Zamir Kökenli Şahıs Ekleri

konulu sunumlar: "FİİLLERDE ŞAHIS KATEGORİSİ. III. ŞAHIS KATEGORİSİ Fiillerde şahıs kategorisi, fiilin gösterdiği işi, hareketi, oluşu veya kılışı yapan kişiyi gösterir."— Sunum transkripti:

1 FİİLLERDE ŞAHIS KATEGORİSİ

2 III. ŞAHIS KATEGORİSİ Fiillerde şahıs kategorisi, fiilin gösterdiği işi, hareketi, oluşu veya kılışı yapan kişiyi gösterir. Fiillerin gösterdikleri iş, hareket, oluş veya kılış, üç teklik kişi ve üç çokluk kişi tarafından yapılır. Türkçede şahıs ekleri, kökenleri ve kullanışları bakımından, üç tipte olabilir: I. tipte şahıs ekleri (kişi zamir kökenli); II. tipte şahıs ekleri (iyelik ek kökenli); III. tipte şahıs ekleri (emir kip kökenli).

3 III. ŞAHIS KATEGORİSİ Fiillerde şahıs kategorisi, fiillerin “çekimliliği” veya “bitmesi” için gereklidir. Fiilin gösterdiği iş, hareket, oluş veya kılışın kimin tarafından yapıldığı bilindiğinde, o fiil çekimlidir. Bazı çatılı fiillerin yapanı belli değildir, ancak bu sorun sadece konuşmacı açısındandır. Bunların gerçekte yapanı vardır, ancak konuşmacıya meçhuldur. Buna rağmen, bu fiiller çekimli fiillerdir.

4 III. ŞAHIS KATEGORİSİ Çekimsiz fiillerde kısmen zaman anlamı olabilir, ancak o iş, hareket, oluş veya kılışın yapanı bilinmez değil de gerçekten yoktur. Bundan dolayı, çekimsiz fiillerin kendileri yargı bildirmezler. Cümlede ancak yargı bildiren başka bir unsurun “yardımcısı” olabilirler.

5 Aşağıdaki cümlenin kelimelerini iki seviyeli morfolojik analiz teorisine göre çözünüz: Mitoloji içinden çıktığı milletlerin inancını, düşüncesini ve hayatını anlatırken aslında evrenin, yaratıcının, toplumun ve insanın dolayısıyla kadın ve erkeğin nasıl algılandıklarının, nasıl anlamlandırıldıklarının da ipuçlarını vermektedir.

6 BUGÜNLÜK BU KADAR.