LinkedinFlipboardLinki KopyalaYazı Tipi
AŞIRI soğuklar yüzünden kabaran doğalgaz faturaları, bazı fırsatçılara yeni gelir kapısı oluşturdu. Elektrikte olduğu gibi gelir düzeyi düşük bölgelerdeki faturaları ödemekte zorlanan aboneleri kaçak doğalgaz kullanımına ikna eden bu fırsatçılar, belli bir bedel karşılığında sayaçlarda oynama yaparak, tüketimi düşük tutma ya da ödenmemiş faturalar yüzünden kesilen doğalgazı yeniden açma yoluna gidiyor. Ancak bu iş, abonelere pahalıya patlıyor. Mühür sökülerek sayaçlarda yapılan oynamalar, daha faturalara yansımadan görevliler tarafından tespit ediliyor. Böylece aboneler sayaç bedeli hariç lirayı bulan para cezası ödemek zorunda kalıyor. Bedel, yeni sayaç ve kullanılan gaz bedeliyle birlikte 2 bin TL’ye kadar çıkabiliyor.
Kaçak kullanımın cezası
Arkadaşımız Mehtap Özcan Ertürk’ün yaptığı araştırmaya göre, doğalgaz dağıtım şirketleri, resmi olmayan bir şekilde doğalgaz kullanımlarında cezai uygulamalara gidiyor. Onay alınmadan yapılan sayaç değiştirmeleri ve kurum tarafından kapatılan sayaçların onay alınmadan açılması durumlarında, aboneler kaçak ya da usulsüz doğalgaz kullanmış sayılıyor. Kaçak doğalgaz kullanımı halinde de yüzde , tekrarı durumunda yüzde ceza yansıtılıyor. Usulsüz doğalgaz kullanımında ise sayaç açma kapama bedelinin 3 katı ceza uygulamasına gidiliyor. Tüm bunların sonucunda uygulanan ceza bedeli TL’ye kadar çıkabiliyor.
Belgeye dayandırılıyor
Doğalgaz dağıtım şirketleri, dağıtım sistemine, sayaca ya da tesisata müdahale edilmesini, tüketimin doğru tespit edilmesinin engellenmesini, tüketimin eksik ya da hiç ölçülmemesini veya yasal şekilde tesis edilmiş sayaçtan geçirilmeden mevzuata aykırı bir şekilde tüketilmesini, kaçakçılık kabul ediyor. Kaçak doğalgaz kullanımının tespit edilmesinde, dağıtım şirketinin bunu doğru bulgu ve belgelere dayandırması ve tüketici haklarının ihlal edilmemesi de esas alınıyor.
Ancak, kaçak doğalgaz kullanıldığının tespit edilmesi halinde, dağıtım şirketi tarafından tutanak düzenlenip, kaçak kullanımın engellenmesi için gereken önlemler de anında alınıyor. Dağıtım şirketlerine, kaçak kullandığı tespit edilenlerin doğal gazını keserek, Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda da bulunabilme hakkı tanınıyor. Abonelere ceza uygulamasının yanı sıra, kaçak doğalgaz kullanım bedeli de yansıtılıyor.
Mühür teli yapıştırılsa da görevli bunu fark ediyor
TÜRKİYE’de doğalgaz sayaç güvenlik mühürlerini üreten firmalardan Özaktif’in satış sorumlusu İbrahim Kılavuz, doğalgaz sayaçlarına takılan güvenlik mühürlerinin bir kere takıldıktan sonra tekrar kullanımının mümkün olmadığına dikkat çekerek, “Doğalgaz sayaçlarına herhangi bir müdahale yapılmak istendiği taktirde, mühür telinin kesilerek sökülmesi gerekiyor. Sökülen mühürün de, tekrar takılması mümkün değil. Bu nedenle üzerinde seri numarası ve kurum adı yazan mührün yerine yenisi takılmak zorunda. Bu da, sadece dağıtım şirketinin görevlilerinde bulunuyor. Ancak, bazı kişiler, söktükleri mühürlerin kesilen tellerini yapıştırmak suretiyle, sayaca takıyor. Bu da sayacı okumaya gelen görevliler tarafından kolayca anlaşılarak, cezai işlem uygulamasını beraberinde getiriyor” dedi.
Faturayı ödemekte zorlanan aboneye 12 ay taksit var
DOĞALGAZ dağıtım kuruluşları, kış aylarında gerçekleşen gaz tüketimi yüzünden kabaran faturaları ödemekte zorlanan abonelerine bazı kolaylıklar da sağlıyor. Dağıtım şirketleri, abonelerin zamanında ödenmeyen faturalar yüzünden kış aylarını soğukta geçirmemeleri için eylül-mart dönemindeki doğalgaz faturalarını yılın 12 ayına yayarak, eşit taksitlere bölme yoluna gidiyor. Bu yolla bireysel doğalgaz abonelerine kış aylarında gerçekleşen yoğun gaz kullanımlarının bedelini 12 ayda ödeme imkanı sağlanıyor.
LinkedinFlipboardLinki KopyalaYazı Tipi
Mühür bozma suçu, Sayl Türk Ceza Kanunu Madde hükmünde düzenlenmitir. Buna göre;
“Kanun veya yetkili makamlarn emri uyarnca bir eyin saklanmasn veya varlnn aynen korunmasn salamak için konulan mührü kaldran veya konulu amacna aykr hareket eden kii, alt aydan üç yla kadar hapis veya adlî para cezas ile cezalandrlr.”
Mühür, bir eyin yaplmamas ya da nasl yaplmas gerektii yönünde kamunun iradesini ortaya koymaktadr.1 Resmi Mühür Yönetmelii'nde de (RG., ) mührün tanm ve kullanm yetkisi düzenlenmitir. Buna göre Yönetmeliin 2'nci maddesinde öyle bir düzenleme yaplmtr:
“Resmi mühür; yapmna 3'üncü maddede belirtilen mercilerce karar verilip, Darphane ve Damga Matbaas Genel Müdürlüü'nce imal ve tescil edilen ve resmi mühür berat ile birlikte kullanlma imkan olan bir araçtr.”
Yönetmeliin 3. Maddesinde ise;
“Resmi Mühürler yalnzca kurulu kanunlar ve Cumhurbakanl Kararnameleri gerei kendilerine kamu görevi verilmi kurum veya kurulularca kullanlabilir”
hükmü yer almaktadr.
Buna göre mühür kullanabilecek organlar, yalnzca idarenin kanunilii ilkesi gereince kanunla kamu görevi verilmi olan kurum ve kurululardr.
Mührü kaldrmak fiili ise, ksmen veya tamamen mührün bozulmasdr. Bu fiil, mührün konulduu yerden uzaklatrlm veya tannmaz hale getirilmi olmas eklinde; mühür koyulan eyin muhafazasnn veya aynen mevcudiyetinin kontrol imkannn ortadan kaldrlmas eklinde gerçekleebilir.2 Bunlarn dnda, mührün konulu amacna aykr hareket edilmesi de suçu meydana getirebilir. Mühürlenen i yerinde mühür sökülmeden faaliyetlere devam edilmesi hali de bu duruma örnektir.
Bu eylemlerin gerçeklemesi için, mührün hukuka uygun bir ekilde konulmu olmas da gerekir.3 Öncelikle mührün fiilen konulmu olduunun anlalmas için ilemin yapldna dair usulüne uygun düzenlenmi bir tutanak düzenlenmi olmaldr.4 Tutanak sonras mührün fiilen konulmas da gerekmektedir.5 Bu tutanan gerek sann gerekse görevlilerin imzasn ihtiva edecek ekilde düzenlenmesi ve mühürleme yapld hakknda sana bildirimde bulunulduunu ispatlar bir belgenin varl gerekmektedir.6 Bir baka deyile, hukuka uygun olarak konulmayan mühürden ötürü hakim ceza veremez ve bu hususu hakimin re'sen aratrmas gerekir.
Suçun manevi unsuru açsndan ise sann, mühürleme ileminden haberdar olmas yeterli olup tutanan teblii gerekmemektedir.7
Zincirleme suç hükümlerince ise, ayn mühür bozma tutanandan birden fazla dava açlan sank hakknda tek bir mühür bozma suçu oluacakken ayn sank hakknda ayn yere ilikin birden çok mühür bozma tutana düzenlenmise8 zincirleme suç hükümleri uygulanmaldr.9
bu makalenin konusu olan, elektrik, su ve doalgaz sayaçlarnda yaplan mühürleme ileminin bozulmas durumunda TCK kapsamnda suç oluup olumad hususu ayrca incelenmelidir. Sayl Özelletirme Uygulamalar Hakknda Kanun'un Madde 37/a hükmünce, özelletirilen kurumlarn özel hukuk hükümlerine tabii olduu düzenlenmitir.
Ülkemizde 30 Eylül tarihine dek bütün elektrik datm kurumlar özelletirilmitir. Su10 datm kurulularnn tamam kamu kurumu iken doalgaz datm kurulularnn ise bir ksm özelletirilmi, bir ksm ise halen kamu kurumu niteliindedir. Kamu kurumu nitelikli kurumlarca usulüne uygun konulan mühürlerin kaldrlmas halinde suç oluacaktr.
Öncelikle su ve özelletirilmeyen idarelere ait doalgaz sayaçlarnda da kiinin borcunu ödememesi nedeniyle konulan mühürlerin bozulmas, söz konusu suçu oluturacak nitelikteyken; sayaçlara fabrika üretimi srasnda açklayc mahiyette konulan mühürlerin bozulmas, suça konu olamayacaktr.11 Buradan da anlalmaktadr ki, Yargtay kamu kudretine dayal olarak konulmam, ekonomik sebeplerle veya ürün sorumluluunu gözeterek özel hukuk kiilerinin koyduu mühürlerin bozulmasn mühür bozma suçunun ilendii eklinde deerlendirmemektedir.
Yargtay Ceza Daireleri özelletirilen irketlerin koyduklar mühürlerin, irket özelletirilmeden önce mühür bozma tutana düzenlendii hallerde suça sebebiyet vereceini12; özelletirme sonras düzenlenen tutanaklarn ise suça konu olmayaca13 yönünde kararlar vermektedir. Kurumlarn ne zaman özelletirildiklerinin tespiti ise Özelletirme daresi Bakanl'na yazlan müzekkereler ile tespit edilmektedir. Özel irketlere ise ilgili kanunlarda mühürleme yetkisi verildiine ve buna aykr davrananlar hakknda TCK md. hükümlerinin uygulanacana yönelik bir hükme yer verilmedii için özelletirilen irketlerin koyduklar mühürlerin bozulmas halinde suça sebebiyet verilmedii14 görüü hakimdir.
Ancak Ceza Genel Kurulunun görüü, ylna kadar özelletirilen kurumlarn düzenledikleri tutanaklar uyarnca da dier unsurlarn varl halinde suçun oluaca yönündeydi15. Son olarak Ceza Genel Kurulu da bu görüünü deitirerek özelletirilen kurumlarn düzenledii tutanaklarn suça sebebiyet vermeyecei hususunda karar klmtr16.
Doktrindeki baz görüler, CGK'nn son içtihatlarna katlmamaktadr. TCK md hükmünün lafzndaki “kanun” ibaresinin ekli olarak deil maddi olarak anlalmas gerektii, kuruma verilen yetkinin yönetmelik ile verilmi olmasnn da yeterli olmas gerektii ifade edilmektedir.17 Zira Elektrik Piyasas Tüketici Hizmetleri Yönetmelii'nin (RG., ) md 43/4 hükmünce: “Datm lisans sahibi tüzel kii, kaçak tespit süreci sonucunda kaçak elektrik enerjisi tüketimi tespit edilen gerçek veya tüzel kiiler ile ilgili Cumhuriyet Savclna suç duyurusunda bulunur.” ifadesi yer almaktadr. Bu düzenleme de göstermektedir ki, kanun koyucu lisans ile alt yap hizmetini salayan kuruluun kamusal bir hizmet verdiini kabul etmektedir.
Son olarak su, elektrik doalgaz hizmetlerinden usulsüz kullanm nedeniyle konulan mühürlemelere ramen yararlanmaya devam ediliyorsa, TCK md. hükmünce karlksz yararlanma suçu ilenmi kabul edilmektedir18. Bu halde fikri içtima uygulanmas gerektii yönünde doktrinde görüler bulunmaktadr.19
1 Özbek Veli Özer, Ekonomik Ceza Hukuku kinci Kitap: Özel Hükümler, 1. Bas, Ankara , s.
2 Önder Ayhan, Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, 4. Bas, stanbul , s.
3 Yargtay Ceza Dairesi, T. / E., / K.
4 Yargtay Ceza Dairesi, T., / E., / K.
5 Artuk/Gökcen/Alahin/Çakr, Ceza Hukuku Özel Hükümler, s.
6 Yargtay 5. Ceza Dairesi, T., / E., / K.
7 Yargtay Ceza Genel Kurulu, T., / E., /21 K.
8 Yargtay Ceza Dairesi, T., / E, / K.
9 Yargtay Ceza Dairesi, T., / E., / K.
10 Yargtay Ceza Dairesi, / E., / K.
11 Yargtay Ceza Dairesi, T., / E., / K.
12 Yargtay Ceza Dairesi, T. / E., / K.
13 Yargtay Ceza Dairesi, / E., / K.
14 Yargtay Ceza Dairesi, T., / E., / K.
15 Yargtay Ceza Genel Kurulu, T. / E., / K.
16 Yargtay Ceza Genel Kurulu, T., / E., / K.
17 Özbek Veli Özer, Ekonomik Ceza Hukuku kinci Kitap: Özel Hükümler, 1. Bas, Ankara , s.
18 Barkr Kamil, Mühür Bozma Suçu (TCK m. ), stanbul
19 Özbek Veli Özer, Ekonomik Ceza Hukuku kinci Kitap: Özel Hükümler, 1. Bas, Ankara , s.
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.
AUTHOR(S)
Mustafa Güne
MGC Legal
Engin Berkay Uzun
MGC Legal
POPULAR ARTICLES ON: Criminal Law from Turkey
Harbottle & Lewis
It is notorious that rates of ‘fraud' are at an all-time high. Estimates from the Crime Survey for England and Wales indicated that c. million fraud offences were committed in the year ending March , a 24% increase on the previous year.
Rahman Ravelli Solicitors
With suspects from various countries arrested in a multinational law enforcement operation, Nicola Sharp of financial crime specialists Rahman Ravelli outlines the issues involved in managing a multijurisdictional investigation.
Baer & Karrer
Welcome to the Europe, Middle East and Africa Investigations Review , a Global Investigations Review special report.
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası