Gul Cami

Download Confirmation

Please complete the form below. The information provided will be included in your download confirmation

Gül Camii, Haliç kıyısında, Fener Patrikhanesine yaklaşık m mesafede Aya Kapı civarında Yüzyıl yapımı haç planlı kilise üç kubbeli bir bazilika formundaki bir Bizans kilisesinden Yüzyılda camiye dönüştürülmüş yapının adıdır.

Gül Camii nerede? Güll Camii&#;ye nasıl gidilir?

Gül Camii tarihi

Kilise, Bizans döneminde Cibali ile Fener arasında yer alıp, Petrion olarak bilinen bölgenin en geniş semti olan Ta Dexiokratous’ta (α Δεξιοκράτους) yer almaktaydı. Gül camiden önceki yapının Aya Theodosia (Αγία Θεοδοσία) manastırı mı yoksa Hristo Euergetes (Χριστού Ευεργέτη) manastırının kilise bölümü (katholikon) olup olmadığı tartışmalıdır. Gezgin Stephen Gerlach () Gül camiden bahseden ilk yazar olup, büyüklüğüne hayran kaldığı yapının, Suriyeli III. Leo () döneminde yılında şehit edilen St. Theodosia’ya ithaf edildiğini kaydetmiştir. Bununla birlikte Gerlach’ın geldiği sırada çoktan camiye dönüştürülmüş durumda olan yapı hakkında yanlış bilgi verebileceğini iddia eden bazı araştırmacılar yapının Euergetes kilisesi, J. Pargoire ise I. Basil () döneminde inşa edilen Aya Euphemia (Αγίας Ευφημία) kilisesi olduğunu ileri sürmüştür. Söylenceye göre Osmanlı fethinin gerçekleştiği 29 Mayıs günü St. Theodosia’nın anma günü olduğu için güllerle dolu olan kilise camiye çevrilimiş ve Gül cami adını almıştır. Camiye dönüştürülen yapının Yavuz Sultan Selim döneminde () Osmanlı donanması için depo olarak kullanıldığı bilinmektedir. Yüzyılda camiyi ziyaret eden Evliya Çelebi’nin notlarından bölge halkının yapını kilise olduğu dönemdeki adını bilmediği anlaşılmaktadır. Codex Marc. gr. belgesinde kilisenin I. Alexios’un yeğeni megas doux () John Komnenos tarafından babasından miras kalan araziye bir kilise inşa ettiği ve komşu Euergetes manastırını restore ettirdiği yazmaktadır. Bazı yazarlar ise yapının MS 8 veya 9. Yüzyıllarda St. Theodosia’nın ölümünden sonra onuruna inşa edilmiş daha eski bir kilisenin yıkıntısı üzerine Yüzyıl başlarında yapıldığını iddia etmektedir.

KAYNAKÇA

Aran, B., “The Church of Saint Theodosia and the Monastery of Christ Euergetes”, Jahrbuch der Österreichischen Byzantinistik 28 (), s. ,

Brunov, N., “Die Gül – Djami von Konstantinopel”, Byzantinische Zeitschrift 30 (), s. 55;

Müller-Wiener, W., Bildlexikon zur Topographie Istanbuls, Byzantion &#; Konstantinupolis &#; Istanbul. Tübingen, s.

Pargoire, J., “Constantinople: L’Église Saint-Théodosie”, Échos d&#;Orient 9 (), s.

Schäfer, H., Die Gül Camii in Istanbul, Istanbuler Mitteilungen, Beiheft 7. Tübingen, s.

Van Millingen, A., Byzantine Churches in Constantinople, Their History and Architecture. Londra, , (Yeniden basım) Variorum s.