Dede Korkut Resimleri

UNESCO'nun Dünya Somut Olmayan Kültür Mirası Temsili Listesi'nde yer alan Dede Korkut hikayeleri, Türk edebiyatının en önemli eserlerinden biridir. Anonim olarak kaleme alınan bu eser Oğuz Türklerinin boylar arası mücadelelerini epik bir dil ile anlatmıştır. Peki, Dede Korkut kahramanları- Dede Korkut hikayelerinde yer alan karakterler ve özellikleri nelerdir? İşte merak edilen tüm detaylar.

Dede Korkut kahramanları

yüzyılda kaleme alınan ve anonim olan Dede Korkut hikayeleri 12 bölümden oluşur. Bu eserde 7 farklı karakter karşımıza çıkar. Bu karakterler, Bamsı Beyrek, Banu Çiçek, Başat, Bayındır Han, Burla Hatun, Deli Dumrul ve Uruz Er'dir. Dede korkut karakterleri farklı bölümlerde ayrı ayrı ya da birlikte ele alınmıştır. Her karakterin yaşanılan olaylar doğrultusuna farklı anlatımları mevcuttur.

Dede Korkut hikâyelerin baş kahramanı kimdir?

Dede Korkut hikayeleri Oğuz Türklerinin boyları arasındaki mücadeleleri anlatır. Oğuz Türkleri 24 boydan oluşsa da 12 boyun hikayesi ele alınmıştır. Bölümlerin her birinde Oğuz Türklerinin kahramanlıklarının yanı sıra aşk, yiğitlik, doğa, gelenek ve görenekler de işlenmiştir. Dede Korkut hikayelerinde Bamsı Beyrek, Banu Çiçek, Başat, Bayındır Han, Burla Hatun, Deli Dumrul ve Uruz Er bulunur. Dede Korkut hikayelerinin baş kahramanı ise Boğaç Han'dır. Boğaç Han, Dirse Han Oglı Boyı'nın beyidir. Boğaç Han eserde, akıl, ruh ve fiziksel gücü simgeler.

Dede Korkut anlatıları nelerdir?

Dede Korkut anlatıları Oğuz boylarının hikayelerini kaleme almıştır. Bu eserde kahramanlık, töreler, gelenekler, aşk ve yiğitlik konuları işlenmiştir.

Dede Korkut hikâyelerinde yer alan mekanlar

Oğuz boyları Orta Asya'da yaşayan en eski Türk topluluklarıdır. Dede Korkut hikayelerinin ortaya çıkışı olan bu boyun destansı hikayeleri detaylı bir şekilde işlenmiştir. Dede Korkut hikayelerinde Kafkasya ve Azerbaycan olayların gerçekleştiği yer olarak metinler de yer almaktadır. Mekanlar ise algılara göre gerçek ve hayal olarak değişiklik göstermektedir.

İstanbul'un yanı sıra Dede Korkut'un türbesinin de yer aldığı Bayburt'ta okuyan ortaokul ve lise öğrencileri, "Özüm Sözüm Dede Korkut" temalı yarışmaya katılacak eserlerini 12 Ekim'e kadar okullara teslim edecek. Komisyonun değerlendireceği eserler arasından kazananlar Atatürk Kültür Merkezi'nde (AKM) 9 Kasım'da düzenlenecek sempozyumda ödüllerini alacak. Yarışmada her dalda ilk üçe girenler altınla ödüllendirilecek.

Bu kapsamda, Bahçelievler Dede Korkut Anadolu Lisesi'nde okuyan öğrenciler edebiyat ve resim derslerinde yarışma hazırlıklarına başladı.

Okulun Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni Aziz Bayramoğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, edebiyat dersinde öğrencilerin yarışmayla ilgili bilgilendirildiğini söyledi.

Dede Korkut'un kültürün en önemli unsurlarından biri olduğunu belirten Bayramoğlu, "Dede Korkut, sadece bizim dilimizle ilgili değil Türk coğrafyasının hem kültürü hem de diliyle ilgili bir kültürel mirası. Dede Korkut hem İslami kültürün hem de İslamiyet öncesi kültürün izlerini taşır. Binlerce yıllık bu kültürün çocuklarımıza miras olarak aktarılması bizim için önemli. Onu tanıtmak amacıyla bu yarışmaya katılıyoruz." dedi.

