaz bu nedenle fiyat&#; dü&#;üktür. Ancak yinede bu günlerde 50 liran&#;n alt&#;na dü&#;mez. E&#;er gezginci ar&#;c&#;l&#;k yapyorsan&#;z kovanlar&#;n&#;z&#; önce ilkbaharda çiçek bal&#;, sonra ayçice&#;i sonbaharda ise çam bal&#;n&#;n üretildi&#;i yerlere götürerek bir sezonda birkaç defa ürün alabilirsiniz. Bu elbette sabit bir ar&#;c&#;ya göre daha çok üretmeniz anlam&#;na gelir. Fiyat&#; da dü&#;ürür. Ama Anzer gibi marka de&#;eri olan ve az üretilen bir bal almak isterseniz bu y&#;l&#;n fiyat&#; bin lirayd&#;.

SAHTE BAL NED&#;R?

Peki sahte bal nedir nas&#;l yap&#;l&#;yor. Bu konuda yurdumuz insan&#;n&#;n ufkunun çok geni&#; oldu&#;unu aktarmak gerekiyor. Genel olarak sahte bal ar&#;n&#;n do&#;adan toplamas&#; gereken nektar&#;n d&#;&#;ar&#;da &#;erbet &#;eklinde verilmesi olarak alg&#;lan&#;yor. Her ne kadar en çok uygulanan yöntem bul olsada çok de&#;i&#;ik bal yapma yöntemleri var. Be&#; y&#;ld&#;r amatör düzeyde ar&#;c&#;l&#;k yapan bir ar&#;c&#; olarak &#;imdiye kadar kar&#;&#;m&#;za ç&#;kan yöntemleri aktarmakta fayda var.

BALDA PROL&#;N M&#;KTARI ÖNEML&#;

Bir bal&#;n sahte olup olmad&#;&#;&#; g&#;da laboratuarlar&#;nda içinde bulunan Prolin miktar&#; ile saptan&#;yor. Bu ayn&#; zamanda bal&#;n kalitesini gösteren bir ölçüt. Prolin sadece balda bulunan, protein içindeki bir amino asit. Ba&#;ka hiçbir g&#;dada bulunmuyor. Tar&#;m bakanl&#;&#;&#; önce kilogram ba&#;&#;na prolin miktar&#;n&#; olarak belirledi. y&#;l&#;nda ise prolin miktar&#;n&#; mg-kg olarak belirledi. Yani prolin’in alt&#;ndaki her bal sahte bal olarak say&#;ld&#;. Örne&#;in Türkiye’nin en de&#;erli bal&#; say&#;lan Anzer bal&#;n&#;n prolin miktar&#; her y&#;l yap&#;lan ölçümlerde ila aras&#;nda ç&#;k&#;yor. Yurt d&#;&#;&#;nda üretilen ballara prolin miktar&#; yaz&#;l&#;yor. Tabi yüksek her prolinli bal&#;n fiyat&#;da ona göre belirleniyor. Bizde firmalar&#;n ço&#;unlu&#;u prolin miktar&#;n&#; yazm&#;yor. Yani bal üretmek için &#;erbet verilen kovanlar&#;n üretti&#;i ballarda prolin miktar&#; çok dü&#;ük ç&#;k&#;yor.

TEK SORUN &#;ERBET DE&#;&#;L

Elbette sadece yo&#;un &#;erbet verilerek üretilen ballar sahte de&#;il. Sahte bal üretenler prolin meselesini de a&#;man&#;n bir yolunu bulmu&#;. Bakanl&#;&#;&#;n Fer bal ile ilgili yay&#;nlad&#;&#;&#; analiz raporundaki sonuçlarda bu &#;ekilde bir sahtecili&#;in oldu&#;una i&#;aret ediyor. Bakanl&#;k yay&#;nlad&#;&#;&#; g&#;da sahteciliklerinde daha çok d&#;&#;ar&#;dan kat&#;lan ürünlere i&#;aret ediyor. Yani dana sucuk olarak üretilen bir üründen tavuk etinin ç&#;kmas&#; gibi. Bakanl&#;&#;&#;n yay&#;nlad&#;&#;&#; listede sahte oldu&#;u belirtilen ballarda prolin miktar&#;n&#;n az oldu&#;u belirtilmi&#;. Ancak Melis Ar&#; çiftli&#;inin üretti&#;i Fer Bal’da prolin miktar&#;na yer verilmezken &#;eker oran&#;n&#;n yüksekli&#;ine vurgu yap&#;lm&#;&#;. Yani bakanl&#;k prolin miktar&#; yeterli olsada bu ürüne d&#;&#;ar&#;dan &#;erbet kat&#;lm&#;&#; diyor. Bunun yöntemi ise &#;öyle yap&#;l&#;yor. Diyelim sahte bal üretmek isteyen ki&#;inin elinde prolin içeren bir teneke bal&#;n&#;z var. Ayn&#; oranda yo&#;un &#;eker kat&#;lm&#;&#; &#;erbeti kat&#;yorsunuz. Prolin miktar&#; mg-kg’ya dü&#;üyor. Yani laboratuara girse dahi prolin miktar&#; üç yüzün üzerinde ç&#;kt&#;&#;&#; için bal&#;n&#;z sahte bal olarak görülmüyor. Ama anla&#;&#;ld&#;&#;&#; kadar&#; ile bakanl&#;k bunu tespit etmeninde yolunu bulmu&#;.

ARISIZ BAL ÜRET&#;L&#;YOR

Ayr&#;ca ar&#;y&#; bile devreye sokmadan bal üretimi de yap&#;l&#;yor. Hatta çe&#;itli esanslar kullan&#;larak &#;hlamur,ada çay&#;, kekik bal&#; aromas&#; dahi yarat&#;l&#;yor. Bu arada tüketicide olu&#;an bir yanl&#;&#; alg&#;n&#;n alt&#;n&#; çizmek gerekiyor. Bir ar&#;c&#;ya ilk sorulan “&#;erbet veriyor musunuz” sorusudur. Elbette ar&#;ya &#;erbet verilir. Zay&#;f kovanlara, k&#;&#;tan ç&#;k&#;&#;ta sto&#;u kalmayan ar&#;lara az miktarda &#;erbet verilir. Bütün ar&#;c&#;lar “bal ak&#;m&#;”denilen döneme haz&#;rlan&#;r. Bu dönem ise bölgeden bölgeye zaman&#; de&#;i&#;se de on be&#; gün ile bir ayl&#;k bir süredir. Bu zaman dilimine güçlü bir kovanla girmek için ana ar&#;n&#;n yumurtlamas&#;n&#; sa&#;lamak için &#;erbet verilir. Ve bu &#;erbeti bal ak&#;m zaman&#;nda önce kesti&#;iniz sürece hiçbir sorun yoktur. Ve bilinenin tersine kristalize olan yani &#;ekerlenen bal sahte bal de&#;ildir. Aksine bal ak&#;m döneminde &#;erbet verilen kovanlar&#;n üretti&#;i sahte bal &#;ekerlenmez.

İşte taklit ballar.

Tarım Bakanlığı tarafındna yapılan açıklamada aşağıdaki listede yer alan balların taklit ve hileli olduğu bildirildi. 

Tarım Bakanlığı 'ndan yapılan açıklama şu şekilde;

G ıda Tarım ve Hayvancılık B akanlığı’nın yaptığı kontroller sonucunda sahip olduğu bilgileri, Sayılı “V eteriner H izmetleri, Bitki Sağlığı, G ıda ve Yem K anunu”nun 31 inci m addesinin 6 ncı fıkrası uyarınca kamuoyunun bilgisine sunabileceği hükme bağlanmıştır. Ayrıca, 17 A ralık tarihli Gıda ve Y em in Resm i K ontrolüne D air Y önetmeliğin 8 inci maddesi gereğince laboratuvar sonucu ile taklit ve tağşiş yapıldığı kesinleşen gıda ve yemi üreten /ithal eden firm anın adı, ürün adı, markası, parti ve/veya seri num arasının Bakanlık resmi internet sitesinde Bakanlıkça kamuoyunun bilgisine sunabileceği hükm ü yer almaktadır. Bu kapsam da, laboratuvar sonucu ile taklit ve tağşiş yapıldığı kesinleşen ürünlere ait bilgiler ve kişilerin hayatını ve sağlığını tehlikeye düşürecek şekilde bozulm uş ve değiştirilmiş ürünlere ait bilgiler aşağıda yer almaktadır. Kamuoyunun bilgisine sunulur.