Benzer belgeler
YÖNT İŞLETMEYE GİRİŞ I İŞLETME BİRİMİ VE İŞLETMEYİ TANIYALIM YONT İŞLETMEYE GİRİŞ I 1 İŞLETME VE İLİŞKİLİ KAVRAMLAR ÖRGÜT KAVRAMI: Örgüt bir grup insanın faaliyetlerini bilinçli bir şekilde, ortak
DetaylıMedya Ekonomisi Kavram ve Gelişimi Ünite 1 Medya ve İletişim Önlisans Programı MEDYA EKONOMİSİ VE İŞLETMECİLİĞİ Yrd. Doç. Dr. Nurhayat YOLOĞLU 1 Ünite 1 MEDYA EKONOMİSİ KAVRAM VE GELİŞİMİ Yrd. Doç. Dr.
Detaylı5. Hafta İşletmenin Tanımı İşletme, üretim faktörlerini planlı ve sistematik bir biçimde bir araya getirerek mal ya da hizmet üretmek amacı güden üretim birimine denir. İşletmelerin temel özellikleri ve
DetaylıYasin ÇOBAN İŞLETME İKTİSADI İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ VII BİRİNCİ BÖLÜM İŞLETME İKTİSADI 1. İŞLETME İKTİSADININ TANIMI 1 2. İŞLETME İKTİSADININ TARİHİ 1 3. İŞLETME İKTİSADININ KONUSU 1 4. İŞLETME
DetaylıF. Ders Tanıtım Formu Dersin Adı Öğretim Dili Akdeniz Üniversitesi Büyüme Teorileri Türkçe Dersin Verildiği Düzey Ön Lisans ( ) Lisans ( X) Yüksek Lisans( ) Doktora( ) Eğitim Öğretim Sistemi Örgün Öğretim
Detaylı1. İŞLETMELERDE KAYNAK BULMANIN ÖNEM NEMİ VE KAYNAK SAĞLAMA SİSTEM STEMİ OLARAK FİNANSMAN İşletmelerde Kaynak Bulmanın Önemi ve Likidite Kavramı Bütün işletmeler amaçlarını gerçekleştirmek için temel
DetaylıDers Notu - 1 İletişim İşletmeye Giriş Dersi [email protected] [email protected] funduszeue.info Yrd. Doç. Dr. M. Volkan TÜRKER M.Ü. İşletme Fakültesi İşletme Bölümü M. Volkan Turker vturker
DetaylıVİZYON BELGESİ (TASLAK) Türkiye Stratejik Lokomotif Sektörler MESLEKİ EĞİTİM, SANAYİ VE YÜKSEK TEKNOLOJİ Millet Hafızası ve Devlet Aklının bize bıraktığı miras ve tarihî misyon, İstanbul un Fethinin
DetaylıTANIM Kıt kaynakların insan ihtiyaçlarını en iyi karşılayacak şekilde kullanılması, sınırsız insan ihtiyaçlarından kıt kaynaklarla karşılanacak olanların belirlenmesi, ihtiyaçları karşılayacak mal ve hizmetlerin
DetaylıGENEL EKONOMİ DERS NOTLARI 1. BÖLÜM Öğr. Gör. Hakan ERYÜZLÜ İktisadın cevap bulmaya çalıştığı temel amaçlarını aşağıdaki sorular ile özetleyebiliriz; Hangi mallar/hizmetler ne miktarda üretilmelidir? Hangi
Detaylıfunduszeue.info KURUMSAL KİMLİĞİMİZ Firmamız yılında Öztürk Makina adıyla kurulmuş olup bu tarihten itibaren çeşitli sektörlerdeki firmaların ihtyaçları doğrultusun da sac parçaların Cnc Panç
DetaylıSAY MİKRO İKTİSAT YRD. DOÇ. DR. EMRE ATILGAN 1 Ders Planı Kıtlık, Tercih ve Piyasa Sistemi Arz Talep Analizi Tüketici Dengesi Üretici Dengesi Maliyet Teorisi Piyasalar Tam Rekabet Piyasası Tekel Piyasası
DetaylıÜNİTE - 1 İŞLETMENİN TEMEL KAVRAMLARI 1-İşletmenin Temel Kavramları 2-İşletmenin Amaçları 3-Teşebbüs (girişim) 4-Yönetici Kavramı ve Yöneticinin Nitelikleri 5-Toplam Kalite Yönetimi Bu üniteye neden çalışmalıyız.!
DetaylıEğitimin Ekonomik Temelleri Ekonomi, doğadaki kıt kaynakların en verimli biçimde kullanılması artırılması inceleyen bir bilim dalıdır. İnsanlar var oluşlarının itibaren doğadaki kaynakları kullanarak yaşamlarını
DetaylıGİRİŞİMCİLİK Ders 04 funduszeue.info funduszeue.info / 1 Hiç kimse başarı merdivenine elleri cebinde çıkmamıştır. funduszeue.info funduszeue.info / 2 İş Planı Kavramı ve Öğeleri Eğitimi funduszeue.info
DetaylıGİRİŞİM SERMAYESİ YATIRIM ORTAKLIĞI SİSTEMİ Genellikle profesyoneller tarafından oluşturulan Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı sistemi genç, dinamik, hızlı büyüme ve yüksek karlılık potansiyeli olan
DetaylıISO KYS nedir, ne yapılacaktır? 1 Giriş Kurumumuz ISO Standardı na uyum sağlanması, Ülkeler arası sınırların ortadan kalkmakta olduğu günümüz dünyasında eğitimde rekabet gücümüzün artmasını
DetaylıYÖNT İŞLETMEYE GİRİŞ I YONT İŞLETMEYE GİRİŞ I 1 İşletmeleri gruplandırırken genellikle 6 farklı ölçüt kullanılmaktadır. Bu ölçütler aşağıdaki şekilde sıralanabilir: 1. Üretilen mal ve hizmet çeşidine
Detaylıİlişkili Taraf Açıklamaları A. Grup un, ortakları, ortakları üzerinden dolaylı sermaye, yönetim ve iş ilişkisi içerisinde bulunduğu belli başlı şirketlerle ve kilit personeliyle olan ve
Detaylı0 BÖLÜM 1 İŞLETME YÖNETİMİNE İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR: YÖNETİM: Yönetim nedir sorusuna kitaplarda çeşitli tanımlar verilmiştir. Yönetim Sanatların en eskisi, bilimlerin en yenisi olarak tanımlanmıştır.
DetaylıTürkeli Devlet Hastanesi 1 YÖNETİM Ticari Faaliyetler Muhasebe Faaliyetleri Teknik Faaliyetler Emniyet Faaliyetleri Finansal Faaliyetler Yönetim Faaliyetleri Planlama Organizasyon Yöneltme Koordinasyon
DetaylıFırsat Maliyeti Ayşe Güler Şubat Ekonomi İnsanların ve toplumların para kullanarak ya da kullanmadan, zaman içinde çeşitli mallar üretmek ve bunları bugün ve gelecekte tüketmek üzere, toplumdaki bireyler
Detaylıİlişkili Taraf Açıklamaları A. Holding in, ortakları, ortakları üzerinden dolaylı sermaye, yönetim ve iş ilişkisi içerisinde bulunduğu belli başlı şirketlerle ve kilit personeliyle olan ve
Detaylı, insanların fiziksel ve fizyolojik arzu ve istekleri olarak ifade edilmektedir. , tatmin edilmediği zaman ızdırap, elem, tatmin edildiği takdirde de haz veren bir duygudur. 3. Talep, insanların
Detaylıİlişkili Taraf Açıklamaları A. Holding in, ortakları, ortakları üzerinden dolaylı sermaye, yönetim ve iş ilişkisi içerisinde bulunduğu belli başlı şirketlerle ve kilit personeliyle olan
DetaylıORMANCILIK YÖNETİM BİLGİSİ EŞGÜDÜM PLANLAMA ÖRGÜTLEME YÜRÜTME DENETİM ORMANCILIK YÖNETİM BİLGİSİ funduszeue.infoürk GÜMÜŞ AKADEMİK AŞAMALAR KTÜ Orman Fakültesi Orman Mühendisliği Bölümü A.Ü. İktisat
DetaylıBİRİNCİ KISIM İŞLETME İLE İLİŞKİLİ KONULAR BİRİNCİ BÖLÜM: İŞLETME BİLİMİ VE İŞLETMEYİ TANIYALIM 1.İŞLETME ve İLİŞKİLİ KAVRAMLAR TEMEL İŞLETMECİLİĞE GİRİŞ Örgüt Kavramı İşletme Kavramı ve İşletmenin
Detaylı4. Ünite ÜRETTİKLERİMİZ Ekonomi: İnsanların geçimlerini sürdürmek için yaptıkları her türlü üretim, dağıtım, pazarlama ve tüketim faaliyetlerinin ilke ve yöntemlerini inceleyen bilim dalına ekonomi denir.
DetaylıİÇİNDEKİLER ÖNSÖZ III Bölüm 1 İKTİSAT İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR 13 İktisadın Konusu ve Kapsamı 14 İktisadın Bölümleri 15 Mikro ve Makro İktisat 15 Pozitif İktisat ve Normatif İktisat
DetaylıSANAYİ Sanayi kentin yapısını birincil ölçüde değiştiren, işgücü ve hizmet yaratan tarımsal üretimden farklı bir üretim organizasyon, ulusal ve uluslar arası ekonominin buluştuğu bir güç olarak tanımlanabilir
DetaylıEK : DIŞSAL TASARRUFLAR ( EKONOMİLER ) Genel denge teorisinin sonuçlarının yatırım kararlarında uygulanamamasının iki temel nedeni şunlardır: 1) Genel denge teorisinin tam bölünebilirlik varsayımı her
DetaylıKAPASİTE KAVRAMI ve KAPASİTE ÇEŞİTLERİ Bir işletme için kapasite değerlemesinin önemi büyüktür. Daha başlangıçta kurulacak işletmenin üretim kapasitesinin çok iyi hesaplanması gerekir ve elde edilen verilere
DetaylıGeçen haftanın ödevi Girişimci Kimdir? Temel üretim faktörlerinin bir araya getirilmesi Kişilerin veya örgütlerin istek ve ihtiyaçlarını karşılayacak mal ve hizmet üretiminde bulunmak üzere, üretim araçlarını
DetaylıKOSGEB DESTEKLERİ (/YENİ DESTEKLER) funduszeue.info PROJE DESTEK PROGRAMI İşletmelere özgü sorunların işletmeler tarafından projelendirildiği ve projelendirilen maliyetlerin desteklenebildiği bir programa ihtiyaç
DetaylıDR. Caner Ekizceleroğlu Ticaret Üretilen mal ve hizmetlerin belirli bir ücret karşılığı son kullanıcılara ulaştırılmasını sağlayan alım satım faaliyetlerinin tümü olarak tanımlayabiliriz. Dış Ticaret BİR
DetaylıYÖNT İŞLETMEYE GİRİŞ I 1 İşletme kurma fikriyle birlikte başlayıp, işletmenin kesin olarak kuruluşunun tamamlanmasına kadar sürdürülen çalışma ve araştırmalara işletmelerin kuruluş çalışmaları denmektedir.
DetaylıSAY MİKRO İKTİSAT Piyasa Dengesi YRD. DOÇ. DR. EMRE ATILGAN SAY MİKRO İKTİSAT - YRD. DOÇ. DR. EMRE ATILGAN 1 PİYASA DENGESİ Bu bölümde piyasa kavramı, piyasa türleri ve piyasa mekanizmasının işleyişi
DetaylıKpss Vergi Hukuku Ders Notları
İlgili Kategoriler Hukuk Ders Notları İşletme Ders Notları
Devamı
Kpss Vergi Hukuku Ders Notları
İlgili Kategoriler Hukuk Ders Notları İşletme Ders Notları
Devamı
Kpss Ticari İşletme Hukuku Ders Notları
İlgili Kategoriler İşletme Ders Notları
Devamı
Kpss Ticaret Hukukunda Önemli Süreler Ders Notları
İlgili Kategoriler İşletme Ders Notları
Devamı
Kpss Hukuk-İktisat-Maliye-Muhasebe-İşletme Çıkmış Soruları
İlgili Kategoriler Hukuk Ders Notları İktisat Ders Notları İşletme Ders Notları Muhasebe Ders Notları
Devamı
Kpss Aöf İşletme İktisadı Kısa Notlar
İlgili Kategoriler Anadolu AÖF İşletme Ders Notları
Devamı
İşletme Bilimine Giriş Ders Notu
İlgili Kategoriler İşletme Ders Notları
Devamı
Maliyet Yönetimi Dersi Özeti
MALİYET YÖNETİMİ DERSİ ÖZETİ İşletmelerde yönetim kavramı ile sonradan maliyet karşılaştırmalarına dayanan maliyet kontrolükavramı aşılarak, maliyetlerin etkilenmesi bir başka deyişle maliyet yönetimi noktasına ulaşılmıştır. Maliyet yönetimi kavramı özellikle 90lı yıllardan bu yana literatürde ve uygulamada yaygın olarak kullanılmaya başlanmış olup, henüz ortak ve net bir tanımı mevcut değildir. Bu konu ile ilgili çeşitli görüşler mevcuttur.
