Parasetamol Alerjisi Nedir
Genel olarak ilaç reaksiyonları
Hastalıkların tanı veya tedavisinde kullanılan dozlarda ilaca karşı gelişen zararlı ve beklenilmeyen cevap olarak tanımlanır. Bu reaksiyonların hepsi alerji kaynaklı değildir.
İlaçlarla en sık görülen reaksiyonlar ilaçların farmakolojik özellikleri ve dozları ile ilişkili, ilacı yeterli doz ve sürede alan normal insanların çoğunda görülebilen ve önceden tahmin edilebilen reaksiyonlardır. Yüksek doz parasetamole bağlı karaciğer yetmezliği, teofiline bağlı bulantı, baş ağrısı, antibiyotiklere bağlı pamukçuk oluşumu, kemoterapi ilaçlarına bağlı kusma ve saç dökülmesi bu tür reaksiyonlara örnek olarak gösterilebilir.
İlaç alerjisi terimi
İlaç alerjisi terimi ise bağışıklık sistemine ait mekanizmaların (immün mekanizmalar) rol oynadığı aşırı duyarlılık reaksiyonlarını ifade etmektedir. Bu mekanizmalar antikor aracılı veya hücre aracılı olabilir. Bu reaksiyonlar tüm reaksiyonların ancak % unu oluşturmaktadırlar. Alerjik reaksiyonlar ilaçların farmakolojik özelliklerine veya uygulandıkları doz ve süreye bağlı olmayan, toplumun sadece duyarlı olan küçük bir kısmında görülebilen ve önceden tahmin edilemeyen reaksiyonlardır. Antikor aracılığı ile oluşan reaksiyonlar: ilacın alınmasından sonraki ilk birkaç dakika ile birkaç saat arasında gelişen deride ürtiker, kaşıntı, öksürük, hışıltı, nefes darlığı, dilde ve boğazda ani şişme, aniden başlayan bulantı, kusma, tansiyon düşüklüğü, şok, bilinç kaybı gibi ciddi bulgularla seyreden reaksiyonlardır. Bu reaksiyonlarda ilacın ilk alınması sırasında bağışıklık sistemi tarafından yabancı olarak algılanıp ilaca özgü IgE yapısında antikor oluşur, ilaçla sonraki karşılaşmalarda bu antikorların ilaç molekülleri ile birleşmesi sonucu bağışıklık sistemindeki hücrelerden klinik bulguların ortaya çıkmasından sorumlu bazı kimyasal maddeler salgılanır. Hücresel mekanizmalarla oluşan reaksiyonlarda ise bağışıklık sistemine ait hücrelerden bazıları ilacı yabancı olarak algılar, bu hücrelerin çoğalması ve deri, karaciğer, böbrek gibi çeşitli organlarda yaptığı etkiler sonucunda döküntü, karaciğer enzimlerinde yükselme, böbrek tutulumu gibi klinik bulgular ortaya çıkar. Hücresel mekanizma ile oluşan reaksiyonlar ilacın alınmasından sonraki günler veya haftalar içinde gelişir.
Alerjik reaksiyonlar genellikle ilaçla ilk karşılaşmada değil, sonraki karşılaşmalarda görülür çünkü antikor yapımı ya da hücresel mekanizmaların oluşması için önceki karşılaşmalar gerekli olup bu sürece “duyarlanma “ adı verilmektedir.
Toplumun duyarlı olan küçük bir kısmında görülen ancak bağışıklık sisteminin rol oynamadığı bir başka reaksiyon türü de non-alerjik aşırı duyarlılık reaksiyonlarıdır. Aspirinle oluşan kulak çınlaması, radiokontrast maddeler veya vankomisinle oluşan anafilaksi benzeri klinik bulgular bu tür reaksiyonlara örnek gösterilebilir. Aspirin ve diğer steroid dışı antiinflamatuar ilaçlar özellikle erişkin yaş grubundaki astım ve beraberinde nazal polip bulunan hastalarda solunum sistemine ilişkin hışıltı ya da nefes darlığı gibi bulgularda artışa yol açabilirler.
Alerjik reaksiyona en sık yol açan ilaçlar
1-Antibiyotikler (penisilin ve penisilin dışı) 2-Aspirin ve diğer steroid dışı antiinflamatuar ilaçlar 3-Antikonvülzan ilaçlar 4-Monoklonal antikorlar 5-Kemoterapi ilaçları olarak sıralanabilir. Ancak tanıda ve tedavide kullanılan her türlü ilacın hatta reçetesiz satılan vitamin ve beslenme desteği gibi ürünlerin de alerjik reaksiyona yol açabileceği unutulmamalıdır.
İlac Alerjisi Nedir, Neden Olur Ve Nasıl Ge&#;er? İlac Alerjisi Belirtileri Ve Tedavisi Hakkında Bilgi
İlaç Alerjisi Neden ve Nasıl Olur?
İlaç alerjisi, ilacın her türlü kullanımına bağlı olarak ortaya çıkabilir. İlaç alerjisinin belirtileri, kimi zaman hayatı tehdit edecek boyutlara ulaşabilir. Bağışıklık sisteminin kullandığınız ilacı yabancı madde olarak algılayıp tepki göstermesine ilaç alerjisi ismi verilir. Bazı durumlarda ilaç aldıktan bir hafta sonra da belirtiler ortaya çıkabilir. Her ilaç alerjiye neden olabilir. Ama bazı ilaçlar daha çok alerjiye yol açabiliyor. Çocuklarda en çok beta laktam ismi verilen penisilininde içinde yer alan antibiyotikler gelir.
İlaç Alerjisi Nasıl Anlaşılır? İlaç Alerjisi Belirtileri
İkinci en çok alerjik reaksiyona neden olan ilaçlar arasında ise, aspirin ve steroid olmayan ateş düşürücü ve ağrı kesiciler, ameliyat öncesi kullanılan kas gevşetici ilaçlar, tetkikler için verilen radyokontrast maddeler ve kanser tedavisi için kullanılan ilaçlar gelir. Her ilaç farklı alerjik reaksiyonlara neden olabilir.
Bazı ilaç alerjileri, hayatı tehdit edebilecek sonuçlar ortaya çıkarabilir. Bazı ilaçlar içildikten hemen sonra belirti ortaya çıkarırken bazıları ise, kullanıldıktan haftalar sonra belirti gösterebilir. En çok görülen alerjik belirtileri kaşıntı, ciltte kızarıklık, kurdeşen (ürtiker), nefes darlığı, cilt döküntüleri, hapşırma, burunda akıntı gibi bulgulardır.
Bunun yanında nadir görülmekle birlikte ortaya çıkan en ciddi bulgu ise, alerjik şok adı verilen anafilaksidir. Anafilakside ilaç alımından sonraki 0, saat içinde tansiyon düşmesi, kurdeşen, kusma, ishal, nefes darlığı ve bayılma gibi belirtiler neden olabilir. Bu alerjilere zamanında uygun müdahale yapılmazsa hayati risk ortaya çıkabilir.
İlaç Alerjisine Ne İyi Gelir ve Nasıl Geçer?
İlaç alerjisi tespiti yapılabilmesi için öncelikle şüpheli ilacı bulabilmek için gereken tetkiklerin yapılması gerekir. Bu testte, alerji yapabilecek ilaçlar kola damlatılarak ucu sivri bir cisim ile üzerine bastırılarak deri içine gönderilir. Reaksiyonun tipine göre erken ya da geç okuma yapılır. Deriye damlatılan yerde kızarıklık meydana geliyorsa ilaç alerjisi olduğu kabul edilir. Hangi ilacın dokunduğu tespit edildikten sonra tespit edilen ilacın kesilmesi gerekir. Ardından reaksiyonun ağırlığına göre ilaç tedavileri uygulanır. Hafif seyreden reaksiyonlarda antihistamin içeriği olan hap ya da şuruplar kullanılır. Ciddi ve antihistaminiklerle düzelmeyen alerji durumlarında kortizon içeren ilaçlar hastaya gün gibi kısa süreli verilerek kullanılabilir.
İlaç Alerjisi Tedavisi Hakkında Bilgi
Hastanın alerjisi olan ilacı kullanması gerekiyorsa desensitizasyon ismi verilen duyarsızlaştırma işlemi yapılması gerekir. Bu işlemin ardından ilaca çok küçük dozlarla başlanarak dakika ara ile artan dozlar verilerek hasta ilaca karşı duyarsızlaştırabilir. Bu durum sadece tedavi süreci boyunca geçerli olur. Ara verilip ilacın tekrar kullanılması gerektiği zaman aynı işlemin tekrar yapılması gerekir.