Eski Tarihli Lastik

Lastik Raf ve Bekleme Ömrü

Binek ve hafif ticari araç lastiklerinizin raf ve bekleme ömrü hakkında farklı kaynaklardan farklı bilgilendirmeler yapılmaktadır. Siz değerli LastikPark müşterilerinin bu konuda en doğru ve güncel bilgiye sahip olması adına lastiklerinizin raf ve bekleme ömrü konusunda bilgilendirmede bulunmak istiyoruz.

Lastikler araç altında beklenen performansı yerine getirmeleri amacı ile çeşitli kimyasal ve doğal malzemelerin, teknolojik bir süreçle bir araya getirilmesiyle üretilmektedir. Üretim işlemleri sonucunda lastiğe istenen performans parametreleri kazandırılmakta, normal ve uygun koşullarda saklanması ve kullanılması durumunda en üst seviyede performans vermesi hedeflenmektedir.

Lastikler, özellikleri zamanla değişen farklı tipteki malzemelerden ve kauçuk bazlı bileşiklerden imal edilir. Lastiklerde görülen bu değişimler, iklim, saklama koşulları (sıcaklık, nem, konum vb.), kullanım koşulları (yük, hız, lastik basıncı, yol koşulları vb.) gibi pek çok faktöre bağlıdır.

Lastik ömrü konusunda, JATMA (Japan Automobile Tyre Manufactures Association = Japon Otomobil Lastiği Üreticileri Derneği) tarafından yapılan açıklama şöyledir:

“Binek ve hafif ticari araçlara yönelik kullanılmış veya kullanılmamış (yedek-stepne dahil) lastikler üretim tarihinden sonra on (10) yaşını doldurmuş ise,gözle görünür herhangi bir hasara veya şekil bozukluğuna sahip olmasa dahi ya da diş dibi derinliği kullanım için yeterli gözükse dahi yenileri ile değiştirilmelidir.”

Tüketicilerden gelen yoğun sorular sonrası ATO’nun da Lastik Raf Ömrü hakkında yaptığı Kamuoyuna Duyurumu aşağıdaki linkte görebilirsiniz:
Görmek için tıklayınız.

Lastikler satın alınırken JATMA’nın tavsiye ettiği şekilde 10 yıl ömür ve uygun saklama koşulları göz önünde bulundurulmalıdır. Eğer lastik 2 yıl önce üretilmiş ve doğru şekilde saklanmış ise, doğru kullanım ile 8 yıllık daha ömrü var demektir.

Eskimeye neden olan bu faktörler oldukça çeşitli olduğundan, bir lastiğin kullanım ömrünü tam olarak tespit etmek mümkün değildir. Bu nedenle lastiklerin kullanılmaya devam edilip edilemeyeceğine karar vermek üzere kullanıcı tarafından yapılan düzenli kontrollere ek olarak lastiklerin bir uzman tarafından da belirli aralıklarla kontrol edilmesi gerekir. LastikPark da, önlem olarak her ne kadar lastiklerin görünümü iyi olsa ve aşınma seviyeleri yasal sınırı aşmasa da lastiklerin üretim tarihine göre 10 yıldan sonra değiştirilmesini tavsiye eder. Ülkemizde araç altında lastiklerin yıl kullanıldığını dikkate alırsak, bayilerden lastik alırken 5 yıldan daha eski üretim tarihi olan lastikleri almamaya özen gösteriniz.

Lastik Üretim Tarihi nasıl okunur?

Lastiğin üretim tarihi lastiğin yanağında DOT ile başlayan kodun son 4 hanesinden anlaşılabilir. 4 rakamdan oluşan üretim tarihinin, son iki rakamı üretim yılını ve ilk iki rakamı üretim haftasını göstermektedir.

Örneğin, “” ile biten kod, lastiğin yılının haftasında imal edildiğini gösterir.

Burada yer alan tavsiyelerin dikkate alınmaması, aracın performansını kötü yönde etkilediği gibi kullanıcının ve üçüncü kişilerin güvenliğini tehdit edebilecek lastik sorunlarına ve/veya yol tutuş problemlerine neden olabilir. LastikPark, talimatlara uygun olmayan kullanımlardan kaynaklanan hasarlar konusunda herhangi bir sorumluluk kabul etmez.

Binek ve hafif ticari araç lastiklerinizin raf ve bekleme ömrü hakkında bilgi 

Binek ve hafif ticari araç lastiklerinizin raf ve bekleme ömrü hakkında farklı kaynaklardan farklı bilgilendirmeler yapılmaktadır. Siz değerli müşterilerimizin bu konuda en doğru ve güncel bilgiye sahip olması adına lastiklerinizin raf ve bekleme ömrü konusunda önerilerde bulunmak istiyoruz. 

Lastik kullanım ve raf ömrü tartışmasına genel perspektiften baktığımızda Uluslararası alanda lastik sektöründe faaliyet gösteren tüm kuruluşların bu konu üzerinde tartıştığı, ne yazık ki net ve kesin sonuçlara ulaşılamadığı görülmektedir. 

Lastikler araç altında beklenen performansı yerine getirmeleri amacı ile çeşitli kimyasal ve doğal malzemelerin, teknolojik bir süreçle bir araya getirilmesiyle üretilmektedir. Üretim işlemleri sonucunda lastiğe istenen performans parametreleri kazandırılmakta, normal ve uygun koşullarda saklanması ve kullanılması durumunda en üst seviyede performans vermesi hedeflenmektedir. 

Lastiğin araç altında düzgün çalışabilmesi ve kendinden beklenen performansı verebilmesi için; kullanımda iken maruz kaldığı iklim, öevre, kullanım koşulları (aracın yükleme durumu, yol koşulları, seyir hızı, lastik şişirme basıncı, doğru bakım uygulaması) ve eğer bir depoda saklanmaktaysa depolama koşulları çok büyük önem taşımaktadır. 

Kullanım ve depolama koşullarının çok değişken olması nedeni ile sadece lastik üretim tarihine bakarak lastik ömrü hakkında kesin bilgi vermesi doğru değildir. Lastik ömrü konusunda, Brisa A.Ş. olarak, JATMA (Japan Automobile Tyre Manufactures Association = Japon Otomobil Lastiği Üreticileri Derneği) tarafından yapılan açıklamayı takip etmekteyiz. 

JATMA'nın açıklamasına göre; 

"Binek ve hafif ticari araçlara yönelik kullanılmış veya kullanılmamış (yedek-stepne dahil) lastikler üretim tarihinden sonra on (10) yaşını doldurmuş ise, gözle görünür herhangi bir hasara veya şekil bozukluğuna sahip olmasa dahi ya da diş dibi derinliği kullanım için yeterli gözükse dahi yenileri ile değiştirilmelidir." 

Lastikler satın alınırken JATMA'nın tavsiye ettiği şekilde 10 yıl ömür ve uygun saklama koşulları göz önünde bulundurulmalıdır. Eğer lastik 2 yıl önce üretilmiş ve doğru şekilde saklanmış ise, doğru kullanım ile 8 yıllık daha ömrü var demektir. 

Brisa olarak bizler de araçlarınızın lastik ömrünü uzatmak ve lastik kalitesini koruyabilmek amacıyla aşağıdaki hususlara dikkat etmeniz önermekteyiz:

Lastik omrunu uzatmak ve kalitesini koruyabilmek icin dikkat edilmesi gereken noktalara buradan ulaşabilirsiniz.

Araba lastikleri hakkında en çok merak edilen sorulardan biri, raf ömürleri ve bekleme ömürlerinin ne kadar olduğudur. Öte yandan, şehir efsanelerinin aktarımı ile gerçek teknik veriler arasında bir tutarsızlık var ve bu da araç sahiplerini yanıltıyor. Lastiklerin raf ömrü, doğru koşullarda saklandıkları takdirde araba lastik ömrü yıl olarak belirlenmiştir. Üretici, 10 yıldan eski lastikler için garanti hizmeti sağlamaz. Lastik raf ömrü ile ilgili aynı bilgiler üreticinin web sitesinde de mevcuttur.

Lastik ömrü ile ilgili olarak JATMA&#;dan (Japan Automobile Tyre Manufacturers Association) yapılan açıklama şu şekilde: JATMA (Japan Automobile Tyre Manufacturers Association) lastik ömrüne ilişkin açıklama şu şekildedir: &#;10 yıldan fazla kullanılmışlarsa binek ve hafif ticari araçlar için kullanılmış veya kullanılmamış lastikler (yedek lastikler dâhil). Herhangi bir görünür hasar veya şekil. Arızalı olmasalar bile yeni lastiklerle değiştirilmelidir. Aynı şekilde Ankara Ticaret Odası&#;ndan (ATO) gelen hararetli bir soru karşısında lastik raf ömrü ile ilgili aşağıdaki açıklamayı yapabilirsiniz. Araba Lastik Ömrü Ne Kadardır aşağıda detaylıca inceleyebilirsiniz.

Araçlarda Lastik Üretim Tarihi Ne Anlama Gelir?

Otomobil lastikleri, hafif ticari araç lastikleri ve kamyon lastikleri dâhil olmak üzere lastiğin üretim tarihi üretici tarafından üzerine yazılır. Tarih bilgisi ürünler üzerinde çok daha uzun süredir var olmasına rağmen, günümüzde DOT kısaltması ile kullanılan HAFTA/YIL formundaki lastik üretim tarihi bilgi sistemi yılında kullanılmaya başlanmıştır. Bu bilgi satın aldığınız lastiğin yan duvarında DOT şeklinde gösterilmektedir. Bu örnekteki üretim tarihi, lastiğinizin yılının haftasında üretildiğini gösterir.

Otomobil lastiklerinin hammaddesi doğal kauçuk olmasına rağmen çeşitli katkı maddeleri eklenerek aşınma direnci, ses ve konfor açısından farklı kitlelere hitap eden ürünler geliştirilebilir. Ancak hem doğal kauçuk hem de lastik üretiminde kullanılan doğal ve sentetik ürünler çevre koşullarından etkilenmekte ve zamanla deforme olmaktadır. Araştırmalar sonucunda, güvenliğiniz için üreticilerin bundan daha eski lastiklerin kullanılmasını önermediği belirli tarih aralıkları belirlenmiştir.

Araç Lastiklerinin Kullanım Süresi Nedir?

Kullanılmış lastikler, doğru koşullarda saklandıkları sürece yeni lastiklerle aynı sonuçları verecektir. Lastik şirketi garantisi, 8 yaşına kadar olan lastikler için fatura tarihinden itibaren 2 yıl (maksimum ürün yaşı 10 yıldır) için de geçerlidir. 10 yaşından itibaren lastikler çok düzgün görünmelerine rağmen esnekliklerini kaybetmeye başlarlar. Lastiklerdeki hava basıncı, aracın ağırlığı ile daha da sıkıştırılır. Yüksek hızda seyrederken daha esnek bir yapı gerekir. Üretici, 10 yıl veya daha uzun süre esneklik sorunları ortaya çıkabileceğinden eski lastiklerin kullanılmasını önermiyor.

Araç Lastiklerinin Üretiminde Nelere Dikkat Edilir?

Lastik üretiminde kullanılan bileşenler marka, desen ve coğrafyaya göre değişiklik gösterebilir. Örneğin, kış lastikleri ve yaz lastikleri için kullanılan kauçuk ve kimyasal bileşim çok farklıdır. Kış lastikleri 7 derecenin altındaki sıcaklıklarda elastik sırt yapısını kaybetmeyen alaşımlardan üretilirken, yaz lastiklerinde bunun tersi geçerlidir. Ancak her iki silika karışımı da UV ışığından, sıcaklık değişimlerinden ve oksidatif faktörlerden etkilenir. Bu nedenle lastiklerin raf ömrünü etkileyen en önemli faktör lastiklerin saklama koşullarıdır.

Araçlarda Lastikler Ne Sıklıkla Değiştirilmelidir?

Bir otomobil lastiğinin hizmet ömrü, montaj sürecinden itibaren yıldır. Elbette bu değerler kullanımla orantılıdır. Lastik diş derinliği gibi faktörler uygun olduğu sürece lastikleri 6 yıla kadar gönül rahatlığı ile kullanabilirsiniz. Lastik üretiminde kullanılan malzemelerin çoğu, özellikle kauçuk ithal edilmektedir. Birçok kalıbın üretimi yurt dışında da yapılmakta ve ürünler hazır olduğunda Türkiye&#;ye getirilmektedir.

Lastik fiyatları, üreticinin benimsediği liste fiyatı, gümrük ve döviz kurlarından kaynaklanan vergi ve harçlar gibi birçok faktöre bağlı olarak sürekli güncellenmekte ve değişmektedir. Sürekli değişen bu fiyatlar karşısında, stoktaki eski ürünler hala daha ucuzken, yeni ürünler daha yüksek fiyatlarla satın alınmaktadır.

Post Views

Dünyanın önde gelen lastik üreticisi Michelin, “Lastikler Muz Değildir!” kampanyası başlattı. Tüketicilerin çoğunluğun lastiklerin DOT (üretim) tarihini dikkate alarak satın alması nedeniyle Michelin açıklama yapma gereği duydu. 

Yapılan testlerde 10 yıl boyunca depoda bekleyen bir lastiğin 40 bin km yol kat etmiş olan 1 yaşında bir lastik ile aynı performansı verdiği gözlemlendi. Üç yıldır depoda bekleyen lastiklerin ise yeni üretilmiş lastiklerden hiçbir performans farklılığı olmadığı görüldü. Yapılan açıklamada; esas önemli olanın üretim tarihi değil, lastiğin araca takıldığı tarih olduğu belirtildi. Lastiğin; sıcak, soğuk, nem, yol darbeleri gibi dış etkenlere basınçlı ve yük altında olduğu süre boyunca maruz kalması, lastiği esas yıpratan koşullar. Bu nedenle lastiklerin araca takıldığı tarih, lastik kullanım ömrünün başladığı tarihtir.

Michelin; teknik bir dayanakları olmadığının altını çizerek, yine de güvenliği elden bırakmamak adına 10 yıldır kullanılmadan depoda bekleyen lastiklerin artık hurdaya çıkarılmasını tavsiye ediyor. Ayrıca müşterilerin sadece DOT tarihlerini göz önüne almak yerine, halihazırda kullandıkları lastiklerin basınç ayarlarının olması gereken değerlerde tutulmasına önem vermesi gerektiğinin altı çiziliyor.

Benim fikrim; doğru depolama şartlarında tutulduğu sürece DOT tarihinin önemi olmadığı yönünde. DOT tarihi eski lastikleri çok daha uygun fiyatlara bulmak mümkün ve bu bilgiler ışığında almak son derece mantıklı olacaktır.

Peki lastik alırken ve kullanırken nelere dikkat etmeliyiz?

Maalesef ülkemizde Michelin’in öngördüğü gibi yalnızca DOT tarihlerine dikkat ediyoruz. 

Halbuki lastikler; nemli olmayan, karanlık depolarda tutulmalı. Ayrıca üst üste değil, yan yana raflara dizilmelidir. Üst üste dizildiklerinde, en altta kalan lastikler uzun süre yüksek ağırlığa yanal şekilde maruz kalmakta ve lastiğin deforme olmasına yol açmaktadır. Depo şartları; nemden ve güneşten korunaklı, açık hava şartlarına doğrudan temas etmeyen bir ortam olmalıdır. Depolama şartlarının kötü olması, lastiğin yeni üretim olsa dahi çöp haline gelmesine sebep olabilir. Bu nedenle lastik almadan önce, lastik firmasına depo olarak kullanılan alanı görmek istediğinizi belirtebilirsiniz. 

Lastiği amacına ve mevsimine uygun kullanmak da son derece önemlidir. Yaz mevsiminde halen kış lastiği ile dolaşan araçlara rastlayabiliyoruz. Bu durum oldukça risklidir. Nasıl ki yaz lastiklerini kışın kullanmak risk teşkil ediyorsa, yazın da kış lastiği kullanmak da benzer şekilde risk oluşturuyor. Çünkü kış lastikleri sıcak hava ve yol şartlarında yaz lastiğine göre çok daha kötü bir yol tutuş performansı gösterirler. Ayrıca yumuşak hamur, sıcak havada iyice yumuşayacağı için hem yuvarlanma direncini artırarak yakıt tüketimini yükseltir hem de çok kısa sürede lastiğin yıpranmasına yol açar. Yazın kullanılmış bir lastik, tekrar kış geldiğinde istenilen performansı hiçbir şekilde göstermeyecektir. Ayrıca lastiğin dişlerinde malzemede kopmalar ve çatlamalar meydana gelebilir.

Lastik basınçlarına da maalesef dikkat etmiyoruz: iki haftada bir lastik basınçlarına mutlaka bakılmalıdır. Az şişirilmiş lastiklerin yuvarlanma direnci artar ve lastiğin iç sıcaklığı yükselir, lastiğin yanakları kısa sürede deforme olur ve kenarlarında fazlaca aşınma meydana gelir. Ani gelişen manevralarda basıncın yetersiz olması lastiğin janttan ayrılmasına bile yol açabilir; aman dikkat! Fazla şişirilmiş lastikler ise, yol yüzeyinin yeterli kavranamaması, lastik tabanın ortadan aşınması ve sert darbelerde kolayca lastiğin yarılmasına sebep olur.

Doğru lastik basıncı, otomobilden otomobile değişir, ayrıca yük durumuna göre de ayarlamak gerekir. Kapı içlerinde ya da depo kapağının içerisinde yer alan basınç tablosunu inceleyerek lastiklerinizi doğru basınçlara getirmeyi unutmayın!

Güvenli sürüşler&#;

Enis BÜYÜKTAŞ

Kaynak: funduszeue.info

Kaynak 2: funduszeue.info