Devamı
Çalışma Ekonomisine Giriş ve Temel Kavramlar Özet
Emek piyasalarını diğer piyasalardan ayıran özellikler nelerdir? Emek piyasasını mal ve diğer piyasalardan ayıran belki de en önemli özellik, emeğin istihdamının çalışan ve çalıştıran arasında kişisel bir ilişkiyi ifade etmesidir. Emek piyasası hakkında genellikle hem işveren hem de işçi bakımından bir bilgi eksikliği söz konusudur. Emek piyasasına arz edilen emek büyük ölçüde heterojenlik gösterir. Tek
Devamı
Uluslararası lojistik ve taşımacılık ders notu
ULUSLARARASI LOJİSTİK VE TAŞIMACILIK HİZMET TEDARİK ZİNCİRLERİ HİZMET EKONOMİSİNE GEÇİŞ Günümüzde hizmet sektörünün önemi giderek artmaktadır. Hizmet endüstrileri bir yandan istihdama, diğer yandan GSMHya yaptıkları katkılar yoluyla Batı ekonomilerinin hakim bir özelliği haline gelmiştir. Bu önemi artıran diğer bir unsur, imalat sanayiinin gittikçe artan ölçüde hizmet işletmelerine bağlı hale gelişidir. Günümüzde, imalat sanayii şirketlerinin rekabet
Devamı
Sermaye piyasası kanunu ve sermaye piyasası ders notu
İlgili Kategoriler İşletme Ders Notları
Devamı
İşletme iktisadı kapsamlı ders notu
işletme iktisadı TEMEL KAVRAMLAR Üretim ve Üretim Faktörleri İnsanın birincil ve ikincil ihtiyaçlarını karşılayabilecek çok sayıda mal ve hizmetler vardır. Bunlardan ancak çok küçük bir kısmı doğada veya çevrede hazır bir biçimde bulunur. İhtiyaçları giderebilen mal ve hizmetlerin hemen hemen tümü, insan emeği (işgücü) ve sermaye gibi faktörlerin doğal kaynaklara, (doğa, hammadde) uygulanması sonucu elde
Devamı
Türkiyede inşaat hizmetleri
İnşaat Hizmetleri: İnsanoğlu yaratılışından bugüne değin yaşamını sürdürebilmek için güvenli bir barınağa ihtiyaç duymuştur. Günümüzde tek katlı yapılardan gökdelenlere kadar bina yapıları, barajlardan otoyollara, fabrikalardan asma köprülere kadar değişik amaçlara hizmet eden yapılar modern yapı teknolojisi kullanılarak inşa edilmektedir. İnsanların can ve mal güvenliği için yapıların kaliteli olma mecburiyeti vardır. Ülkemizin deprem kuşağında olması bu konuyu
Devamı
Reklam hizmetleri, reklamın amaçları ve reklam yolları
Reklam Hizmetleri: Günümüzde herkes giderek artan bir biçimde reklâmlarla karşı karşıya kalmaktadır. Reklam, okuduğumuz gazete ve dergilerin sayfalarında, çeşitli eğlence programlarıyla radyo ve televizyonda, duvar afişleri ve ilanlarla yollarda, yer ve zamanı belli olmayan bir biçimde karşımıza çıkmaktadır. Reklam bir kişinin veya grubun karşı bir kişi veya gruba mesajlarını ulaştırma yöntemlerinden bir tanesidir. Başka bir değişle,
Devamı
KPSS İşletme notları-Finansal yönetim
Finansal Yönetim Reel faiz ve basit faiz ile ilgili olarak; Basit faiz negatif olamaz. Çünkü borç veren belli bir faiz oranından parasını kullandırmak isteyecektir. Anaparayı geri isteyecektir. Kendisinin 15 katı faiz getirebilmesi için bir mevduat bankaya Yıllık % faizden 4 yıl bileşik faizle yatırılmalıdır. Bileşik faizin basit faizden büyük olması için dönem
Devamı
KPSS İşletme notları-Pazarlama yönetimi
Pazarlama Yönetimi Pazarlama faaliyetinin unsurları: Fiyatlandırma, Tutundurma, Dağıtım, Tasarım Pazarlama anlayışının temel unsurları: Tüketicilerin istek ve ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik bir anlayış söz konusudur, Mal ve hizmet üretmek yerine tüketici istek ve arzularını karşılamak önceliklidir, Pazarlama departmanı diğer bölümlerle koordine içinde olmalıdır, Amaç uzun vadede kar elde etmektir Pazarlamanın satış anlayışı ile pazarlama
Devamı
KPSS İşletme notları-Üretim yönetimi
ÜRETİM YÖNETİMİ Üretim yönetiminin amaçları: Tüketici isteklerini fiyat, zaman, mekan, miktar ve kalite açısından en iyi şekilde karşılamak, Ürün stoklarını minimum düzeyde tutmak, Maliyetleri minimize etmek Üretim yönetiminin fonksiyonları: Ön planlama, Planlama, Kontrol Ön planlama aşamasında yer alan faaliyetler: Tüketici araştırması ve satış tahminleri, Ürün dizaynı ve ürün yerleştirme, Tesis yatırım politikalarının
Devamı
KPSS İşletme notları-Temel kavramlar ve İşletme yönetimi
Temel Kavramlar Her türlü iktisadi faaliyetlerin kişilerin serbest teşebbüsüne ve kişiler arasındaki serbest sözleşmelere bırakıldığı, üretim, tüketim, bölüşüm kararlarının devlet müdahalesi olmadan üretici ve tüketici arasında arz ve talebe göre belirlendiği ekonomik sisteme Serbest piyasa ekonomisi adı verilir. Özel girişimin temel unsurları: Özel mülkiyet hakkı, Seçme hakkı, Serbest rekabet, Kar elde etme hakkı
Devamı
Tüketici davranışının pazarlamadaki önemi ders notları
TÜKETİCİ DAVRANIŞININ PAZARLAMADAKİ ÖNEMİ En geniş anlamı ile tüketici davranışı pazar yerinde tüketicinin davranışım inceleyen, bu davranışın nedenlerini araştıran uygulamalı bir bilim dalıdır. Tüketici davranış-ları incelenerek cevaplanmaya çalışılan sorular aşağıdaki başlıklar altinda toplanılabilir: -Pazarımızı oluşturan tüketiciler kimlerdir? -Ne satın alırlar -Ne zaman satın alırlar? Satın alma kimlerle ilgilidir? Yukarıda verilen bu soruların cevapları-nı ancak tüketici davranışlarını
Devamı
Bütünleşik pazarlama iletişimi ders notları
İlgili Kategoriler İşletme Ders Notları
Devamı
Kurumsal iletişim ve sponsorluk ders notları
KURUMSAL İLETİŞİM VE SPONSORLUK Kurumların en temel gereksinimi varlıklarını hissettirmektir. Bu tür bir arayışın sonucu olan kurumsal iletişimin güven ve saygınlık oluşturma çabası içinde değerlendirilen özünde karşılıklı fayda ilkesine dayanan sponsorluk görünür, duyulur dolayısı ile bilinir olma çabasının bir ürünü olarak spor, gezi, sanat gibi toplumsal ve kültürel etkinliklerin kurumsal olanaklar ölçüsünde desteklenmesi ya da
Devamı
Kurumsal pazarlama ve satış tutundurma ders notları
KURUMSAL PAZARLAMA VE SATIŞ TUTUNDURMA Küreselleşen dünyada ekonomik, sosyal, siyasal, hukuki, teknolojik vb. pek çok boyutta yaşanan değişim ve gelişmeler kurumları pazarlama anlayışında yeni arayışlara yönlendirirken, literatürde pek çok kavramın içeriği ve kapsamı da değişmiştir. Değişen rekabet koşulları içinde pazarlamanın önemi büyük ölçüde artmış ve bugün kurumların pazarlama bilgi ve tekniklerine olan ihtiyacının maksimum düzeye
Devamı
Kurumsal reklamcılık ders notları
KURUMSAL İLETİŞİM YÖNETİMİ KURUMSAL REKLAMCILIK Kurumsal reklam, teknik olarak reklam disiplini ancak kavramsal olarak halkla ilişkiler disiplini ile ilişkili bir uygulamadır. İşletmenin kurumsal boyutlu iletişim çabalarını kuşatan kurumsal iletişimin alt başlığı olarak da incelenebilecek kurumsal reklam, pazarlama iletişimi amaçlarına hizmet eden yönleri de olduğundan halkla ilişkilerin alt disiplini olarak incelenecektir. Kurumsal reklam işletmelerin ihtiyacına göre
Devamı
İşletme ve İşletme Yönetimi Dersi Notu
İlgili Kategoriler İşletme Ders Notları
Devamı
işletme iktisadı ders notları, iktisat ders notları, işletme ders notları
İlgili Kategoriler İşletme Ders Notları
Devamı
İşletme İktisadı Ders Notları
İlgili Kategoriler İşletme Ders Notları
Devamı
İşletme İktisadı Ders Notları
İlgili Kategoriler İşletme Ders Notları
Devamı
Temel Kavramlar
Her türlü iktisadi faaliyetlerin kişilerin serbest teşebbüsüne ve kişiler arasındaki serbest sözleşmelere bırakıldığı, üretim, tüketim, bölüşüm kararlarının devlet müdahalesi olmadan üretici ve tüketici arasında arz ve talebe göre belirlendiği ekonomik sisteme Serbest piyasa ekonomisi adı verilir.
Özel girişimin temel unsurları: Özel mülkiyet hakkı, Seçme hakkı, Serbest rekabet, Kar elde etme hakkı
Başlıca iktisadi faaliyetlerin devlet tarafından yürütüldüğü, üretim araçlarının devletin kontrolünde olduğu, yatırım, üretim ve tüketimin merkezi planlama ile yürütüldüğü ekonomik sisteme Planlı ekonomik sistem adı verilir.
Girişimciyi yöneticiden ayıran en temel özellik ortaya çıkacak her türlü riski üstlenmektir.
Başka bir malı üretmek, işletme kurmak ve yeniden alıp-satmak amacıyla mal ve hizmetleri alan kişi ya da kurumlara endüstriyel tüketici denir.
Talebin oluşması için gerekli koşullar: Bir mala ya da hizmete duyulan istek ve ihtiyaç, Satın alma gücü, Satın alma isteği
Üretimi için hiçbir çaba harcanmayan ya da örgütlenme gerektirmeyen doğada hazır olarak bulunan mallara Serbest mallar denir.
Ekonomik mallar tüketim amaçlı kullanılmaz.
Ekonomik faaliyetler sonucu üretilen mal ve hizmetlerin insan ihtiyaçlarını tatmin özelliğine Fayda denir.
İşletmenin sürekliliğini sağlamak işletmenin genel amaçlarından biridir.
İşletmelerin yakın çevre unsurları: İşletme sahipleri, Tüketiciler, Yöneticiler, Tedarikçiler
Ön proje çalışmaları kapsamında yapılan araştırmalar arasında etik araştırmalar ve ticari araştırmalar yer almaz.
Kuruluş karar sürecinde yatırım kararı alındıktan sonra fizibilite etüdü kapsamında projenin somutlaştırıldığı ve her türlü ayrıntının belirlendiği aşama Kesin projedir.
Talep tahmininin yapılması fizibilite etüdünde ekonomik araştırmalar kapsamında ele alınan bir konudur.
Kuruluş yeri seçiminde kullanılabilecek modern teknikler: Ulaştırma modeli, Dinamik programlama, Karşılaştırmalı yöntemler, Simülasyon
İşletmenin mevcut yapısıyla belli bir dönemde gerçekleşen üretim kapasitesi fiili kapasitedr
İşletmede belli bir dönemde “kullanılan kapasite” pratik kapasitesinin altında ise ortaya çıkan kapasite atıl kapasitedir.
İşletmenin genellikle kendi sağladığı iç ve dış finansman olanaklarını kullanarak büyümesine İç büyüme denir.
İşletmeler arasında karşılıklı güvene dayanan, yasal açıdan bağlayıcı olmayan, belli amaçların gerçekleşmesine yönelik yazılı ya da sözlü anlaşmalara Centilmenlik anlaşmaları adı verilir.
Satış fiyatının indirilme oranına göre satış miktarındaki artış oranı daha yüksek ise işletmenin satış geliri artar. Bu durumda marjinal satış geliri pozitif değerler alır. Böyle bir işletmenin fiyat esnekliği birim ile sonsuz esneklik arasında değer alır.
Önceden belirlenmiş olan standart üretim miktarının gerçek (fiili) üretim miktarına oranına Verimlilik denir.
Belli bir dönemde elde edilen karın, aynı dönemde işletmede kullanılan sermayeye oranına Karlılık denir.
Kaynakların iyi kullanılmasına karşılık hedeflerine ulaşılmadığı tespit edilen bir işletmenin etkililik düzeyi düşük, etkenlik düzeyi yüksektir.
İşletmelerin varlık nedenini açıklayan ve kendilerini nasıl bir işletme olarak gördüklerini tanımlayan kavram Misyondur.
Büyük miktarda sermaye ve uzmanlık gücü isteyen projelerin gerçekleştirilmesi amacıyla iki ya da daha çok işletmenin, proje süresince hukuki bağımsızlıklarını devam ettirerek bir araya gelmeleri ve proje sonunda bağımsız olarak iş yaşamına devam etmesi şeklinde görülen birleşmelere Konsorsiyum denir.
İki ya da daha fazla işletmenin hukuki bağımsızlıklarını yitirmeden ekonomik ve finansal bakımdan tek yönetim altında birleşerek maliyetleri düşümek, teknik, üretim, pazarlama ve örgütlenme gibi konularda birbirlerini tamamlamak amacıyla yaptıkları dikey işbirliklerine Kartel adı verilir.
İş değerleme yöntemleri: Sıralama yöntemi, Sınıflama yöntemi, Puan yöntemi, Faktör karşılaştırma yöntemi
Kişilerin; başarıyı kendilerinden, başarısızlığı ise başkalarından bilme yanılgısına Öze yontan taraflılık adı verilir.
İki veya daha fazla işletmenin, kendi faaliyetlerine devam ederken bir yandan da belirli bir iş alanında süreli veya süresiz olarak kaynaklarını ve faaliyetlerini birleştirip sermaye katılımı yoluyla yeni bir kimlik altında işletme kurmalarına Ortak girişim adı verilir.
Duraklamalar sonucu ortaya çıkan kapasiteye Esnek kapasite denir.
Mamulün üretiminin, dış pazarda yerel bir üreticiye yaptırıldığı strateji Sözleşmeli üretimdir
İŞLETME YÖNETİMİ
Organizasyon içinde çalışanların belirli bir hedefi gerçekleştirmek üzere kendi arzularıyla davranmalarına Motivasyon denir.
Örgüt içinde insanların doğasına ilişkin olarak çalışanları melek-şeytan, çalışkan-tembel, ileri görüşlü-dar görüşlü, sorumluluk sahibi-sorumsuz, siyah ve beyaz şeklinde değerlendiren yaklaşım X-Y Teorisidir.
İşletmelerde çalışanların düşük üretim düzeylerini yukarıya çekmek ve bu sayede işletme ve çalışanların kazançlarını arttırmaya dayanan ücret sistemine Değişken parça başı ücret sistemi adı verilir.
Ana (kök) ücret sistemleri: Değişken parça başı ücret sistemi, Grup parça başı ücret sistemi, Gantt ücret sistemi, Emerson ücret sistemi
Özendirici ücret sistemleri: Halsey ücret sistemi, Rowan ücret sistemi, Emerson ücret sistemi, Değişken parça başı ücret sistemi
İşi yapanlar ile işin nasıl ve ne şekilde yapılacağını planlayanlar arasında bir ayrıma giderek fonksiyonel formenlik fikrini ortaya kişi Taylor’dur.
Bilimsel Yönetim Yaklaşımının ana ilkeleri: Yüksek çıktı elde etme, Koordinasyon sağlama, Bilimsel Yöntem ve Teknikler kullanma, Yüksek verim için çalışanların eğitilmesi
Bürokratik organizasyon yapısının özellikleri: Fonksiyonel uzmanlaşmaya dayalı işbölümü, Açık bir şekilde belirlenmiş bir yapı, Örgüt içinde kişisel olmayan ilişkiler, Yeteneğe dayalı bir personel seçim ve terfi sistemi
Açık bir sistem olarak örgütü ortak özellikleri: Enerji alma, Enerjiyi işleme, Çıktı, Feedback
Uzmanlaşma ya da iş basitleştirmenin sağlayacağı yararlar: İşçiler ustalıklarını yalnızca bir alanda yoğunlaştıracakları için verimlilik artar, Karmaşık işlerin başarılması kolaylaşır, İşçilerin seçilme ve eğitim süreci kısalır, İşçiler belli bir alanda uzmanlaşacakları için kendilerinden daha etkili bir şekilde yararlanılabilir
İşlevsel benzerlik ilkesinin kullanım derecesini arttıran etmenler: Personelin nitelikli olması, İşlevlerin birbirine benzerliği, Denetim yapma isteği, Güdüleme yapma isteği
Eşgüdümlemede karşılaşılan sorunlar: Örgütün büyüklüğü ve karmaşıklığı, Zayıf ve güçsüz liderlik, Yönetim-danışman çatışması, Değişime direnç gösterme
Etkili bir eşgüdümlemenin sağlanabilmesi için gerekli koşullar: Yetki ve sorumlulukları açığa kavuşturma, Liderlik becerilerini kullanma, Eşgüdüm sonuçlarını değerlendirme, Etkili bir iletişimi kolaylaştırma
Örgütte benzer nitelikteki işlerin bir araya getirilmesi sonucu oluşan departmanların, organizasyon içinde ayrı ayrı bölümlendirilmesi sonucu ortaya çıkan bölümlere ayırma tipine İşlevlere göre bölümlere ayırma denir.
İşlevlere göre bölümlendirmenin yararları: Uzmanlaşmayı kolaylaştırır, Benzer işlerin bir araya getirilerek yapılmasına yardımcı olur, Yöneticilerin işini kolaylaştırır, Kolay denetim
İşlevlere göre bölümlendirme yönteminin örgüt büyüdükçe ortaya çıkan sakıncaları: Merkezden yönetim sorunu artar, Kontrol güçleşir, Eşgüdüm zorlaşır, Karar vermede gecikmeler yaşanır
Yetki devrini arttıran unsurlar: Örgütün büyüklüğü, Örgütün karmaşıklığı, Mevcut personelin yetki devrine yatkınlığı, Coğrafi yayılma
Denetim alanının daraltılmasınaÇalışanların yeterli tecrübe ve uzmanlıklarının olmaması, Kullanılan teknolojinin karmaşıklığı, İşlerin birbiriyle ilişkili olması, Örgütün karmaşıklığı sebep olur.
Matriks tipi bir örgütlenmenin sonucunda ortaya çıkacak sonuçlar: Kaynakların verimli kullanımı, Değişim ve belirsizlik koşullarında esneklik elde etme, Teknik kusursuzluk, Çalışanların güdülenmesi
Doğan (biçimsel olmayan) örgütün sağlayacağı yararlar: Biçimsel yapıdaki eksikliklerin giderilmesine katkı sağlar, Biçimsel örgüt ilkelerinden sapmaları gidermeyi sağlar, Örgüt içi iletişimin gelişmesine sebep olur, Çalışanlara duygusal yönden destek sağlar
“Cezalandırılan davranış tekrarlanmaz” anlayışı Sonuçsal şartlandırma yaklaşımı motivasyon teorisi kapsamında ele alınır.
Bir iş o işi yapan için anlam taşımadığında, işi yapanın aynı düzeyde ve benzer becerileri gerektiren bir işe verilmesine İş değiştirme adı verilir.
Bir işin içeriğinin ve o işe ilişkin sorumluluk düzeyinin, o işi yapan personelin motive olmasını sağlayacak bir biçimde değiştirildiği iş tasarım yöntemi İş zenginleştirmedir.
İş özellikleri modelinin unsurları: Geri bildirim, Bağımsızlık, Görev kimliği, Görevin önemi
Japon tipi örgüt modelinin unsurları: Yaşam boyu istihdam, Kollektif sorumluluk, İşçiye insan olarak bakan bütüncül görüş, Üstü örtülü kontrol mekanizmaları
Amerikan tipi örgüt modelinin unsurları: Kısa süreli istihdam, Bireysel karar verme, Açık kontrol mekanizmaları, Uzmanlaşmış kariyer, Bireysel sorumluluk
7-S Modelinin unsurları: Stil, Strateji, Beceri, Sistemler, Personel, Yapı, Shared Values
Davranışsal liderlik kuramları: Likert Kuramı, Yönetsel Diyagram Modeli, Ohio Eyalet Üniversite Modeli, Michigan Üniversitesi Önderlik Çalışmaları
Durumsal önderlik teorisi kapsamında ele alınan modeller: Etkin Önderlik Modeli, Amaç-Yol Teorisi, Önderlik Doğrusu (Şeridi) Kuramı, Üç Boyutlu Önderlik Modeli
Etkili önderlik koşulları: Önder öncülük yapmalıdır, Önder bütün durumu göz önünde tutmalıdır, Önder emir verirken mevcut kanallardan yararlanmalıdır, Önder uyulmayacak emirler vermemelidir
Örgüt içinde yürütülen kontrol sürecinin temel aşamaları: Amaç, plan ve politikaların ışığında, standartların belirlenmesi, Yapılan faaliyetlerin değerlendirilmesi, Mevcut faaliyetlerin sonuçlarının önceden belirlenen standartlarla karşılaştırılması, Düzeltme kararı verme
Etkili bir kontrol sistemi için gerekli koşullar: Örgütsel yapıya uygunluk, Düzeltici eylem gösterme, Esneklik, Duruma uygunluk
Klasik yönetim anlayışının özellikleri: Emir-komutaya dayalı yönetim, Ödül-cezaya dayalı motivasyon, Kabul edilebilir hata düzeyi, Katı liderlik anlayışı
Sistem yaklaşımı alt sistemler arası etkileşimi savunur.
