Edebiyat Dergisi Konuları

Türk Edebiyatındaki Önemli Dergiler hangileridir?

SERVET-İ FÜNUN DERGİSİ ( - )

Dergi sayı ve 53 yıl yayımlanmıştır. Yayın hayatına başladığında Halit Ziya, Tevfik Fikret,  ve Hüseyin Cahit Yalçınlara sayfalarını açmış, son sayılarına kadar “yeni”den yana olma niteliğini korumuşmonash.pwin sahibi ve yönetmeni Ahmet İhsan Tokgöz’dür.

GENÇ KALEMLER ( - )

Ömer Seyfettin ve Ali Canip Yöntem tarafından çıkarılan dergi Millî Edebiyat Dönemi'nin sesi olmuş, ilkelerini aktarmıştır.

TÜRK YURDU ( - )

Türk Yurdu Cemiyetinin yayın organı olarak yayımlanmaya başladı. Yayımını Yusuf Akçura üstlenmiştir. Daha sonra Mehmet Emin Yurdakul ve Celal Sahir Erozan bu görevi üstlenmişlerdir. Türkçülükile alakalı yazılar ve Türkoloji araştırmaları ile yayınlar veren dergide ağırlıklı olarak Ziya Gökalp yazmıştır.

AKBABA ( - )

Haftalık siyasal mizah dergisidir. Yusuf Ziya Ortaç ile Orhan Seyfi Orhon tarafından çıkarılmıştır. Ercüment Ekrem Talu, Osman Cemal Kaygılı, Aziz Nesin gibi mizah yazarlarının yetişmesine ortam hazırlamıştır.

RESİMLİ AY ( - )

Zekeriya Sertel’in çıkardığı dergi, “gerçekçi” bir halk dergisi, bir düşünce dergisi olmak amacındadır. Bir süre “Sevimli Ay” adı altında Mehmet Rauf, Yakup Kadri, Reşat Nuri gibi tanınmış imzalarla çıkmışsa da sonradan tekrar eski adına dönerek Suat Derviş, Ercüment Behzat Lav, Sabahattin Ali gibi “toplumcu edebiyat” öncülerini kadrosuna almıştır.

MEŞALE ()

Yusuf Ziya Ortaç tarafından çıkarılmıştır. “Yedi Meşaieciier” olarak tanınan sanatçılar bu dergide toplanarak ürünlerini sergilemişlerdir.

KADRO ( - )

Derginin sahibi Yakup Kadri Karaosmanoğlu’dur. Savunulan düşüncelerle bir yayın organının gücünü aşan siyasal ve düşünsel bir etki yaratmıştır.

VARLIK ( - )

Yaşar Nabi Nayır’ın her türlü sorumluluğu üstlenmesiyle çıkmış bir dergidir. “Bir yazın okulu”, “edebiyatımızda bir köşe taşı”, Cumhuriyet kültürünün sacayaklarından biri olarak nitelendirilen dergi, günümüzde “en çok okunan kültür ve edebiyat dergisi” olma özelliğini korumaktadır.

ÇIĞIR ( - )

Peyami Safa, Kemalettin Kamu, Enis Behiç Koryürek gibi isimler bu dergide yazdılar. Dergide, edebiyatın yanı sıra tarih ve toplum bilim dallarında inceleme ve araştırma yazıları yayımlandı. Hıfzı Oğuz Bekata tarafından çıkarılmıştır.

ÜLKÜ ( )

Halkevleri tarafından Cumhuriyet ilkelerini geniş halk kitlelerine benimsetmek ve bu doğrultuda bir kültür hareketi yaratmak amacıyla yayımlanmıştır.

AĞAÇ ()

Necip Fazıl Kısakürek tarafından çıkarılmıştır. Millî idealist felsefeye bağlı görünmesine karşın, sayfalarında yeni edebiyatın değişik eğilimlerine yer veren bir dergi kimliğindedir. Fakat yine de millî sanat anlayışı hâkimdir. Ahmet Hamdi Tanpınar, Ahmet Kutsi Tecer de yazı yazanlar arasındadır.

KÜLTÜR HAFTASI (15 Ocak - 3 Haziran )

Peyami Safa ile İlhami Safa’nın yirmi bir sayı çıkardıkları bir dergidir. Dergnin çıkış amacı, bilim, sanat  ve edebiyatı, tam bir kültür karakteri ve ahlakı ile birleştirmek, sağlamlaştırmaktır. Aydın niteliğini benimsemiş her insanın zihnini kurcalayan bütün kültür meselelerinde Türk zekâsının eserlerini yansıtmaya çalışır. En önemli “mesele”nin “memleket edebiyatı” olduğuna dikkat çekilir.

YENİ EDEBİYAT ( )

Suat Derviş ve eşi Reşat Fuat Baraner’in yönetiminde çıkmış bir dergidir. Bu dergide ilk kez “toplumcu gerçekçi” edebiyat anlayışı ile estetik sorunlar üzerinde yazılar yayımlanmıştır.

ÇINARALTI ( - )

Orhan Seyfi Orhon ve Yusuf Ziya Ortaç’ın birlikte çıkardıkları “Türkçü” fikir ve sanat dergisidir. Peyami Safa, Reha Oğuz Türkkan gibi isimlere yer verilmiş, İkinci Dünya Savaşı yıllarında, Kırım Türkleri edebiyatının önemli ismi İsmail Gaspıralfnın “Dilde düşüncede, işte birlik.” kuralını ilke edinen Çınaraltı dergisinde “kültürel milliyetçilik” ülkü hâline getirilmeye çalışılmıştır.

BÜYÜK DOĞU ( - )

Sahibi Necip Fazıl Kısakürek’tir. Haftalık yayımlanan derginin, otuz sayı süren ilk evresinde “edebiyat” ağır basmış, daha sonra dergi, edebiyatı politika ile birlikte yürütmüştür. Mistik eğilimler dergide bir dünya görüşü çizgisine gelmiştir.

YAPRAK ( - )

Orhan Veli tarafından çıkarılmış hareketli ve yaygın bir dergidir. Gazete boyutunda tek yapraktan oluşan dergide sanat ve düşünce dünyasının çeşitli sorunlarını ele alan yazılar da yayımlanmıştır. Orhan Veli’nin ölümünden sonra arkadaşları, onu anmak için 1 Şubat ’de “Son Yaprak” adlı bir sayı daha çıkarmışlardır.

HİSAR ( / )

Munis Faik Ozansoy tarafından çıkarılmıştır. İlkesi, “eski şiirimizden, millî kültür ve edebiyatımız dan kopmayarak güzel ve yeni bir şiir sergilemek”tir. Hisar’ın kurucu şairlerinden Mustafa Necati Karaer, taklitçiliğe sapılmadan millî kültürümüzden güç alınmasını, bu derginin, geçmişle gelecek arasında bir köprü olmasının istendiğini belirtmiştir. Yazarların, yaşayan dili kullanmalarının gerekli olduğu, ölü kelimelerden doğan her eserin, nesilleri birbirinden ayıracağı belirtilmiştir. Dünden güç alan yenilikçi bir sanat amaçlanmış, sanatçıların “bağımsız” olmalarının gerekliliği vurgulanmıştır.

TÜRK DİLİ ( - ) 

Türk Dil Kurumunun yayını olan dergide, Türkçe üzerine inceleme ve araştırmalar, edebiyat araştırma ve eleştirileri, yayın tanıtım yazıları çıkmıştır. ’den başlayarak gençlere de açılmış, roman, günlük, anı, mektup gibi konularda özel sayılar yapılmıştır. Düzensiz olarak yayımını sürdürmektedir.

MAVİ ( )

Önce sanat tutumları, dünya görüşleri karşıt olan imzalara yer verdi. Sonra ise Garip akımına ve daha önceki sanat anlayışlarına karşı çıkan Attilâ İlhan’ın sosyal realizm ilkesine katıianiaria (Maviciler) yayınını sürdürdü.

a DERGİSİ ( - )

Edip Özyörük yönetiminde Edip Cansever, Ülkü Tamer, Hilmi Yavuz, Cemal Süreya, Fazıl Hüsnü Dağlarca’dan oluşan bir kadro ile çıktı. Çağdaş sanat akımlarına, özellikle “İkinci Yeni” şiir akımına destek oldu.

DOST ( - )

Nezihe Meriç ve Salim Şengil’in yönetiminde çıktı. Asım Bezirci, Fethi Naci gibi eleştirmenlere ve genç yeteneklere sayfalarını açtı. Soruşturmalar, özel sayılarla dikkat çekti.

YENİ DERGİ ()

Fuat Bengü (Memet Fuat) yönetiminde çıktı. Sanatımızın sorunlarına yönelik tartışma yaratacak nitelikteki yazılara yer verdi. Başka dillerde ki sanat olayları ve düşünce tartışmalarını dilimize aktardı.

DİRİLİŞ ( )

İslamın dirilişi genel konusunun işlendiği dergide Cahit Zarifoğlu ve İsmet Özel de yazı yazmışlardır.

PAPİRÜS ( )

Cemal Süreya Seber’in yönetiminde çıkmıştır. Eski ve yeni edebiyatımızı değerlendirmedeki başarısı ile eleştirilerindeki nesnellik ile dikkat çekmiştir.

TÜRK EDEBİYATI ( - ) 

Ahmet Kabaklı’nın kurduğu bir dergidir. “Yeniyi yapabilmek veya yapabileceklere ışık tutmak için geçmişe sık sık döneceklerini” ifade etmişlerdir. En çok, İnci Enginün, Cemil Meriç, Arif Nihat Asya, İlhan Geçer ve Munis Faik Ozansoy’un yazıları yayımlanmıştır.

MAVERA ( - )

Cahit Zarifoğlu, Erdem Bayazıt, Rasim Özdenören, Aleaddin Özdenören, M. Akif İnan ve Nazif Gündoğan’ın kurucuları olduğu dergi, “Bir yaşama biçimi halinde öz uygarlığımızı yeniden yürürlüğe koyma davasını güdenlerin edebiyat alanındaki buluşma yeri.” olarak nitelenir.

YAZKO EDEBİYAT ( - )

Az sayıda Sorumlu Yazarlar ve Çevirmenler Kooperatifi (YAZKO) tarafından çıkarılmıştır. Memet Fuat, ilk sayıdaki sunuş yazısında, kooperatif üyesi yazarların dünya görüşleriyle sanat anlayışlarındaki çeşitliliğin dergiye yansıyacağını, derginin giderek bir “forum” havasına bürüneceğini söylemiştir.

DERGÂH ( - )

yılında Mustafa Nihat Özön yönetiminde çıkarılmış ve 42 sayı sürmüştür. Derginin başyazılarını Yahya Kemal Beyatlı yazmış, görüşleriyle dergiye yön vermiştir. "Ulusal kaynaklara yönelinmiş, geçmiş yeniden değerlendirme düşüncesi ağır basmıştır."