Şiir yarışmasına hazırlanan öğrencilerden 14 yaşındaki Musa Acet, geçmişten bugüne kendilerine ışık tutan Dede Korkut'la ilgili şiir yazdığını anlattı.

Acet, şiir yazmayı sevdiğini ifade ederek, "Böyle bir yarışma olduğunu Edebiyat öğretmenimiz bize söyledi. Ben de seve seve katıldım. Okullarda böyle yarışmaların hazırlanması güzel ve fayda sağlıyor. Bu konuda başarılı olanlar ön plana çıkıyor. Gelecekte iyi beyin cerrahı olmak istiyorum ve şiir yazmayı da sürdürmeyi düşünüyorum." diye konuştu.

"Dede Korkut'u yaşatmak güzel"

Dede Korkut Anadolu Lisesi Resim Öğretmeni Dilvin Güreş, Dede Korkut'un yazıları ve hikayelerinde iyilik, güzellik, cömertlik ve sevginin olduğunu belirtti.

Öğrencilerin bu zamanda kendi gözleriyle bu unsurları yansıtabilmelerinin çok önemli olduğuna dikkati çeken Güreş, "Dede Korkut'u yaşatmak güzel. Yarışmanın şartlarını çocuklara okudum. Boyalar serbest, önce küçük kağıtlara sonra da büyük kağıtlara geçirecekler." ifadelerini kullandı.

Okulun 9. sınıf öğrencisi Ela Çiçekli ise Türk'ün bilge atası Dede Korkut'u resmetmekten dolayı mutluluk duyduğunu söyledi.

Çiçekli, öğretmenlerinin yarışmayla ilgili bilgi vermesinin ardından yarışmaya katılmaya karar verdiğini ve çok heyecanlı olduğunu dile getirerek, "Gelenek ve göreneklerimizi sevgi ve barışı bize çok iyi yansıttığı için ben de bunu resmime aktarıyorum." diye konuştu.

Türk kültür tarihinin en önemli eserlerinden biri olan Dede Korkut Hikâyeleri, 12 ile yüzyıl arasındaki bir zaman diliminde Azerbaycan, doğu ve kuzey-doğu Anadolu’ya yerleşmiş olan Oğuz’ların yaşayışını, dilini, tarihini, edebiyatını ve kültürünü anlatan hareketli, renkli hikâyelerden oluşmaktadır.

“Ozanlar başı” olarak da anılan Dede Korkut’un asıl adı Korkut Ata olarak bilinmektedir. Kendisine bilgili, tecrübeli ve yaşlı olması nedeniyle “Dede” lakabının verildiği sanılmaktadır. Dede Korkut ülkedeki anlaşmazlıkları tatlıya bağlar, insanlara yol gösterir. O, bir anlamda sosyal yapının mimarı, Oğuz töresinin en iyi temsilcisidir.

Hikâyelerde kahramanlık motifi ön plandadır. Kahramanlarımız hiçbir yılgınlık göstermeden tüm engelleri aşıp istedikleri sonuca ulaşırlar.

Dürüst olmak, başkalarının hakkına saygı göstermek ve haksızlığa uğrayanın yanında, zalime karşı durmak hikâyelerin ana özelliklerindendir.

Kitaptaki 12 hikâye sırasıyla şöyledir:

• Dirse Han Oğlu Boğaç Han’ın Hikâyesi
• Salur Kazan’ın Evinin Yağmalanmasının Hikâyesi
• Kam Büre Oğlu Bamsı Beyrek’in Hikâyesi
• Kazan Bey Oğlu Uruz Bey’in Esir Edilişinin Hikâyesi
• Duha Koca Oğlu Deli Dumrul’un Hikâyesi
• Kanglı Koca Oğlu Kan Turalı’nın Hikâyesi
• Kazılık Koca Oğlu Yiğenek’in Hikâyesi
• Basat’ın Tepegöz’ü Öldürmesinin Hikâyesi
• Begil Oğlu Emren’in Hikâyesi
• Uşun Koca Oğlu Seğrek’in Hikâyesi
• Salur Kazan’ın Esir Edilmesi ve Oğlu Uruz’un Onu Kurtarmasının Hikâyesi
• Dış Oğuz’un İç Oğuz’a Asi olması ve Beyrek’in Öldürülmesinin Hikâyesi