Aşağıdan yukarıya iletişimi etkileyen engeller: Örgütün büyüklüğü, Amirin davranışı, Astın statüsü, Her kademede bilgilerin değişikliğe uğraması
İletişimi etkileyen teknik engeller: Zamanlama, Aşırı bilgi yükleme, Gürültü
İletişimde karşılaşılan psikolojik güçlükler: Süzgeçleme, Duymak istediklerini duyma, Güven ve açıklık, Kıskançlık
Etkili bir iletişim gerekli yöntemler: Geri bildirimde bulunma, Etkili dinleme, Alıcının dünyasına karşı duyarlılık, Sözlü anlatımın yanında eylemle açıklama
Yöneticilerin zamanı etkili bir şekilde kullanma yolları: Kişinin kendini yönetmeyi bilmesi, Önceliklerin belirlenmesi, Kesintilerin ortadan kaldırılması, İşe yoğunlaşma
Stres yaratabilecek örgütsel etmenler: Görev gerekleri, Rol gerekleri, Örgütsel yapı, Kişiler arası ilişkiler
Bireysel stres kontrol yöntemleri: Zamanı etkili kullanma, Spor Yapma, Gevşeme, Sosyal destek sağlama
Stresi kontrol altına almak için başvurulan örgütsel yaklaşımlar: İşe alma ve yerleştirme uygulamaları, Görevlerin yeniden düzenlenmesi, Örgütsel iletişimi sağlama, Çalışma koşullarının iyileştirilmesi
Bir seçeneği tercih etmede kişinin ya da topluluğun zorlukla karşılaşması ve bunun sonucu olarak karar verme yetisinin kaybolmasına Çatışma denir.
Bir örgütte çatışmaya sebep olan etkenler: Amaç farklılıkları, Algısal farklılıklar, Komuta-Kurmay ilişkileri, Aynı kaynağa bağımlı olma
Örgütsel çatışmanın kontrol edilmesinde Kaçınmaen az tercih edilen yöntemdir.
Örgüt içi çatışmayı başka bir noktaya odaklanarak çözme girişimi Ortak düşman saptamadır
Örgütsel krizin temel özellikleri: Örgütün varlığını tehdit etmesi, Krizin çözümü için yeterli bilgi edinememe, Acil çözüm gerektirmesi, Karar alıcılarda gerilm yaratması
Krize sebep olan çevresel etmenler: Ekonomik sistemin durumu, Teknolojik gelişmeler, Siyasi oluşumlar, Uluslararası çevresel değişimler
Çalışanların işlerinde uzmanlaşmaları, o işte ilerlemeleri ve zamanlar daha çok maddi ve sosyal kazanımlar elde etmelerine Kariyer denir.
Çalışanların belli bir yerde toplanmadığı, değişik coğrafi bölgelerdeki işletmelerin bir ürün ya da hizmetin üretiminin belirli aşamalarından sorumlu olduğu, teknolojinin imkanlarıyla sürekli bir iletişim içinde bulunan ve sanki tek bir işletmeymiş gibi müşterilerine hizmet sunan örgütlere Sanal organizasyon adı verilir.
Bir haberleşme sürecinde iletilen mesaj konusunda gelen olumsuz cevap ya da tepkiye Olumsuz geri besleme denir.
Örgütün ihtiyaç duyduğu insan kaynağının tespit edilmesi, bu ihtiyacın hangi kaynaklardan karşılanacağının belirlenerek adayların bulunması ve bu adaylar arasından birtakım yöntemlerle işe uygun personelin seçimi ve işe yerleştirilmesi faaliyetlerine Kadrolama denir.
Toplam kalite yönetimi düşüncesinin bir parçası olan sürekli iyileştirme, sürekli gelişim felsefesine Kaizen denir.
İşletmenin bir mal veya hizmetin üretimin kendisinin yapması yerine, dışarıdaki işletmelerden satın almasına Dış kaynaklardan yararlanma denir.
Yöneticilerin üstlenmiş oldukları görevi başarabilmeleri için birtakım bilgi, araç ve teknikleri kullanabilme becerisi Teknik beceridir.
İdarecilerin organizasyon içinde tespit edilen amaçlara ulaşma için yazılı ve sözlü iletişim kanallarını kullanarak bilgi edinmesi Haberleşme becerisidir.
Yöneticilerin, organizasyon içindeki ve dışındaki kişileri anlayabilmesi, bu kişilerle uyum içinde çalışabilmesi İnsan ilişkileri becerisidir.
Yöneticilerin örgüt içindeki problemlerin çözülmesinde, birtakım iş olasılıklarının analiz edilmesinde rasyonel ve bilime dayalı anlayış ve yöntemleri kullanabilme becerisi Analitik beceri olarak ifade edilir.
Yöneticilerin, karşılaştıkları farklı seçenekler arasından en uygun olanını seçebilme becerisi Karar verme becerisidir.
Yöneticilerin, organizasyonun sahip olduğu yapıyı ve ilişkileri kavrayabilmesi ve örgüt içindeki her bir departmanın veya birimin örgütün temek amaçlarına ne ölçüde hizmet ettiğini değerlendirme becerisi Kavramsal beceridir.
Değişken parça başı ücret sistemini geliştiren ve organizasyon içinde kullanımını sağlayan kişi Taylor’dur.
Klasik yönetim ve organizasyon teorisi için Bilimsel Yönetim Yaklaşımını geliştiren ve bu yaklaşımın fikir babası olan araştırmacı Taylor’dur.
Organizasyon içinde tamamlanmış veya tamamlanacak olan işleri gösteren ve projenin tüm aşamaları arasındaki ilişkileri belirten şemaya Gantt çizelgesi adı verilir.
Öncülüğünü Fayol’un yaptığı ve klasik yönetim ve organizasyon teorisi içinde kendine yer bulan yaklaşım Yönetim Süreci Yaklaşımıdır.
Fayol tarafından sınıflandırılan işletmedeki faaliyetler: Teknik faaliyetler, Ticari faaliyetler, Finansal faaliyetler, Muhasebe faaliyetleri
Klasik yönetim teorisi içinde yer alan Bürokrasi Yaklaşımını geliştiren sosyolog Weber’dir.
Örgüt içinde kullanılan yetkinin yasal olması gerektiğini, karizmatik veya geleneksel yetkinin kullanılmaması gerektiğini savunan sosyolog Weber’dir.
Örgüt içinde çalışanların performansları ile çalıştıkları ortam arasında varolan ilişkileri test etmek amacıyla yürütülen çalışmalara Hawthorne Deneyleri adı verilir.
Etkili planlamayı engelleyen etmenler: Zamanın genişliği, Yönetsel sorunlar, Planlama masrafları, İnsan etmeninin sebep olduğu sorunlar
SWOT Analizinin unsurları: Örgütün güçlü yönleri, Örgütün zayıf yönleri, Örgütün karşılaştığı fırsatlar, Örgütün karşı karşıya kalabileceği tehditler
Örgüt içinde hedeflere ulaşılıp ulaşılamadığının belirlenmesine yardımcı olan araçlara Standartlar adı verilir.
Karar almaya, kişilerin hareketlerine ve etkili olabilecek bir düşünceyi eyleme dönüştürmeye yardımcı olan genel nitelikli rehbere Politikalar denir.
Kast ve Rozenweig’e göre planlamanın temel boyutları: Tekrarlanabilirlik, Zaman, Kapsam, Örgütsel düzey
Bir örgütün, rakiplerini analiz etmesi ve rakiplerine göre konum almasını içeren, belirsizlik düzeyi yüksek olan üst yönetim tarafından uygulanan uygulamalara Strateji denir.
Belirlenen stratejilere göre örgüt içinde her bir departmanın izleyeceği plan ve programlara ya da alt stratejilere Teknik denir.
Amaçlara Göre Yönetim olarak bilinen yaklaşım Peter Drucker’e aittir.
Örgüte yönelik uzun dönemli amaçların yöneticilerin ve çalışanların birlikteliğinde belirlendiği ve belirlenen bu amaçlara yönelik olarak eylem planlarının yine birlikte hazırlandığı, elde edilen sonuçların birlikte değerlendirilerek, sapmalara ilişkin düzeltici eyleme geçildiği yönetim yaklaşımı Amaçlara Göre Yönetim Yaklaşımı’dır.
Planlama sürecinin temel ögeleri: Mevcut durumun değerlendirilmesi, Verilerin toplanması, Verilerin değerlendirilmesi, Planlamanın ne kadar bir süre alacağının tespiti
Hedeflerin ve bu hedeflere ulaşmak için yapılması gereken uygulamaların belirlenmesi sürecine Planlamadenir.
Örgüt içinde amaçları belirlerken göz önüne alınması gereken unsurlar: Amaçlar açık olmalıdır, Amaçlar arasında eşgüdüm olmalıdır, Amaçlar iddialı olmalıdır, Astlar amaç belirlemeye katılmalıdır
İstenen ilişkileri kurma yoluyla dış çevreyi denetleme yolları: Birleşmeler, Ortak girişim, Reklam, Halkla ilişkiler
Çevredeki belirli alanlarda söz sahibi kimselerin örgütün karar mekanizmalarında görevlendirilmesine Kooptasyon denir.
Örgütü etkileyen çevresel faktörler: İçinde bulunulan sektör, Örgüt içinde kullanılan ham madde, Teknoloji, Devlet
Çevre ve örgüt arasında malzeme, kaynak, hizmet ve para akışını düzenleyen kurumlara Tampon kurumlar denir.
Örgütün çevresindeki birey ve örgütlerle ilişki kuran, örgüt ile çevre arasındaki bilgi alışverişini gerçekleştirip planların ve faaliyetlerin eşgüdümlenmesini sağlayarak belirsizliği azaltan birimlere Sınır bağlantı rolleri adı verilir.
Çevresinden birtakım girdileri alarak bunları işleyen ve enerjiye dönüştüren, nihayetinde bunları çıktılar biçiminde yine çevreye veren sistemlere Örgüt denir.
Örgüt tiplerine ilişkin sınıflandırmalar: Otorite yapısına göre örgütler, Amaçlarına veya işlevlerine göre örgütler, Kullanılan teknolojiye göre örgütler, Denetim ve düzenlemeye dayanan örgütler
Yönetimin örgüt içerisinde gerçekleştirmesi gereken yönetsel işlevler: Planlama, Örgütleme, Personel Alma, Bütçeleme
Hawthorne Araştırmalarını yürütün kişilerden biri Elton Mayo’dur.
Bir bütünün değerinin o bütünü oluşturan parçaların toplamından daha büyük bir değer ifade etmesine Sinerji (Holizm) denir.
Organizasyon içinde farklı fonksiyonel bölümlerin formal yapıları ile bu bölümlerdeki yöneticiler arasındaki bilgi ve hissetmeye dayalı ayrılıklara Örgütsel farklılışma denir.
Belli bir amacı ya da uygulamayı gerçekleştiribilmek için ortaya konan basamaklar serisine Usul denir.
Örgüt içinde çalışanların davranışlarına yön veren, çok kesin ve açık bir biçimde belirlenmiş, kişiye takdir hakkı tanımayan düzenlemelere Kural denir.
Organizasyon içinde yerine getirilecek bir faaliyetin diğer faaliyetlerden ayrılması ve bu faaliyetin belirlenmesine İşlev denir.
Organizasyon içinde yapılacak işlerin tek bir kişi tarafından yerine getirilmesi yerine, işin küçük parçalar haline getirilerek o işin uzmanı tarafından yapılmasına İş bölümü denir.
İş bölümü ve buna bağlı olarak uzmanlaşma konusunu sistemli bir şekilde inceleyen düşünür Adam Smith’tir.
İşletmenin faaliyetlerini etkili bir biçimde sürdürebilmesi ve amaçlarına ulaşmasını sağlayabilmek için, örgüt içindeki tüm faaliyetlerin birbiriyle uyum içinde yürütülmesi, bir araya getirilmesine Eşgüdümleme denir.
Birbiriyle bağlantılı ya da benzerlik gösteren fonksiyonların yönetilebilecek büyüklükteki birimler için biraraya getirilmesine Departmanlara ayırma denir.
Bölümlere ayırma türleri: İşlevlere göre bölümlendirme, Ürüne göre bölümlendirme, Coğrafik bölümlendirme, Müşterilere göre bölümlendirme
Birden çok ürün ya da hizmet üreten işletmelerde üretilen her bir ürüne yönelik olarak oluşturulan bölümlendirme tipi Ürüne göre bölümlendirmedir.
Bir organizasyonun farklı coğrafi bölgelerde faaliyet göstermesi durumunda her bir kuruluşun ayrı ayrı gruplandırıldığı bölümlendirme tipi Yersel (Coğrafik) bölümlendirmedir.
Coğrafik (yersel) bölümlendirmenin yararları: Yerel pazara daha iyi hizmet eder, Kullanılacak girdiler o bölgeden sağlandığında maliyet tasarrufu sağlar, Yerel satıcılardan yararlanma olanağı sağlar, Merkezi otoritenin iş yükünü azaltır
Örgüt faaliyetlerinin, o faaliyetin iş akış proseslerine göre bölümlendirilmesine Sürece göre bölümlendirme adı verilir.
Herhangi bir konuda karar alma ve buna bağlı olarak alınan kararın yerine getirilebilmesi için çalışanlara talimat verme hakkına Yetki denir.
Organizasyonda hedeflere ulaşabilmek için çalışanlara birtakım görevler verilmesi bu görevleri başarmak için de çalışanların yetkiyle desteklenmesi sürecine Yetki devri denir.
Personelin kendisine verilen yetki ile karar alamaması durumunda, sorunu üst yönetime iletmesine İstisna ilkesi denir.
Personelin kendisine verilen işe ilişkin faaliyetlerin üstesinden gelme yükümlülüğüne Sorumluluk denir.
Yetki ve sorumluluğa ilişkin ilkeler: Hesap verme ilkesi, Kumanda birliği ilkesi, Eşit yetki ve sorumluluk ilkesi, Dikey yetki zinciri ilkesi
Bir organizasyonda bir çalışanın yalnızca bir yöneticiye karşı sorumlu olma ilkesine Kumanda birliği ilkesi denir.
Bir yöneticinin emri altında bulunan çalışanları etkili bir biçimde yönlendirebilmesi ve kontrol edebilmesi için, o yöneticiye bağlanması gereken çalışan sayısını belirten ölçüte Denetim alanı denir.
Örgüt içinde bir astında yalnızca bir amire karşı sorumlu olma ilkesinin istisnasını oluşturan örgüt modeline Matriks örgüt denir.
İşlerin birbirine benzer olması, Örgütün durağan bir yapıda olması, İşlerin standartlaşmış olması, İşlerin basit olmasıdenetim alanının arttırılmasına imkan verir.
Çalışmaları gözlemlenen çalışanların, kendilerinin incelendiğini bilerek normalden farklı davranmalarına Hawthorne etkisi denir.
İnsan doğasını açıklarken insanları olgun ve olgunlaşmamış insanlar olmak üzere ikili bir sınıflandırmaya tabi tutan kişi Argyris’tir.
İnsan davranışlarının ve insana yönelik eleştirilerin McGregor’un X-Y kuramında olduğu gibi kesin yargılar içermeyeceğini, duruma göre değişebilecek özellik gösterdiğini savunan görüşe Z Kuramı adı verilir.
İnsan ihtiyaçlarını varolma, aidiyet ve gelişme şeklinde üçlü bir ayrıma tabi tutan kuram Alderfer’e aittir.
Motivasyonu sağlayan faktörleri sağlık etmenleri ve güdüleyici etmenler biçiminde sınıflandırmaya tabi tutan kişi Herzberg’tir.
Motivasyon sağlamada kapsam kuramları içinde İhtiyaçlar hiyerarşisi yaklaşımı, VAG yaklaşımı, İkili etmen kuramı, İhtiyaçların yönlendirilmesi kuramı yer alır.
Motivasyon sağlamada süreç kuramları içinde Eşitlik modeli, Beklenti kuramları, Amaç modeli, Davranış şartlanması yaklaşımı yer alır.
Örgütlerde güdülemeyi sağlayacak araç ve teknikler: Para, İş rotasyonu, İş zenginleştirme, İş genişletme
Etkin olan organizasyon ile etkin olmayan organizasyonları birbirinden ayıran yapısal ve davranışsal faktörlerin neler olduğu ile ilgili olarak dört farklı yönetim ve liderlik modelinden bahseden kişi Likert’tir.
Örgütsel yapıda liderlik ve yöneticilik anlayışını istismarcı otokratik, yardımsever otokratik, katılımcı ve demokratik şeklinde bir sınıflandırmaya tabi tutan model Sistem Modelidir.
Başarma ihtiyacı teorisi (İhtiyaçların yönlendirilmesi kuramı) Mc Clelland’a aittir.
Davranış şartlanması yaklaşımı Skinner’e aittir.
X-Y Teorisine karşı bir görüş olarak geliştirilen Z teorisi Reddin’e aittir.
Kişilerin şu ya da bu nedenle bir davranış sergilediklerini, önemli olanın, personele bu davranışı sonucunda verilecek ödül veya cezaya bağlı olarak, söz konusu davranışı tekrar etmesinin engellenmesi veya sağlanması olduğunu ileri süren görüşe Davranış şartlanması yaklaşımı denir.
Organizasyon içinde yapılan işlerde verimi sağlamak için işlerin yapılış biçimini ve özelliklerini değiştirme sürecine İş tasarımı adı verilir.
İş tasarım yöntemleri: İş değiştirme, İş genişletme, İş zenginleştirme, İş rotasyonu
Japon ve Amerikan örgüt modellerinin özelliklerinin bir sentezi olarak ortayan çıkan örgüt modeline Z tipi örgüt adı verilir.
French ve Raven’e göre gücün kaynakları: Biçimsel güç, Korkutma gücü, Ödüllendirme gücü, Uzmanlık gücü
Etkin önderlik modeliReddin’e aittir.
Önderlik kuramları içinde davranış kuramlarından biri olan olan yönetsel diyagram modeli Blake ve Mouton’a aittir.
Önderlik kuramları içinde durumsal önderlik modellerinden biri olan önderlik doğrusu kuramı Tannenbaum ve Schmidt’e aittir.
Tüm örgütü ilgilendiren örgüt değiştirme çabalarına Örgüt geliştirme denir.
Örgüt geliştirme modelleri: Ekip oluşturma, Amaçlara göre yönetim, Yönetsel diyagram yöntemi, Duyarlılık eğitimi (T grubu çalışmaları)
Örgüt içinde çalışanların, yaptıkları davranışların diğer çalışanlar üzerinde yarattığı etkiyi düşünmelerini, onların düşüncelerine saygılı olmayı ve kendilerini onların yerine koymalarını sağlayan örgütsel etkililiği artırmaya yönelik örgüt geliştirme modeli T grubu çalışmalarıdır.
Karar vermede kişiye yardımcı olan kestirme yollara Höristik denir.
İletişimin unsurları: Gönderici, Alıcı, Kanal, Mesaj
İletişimde yer alan kanal değişkenleri: Sözlü iletişim, Sözsüz iletişim, Yazılı iletişim, Elektronik araçlar
Biçimsel (resmi) iletişim sistemleri: Aşağıdan yukarıya iletişim, Yukarıdan aşağıya iletişim, Yatay iletişim, Çapraz iletişim
İletişimde kullanılan sözcüğün alıcı tarafından ne anlama geldiğiyle uğraşan bilim dalına Semantik adı verilir.
İletişim sürecinde göndericiye ilişkin değişkenler: İletişim becerileri, Göndericinin ihtiyaçları, Tecrübe alanı, Makam
İletişim sürecinde alıcıya ilişkin değişkenler: Tutum, Duygu, Taraflılık, Saygınlık
İletişim sürecinde kanala ilişkin değişkenler: Mimikler, Hareketler, Sözcükler
Etkili bir kontrol sisteminde yer alması gerekli koşullar: Sapmaları derhal bildirmesi, Yeterlilik, İktisadilik, Anlaşılabilirlik
Karar verme sürecini etkileyen etmenler: İyi karar verme kaygısı, Dış çevrenin yapısı, Kararları doğru zamanda iletememe, Kararların iletilmesinde kullanılan yöntem
Karar almada katılımın sağlayacağı yararlar: Farklı bakış açılarına sahip olma, Eşgüdüm sağlama, Genç yöneticilere tecrübe sağlama, Farklı fikirleri temsil etme
Karar almada katılımın neden olacağı sakıncalar: Bireysel sorumluluktan kaçmaya yardımcı olması, Uzlaşma sağlayamama, Karar almada gecikmelerin yaşanması, Astların amirin düşüncelerini tekrarlaması
Örgütsel çatışmaya sebep olan unsurlar: Bölümler arasındaki karşılıklı bağımlılık, Bölümler arasındaki amaçlardaki farklılıklar, Bölümler arasındaki algısal farklılıklar, Uzmanlara ihtiyacın artması
Örgütsel çatışmanın yönetilmesinde kullanılan yöntemler: Sorun çözme, Kaynakların genişletilmesi, Kaçınma, Yumuşatma
Örgütlerin krizle karşı karşıya kalmasına sebep olan etmenler: Ekonomik sistemdeki dönüşümler, Teknolojik gelişmeler, Kültürel değişim, Yasal değişiklikler
Kariyer aşamaları: Oluşum, Gelişme, Çekilme, Sürdürme
Kariyer kalıpları: Kararlı kariyer kalıbı, Geleneksel kariyer kalıbı, Kararsız kariyer kalıbı, Çoklu deneme kariyer kalıbı
Kuralları öğrenme, telkin edilme ve eğitilme gibi bir örgütle ya da bazı alt birimlerde nelerin önemli olduğunun öğretilmesine Örgütsel sosyalizasyon denir.
Bireysel kariyer amaçlarının ve bireyin bu amaçları başarması için gereken araçların belirlenmesi sürecine Kariyer planlaması adı verilir.
Müşteri beklentilerine ve çevredeki değişime mümkün olduğunca çabuk cevap verebilmek amacıyla, organizasyon içindeki katma değer yaratmayan faaliyetler ve kadrolar elenerek ortaya çıkan örgüt tipi Yalın örgütlerdir.
İşletmede yeni pozisyonların oluşturulması, eski pozisyonların tamamen ortadan kaldırılması veya diğerleriyle birleştirilmesi sürecine Yeniden örgütleme adı verilir.
Mevcudu esas alarak geliştirmek yerine belli bir sürecin tamamını ele alarak her şeye sıfırdan başlama, işlerin yapılma şeklini yeniden ele alma sürecine Değişim mühendisliği denr
Yöneticinin organizasyondaki ve toplumdaki yerini daha iyi kavramasını sağlamak üzere yetiştirilmesi eğitilmesi faaliyetlerine Yönetici geliştirme denir.
Mevcut gerçekler, umutlar, hayaller, tehlike ve fırsatların bir araya gelmesiyle oluşan, örgütün bir bütün olarak geleceğinin tanımlanması için bilinenden bilinmeyene doğru bakışına Vizyon denir.
Bir işletmede etkili stratejiler geliştirmeye, uygulamaya ve sonuçlarını değerlendirerek kontrol etmeye yönelik kararlar ve faaliyetler bütününe Stratejik yönetim denir.
Bir mal veya hizmeti üretmek için yapılması gereken faaliyetlerin ve işe ilişkin kaynakların tek bir işletmenin bünyesinde toplanması yerine farklı işletmelere dağıtıldığı örgüt yapısı Şebeke organizasyondur.
Bir işletmeyi diğer işletmelerden ayıran ve işletmenin rakipleri tarafından kolayca taklit edilemeyen bilgi ve becerilere Çekirdek (öz) yetenek adı verilir.
Bir işletmede iş ve insan arasındaki ilişkileri belirleyen yapıya Organizasyon yapısı denir.
Sürekli olarak yaşadığı olaylardan sonuç çıkaran, elde ettiği sonuçları yeni bilgilerin elde edilmesinde ve çevreye uyum için kullanan organizasyonlara Öğrenen organizasyon denir.
Tüm örgütün etkinliğini arttırmak için uzmanlar yardımıyla çalışanların tutum ve davranışlarını değiştiren, planlı değişim çalışmalarına Örgüt geliştirme adı verilir.
Bir işin yapılmasıyla ilgili olarak yer, zaman, şahıs ve usul gösteren kısa süreli uygulama planlarına Program denir.
Geçici ve daimi nitelikte kurulabilen astlarla üstler arasında hem dikey hem de yatay ilişkilerin kurulduğu, fonksiyonel ve proje tipi örgüt yapılarının bir arada bulunduğu örgüt yapısı Matriks örgüt yapısıdır.
Bir organizasyonu diğerlerinden ayıran, örgütün varolma nedenineMisyon denir.
Açık bir sistemde, sistemi korumaya, sürekliliğini devam ettirmeye yönelik eğilime Negatif entropi denir.
İşletmenin yönetiminde insan unsurunu ön plana çıkaran yönetim anlayışı Neo-klasik yönetim teorisidir.
İşlerin çok küçük parçalara bölünerek, her görevi bir kişinin sürekli olarak yapma derecesine Uzmanlaşma derecesi denir.
Bir örgütte bir kişinin başkalarına öneride bulunma hakkına Kurmay yetki adı verilir.
Bir örgütün daha etkili bir biçimde çalışmak amacıyla işlerini, bu işleri yapan çalışanların sayısını, işletmedeki mevki ve hiyerarşik kademeleri azaltma sürecine Küçülme denir.
Belirli kişisel ve grup amaçlarını gerçekleştirmek üzere bir kimsenin başkalarının faaliyetlerini etkilemesi ve yönlendirmesine Önderlik denir.
İşletmelerde işi fiilen yapanların daha başarılı olmaları için ortam hazırlayan, çalışanların kariyerlerini geliştirmeleri için yardımcı olan yönetici tipi Kolaylaştırıcıdır.
Bir işletmenin yatay, dikey ve coğrafik olarak yayılma durumuna Çapraşıklık derecesi denir.
Bertalanffy tarafından geliştirilen, örgütü çeşitli parçalar, süreçler ve amaçlardan oluşan bir bütün olarak gören yaklaşım Sistem yaklaşımıdır.
Holizm (sinerji) kavramı matematiksel olarak Ansoff tarafından tanımlanmıştır.
Tek en iyi yol olmadığını, iyinin koşuldan koşula değişeceğini ve yönetim teorilerinin birlikte ele alınabileceğini savunan modern yönetim teorisi Durumsallık yaklaşımıdır.
Teknoloji konusunda yapılan araştırmalar: Woodward’ın Araştırmaları, Perrow’un Araştırmaları, Aston Araştırmaları, Thompson’un Araştırmaları
Bir işletmenin performansını artırabilmek için, kendisinden daha üstün performans gösteren işletmeleri incelemesi, onların yöntemleriyle kendi yöntemlerini kıyaslaması ve ortaya çıkan sonuçları kendi bünyesinde uygulamasına Benchmarking adı verilir.
Farklılaşma ve seri üretim ile müşteri istek ve beklentilerine uygun özel nitelikli üretimi bir araya getiren yaklaşım Seri Uyarlamadır.
Sosyal öğrenme kuramının öncüsü Bandura’dır.
Amirin, bir çalışanın performans düzeyindeki düşüklüğü sadece bu kişinin tembel oluşuyla açıklaması Temel yükleme hatasına örnek olarak gösterilebilir.
Hareket etüdü ve iş ölçümü olmak üzere iki ana teknikten oluşan kavram İş etüdüdür.
İşletme Ders Notları
Fayol planlama ve örgütlemeyi en önemli;diğer üçünü ise ikinci derecede önemli yöneticilik
fonksiyonları olarak kabul etmiş ve dolayısıyla denetime yeterince önem vermemiştir.
Fayol da Taylor gibi yöneticiliğin teknik bilgiden farklı olduğunu işçi için gerekli
bilginin teknik bilgi olup,orta ve üst kademelere doğru çıkıldıkça teknik bilgi ihtiyacının
yerini giderek artan ölçüde yönetim bilgisi ihtiyacının aldığını ileri sürmüştür.
MAX WEBER VE “BÜROKRASİ YAKLAŞIMI”
Max Weber’ in üzerinde durduğu bürokrasi,günlük dilde kullanılan “işlerin yokuşa
sürülmesi”, “geciktirilmesi” anlamının tam aksine etkinlik açısından ideal bir organizasyon
yapısını göfunduszeue.info açıdan bürokratik yapıların neden gerekli olduğu ve etkin bir
organizasyon yapısının özellikleri üzerinde duran Weber’ in görüşlerinin temel noktaları
şunlardır:
I. Fonksiyonel uzmanlaşmaya dayan bir iş bölümü
II. Açık/seçik belirlenmiş bir hiyerarşik yapı ve böylece her kademenin bir üst kademece
kontrol edilmesi
III. Her kademede işlerin yapılışına ilişkin pozisyonlara gelen herkesin uyacağı ilke ve
yöntemler
İşletmenin amaçları:
I. Kar sağlama:Klasik iktisatçılardan beri geleneksel olarak işletmenin kar sağlamak
amacıyla kurulduğu ve müteşebbisin maksimum kar peşinde koştuğu varsayımı genellikle
kabul edilmişfunduszeue.info,işletmenin belirli bir dönemdeki faaliyetleri sonucu olup,genellikle
toplam gelirlerin toplam giderlerden farkı olarak düşünülür.
İşletmelerde karı hesaplama nedenleri;
Devlete vergi ödeme
Ortaklara ne kadar kar payı dağıtılacağına karar verme
İşletmenin başarı durumunu değerlendirme ve politikalarını saptamak için temel
oluşturma
Kısaca söylemek gerekirse,kar işletme için çok önemli bir kavramdır;işletmenin başarı
derecesini ölçme aracı,denetleme aracı,verimli çalışanları özendirme aracı ve hepsinden
önemlisi varlığını,yaşamını sürdürme aracıdır.
II. Satış geliri sağlama:Satış gelirlerinin maksimizasyonu bazen amaçlar sırasında karın
yerini funduszeue.info görüşü ileri süren Amerikalı iktisatçı William J. Baumol’ a göre
özellikle az sayıda işletmenin pazara hakim olduğu oligopol piyasalarında işletme yöneticileri
en çok karı değil,belirli düzeyde karı sağlamak kaydıyla satış gelirlerini maksimum düzeye
çıkarmaya çalışmaktadır.Böylece maksimum kardan kısmi bir fedakarlıkla daha çok satış
sağlamayı yeğlemektedirler.
III. İşletmenin(ya da yöneticinin)sosyal sorumluluğu:İktisadi işletmelerin bir ölçüde kamu
kurumlarına benzemesine yol açan bu kavram;
Ortaklara uygun veya adil bir kar payı
Personele uygun ücret ve iyi çalışma şartları
Tüketicilere uygun fiyat ve kaliteli mal
Hammadde ve malzeme satıcılarına uygun fiyat
Çevre halkına karşı çevreyi koruma ve iş imkanı sağlama
Devlete vergi verme
gibi görev ve sorumlulukları yüklemektedir.
IV. Varlığını sürdürme ve büyüme:İşletme varlığını tehdit eden sayısız tehlikelerle dolu
bir iktisadi çevre içfunduszeue.info çevrenin her zaman değişiklik gösteren koşullarına ayak
uydurarak yaşamını sürdürmesi ve büyüyüp gelişmesi gerekir.Büyüme
karlarda,satışlarda,pazar payında,üretimde veya bunların birkaçında artışlar şeklinde kendini
gösterebilmektedir.
İŞLETMENİN KAYNAKLARI
Üretim miktarı üretimde kullanılan kaynaklara bağlı olarak değiştiğine göre üretim
fonksiyonu;
Q=(E,S,Dk,Y)
Q=Üretim miktarı
E=Emek
S=Sermaye
Dk=Doğal kaynaklar
Y=Yönetim
Emek=İnsan emeği olup en önemli üretim faktörüdüfunduszeue.infoında,işletmede tümüyle insan en
önemli funduszeue.info modern araç,gereç ve makinelerin kullanıldığı bir işletmede bile onları
kullanan,yönlendiren ve tüm faaliyetleri yöneten insan unsurudur.
Sermaye=Özellikle iktisatçılarla kastedilen,fiziksel sermaye olup,iktisatta basit olarak üretime
tahsis edilen üretim araçlarını ifade eder.
Doğal kaynaklar=Çoğunlukla toprak,arazi veya tabiat şeklinde ifade edilirse de daha geniş
kapsamlıdır;maden,orman,petrol,su ve benzeri kaynakları kapsar.
Müteşebbis=Genellikle kar etme ihtimali yanında zarar etme tehlikesine de katlanmak
suretiyle üretim faktörlerini tedarik eden ve üretime yönlendiren kişi olarak düşünülür.
İŞLETME FONKSİYONLARI
İşletmelerin çeşitli yönleriyle incelenmesi iki şekilde olabilir:1)Statik bakımdan veya
durgun halde 2)Dinamik bakımdan veya faaliyet halinde iken.
Statik inceleme tarzında, işletmenin yapısı,kısımları ve organları üzerinde durulur.İşletmenin
üretim faktörleri,maddi ve beşeri faktörler olarak ele alınır,organizasyon yapısı incelenir.
Dinamik inceleme tarzında ise işletmenin çeşitli kısım ve organlarının
fonksiyonlarını,gördükleri iş ve faaliyetleri ele alma yoluna gidilir.
Konunun dinamik açıdan incelenmesiyle birlikte işletme faaliyetlerinin
gruplandırılmış hale getirilmesi söz konusu olur.Böylece işletme fonksiyonları sekiz grupta
ele alınır:
I. Yönetim
II. Üretim
III. Pazarlama
IV. Finansman
V. İnsan kaynakları
VI. Muhasebe
VII. Halkla ilişkiler
VIII. AR-GE
İŞLETME ÇEŞİTLERİ
Ekonomik yapı bakımından işletmeler:
I. Mal üreten işletmeler:Tarım,inşaat ve sanayi sektörlerinde faaliyet gösteren ve fiziksel
mal üreten işletmelerdir.
II. Satıcı işletmeler:Genellikle ticaret sektöründe çalışan,toptancılık,yarı toptancılık ve
perakendecilik yapan işletmelerdir.
III. Hizmet üreten işletmeler:Doğrudan doğruya hizmet üretimi ve satışı ile uğraşan
işletmelerdir.
Ülkeler sanayileştikçe ve geliştikçe genelde üretici işletmelerin sayıları ve büyüklükleri
artmakta ise de sayıları en hızlı artan işletmeler hizmet işletmeleri olmaktadır.
İşletmelerin faaliyet konuları bakımından sınırlandırılması:Üç ana sektöre göre sınıflandırma
yapılabilir:Tarımla uğraşan,sanayi ile uğraşan ve hizmet sektöründe çalışan
işletmeler.Ülkemizde milli gelir hesaplamaları yapılırken bu alanın ayrımı sekize
ayrılmıştıfunduszeue.info:
Tarımlar uğraşanlar
Sanayi ile uğraşanlar
İnşaat ile uğraşanlar
Ticaretle uğraşanlar
Ulaştırma ve haberleşme ile uğraşanlar
Finansal kuruluşlar
Serbest meslek ve hizmetler
Konut geliri sağlayan işletmeler
I. Özel sektör işletmeleri:Sermayenin tamamı veya büyük kısmının özel kişilere ait
olduğu işletmeler.
II. Kamu sektörü işletmeleri:Bunlar sermayesinin tamamı veya büyük kısmının devletçe
konulanlar,yerel yönetim kuruluşları ve KİT ler.
III. Yabancı sermayeli şirketler:Bunlar dış ülkelerin girişimcilerinin girdikleri ülkede özel
veya kamu işletmeleri ile işbirliği yaparak kurdukları işletmelerdir.
İşletmelerin hukuki açıdan sınıflandırılması
TTK’ ya göre “ticarethane veya fabrika yahut ticari şekilde işletilen diğer müesseseler ticari
işletme sayılır.” Ticaret sicili tüzüğüne göre(TST’ ye göre):Ticari işletme gelir sağlamak
amacıyla kurulmuş,devamlılığı ve bağımsızlığı olan esnaf faaliyetlerini aşmış müesseselerdir.
Bir işletmeyi kısmen dahi olsa kendi adına işleten kimseye(gerçek veya tüzel kişi) tacir denir.
I. Özel işletmeler:
Tek kişi işletmeleri:İşletmenin sahibi aynı zamanda tek yetkili ve sorumlu kişfunduszeue.info türlü
işletme faaliyetiyle ilgili kararı kendisi alır,uygular ve denetler.Tüm karlar ve riskler ona
aittir.İşletmenin tüzel kişiliği yoktur.
Şirketler(ortaklıklar):Bir işletmenin şirket sayılabilmesi için şu özelliklere sahip olması
gerekir:
Şirketi kuranların sayısı birden fazla olmalıdır.
Ortak bir amaç bulunmalıdır.
Ortak amaca ulaşmak için ortaklar arasında bir anlaşma bulunmalıdır.
Belirlenen hedefe ulaşmak için para,mal veya emek sermaye olarak konmalıdır.
Adi şirketler(ortaklıklar):BK’ ya göre;bir şirket TTK’ da tanımlanan şirketlerin ayırt edici
niteliklerini taşımıyor ise adi şirket sayılıfunduszeue.info şirketlerde ticaret şirketlerinden farklı olarak
şirket sözleşmesi şekle bağlı değildir;sözlü veya yazılı olabilir.Açık ya da kapalı anlaşma ile
adi şirket kurulabilir.Şirketin onu oluşturan kişilerden ayrı bir kişiliği yoktur.
Şirket kazançları ve zararları ortaklar arasında belirlenen oranlarda veya eşit olarak
dağıtılıfunduszeue.info ortağın sorumluluğu sınırsız olup tüm şirket borçlarından kişisel varlığı ile
funduszeue.info ortağın yönetim yetkisi vardır,ama yönetim bir veya birkaç ortağa
bırakılabilir.
Ticaret şirketleri:Adi şirketlerden farklı olarak şirket sözleşmesi yazılı olmak ve bu kanunun
bulunmasını istediği asgari unsurları taşımak zorundadıfunduszeue.info şirketlerde adi şirketlerden farklı
olarak şirketin tüzel kişiliği funduszeue.info ana gruba ayrılır:
Şahıs şirketleri(Kolektif şirketler,komandit şirketler):Kuruluş ve faaliyetler süresince
ortakların kendi varlıklarının,yeteneklerinin ve kredilerinin büyük önemi vardır.
Sermaye şirketleri(Anonim şirketler,limited şirketler,sermayesi paylara bölünmüş
komandit şirketler):Birer sermaye teşkilatlandırılması şeklindeki yapılardır.
Anonim şirketi kural olarak pay sahiplerinin oluşturduğu genel kurulun seçtiği(veya bazen
ana sözleşme ile belirlenen) en az üç kişiden oluşan yönetim kurulu yönetir.Yönetim kurulu
pay sahibi üyelerden seçilir veya pay sahibi üyelerden seçilmişse pay sahibi sıfatını kazanınca
işe başfunduszeue.infoıca,yönetim ve uygulama için yönetim kuruluna bağlı olarak çalışan ana
sözleşme veya genel kurulca veya yönetim kurulunca seçilen bir şirket müdürü atanır.Şirket
müdürleri ve diğer müdürler yönetim kuruluna,hisse sahiplerine ve alacaklılara karşı
sorumludurlar.Yönetim kurulu ise pay sahiplerine ve şirket alacaklılarına müteselsilen
funduszeue.info şirketlerin denetimi de en az bir en çok beş kişiden oluşan denetçiler
tarafından yapılır.
Üstünlükleri:
Ortakların sorumlulukları payları ile sınırlıdır
Yönetim çoğu kez profesyonel yöneticilere bırakılır
Şirketin veya payların devri kolaydır,şirket uzun süre yaşayabilir
Büyüme yeteneği fazladır
Büyüklüğün çeşitli avantajlarına sahiptir
Sakıncaları:
Kuruluş işlemleri karmaşıktır
Hareket serbestisi sınırlı olup kanun hükümleri ve formaliteler fazladır
Özel durumlarda kredi bulma güçlüğü olabilir
Yönetimi daha güçtür
Limited şirketler:İki veya daha çok gerçek veya tüzel kişi tarafından bir ticaret unvanı altında
kurulup,ortaklarının sorumluluğu koymayı taahhüt ettikleri sermaye ile sınırlı ve ana
sermayesi belirli şirket türüdüfunduszeue.infoarının sayısı en az 2 en çok 50 funduszeue.info senedi
çıkarma yetkisi yoktur.
Katma bütçeli işletmeler:Bu işletmelerin kendilerine bağlı gelir getiren işletmeleri vardıfunduszeue.info
işletmelerin kendi tüzel kişilikleri funduszeue.infoğladıkları gelir fazlası bütçeye gelir olarak
funduszeue.info,devlet üretme çiftlikleri,karayolları ve üniversiteler örnek olarak verilebilir.
Döner sermayeli işletmeler:Genel bütçeye bağlı dairelerin Bütçe kanunu ile verilen
ödeneklerle kurulan işletmeleri olup yine tüzel kişilikleri funduszeue.infoğlık bakanlığı
hastaneleri,darphane ve damga matbaası örnektir.
Yerel yönetim(mahalli idare işletmeleri):Daha çok kamu ve belediye hizmetlerinin görülmesi
bir kısım kamu mallarının işletilerek gelir sağlanması amaçlarını güderler.
Kamu iktisadi teşebbüsleri:İkili bir ayrıma tabi tutulmuşlardır:
İktisadi devlet teşekkülleri(İDT)
Kamu iktisadi kuruluşları(KİK)
İŞLETME BÜYÜKLÜĞÜ
Kuruluş yerinin seçiminde gereken özen gösterilmezse başlangıçta iyi olan bir yerin
değişen koşullar nedeniyle elverişsiz bir duruma gelmesi de mümkündüfunduszeue.info daha
başlangıçta gerekse sonradan görülen değişmeler yüzünden uygun olmayan yerde
faaliyetlerini sürdüren bir işletme maliyet giderlerinin yüksekliği nedeniyle diğer işletmelerle
rekabet edemez.
Planlama organlarının(DPT vs) kullandıkları kriterler, ulusal gelirin maksimum
kılınması,tam istihdamın sağlanması,geri kalmış bölgelerin geliştirilmesi,yoğun yerleşim
bölgelerinin birikimli sosyolojik ve çevresel sorunlarına çözüm bulunması gibi genel kriterler
veya ölçütlerdir.
Müteşebbis açısından ön planda tutulan kriterler ise işletme karının maksimum
kılınması veya toplam satış gelirlerinin maksimum kılınmasıdıfunduszeue.info uygulamada en uygun
kuruluş yeri sorunu daha çok,kar ya da gelirlerin maksimizasyonu yerine toplam maliyetlerin
minimizasyonu açısından çözümlenmeye çalışılmaktadır.
İşletme açısından optimal kuruluş yeri,toplam üretim masraflarının en düşük olduğu ve
işletme amaçlarının en iyi biçimde gerçekleştirildiği yerdir.
Kuruluş yeri bakımından işletmeler:
Hammaddeye dönük
Pazara dönük
Hammadde veya pazara yakın olması fark etmeyen
Kuruluş yerinin seçimini etkileyen faktörler:Bir işletme veya fabrikanın kuruluş yerinin
seçiminin genellikle üç aşaması vardır:
Kuruluş bölgesi seçimi
Kuruluş yerinin seçimi
Şehrin hangi noktasında kurulacağının tespiti
Bölge seçimini etkileyen faktörler:
Pazara yakınlık:Özellikle ulaştırma sisteminin yetersizliği ve taşıma maliyetlerinin
yüksek olduğu durumlarda daha da önem kazanıfunduszeue.info olarak küçük bir Pazar alanı için
faaliyet gösteren KOBİ’ lerin kuruluş yerlerinin pazara dönük olacağı söylenebilir.Tüm
ülkeye mal arz eden işletmelerde pazara yakınlık avantajından yararlanmak için ya çeşitli
yerlerde üretim bölümleri açma yoluna giderler ya da merkezde üretip dağıtım için bölge
depoları veya satış şubeleri kurma yoluna giderler.
Hammadde,enerji,iklim ve su:Hammadde ve diğer yardımcı maddeler sürekli tedarik
imkanları,kalite,fiyat ve taşıma maliyetleri gibi yönlerden kuruluş yerini kendilerine
çekerler.Günümüzde bir yandan ulaştırma sisteminin gelişmesi öte yandan sentetik
hammaddelerin doğal hammaddeleri ikame etmesi kuruluş yerinin hammaddeye olan
bağımlılığını azaltmıştır.
İşgücü:Geniş ölçüde işgücü kullanan büyük işletmelere emek yoğun teknolojiyi seçen
işletmeler yeterli sayıda kalifiye elemanı kolayca tedarik edebilecekleri bölgelere yönelirler.
Taşıma:Limanlar,demiryolu ve karayolu yakınları veya kavşaklar sırf ulaşım
olanakları ve taşıma kolaylığı nedeniyle pek çok işletmeye kuruluş yeri olur.
Devletin teşvik ve sınırlamaları:Devletin etkisi teşvik,sınırlandırma veya yasaklama
şekillerinde görülüfunduszeue.infoi yerlerde işletme kurulması zorlaştırılabilir veya kamu yararı için
gerekli görülürse tamamen yasaklanabilir.
Diğer faktörler:İşletme dışı tasarruflar,sosyal ve kültürel şartlar ile politik etki ve
tercihlerdir.
Kuruluş yöre ve noktasının seçimini etkileyen faktörler:Kuruluş bölgesi belirlendikten sonra
bu bölge içinde çeşitli il ve ilçe aday kuruluş yerleri olarak saptanıfunduszeue.info aday yöreler arasında
toplam maliyetleri minimum kılan yöre optimum kuruluş yeri olarak seçfunduszeue.info sonra belirli
bir yörenin şehri seçilmekle kalmayıp bu şehrin hangi kısmı,hangi arsa ve arazisinin daha
uygun olduğu belirlenir.
YÖNETİM
Süreç olarak yönetim bir takım faaliyet veya fonksiyonları,sanat olarak bir
uygulamayı,bilim olarak da sistemli ve bilimsel bilgi topluluğunu ifade eder.
Bir bilim dalı ve uygulama alanı olan yönetimin temel özelliği çeşitli disiplinler
tarafından geliştirilmiş bilgilerin ve analitik yöntemlerin birleştirilerek
uygulanmasıdır.Yönetici işletmeyi bir bütün olarak ve bölümleriyle birlikte ele alarak çeşitli
bilgi ve teknikleri mevcut şartlara uygunluklarına göre kullanmalı ve uygulamak
durumundadır.
PLANLAMA
Belirli bir gelecekte nereye ulaşılmak istendiğinin ve oraya nasıl ulaşılacağının
önceden funduszeue.infoma ile “neyin,niçin,nasıl,ne zaman,nerede,kim tarafından
yapılacağı kararlaştırılır.”
Yönetim sürecinin bu ilk aşamasında çeşitli konuların önceden belirlenmesiyle
bulunulan yer ile gelecekte ulaşılmak istenen yer arasında bir köprü kurulmakta gelecekte
ortaya çıkacak olay ve durumları şansa bırakmamaya çaba gösterilmektedir.Böylece
işletmenin riski azaltılmaya çalışılmaktadır.
Planlar olmadan denetim anlamsız olur;çünkü önce nereye gidileceğinin belirlenmesi
gerekir ve planlar denetim için gerekli standartları veya ölçüleri sağlar.
ÖRGÜTLEME(ORGANZİASYON)
Organizasyon terimi iki farklı anlamda kullanılmaktadır:
Organize etme işlemi
Bu işlem veya süreç sonunda ortaya çıkan yapı
Örgütleme veya organize etme genel bir ifade ile beşeri ve maddi faktörlerin işletme
amaçlarını etkin ve verimli bir biçimde gerçekleştirmek üzere düfunduszeue.info bir
örgütleme işlemiyle ortaya çıkan iyi bir örgüt yönetimin yöneltme,koordinasyon ve kontrol
fonksiyonlarını kolaylaştırmak ve etkinliği artırmak için funduszeue.info şekilde organizasyon
yönetimin diğer tüm fonksiyonları ile yakından ilişkilidir.
Örgütlemede işletme amaçlarını verimli bir şekilde gerçekleştirmek için oluşan unsurlar:
I. Yapılacak işler
II. İşleri yapacak insanlar ve bu insanlar arasında yetki ve sorumluluk ilişkileri
III. İşleri yapmaya yarayacak yer,araç ve yöntemler
Örgütlemenin aşamaları:
I. İşlerin organizasyonu:Plandan daha ayrıntılı olarak amaçların,faaliyetlerin ve işlerin
belirlenip gruplandırılması.Bu aşama planlama aşamasında tasarlanan işlerin
programlanmasıdır ki işleri benzerliklerine göre gruplara ve bölümlere ayırmayı
gerektirir.Böylece her grup bir bölüm veya departmanı meydana getirir ve her bölümde alt
bölümlerden oluşfunduszeue.infoma ve bölme bir ferdin yapabileceği ölçüdeki iş birimlerini ortaya
çıkarıfunduszeue.info sonucu olarak belli bir işbölümü ve dolayısıyla belli bir uzmanlaşma derecesi
meydana gelir.
Dikkat edilmesi gereken husus optimal sayılabilecek bir işbölümü funduszeue.info halde
aşırı uzmanlaşmanın yarattığı moral düşüklüğü ile onun sonucu olan israf ve verimsizlikten
kurtulmak mümkün olmaz.
II. İnsan gücünün organizasyonu:Personelin belirlenip görevlendirilmesi ve karşılıklı
yetki ve sorumlulukların belirlenmesidir.İşletmenin dikey şekilde düzenlenmesinden hiyerarşi
(kademeleşme) ortaya çıfunduszeue.inforşi personelin alt-üst ilişkilerini ve bu yöndeki yetki ve
sorumluluklarını funduszeue.infoelin yatay şekilde düzenlenmesinden fonksiyonel bölünme
ortaya çıfunduszeue.infoyonel bölünme aynı düzeydeki insanları gruplamaktır.
İşler ve faaliyetlerle ilgili çalışmalardan sonra,sıra bunları kimlerin yapacağının
belirlenmesine gelir.Böylece her ferdin ne iş yapacağı,sorumlulukları ve kime karşı sorumlu
olacağı funduszeue.info amaçla organizasyon şemalarından ve organizasyon el kitaplarından
yararlanılır.
Organizasyon şemaları,işletme içi yetki yapısını ve hiyerarşisini gösteren
şfunduszeue.infozasyon el kitapları ise,organizasyon şemasında görülen her pozisyonun
amacının ne olduğunu,yetki ve sorumluluklarının nelerden oluştuğunu açıklar.
Organizasyon şemaları ve el kitapları bir işletmenin formel ya da biçimsel
organizasyonunu belirler.İşletmelerde ve her türlü örgütte bir de bu şemalarda görülmeyen
İnformel organizasyon vardır ki,örgütün faaliyetlerinde ve başarısında büyük rolü vardır.
Örgüt yapısını belirleyen unsurlar:Örgütleme ile formel örgüt yapısı ortaya çıkar ki bu yapının
sürekli olarak değişen şartlara göre değiştirilmesi de amaçlanmaktadıfunduszeue.infoel organizasyon
yapısı ise işletmede kendiliğinden ve doğal olarak oluşan ilişkilerin ifade ettiği yapıdır.
Unsurlar:
I. Amaç:Ulaşılmak istenen amaçların ve bu amaçlara ulaşmak için gerekli işlerin ve
faaliyetlerin niteliği organizasyon yapısını etkiler.
II. İşbölümü ve uzmanlaşma derecesi:İşlerin çok küçük parçalar halinde görevlere
ayrılması ve böylece işbölümüne gidilmesi ile her görevin sürekli olarak bir kişi tarafından
yapılması demek olan uzmanlaşma,etkinliği ve verimliliği artırır.
III. Denetim alanı ve kademe sayısı:Bir üste kaç astın bağlanacağını ifade funduszeue.info üstün
kaç astı etkili ve verimli olarak denetleyebileceği ile funduszeue.infom alanının geniş olması
halinde geniş tabanlı,az kademeli bir yapı,dar olması halinde ise yüksek tavanlı çok kademeli
bir yapı ortaya çıkar.
IV. Merkezileşme derecesi:Karar verme yetkisinin kademeler arasında dağıtımıyla
funduszeue.info yetkinin alt kademelere kaydırılması ile ademi merkeziyetçi,yetkinin üst
kademelerde toplanması halinde ise merkeziyetçi bir yapı söz konusudur.
V. Bölümlere ayırma:İşbölümü ve uzmanlaşma derecesine göre belirli işler bir araya
getirilerek de bölümler oluşturulur.Söz konusu bölümlerin ayrılmasında temel alınacak kriter
önemlidir.
VI. Komuta ve kurmay organları ve ilişkileri:Organizasyonda yürütme işini üstlenecek
komuta organlarının ve ayrıca bu iki birim arasındaki ilişkilerin belirlenmesi önemlidir.
Başlıca örgütleme ilkeleri
Fonksiyonlara göre bölümlere ayırma:Aynı işler ve görevler niteliklerine göre bir araya
getirilerek aynı bölüme konulur.İşletme birbirinden çok farklı mallar da üretse
üretim,pazarlama ve diğer türsel faaliyetler tek elden birer fonksiyonel bölüm eliyle
yürütülür.Böylece üretim,pazarlama,finansman,personel ve diğer bölümlerden oluşan bir yapı
meydana funduszeue.infoi kademede fonksiyonlara göre oluşturulan yapı,ikinci ve daha alt
kademelerde en uygun diğer kriterlere göre alt birimlere ayrılır.
Fonksiyonel organizasyon:
Şebeke(network) organizasyonu:Bir mal veya hizmeti üretmek için iki veya daha fazla
kuruluşun aralarında iş bölümüne giderek uzun süreli işbirliğine yönelmelerinden oluşan
yapıdır.
Şebeke organizasyonun başta gelen özelliği bir mal veya hizmeti üretebilmek için
yapılması gereken faaliyetleri ve bunları destekleyecek kaynakları tek bir işletme bünyesinde
toplam yerine farklı işletmeler dağıtıldığı bir yapı olmasıdır.
Şebeke organizasyonunda temel faaliyetlerin her biri ayrı bir yönetim altında çalışan
ayrı bir organizasyonun konusu olmaktadır.Örneğin;satın alma işleri satın alma konusunda
uzmanlaşmış ayrı bir işletme,üretim ve pazarlama işleri bu konularda uzmanlaşmış ayrı ayrı
işletmeler tarafından gerçekleştirilmektedir.
Bu organizasyon tipinin ortaya çıkma nedeni işletmenin çevresel değişmelere hemen
cevap verebilecek bir kıvraklığa kavuşması böylece etkinliğin arttırılması,büyük işletmenin
kendi iyi bildiği işi yapıp diğer işleri bir piyasa disiplini içinde başka organizasyonlara
devretme düşüncesidir.
Organizasyonla ilgili diğer sorunlar:
Yetki ve yetki devri:En basit ifadeyle başkalarına iş gördürme,belirli faaliyetleri yaptırma
hakkıdır.Yönetici belirli amaçlara ulaşmak için gerekli işlerin yapılmasını başkalarından
isteme hakkına sahip olmalıdır ki görevini yapabilsin.
Yetki devri;yöneticinin iş gördürme,belirli faaliyetleri başkalarına yaptırma hakkı
konusunda başkalarını yetkili kılmasıdıfunduszeue.info belirli görevlerin yapılması ve kararların
alınması için geçici veya sürekli olarak başkalarına yetki tanınmasını ifade etmektedir.
Komuta ve kurmay yetkileri:Komuta yetkisi ast ile üst arasındaki hiyerarşiyi gösteren
yetkidir.Üst,ast üzerinde komuta yetkisine funduszeue.info şahıs kendi bölümü veya biriminde
kimden emir alacağını kime karşı sorumlu olacağını bilir.
Kurmay yetkisi ise,yöneticiye yardımcı olunması fonksiyonunu görüfunduszeue.info
personel veya yetkili kendi uzmanlık alanı,bilgi ve tecrübesi ile yöneticiye vereceği kararlarda
yardımcı olur.
Fonksiyonel yetki:Kurmaylık yetkisinin istisnai bir çeşfunduszeue.infoyonel yetkiye sahip kimse
belirli bir iş ve görevlerle ilgili olarak direkt kendisi emir verebilir.
Sorumluluk:Görevlerin yerine getirilmesi bakımından hesap sorulabilmesidir.Yönetim ve
organizasyonda temel ilkelerden biri yetki ve sorumlulukların denkliğidir.Çünkü yetkisiz
sorumluluk işlerin yapılmamasına,sorumluluk olmadan yetki ise yetkinin kötüye
kullanılmasına yol açar.
YÖNELTME(YÜRÜTME)
Yöneltme,planlar yapılıp organizasyon yapısı oluşturularak işlerin gereğine göre
kişiler görevlendirildikten sonra bu organizasyonun ortak amaç doğrultusunda hareket
geçirilmesi funduszeue.info aşamada artık örgüt amaçlara yöneltilmeli,işletme içindeki kişiler ve
gruplar bu amaçları gerçekleştirecek yönde motive edilmelidir.
Yönetimin ilk aşamasında yapılan çalışmalarla ortaya çıkan plan tahminlere
dayanmakta ve olması arzu edilenleri göstermekte;örgütleme,plan hedefleri yönünde iyi
işleyen bir yapı ve süreç oluşturmayı hedef almakta ve nihayet yürütme organizasyonu plan
hedeflerine göre yürüten bir yönetsel faaliyet olarak örgütlemeyi izlemektedir.
Yöneltme,yöneticinin astlarının faaliyetlerini etkilemesi ve onlara ne yapmaları
gerektiğini bildirmesiyle ilgili bir yönetsel funduszeue.info,yöneticinin genel tutumuyla ilgili
olup tüm hazırlıklar tamamlandıktan sonra personeli çalışmaya sevk etme süreci olarak kabul
edilebilir.
Yöneltme süreci;
I. Yöneticinin,açık-seçik ve tam olarak astlarının yeteneklerine göre onlara
yapabilecekleri emir ve talimatları vermeyi kapsar.
II. Astların mevcut durumda belirli görevleri sürdürmelerinde yol gösteren devamlı
eğitim faaliyetini ifade eder.
III. Yöneticilerin beklentilerini karşılama yolunda işçilerin motivasyonu ile gerekli şekilde
ilgilenir.
IV. Çalışmada disiplin sağlamayı ve iyi çalışanları ödüllendirmeyi kapsar.
Liderlik tipleri
I. Diktatör lider:İşlerini ceza korkusu ile tenkit edici ve olumsuz sayılabilecek tavırlarla
sürdürüfunduszeue.infoın çok iyi çalışmalarını bekler aksi halde cezalandırır.Kısa dönemde etkili
olabilen bu yaklaşımla uzun dönemde astların iş tatminini yok etmesi nedeni ile başarılı bir
çalışma ortamı yaratılamaz.
II. Otokratik lider:Astların iş tatminine önem veren ve kendisine güven duyulmasını
isteyen babacan kişi rolüfunduszeue.info tip liderliğin başarısı saygı ve bağlılık yaratacak
kişilikte,güçlü ve akıllı olması ile mümkündüfunduszeue.infoın tatmini,üstlerin iyi niyetine
bağlıdıfunduszeue.infoikle tek başına karar funduszeue.infoın liderliğe yükselmesi imkansızdıfunduszeue.infon
hep işin başında olmasıyla işler yürür.
III. Demokratik lider:Sadece kendi yetenekleri ile değil astlara danışarak onlarla tartışarak
iş görüfunduszeue.infoı,planlama ve örgütleme faaliyetlerine katılmaya teşvik eder.İş tatminine grup
başarısı ile ulaşılır.
IV. Liberal lider:Astların kendi amaçlarını kendilerinin belirlemelerine ve kendi
kararlarını kendilerinin vermelerine dayanıfunduszeue.info kendi rolünü diğer grup üyelerininki gibi
görüfunduszeue.info üyelerinin bireysel hareket etmesine izin verir.
X ve Y teorileri
X teorisi:
Ortalama bir insan çalışmayı sevmez,tembeldir
İnsanların çoğunun işinde gereken çabayı göstermesi ve iyi çalışması için sıkı
denetlenmesi,zorlanması gerekir.
Ortalama bir insanın yükselme hırsı sınırlıdır,güven içinde olmayı,sorumluluk
almamayı tercih eder.
Y teorisi:
Ortalama bir insan çalışmayı sever
Amaçlara ulaşma da sıkı kontrole gerek yoktur,insanlar kendi kendilerini
denetleyebilirler.
Bir insanın örgütsel amaçlara ne ölçüde bağlandığı başarı için verilen ödüllere
bağlıdır.
İnsanlar sorunları çözmede yüksek derecede hayal gücüne sahiptirler
Modern sanayi toplumunda ortalama bir insan zihni yeteneklerinin yalnızca sınırlı bir
bölümünden yararlanır.
KOORDİNASYON
DENETİM
Olması gerekenle olanın karşılaştırılması aradaki olumsuz farkların belirlenerek
düzeltici tedbirlerin alınmasıdır.
Denetim,işletme faaliyetlerinin kabul edilen planlara,verilen talimatlara ve tesis edilen
ilkelere uygun olarak yapılıp yapılmadığını anlamaya funduszeue.info güdülen amaç her
düzeydeki işletme faaliyetlerinin veya denetim konusu olan belirli faaliyetin zayıf ve hatalı
yanlarını bularak gerekli tedbirleri alarak tekrarını önlemektir.
Denetim bir çeşit geri bilgi akışı veya geri besleme temeline dayanır.
ÜRETİM
Beşeri ve maddi faktörlerin mal ve hizmetlere dönüştürülmesi sürecidir.Üretim sadece
işletmeler için değil;bir ülkenin refah düzeyi olan GSMH,GSYİH gibi göstergelere de esas
teşkil ettiğinden önemlidir.
Prodüktivite(verimlilik)=Çıktı
Girdi
Cebirsel yoldan başa baş noktasının bulunması:Başa baş noktası tanım gereği sabit ve
değişken giderlerin toplamına eşit satış gelirlerinin sağlandığı üretim ve satış miktarını
gösterir.Şu halde toplam gelir=toplam gider eşitliğinden hareket edilirse başa baş noktası;
Q= f veya Q= b
P-V (f-a)
PERT şeması
Bir işin çeşitli kısımları arasında zaman uyumu sağlama,üretimde
gecikmeleri,duraklamaları,ihtilafları minimize etme,kaynakları işi vaktinde bitirmeye yönelik
olarak bütçeleme ve programlama tekniğidir.
PERT şeması özellikle zaman değişkeni üzerinde funduszeue.info,bir projenin
gerçekleştirilmesinde geçen zamanın maliyetle doğru orantılı olarak arttığı varsayımı ile
sadece zaman ve miktar olarak değil dolaylı olarakta maliyet ve miktar açısından da kontrol
sağlar.
PERT şemasının en önemli iki temel kavramı işlem ve olaydıfunduszeue.info projeyi oluşturan
çeşitli parça veya kısımların her biri ayrı bir işlem olarak ele alınıfunduszeue.info işlem kendisi için
zaman ve kaynak sarfı gereken,belirli bir iş,bir proje parçasıdıfunduszeue.info ise belirli bir zamanda
ulaşılan durumu ifade eder.
Şemanın düzenlenmesinde şu soruların cevapları çok önemlidir:
Belirli bir olaydan önce hangileri tamamlanmalıdır?
Hangileri belirli bir olay tamamlanmadan önce başarılamaz?
Hangileri eş zamanlı olarak aynı zaman diliminde başarılabilir?
II. Sabit sipariş dönemi yöntemi:Eldeki stok miktarına bakılmadan belli dönemlerde
sipariş funduszeue.infoş dönemi geldiğinde eldeki stok miktarı belirlenir ve bu miktarı
önceden belirlenmiş hedef stok düzeyine(max düzey) tamamlayacak kadar sipariş verilir.
III. Maksimum-minimum sistemi:Önceki 2 yöntemin temel denetim mekanizmalarını
birleşfunduszeue.info minimum stok düzeyi ve bir maksimum stok düzeyi funduszeue.infor sabit
dönemlerde gözden geçirilir.Eğer eldeki stok düzeyi minimum düzeyde veya altındaysa bu
miktarı maksimum düzeye tamamlayacak kadar sipariş verilir.
Hareket etüdü
Daha kolay ve daha etkili metodların geliştirilmesi,uygulanması ve maliyetlerin
düşürülmesi amacıyla bir işin mevcut yapılış şekli ile teklif edilen yeni usullerin sistemli bir
şekilde tespit ve kaydedilmesi,analizi ve eleştirel bir yaklaşımla incelenmesidir.
Hareket etüdü daha iyi iş görme metodunu ideal veya ideale yakın metodu araştırıfunduszeue.info
araştırmada da temel olarak belirli bir iş yaparken işçinin yaptığı hareketleri bilimsel yoldan
ayrıntılı bir analize tabi tutar.İşçiyi işle ilgili hareketleri yanında kullandığı aletler,makine ve
materyal,çalıştığı yer açısından da inceler.
PAZARLAMA
Pazarlama temelde insanların ihtiyaç ve isteklerini karşılamaya yönelik bir mübadele
işfunduszeue.infoama geleneksel olarak mal ve hizmetlerin üreticiden tüketiciye veya
kullanıcıya doğru akışını yönelten işletme faaliyetlerinin yerine getirilmesidir.Günümüzdeki
anlamıyla pazarlama tüketici yönlüdür ve tüketici ihtiyaçlarının karşılanması temeline
dayanır.
PAZARLAMA ARAŞTIRMASI
Üreticilerle tüketiciler arasındaki mesafeyi kapatmaya yarayacak bilgileri sağlama
fonksiyonunu yerine getirir.
Pazarlama fırsatlarına ve sorunlarına ilişkin olarak verilerin objektif olarak
toplanması,analizi ve yorumlanmasıdır.
Pazarlama araştırmasının aşamaları
I. Problemin tanımlanması
II. Araştırmanın planlanması
III. Planın uygulanması
IV. Verilerin analizi ve yorumu
V. Araştırma raporunun hazırlanması
Pazarlama araştırmasının işletmeye sağladığı faydalar:
Pazarlama fırsatlarını,pazarlama problemlerinin varlığını ve onları yaratan faktörleri
ortaya çıkarır
Alınacak kararların riskini azaltır vs.
Pazarlama araştırmasında veri kaynakları ve veri toplama metotları:
İkincil veri kaynakları:İşletme için kaynakları işletmenin normal faaliyetleri için
tuttuğu çeşitli kayıt ve belgelerdir.İşletme dışı kaynaklar ise DPT,DİE,TCMB,Üniversiteler
gibi çeşitli özel ve kamu kurumlarıdır.
Birincil veri toplama metotları:Birincil veri toplanması halinde kullanılıfunduszeue.info;
-Anket:Önceden hazırlanmış seçilmiş sorulardan oluşan bir anket formuna dayalı olarak yüz
yüze görüşmeyle,postayla veya telefonla soruların cevaplayıcıya yöneltilerek cevapların
alınması esasına dayanır.
-Gözlem metodu:Araştırma konusu olan olaylara hiç karışmaksızın onları gözlemek ve
bilgileri kaydetmek şeklinde uygulanır.
-Deney metodu:Kontrol edilen bir ortama belirli uyarıcıların verilmesi ve bunların sistemli
olarak değiştirilmesine dayanıfunduszeue.infoğımsız değişkenlerden biri değiştirilerek bunun bağımlı
değişken üzerindeki etkisi ölçülmeye çalışılır.
Mallar tüketicilerin satın alma amaçlarına göre tüketim malları ve endüstriyel mallar şeklinde
iki ana gruba ayrılırken pazarlarda tüketicilerin satın alma amaçlarına göre sınıflandırılırlar.
Nihai tüketiciler:Kişisel ve ailevi ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla mal veya hizmet talep
eden ve satın alan kişilerdir.
Endüstriyel alıcılar:Kişisel ve ailevi ihtiyaçları dışındaki amaçlarla mal veya hizmet talep
eden ve satın alan kişilerdir.
Pazar çeşitleri
I. Tüketici pazarları:Nihai tüketicilerden oluşan pazarlar kastedilmektedir.
II. Endüstriyel pazarlar:Her türlü malı kendi üretimlerine katmak veya satmak için alanlar
başta olmak üzere KİT’leri,diğer devlet kuruluşlarını kapsar.
III. Uluslar arası pazarlar:Hem ülke içindeki hem de birbirlerinden çok farklı özellikler
gösteren her ülke de özellikleri farklılaşan pazarlardır.
***Pazarlar bu şekilde ayrılarak bu pazarları oluşturan tüketici gruplarının satın alma
sebepleri ve güdüleri araştırılıp buralara yoğunlaşılır.
Tüketici pazarlarının bazı özellikleri:
Temel özelliği satın alma nedeninin kişisel kullanım istek ve amacına dayanmasıdır.
Demografik özellikleri:Pazar tanımında belirtilen karşılanacak ihtiyaçları olan kişilerin
nüfus özellikleriyle
Ekonomik özellikler:satın alma gücü ile
Davranışsal özellikler:satın alma isteği ile ilgilidir.
Endüstriyel pazarların bazı özellikleri:
Dört grupta toplanabilir:Üretici işletme pazarları,satıcı işletme pazarları,hükümet
pazarları,kurumsal(kar amacı gütmeyen pazarlar)
Daha çok bölgesel alımlar görülür
Alıcı sayısı azdı
Siparişlerin miktarı büyüktür
Satış masrafları azdır
Satın alma işlemi uzun sürer
Satış çabalarında kişisel satış,reklamdan daha önemlidir.
Endüstriyel mal talebinin özellikleri:
Türetilmiş taleptir.(Bağımlı talep söz konusudur)
Tüketim malları talebine göre daha inelastiktir.
Talep nisbi olarak daha fazla dalgalanır
Pazarın bilgi düzeyi yüksektir.
Uluslar arası pazarlar riski fazla,girilmesi zor ve girdikten sonra da içinde kalınması zor
pazarladır;ancak rekabet edilebildiği taktirde iç pazarla karşılaştırılamayacak ölçüde büyük
satış ve kar potansiyeli taşıfunduszeue.info taraftan iç pazarların doyması ve sık sık ortaya çıkan
ekonomik durgunluğun itici gücü;diğer taraftan dış pazarların belirtilen kar potansiyelinin
yarattığı çekici gücü tüm dünyada işletmeler daha fazla uluslar arasılaşmaya itmektedir.
Pazar bölümlendirmenin en büyük sakıncası artan funduszeue.info tip mal üretip bunu tüm
pazara sunmak,özellikle standardizasyondan ve büyük ölçekli üretimden kaynaklanan
tasarruflar sağfunduszeue.info bölümlendirme ile bunlardan vazgeçilmekte,genellikle birkaç veya
birçok bölüm hedef pazar seçildiğinden aynı malın farklı kalite,cins ve çeşitleri ile hizmet
verilmektedir.
Mevcut bir pazarın belirli ayırıcı özellikleri göz önünde tutularak bölümlendirme
yapılıfunduszeue.info önemli olan bir nokta mamul özelliklerinden değil,tüketici özelliklerinden
hareket edilerek bunların kriter olarak alınmasıdır.Bölümlendirme çeşitleri:
I. Coğrafi faktörlere göre bölümlendirme
II. Demografik bölümlendirme
III. Psikografik bölümlendirme
IV. Mamule ilişkin bölümlendirme
Mamulün hayat seyri:Pazarlama yöneticileri mamullerinde canlı organizmalar gibi bir hayat
seyri bulunduğunu funduszeue.info konudaki bilgiler mamul planlamada pazarlama kararlarına
rehberlik etmek açısından çok önemlidir.
Ambalajın fonksiyonları:
Mamulü koruması
Taşımada kolaylık sağlaması
Malı farklılaştırması
Tutundurmaya yardımcı olması
FİYATLANDIRMA
Pazara dayalı ekonomilerde fiyat arz ile talebi karşılaştırır,alıcı ile satıcının üzerinde
anlaşması ile değişimi sağfunduszeue.infoandırma,pazarlama yöneticisinin en başta gelen
görevlerinden biridir;çünkü fiyatlar işletmenin en önemli cari gelir kaynağıdıfunduszeue.infoandırma
zor bir iştir ve kararları alan yöneticinin maliyet,talep,tüketici geliri,iş koşulları,rakip
firmaların tepkileri vb. konuları değerlendirmesi gerekir.
İktisat teorisine göre tüketicilerin ödeyecekleri fiyatı arz ve talep koşulları belirler,ama
uygulamada fiyatlar bu koşulları da göz önünde tutan işletme yöneticisi tarafından
funduszeue.info yüzden tüketicinin mal için ödediği fiyat genellikle saptanmış fiyattır.
İktisat teorisinde işletme yöneticisinin fiyat koyarken tek önemli çıkar grubu olarak
tüketiciyi göz önünde tuttuğu şeklinde basitleştirici bir varsayım funduszeue.infoçekte,çeşitli
çıkar grupları fiyat ve fiyatın belirlenmesi ile yakından ilgilidir.Yöneticinin fiyat kararlarını
etkileyen başlıca çıkar grupları; aracı kuruluşlar,rakipler,üretim faktörleri sahipleri,hükümet
ve işletmenin diğer bölümlerinin yöneticileridir.
Fiyatlandırma usulleri:
Maliyete yönelik fiyatlandırma
I. Maliyet artı usulü:Birim maliyete belirli bir kar yüzdesi eklenerek satış fiyatı
funduszeue.info çeşidi vardır:
Değişken maliyet esası:Birim değişken maliyeti bulup bunun üzerine birim kar payı
funduszeue.info bu kar yüzdesinin hiç hesaba katılmayan sabit maliyetlerden bir birimine
düşmesi muhtemel miktarı da karşılayıp net bir kar payı bırakacak şekilde yüksek tutulması
yoluna gidilir.
Tam maliyet esası:Toplam sabit maliyet, maliyet muhasebesi usulleri çerçevesinde
belirli bir standarda göre dağıtılarak bit birime düşen sabit maliyet payı funduszeue.info sabit
maliyet ile birim değişken maliyet toplamı olarak elde edilen birim maliyetin üzerine belirli
bir kar yüzdesi eklenir.
II. Hedef fiyatlandırma:Belirli toplam masrafların karşılığı olarak elde edilmek istenen
kar yine toplam olarak temel alınır.Önceden tahmin edilen belirli bir satış hacminde toplam
maliyetlerin üzerinde ulaşılmak istenen sabit bir kar hedefini gerçekleştirecek fiyat
belirlenmeye çalışılır.
Bu usulde pazarlama yöneticisi önce gelecek yıl belirli bir maldan üretip satabileceği miktarı
tahmin eder,ikinci olarak bu miktarın üretilmesi yolunda katlanılacak toplam maliyetleri
tahmin funduszeue.info da bu miktar yatırıma karşılık toplam olarak ne kadar kar etmeyi
hedeflediğini funduszeue.info ikisinin toplamı ulaşılması istenen toplam satış gelirleri olacağı için
hedef karı verecek satış gelirlerini üretilecek miktara bölme yoluyla birim fiyatı elde eder.
Bu fiyatlandırma usulünün en büyük sakıncası işletmenin satabileceği mamul miktarının
fiyatın belirlenmesinden önce tahmin edilmesi gereğfunduszeue.info talep fiyata bağlı olarak az ya
da çok olur.
Talebe yönelik fiyatlandırma:Talebin yoğunluğu temel alınarak fiyat; talep fazla ise
yüksek,talep az ise düşük olarak funduszeue.info metodun temeli tüketiciye sunulan malın
pazardaki değerini alıcıların ona ne değer biçtiğini isabetli bir şekilde tahmin etmeye dayanır.
TUTUNDURMA
Satış artırıcı çabalar bütünüdüfunduszeue.infourmanın inandırıcı,ikna edici,haberleşme veya
iletişim olma yönü onu diğer pazarlama faaliyetlerinden ayıran en büyük özelliğfunduszeue.info
bakımdan etkili tutundurma etkili bir iletişim demektir.
Tutundurma araçları:
I. Kişisel satış:Satış yapmak amacıyla satışçının bir veya daha fazla potansiyel alıcı ile
yüzyüze görüşfunduszeue.infoşisel satış en eski tutundurma çeşididir.Tüketici ile direkt ilişki
kurmaya dayanması nedeniyle en etkili iletişim yoludur.
Kişisel satışın başlıca özellikleri:
Kişisel karşılaşma
Dostluk ilişkileri geliştirme
Dinleme ve karşılık verme zorunluluğu
Birinci elden bilgi toplama
Kişisel satışta satışçı uygulamada oldukça geniş bir esnekliğe funduszeue.info veya hizmeti
sunuşunu tüketicinin ihtiyaç ve isteklerine yüzyüze görüşmesi sırasındaki tutum ve
davranışlarına göre ayarlayabilir.
Kişisel satışın en sakıncalı ve sınırlayıcı yanı;yüksek maliyetli oluşudur.
Kişisel satışın başarılı olabilmesi için satışçının hitap ettiği tüketicileri,mamulün
özelliklerini,rakiplerin durumunu ve genel pazar koşullarını iyi bilmesi gerekir.
DAĞITIM
Üretilen mamullerin tüketicilere doğru hareketiyle ilgili tüm çabaları kapsar ve bu
nedenle üretimle tüketim arasındaki bağlantıyı gerçekleştirir.
Dağıtımın ne ölçüde yoğun olacağı ile ilgili olarak belli başlı üç politika vardır:
Yaygın veya yoğun dağıtım:Malın alıcısının olduğu her yerde satışa sunulmasına
dayanır.Özellikle kolayda mallar ve tüketim malları için kullanılır.
Seçimli veya selektif dağıtım:Belirli bir bölge sınırlı sayıda toptancı veya perakendeci
veya sadece perakendeci kullanma politikasıdır.
Özel dağıtım:Belirli bir pazarda sadece tek toptancı veya perakendeci vasıtasıyla
mamulün dağıtılması politikasıdır.
FİNANSMAN
Fonların sağlanması
Öz kaynaklarla finansman:Bir işletme kurarak faaliyete geçirmek isteyen bir kimse veya
kimselerin kendi kişisel varlıklarından ayırarak işletmeye tahsis ettikleri maddi ve maddi
olmayan iktisadi değerlere o işletmenin öz kaynakları denir.İşletmenin faaliyete geçmesinden
sonra ayrılan ihtiyatlar ve karşılıklar da öz sermayeden sayılır.Özsermaye kapsamına
para,mal,bina,patent hakkı,işletme adı,marka vb her türlü varlıklar girer.İşletmenin tüm
risklerine öz kaynaklar katlanır.
Bir işletmenin sahip veya sahiplerince gerek kuruluş aşamasında gerekse daha sonra
sermaye artırımı yoluyla ya da kardan dağıtılmayarak şirkete fon tahsis edilmesine öz
kaynaklarla finansman denir.
Öz kaynaklarla finansmanın üstünlüğü işletmeye tahsis edilen fonların süresiz veya
çok uzun bir süre için işletme emrine verilmiş olmasına,herhangi bir sermaye maliyetinin söz
konusu olmayıp faaliyetlerden doğacak karın tümüyle sahiplerine ait olmasına dayanır.
Oto finansman:İşletmenin kendi faaliyetleri sonucu elde ettiği karların tümünün veya bir
kısmının dağıtılmayarak işletmede bırakılması yoluyla sermaye ihtiyacının karşılanmasıdıfunduszeue.info
yöntem özellikle sermaye tedarikinin güç olduğu veya sermaye maliyetlerinin yüksek olduğu
dönemlerde işletmeye kaynak sağlar.
Oto finansmanda belirli riskler için karşılıklar ayırmak,genel riskler için de yedekler
ayırmak,karları dağıtmayarak sermaye hesaplarında tutmak gibi yollar söz konusu funduszeue.info
finansman bir işletmenin veya müteşebbisin karlı ve verimli çalıştığını gösteren bir ölçü
olarak kabul edilir.
Sakıncaları:
I. Bu finansman kaynağının yöneticiler tarafından gelişi güzel ve verimsiz yatırımlara
yönelik olarak kullanılması tehlikesi
II. Dağıtılması halinde kısmen de olsa piyasaya girecek ve cari faiz nispetinin düşmesine
olumlu katkısı olabilecek karların işletmede alıkonması nedeniyle sermaye piyasasını daraltıcı
etkisi
III. Küçük hisselere sahip tasarruf sahiplerinin yıl sonlarında tasarruflarından bekledikleri
yararı alamamaları riski.
Yabancı kaynaklarla finansman:İşletmenin belirli vade sonunda geri ödemek üzere sağladığı
kaynaklardıfunduszeue.infoın karşılığında kaynağı sağlayanlara belirli bir faiz öfunduszeue.info bir ayrıma
tabidirler:
Kısa vadeli borçlar:Vadesi bir yıla kadar olan kredilerden oluşur ve genellikle çalışma
sermayesi ihtiyaçlarının karşılanmasında kullanılır.Çünkü duran varlık yatırımlarını bu tür
kaynaklara dayandırmak riskli olup uygun değildir.
Uzun vadeli borçlar:Bir yıldan daha uzun vadeli yabancı kaynaklardır.Kısa vadeli
finansman:İşletmede tüm faaliyetleri kapsayan bir; “nakdi sermaye üretim faktörleri
yarı mamul mamul nakit” şeklindeki dönüşüm veya devir funduszeue.info
olağan işletme faaliyetlerinin yürütülmesinde çalışma sermayesi önemli bir rol oynar.Büyük
bir değişkenlik gösteren fon ihtiyacı,kısa süreli finansmanla sağlanacak fonlarla karşılanır.
Finans yöneticisi için işletmenin duran varlık ve çalışma sermayesi miktarlarını ve
bunların arasında birini gereğinden fazla veya diğerini ihtiyaçtan az tutmayacak şekilde
optimum bir dengeyi kurmak ve bunu sürdürmek en temel görevlerden biridir.Yönetici bu
görevi yerine getirirken özellikle pazarın ve iş hayatının dinamik niteliğini göz önünde
bulundurarak bu dinamizme ayak uydurmalıdıfunduszeue.infoşeyden önce işletmenin kendi ürettiği
mamullerle ilgili mevsimlik dalgalanmalar,genel olarak ekonomideki ve iş hayatındaki
istikrar-durgunluk ve dalgalanmalar;politik nitelikli olmakla beraber ekonomiyi etkileyen
gelişmeler işletmenin kısa süreli fon ihtiyaçlarını etkilerler.
Hisse senedi:Sahibine şirkette ortaklık hakkı funduszeue.info sahip olan hissenin büyüklüğü
oranında şirketin geliri ve varlıkları üzerinde hak sahibi olduğu gibi şirketi denetim yetkisine
de sahip funduszeue.info senet,genel kurulda bir oy hakkı funduszeue.info senedi olanlar şirkete ortak
olduklarından bunun karşılığı olarak giren para öz sermayedir.
FONLARIN KULLANIMI
Duran varlık yatırımları:Duran varlıklar şekil değiştirmeden kalan ve birden fazla üretim
dönemine katılarak uzun süre kullanılmakla giderek kullanılamaz hale gelen sermaye
unsurlarıdıfunduszeue.info işletmenin normal faaliyetlerinde paraya çevrilmeyen,periyodik olarak
alım-satım konusu olmayıp süreklilik gösteren varlıklardıfunduszeue.info varlık kalemleri işletmenin
olağan faaliyeti sırasında satılan malların maliyetlerine aşınma payı olarak eklenerek tasfiye
edilirler.
Dönen varlık yatırımları:İşletmenin normal faaliyet dönemi içinde nakde veya paraya
çevrilebilir varlıklarını kapsar.Çalışma sermayesi unsurları,satılan mal ve hizmetlerin
karşılıklarının ödenmesiyle işletmeye döner ve sürekli bir akış ve değişim içinde bulunurlar.
Dönen varlıkları toplamından kısa vadeli borçlar toplamı çıkarıldıktan sonra kalan
miktara,net çalışma(işletme) sermayesi funduszeue.info fark,işletmenin varlıklarının borçlarını
ödemek ve yükümlülüklerini yerine getirmek için kullanılabilir durumda tuttuğu bir güvenlik
payıdır.
İşletmelerin çalımla sermayesi ihtiyacını belirlemelerinde şu faktörler etkili olur:
İşletmenin faaliyet alanı
Müşterilerin kredi ihtiyaçları
İmalat ve satış süresinin uzunluğu
FİNANSAL PLANLAMA
İki türlü amacı vardır:
İşletme faaliyetleri için gerekli fonları sağlamak
Fon temininde finansman maliyetini minimum kılmak
İşletmenin finansal yapısını değişen koşullar uydurmak
Sağlanacak nakit fazlalıklarını verimli kullanmak muhtemel mali açıklar için önceden
tedbir almak ve finansal dengeyi korumak.
Finansman yöneticisi yaptığı finansal planlama çerçevesinde kendi ortakları için firma
değerini maksimum kılmak üzere finansal yönetim politikaları denilen şu politikaları
kararlaştırır ve uygular:
Yatırım politikası
Finansman politikası
Temettü politikası
Finansal planların hazırlanmasında uygulanan yöntemlerden birisi
bütçelemedir.Bütçe,planların rakamlarla ifadesidir.Bütçeleme ise,işletmelerin belirledikleri
hedeflerin sayılarla gösterilmesidir.
Nakit açıklarını görmek ve ona göre gerekli önlemleri alarak ihtiyacın karşılanmasını
sağlamak
Nakit fazlalarını görmek ve ona göre verimli yatırım alanlarına yönelmek
Kısa dönemli işletme bütçe çeşitleri
Pazarlama fonksiyonu ile ilgili:
Satış bütçesi
Satış giderleri bütçesi
Üretim fonksiyonu ile ilgili:
Direkt ilk madde ve malzeme giderleri bütçesi
Direkt işçilik giderleri bütçesi
Genel üretim giderleri bütçesi
II. Uzun vadeli planlama ve sermaye bütçelemesi yöntemleri:Bir yıldan fazla süreler için
hazırlanan işletme bütçelerine uzun vadeli işletme bütçeleri denilmektedir.İşletmelerin uzun
dönemde devamlı kar elde etmeleri için büyüme amaçlarına uygun olarak satışlar,piyasa
durumları,personel,duran varlıklar,yatırım ve finansman unsurlarını esas alan uzun dönemli
analize dayanan uzun vadeli planlar hazırlanmalıdır.
Finans yöneticisi firmanın yatırım politikasını belirlerken duran varlıklara yatırılan fonlar ve
bun varlıklar için ayrılan amortisman karşılıkları ile yenileme fonlarının yatırımın yapıldığı
zaman noktasındaki değerlerini göz önünde funduszeue.info suretle duran varlıklara yapılan
yatırımlardan beklenen nakit akışlarının net bugünkü değerlerini maksimum kılma politikası
izlenir.
İç verim(iç karlılık) oranı:Bir yatırım için harcanan paralar ile bunun faizleri toplamını
yatırımın gelirine eşit kılan faiz haddidir.
Net bugünkü değer:Bu kriter bir yatırımdan beklenen nakit akışlarını belirli bir ıskonto oranı
ile yatırımın yapıldığı zaman noktasına funduszeue.info ıskonto oranı yatırımdan istenen
verimliliği yansıtıfunduszeue.infoe bütçelemesinin net bugünkü değere göre yapılması halinde
ıskonto oranı olarak alınan yüzde genellikle işletmenin sermaye unsurlarının ağırlıklı ortalama
funduszeue.info yatırımdan beklenen yıllık nakit akışlarının ıskontolu değerleri toplamından o
yatırım için yapılmış olan nakit çıkışlarının çıkarılması ile yatırımın net bugünkü değeri
bulunur.
FİNANSAL ANALİZ
Finansal yönetimini etkili ve verimli bir şekilde planlanıp yürütülmesinde iki temel husus çok
önemlidir:
Firmanın mevcut finansal durumunun iyi değerlendirilmesi
Değişen ekonomik koşulların etkilerinin iyi anlaşılması
Özet bir şekilde finansal analiz,işletmenin fon yapısını ve fonların kullanımını oluşturan
bilanço kalemleri ile gelir tablosundaki değerler arasındaki ilişkilerin incelenmesi yoluyla
finansal dengenin ne ölçüde sağlandığının belirlenmesi ve bu duruma göre rasyonel kararlar
alınmasının sağlanmasıdır.
Finansal analizin amaçları:
I. İşletmenin faaliyet konusuna,hukuki şekline ve amaçlarına uygun bir finansal yapı
oluşturmak,varlıklar ile fon kaynakları arasında sürekli bir denge sağlamak
II. Faaliyet döneminde toplam gelirlerle giderler arasında olumlu bir fark sağlamak
III. İşletmeyi borçlarını zamanında ödeyebilecek durumda tutmak
IV. İşletme ile ilgili 3. şahıslara ve işletmenin sahiplerine işletmenin durumu hakkında
bilgi ve güven vermek
Finansal analiz yöntemleri:
I. Karşılaştırmalı finansal tablolar analizi yöntemi:Bir işletmenin birbirini izleyen iki
veya daha fazla dönemine ait finansal tabloların karşılaştırmalı olarak düzenlenip
incelenmesine dayanır.
II. Dikey yüzdeler yöntemi:Aktif ve pasif toplamlar kabul edilerek aktif ve pasif
kalemlerin yüzde payları belirlenir,aynı şekilde gelir tablosundaki kalemlerin yüzde payları
birbirini izleyen birkaç yıl için hesaplanarak sonuçların karşılaştırılması yoluna gidilir.
III. Eğilim yüzdeleri yöntemi:İşletmenin gösterdiği gelişmelerin yıllar itibariyle izlendiği
bu yöntemde birbirini izleyen dönemlere ait finansal tablolarda yer alan kalemlerin temel
alınan finansal tablo kalemlerine göre gösterdiği artış veya azalışlar yüzde olarak
hesaplanıfunduszeue.info şekilde işletmenin finansal tablolarında yer alan her bir kalemin temel kabul
edilen yıla göre yüzde olarak gelişme trendi bulunur.
IV. Oran analizi yöntemi:Finansal analizin temel araçları olan çeşitli finansal oranların
kullanılması yöntemidir ve işletmelerde en çok kullanılanıdır.
Finansal oranlar
FİNANSAL TEKNİKLER
II. Forfaiting: Kredili mal ve hizmet ihracatından doğan ve gelecekte tahsil edilecek orta
vadeli,bir banka tarafından garanti edilmiş,senetli ve senetsiz alacağın kendilerine rücu hakkı
olmaksızın vadeden önce satılarak tahsil edilmesidir.
Forfaiting işlemlerinin temel özellikleri:
Forfaiting işlemleri ihracattan doğan ve orta vadeli alacaklarla ilgilidir.
Forfaiting sevk sonrası ihracat finansman tekniğidir.
İhracatçıların faiz,kur ve kredi gibi risklerden korunmak amacıyla yapmış oldukları
işlemlerdir.
Forfaiting işlemleri 6 ay ile 10 yıl arasında gerçekleşir.
Forfaitinge poliçe ve bono şeklinde senede bağlanmış alacaklar konu olur.
Forfaiting işlemlerinde 4 taraf vardır:
İhracatçı işletme
İthalatçı işletme
Forfaiter
Garantör banka
IV. Swap:İki taraf arasında önceden belirlenen bir sistem içerisinde belirli bir finansal
varlıktan kaynaklanan gelecekteki nakit akışlarının veya faizlerinin değiştirilmesi konusunda
yapılan bir sözleşmedir.
Faiz swap’ı:Kredi değerliliği farklı iki firmanın aynı tutarda fakat faiz koşulları
değişik olan borçlarının gerektirdiği ödemeleri belli süre değiştirmelerinden
oluşmaktadıfunduszeue.infoşka bir deyişle faiz swap’ı sabit faizi değişken faize,değişken faizi sabit
faize,Libor’u prime rate’e veya prime rate’i libor’a çevirmek şeklinde faiz ödemelerinin
niteliğini değiştirerek borç ödemelerinin yapısını değiştirme işlemidir.
Para swap’ı: para swap’ı,farklı paralardan oluşan aynı büyüklükteki iki ayrı paranın
vade tarihinde orijinal para birimleri üzerinden ve daha önce anlaşılmış belirli bir kur
hesabıyla geri ödenmek üzere değişfunduszeue.info swap’ında faiz swap’ından farklı olarak
taraflar arasında ana paralar el değiştirmektedir.
V. Opsiyon: Geleceğe ilişkin hak içeren finansal sözleşfunduszeue.infon sözleşmesi,iki
taraf arasında yapılan ve taraflardan birinin gelecekte bir tarihte bir malı veya varlığı satın
alma veya satma hakkını elinde bulundurmak için belirli bir miktar prim ödediği
sözleşfunduszeue.infon bir vadeli işlemdir.
VI. Gelecek sözleşmeleri:Belirli nitelikteki ve miktardaki bir malın veya bir mali
enstrümanın,bugünden gelecekteki bir tarihte belirlenmiş bir fiyat üzerinden teslimini veya
teslim alınmasını hükme bağlayan yasal sözleşmelere denir.
VII. Risk sermayesi: Büyük sermaye sahibi yatırımcıların gelişme potansiyeli yüksek olan
küçük ve orta ölçekli işletmelerin oluşumu ve faaliyete geçmesi için yaptığı uzun vadeli
yatırımlardıfunduszeue.info sermayesinin özünde teknolojik yenilik-sermayeye katılma,küçük ve orta
ölçekli işletme,hızlı büyüme ve uzun vadeli yatırım gibi unsurlar vardıfunduszeue.info sermayesi az
ihtimalle büyük kar veya büyük ihtimalle küçük zararların söz konusu olduğu bir finansman
türüdür.
İNSAN KAYNAKLARI
İnsan kaynakları yönetimi,işletmede çalışan kimselerin işletme örgütüyle ilişkilerini konu alan
faaliyetlerle ilgilidir.Eğer bir işletmede çalışan kimseler,niteliklerine ve kişisel ilgi alanlarına
göre seçilip görevlendirilmişlerse ve bu görevler onlara kişisel gelişme ve ilerleme imkanı
sağlıyorsa etkili bir kadrolaşma sağlanmış funduszeue.info kaynakları bölümü yöneticisi
işletmede kadro oluşturma sürecinde anahtar rolü oynayan kimsedir.
Ayrı bir bölüm olarak işgören istihdamı ve yönetimi üzerine alan insan kaynakları bölümünün
görevi sadece işe uygun personel seçimi ve bunların etkin kullanımı olmayıp ayrıca;
Çalışanların yeteneklerinin sürekli olarak geliştirilerek onların daha nitelikli hale
getirilmesi
Terfi,eğitim ve çalışma şartları bakımından iş tatmininin sağlanması da görevleri
arasındadır.
İşletmenin daha yeni kuruluşunda insan gücü seçimi ve işe alma işletme amaçlarını
gerçekleştirebilecek bir örgüt yapısının oluşturulması için önem kazanıfunduszeue.infoet halindeki
işletmede de çeşitli nedenlerle zaman zaman işletmeden ayrılmalar olur ve ayrılan kimselerin
yerine yeni işgören tedariki gerekir.İşletmenin büyüme ve gelişme amacın gerçekleşmekte
olması sebebiyle de personele ihtiyaç duyulur ve bu ihtiyacın karşılanması için işe yeni
eleman alınır.
İnsan kaynakları planlaması ile iş analizi ve diğer çalışmalarla işletmenin ihtiyaç
duyduğu veya duyacağı insan gücü nitelik ve sayısal olarak belirlendikten sonra sıra eleman
bulma ve seçmeye funduszeue.info kaynaklarına yapılan yatırımın doğru eleman bulmanın belili
maliyeti vardıfunduszeue.info maliyetin başlıca kaynakları:
İlanlar
Görüşme ve diğer seçim prosedürleri
Yeni elemanların işe ve işletmeye uyumu
Temel iş eğitimi
İşgörenlerin kısa sürede işten ayrılmaları
EĞİTİM VE GELİŞTİRME
Eğitim genel anlamda bilgi verme,yetenek ve becerileri geliştirme süreci olarak
tanımlanabilir.Eğitimle ilgili ve eğitimin birer türü olan iki önemli kavram:yetiştirme ve
gelişfunduszeue.infoştirme;daha çok yeni işe giren personele yeni yetenekler kazandırılması ve
işin gereklerine göre kişiye gerekli bilgi ve beceri düzeyine ulaştırılması için yürütülen eğitim
funduszeue.infoştirme ise var olan yeteneklerin iyileşfunduszeue.infoştirme sınırları belirli
bir zaman dilimi içinde yapılır,oysa geliştirme belirli süre içinde bitmeyen belirsiz bir
çalışmadır.
İşgören eğitimindeki amaçlar
Üretimde ve prodüktivitede artış
Kalite artışı
Maliyetlerde düşme
İş kazalarında azalma
İşgören devir hızında düşme
İşgören eğitimi programları üç tipte olabilir;bazıları belirli bir mesleki eğitimi temel
alır,bazıları kişinin genel eğitim düzeyini geliştirir;bazıları ise yönetim yeteneklerini
geliştirmeyi hedef alır veya gelecekte yönetici olacak kimseleri yetiştirir.
PERFORMANS DEĞERLENDİRME
Performans ya da başarı işletmede çalışan kişilerin görev ve sorumluluklarını etkili ve
verimli bir şekilde yerine getirmelerini ifade funduszeue.infomans değerlemede personelin işletme
amaçlarına yapmış olduğu katkının ölçülmesidir.
Performans değerlemenin amaçları:
İşgöreni değerlendirme amacı.Ücret artışı,terfi,işten çıkarma gibi konularda işgören
hakkında karar vermek için kullanılır.
Personeli geliştirmeye yöneliktir.
Perfomans değerleme yöntemleri:
Sıralama ve karşılaştırma yöntemi:Uygulanması kolay,az zaman alan ve ucuz bir
yöfunduszeue.info sıralama olarak adlandırılan yöntemde yönetici çalışanları işlerindeki
başarılarına göre sıralar;önce en iyi/başarılı ve en kötü/başarısızı funduszeue.info daha az iyi ve
daha az kötü işgörenleri seçerek alt gruplara böler.
Dereceleme yöntemi:Değerlendirmeyi yapan yönetici söz konusu ölçek üzerinde her
faktöre bağlı olarak uygun gördüğü dereceye bir işaret koyma yoluna gider ya da her derece
için önceden belirlenmiş bir puan listesi varsa bu puanları kullanır.
KARİYER PLANLAMA
İşletmede çeşitli pozisyonlarda çalışan kişilerin belirlenen hedefler doğrultusunda
gelişim sağlamasına yönelik bilinçli bir plan yapı olması sürecidir.
Kariyer planlamasının önemi;bunun kişilerin yeteneklerinin değerlendirilmesi ve
gelecekte ihtiyaç duyulacak yeteneklerin belirlenmesi yoluyla çeşitli amaçları
gerçekleştirmesi ile ilgilidir.
Kariyer planlamasının amaçları:
İnsan kaynaklarının etkin kullanımı
Yükselme ihtiyaçlarının karşılanması için işgörenlerin geliştirilmesi
İyi eğitim ve kariyer olanakları ile iş başarısının yükseltilmesi
İşgörenin iş tatmininin ve işe bağlılığının sağlanması
Kariyer planlaması çeşitleri
Bireysel kariyer planlaması:İşgören olarak birey iş yaşamında ve içinde yer aldığı
organizasyon içinde yerini bilme ve anlama ayrıca gelecekte de nerede ve nasıl olmak
istediğini belirlemek durumundadır.
Örgütsel kariyer planlama
ÜCRET YÖNETİMİ
İktisatçılara göre ücret zihinsel veya bedensel emeğe üretim faaliyetleri karşılığı
ödenen bedeldir.İşletme açısından ücret bir maliyet unsurudur ve işverenlerin ücret düzeyi
beklentisi maliyetleri minimize edeceği noktadır.
Ücret yönetimi ilkeleri
I. Eşitlik ilkesi:Yapılan işin ve işi yapan işgörenin kapasitesi saptanarak eşit işe eşit ücret
ödenmelidir.
II. Dengeli ücret ilkesi:Ücret,işgörene belirli bir hayat seviyesini sağlayacak kadar
tatminkar işletmenin maliyetlerini aşırı ölçüde arttırmayacak kadar da ölçülü ve dengeli
olmalıdır.
III. Yükselme ile orantılı ücret ilkesi
IV. Bütünlük ilkesi:Zihinsel emek sahipleri ile fiziki emek sahibi işgörenler arasında adil
bir ücret politikası uygulanmalıdır.
V. Objektiflik ilkesi
VI. Cari ücrete uygunluk ilkesi
VII. Açıklık ilkesi
Ücret sistemleri:
Hesaplanma biçimine göre ücret sistemlerini bireysel ücretler ve toplu ücretler olarak
ayrılıfunduszeue.infoel ücretler;her birey için ayrı ayrı hesaplanan üfunduszeue.info ücretler;ortak
özellikleri nedeniyle belirli bir gruba aynı ölçüde ödenen ücretlerdir.Ödenme biçimine göre
ücretler ayni ve nakdi ödemeler şeklinde ayrılıfunduszeue.info ödemeler;malla yapılan ödemelerdir ve
kullanımı azalmıştıfunduszeue.info ödemeler;parasal ödemelerdir.
Kök ücret sistemleri:
1. Götürü ücret sistemi:İşgören önceden saptanan bir işi belirli bir zamanda yapmayı
taahhüt
eder.Ücrette bu zaman üzerinden hesaplanır.Eğer üretim önceden belirlenen düzeye ulaşamaz
ise,işgörenin ücreti kesilir,üretim belirlenen düzeyi aştığında ise işgörene ek bir ücret
öfunduszeue.info önemli bir sakınca işini zamanından önce bitiren işgörene teşvik edici ek bir
ücret ödenmemesidir.
2. Zamana göre ücret sistemi:İşgören,saat başına,gündelik,haftalık,aylık olarak önceden
saptanan
belirli bir ücret alıfunduszeue.infoenen süre içinde ücret daima funduszeue.infoilik artışı olursa bundan
işveren yararlanır;işgörenin ücret açısından bir yararı funduszeue.info göre ücret sisteminde iyi
çalışan işgören ile çalışmayan arasında bir ayrım yapılmadan aynı ücret ödendiğinden bu
sistem verimlilik artışında etkili olamamaktadır.
3. Parça başına ücret sistemi:İşin yapılması için gerekli zamana göre değil,üretilen parça
miktarına göre ücret belirlenir.İşçi bakımından kazanılacak ücret tutarı üretilen parça ya da iş
birimi ile orantılı olarak artar veya azalır.İşgören fazla ücret almak için ürettiği parça
miktarını artırır,bu nedenle de sistemin üretimi özendirici niteliğe sahip olduğu görülüfunduszeue.infoğer
yandan üretimin bu şekilde artırılması kalitenin düşmesine neden olabilir.
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası