Vertisoller

İçindekiler:

1. Vertisoller nerede görülür?
2. Alüvyal topraklar nerede bulunur?
3. Podzol topraklar ülkemizde nerelerde görülür?
4. Litosol toprak ne demek?
5. Litosol nasıl oluşur?
6. Terra Rossa toprakları verimli midir?
7. Azonal topraklar verimli midir?

Vertisoller nerede görülür?

Vertisol Topraklar ( Dönen Topraklar ) Vertisol topraklar Türkiye'de en fazla Marmara bölgesi Ergene Bölümü (Trakya) ve Güney Marmara'daki bazı ovalarda (Bursa – Karacabey ovası), İzmir' de Menemen ovası ve Muş ovalarında görülür. Bu topraklara Anadolu'da Taş Doğuran, Kepir, Karakepir ismi verilmektedir.

Alüvyal topraklar nerede bulunur?

Ülkemizde pek çok yerde alüvyal topraklar görülmektedir. Özellikle alüvyal topraklar iç kesimlerde görülür. Erzurum, Erzincan, Muş, Erbaa, Niksar ve Konya ovaları alüvyal toprakların geniş olarak kapladıkları alanlardır.

Podzol topraklar ülkemizde nerelerde görülür?

Podzol, iğne yapraklı ormanlarla kaplı, soğuk, nemli bölgelerin karakteristik toprağıdır. Fazla yıkandığından mâdensel tuzlar ve mineral yönünden fakirdir. Rusya ve Sibirya'nın kuzeyindeki Tayga ormanlarında geniş yer kaplar. Türkiye'de Karadeniz Bölgesi'nde yüksek kesimlerde rastlanır.

Litosol toprak ne demek?

Litos, taş, litosol taşlı toprak demektir. Dağların eğimli yamaçlarında aşınma devamlı olursa ince malzemeler sürekli taşındığından geriye sadece taş ve çakıl gibi iri malzemeler kalır ve bu iri malzemenin hâkim olduğu taşlı topraklara litosol denir.

Litosol nasıl oluşur?

LİTOSOL'LER ( TAŞLI TOPRAKLAR ) Dağlık alanların eğimli yamaçlarında aşınmanın sürekli devam etmesi nedeniyle ana materyalin çözünmesinden oluşmuş topraklardır. Ülkemizde bu topraklara Akdeniz bölgesinde Taşeli platosunda Boz dağlarda Bitlis dağlarında İç ve Doğu Anadolu'daki volkanik konilerde rastlanır.

Terra Rossa toprakları verimli midir?

Kızıl Renkli Akdeniz "Terra-Rossa" Toprakları yer verimli ziraat topraklarını meydana getirirler.

Azonal topraklar verimli midir?

Azonal Topraklar (Taşınmış Topraklar) Bulundukları yerlerden akarsu, rüzgârlar ve buzullar tarafından taşınarak çukurluk alanlarda biriktirilen topraklardır. Çeşitli yerlerden taşınıp geldiğinden bu tur topraklar verimlidir. Bu topraklarda organik kalıntı ve humus oranı yüksektir.

Abstract:

Küresel karbon stokları ve döngüsü bugün insanlığın üzerinde durduğu çok önemli konulardan birisi olmuştur. Bu çalışma GAP bölgesi topraklarında organik ve ikincil inorganik karbon stokları, birikme hızları ile dengelerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. GAP'ta, cm derinliğe kadar, toplam Pg karbon stoku hesaplanmıştır ve bu beklenenden fazladır. Bölge topraklarında organik karbon stoklarının, yağış miktarının azalmasıyla birlikte, kuzeyden güneye doğru giderek azaldığı saptanmıştır. Toprakların organik madde biriktirme hızları, cm kalınlık göz önüne alındığında, sırasıyla Kireçsiz Kahverengi Orman topraklarında , Kestanerengi topraklarda , Kahverengi Orman topraklarında , Bazaltik topraklarda , Vertisollerde , Kahverengi topraklarda , Kırmızı Akdeniz topraklarda , , Kırmızımsı Kahverengi topraklarda , Koluviyal topraklarda , Aluviyal topraklarda , ve Kireçsiz Kahverengi topraklarda ise g C m-2 yıl-1 bulunmuştur. İncelenen bir organik toprak profilinde ise birikme hızı g C m-2 yıl-1 dır. Bu verilere göre, organik topraklar hariç, en hızlı organik madde biriktiren topraklar ormanlık alanlarda bulunmaktadır. Eğimin fazlalığına rağmen değerin yüksek çıkması çoğunlukla yağışın fazlalığından kaynaklanmaktadır. Toprakların, cm derinlik bazında, organik karbon oranları: Kireçsiz Kahverengi Orman toprakları , Kestane rengi toprakları , Kahverengi Orman toprakları , Bazaltik topraklar , Vertisoller , Kahverengi toprakları , Kırmızı Akdeniz toprakları , Koluviyal topraklar , Kırmızı Kahverengi topraklar , Aluviyal topraklar , Kireçsiz Kahverengi topraklar kg C m-2 dır. İncelenen organik bir toprakta ise kg C m-2 bulunmuştur. Bölgede pedojenik karbonat miktarları ? kg m-2 arasında değişmektedir. Pedojenik karbon birikim hızları ise ? g C m-2 yıl-1 arasında değişmektedir ve bu değerler beklenenin üstüde görülmektedir. Tarım organik karbon stoklarının yaklaşık olarak %58'inin kaybolmasına neden olmuştur. Buna aşırı sürüm, hasat sonrası atıkların hayvan yemi için toplatılması veya yakılmasının neden olduğu sanılmaktadır. Bu duruma göre bölgenin orijinal toplam karbon miktarı Pg olarak hesap edilmiştir. Bu sayı ekim yapılan topraklarında organik karbon depolama kapasitelerinin yüksek olduğunu da göstermektedir. Toprakların killi ve kireçli olması kayıpların daha da yüksek olmasını önlemektedir. Ayrıca çalışma alanında bulunan ovalarda toprak kalınlığının fazla olması TOK stoklarının, kurak iklime rağmen, bir ölçüde beklenenden fazla olmasına neden olmaktadır.

İçerik

Vertisol Toprak Kaynakları i&#;in D&#;nya Referans &#;ss&#; sınıflandırmasında yer alan bir toprak grubudur. K&#;&#;&#;k farklılaşmış ufukların bir profilinde y&#;ksek miktarda genişleyen kil i&#;eren topraklar olarak karakterize edilirler.

Adı Latince'den geliyor g&#;r&#;ş&#;r&#;zyani, sunduğu d&#;v&#;lm&#;ş veya karışık toprak y&#;n&#;ne atıfta bulunarak ters &#;evirin veya karıştırın.

Uzun s&#;reli sıcak kurak mevsime ve yağmurlu mevsime sahip tropikal veya ılıman iklimlerde, d&#;z veya hafif dalgalı alanlarda oluşurlar. Eski g&#;l yataklarında, nehir kıyılarında ve periyodik olarak su basmış alanlarda yaygındır.

İ&#;erdikleri geniş killer, kurak mevsimde b&#;z&#;lerek geniş ve derin &#;atlaklar oluşturarak karakterizedir. Yağmurlar girdiğinde bu killer genişleyerek s&#;z konusu &#;atlakları kapatır ve dolayısıyla toprağın profilini ve fiziksel &#;zelliklerini etkiler.

&#;atlaklar oluştuk&#;a dış tortu ile dolarlar ve sonra kapandıklarında basın&#; i&#; malzemeyi y&#;kseltir. Bu işlem, toprak ufuklarının s&#;rekli olarak karışmasına neden olur ve bu nedenle a&#;ık&#;a stabilize edilmezler.

Ek olarak, bu killerin varlığı toprağa zayıf drenaj sağlar, bu nedenle yağmur mevsiminde su birikir. Aynı şekilde, bu kil karakteri &#;alışmayı zorlaştırır &#;&#;nk&#; toprak, saban ve tırmık gibi &#;alışma aletlerine yapışır.

Bununla birlikte, uygun agronomik y&#;netim ile, genel olarak iyi doğurganlığa sahip oldukları i&#;in &#;ok verimli topraklardır. Hayvansal &#;retim i&#;in meraları desteklemenin yanı sıra mısır, sorgum, pirin&#;, pamuk, şeker kamışı ve diğer &#;r&#;nleri &#;retirler.

Vertisollerin &#;zellikleri

Vertisoller, kurak mevsimde derin ve geniş dikey &#;atlaklar oluşturan y&#;ksek miktarda genişleyen kil i&#;eren koyu renkli mineral topraklardır. Ana bileşeni, laminer bir yapıya sahip olan smektitik killerdir.

Ebeveynlik materyali ve eğitim

Vertisol grubunun topraklarının oluştuğu ana malzeme, y&#;ksek miktarda kalsit ve kil i&#;eren marn tipi tortul kaya&#;lardır. Ayrıca Tersiyer &#;ağında bol miktarda oluşan malzemeler olan bazalt gibi volkanik magmatik kaya&#;lardan oluşurlar.

Oluşumları i&#;in, yıkanarak baz kaybını &#;nleyen koşullarda kayanın ayrışmasını sağlayan suya ihtiya&#; duyarlar. &#;te yandan, genişleyen killerin kristalleşmesi, y&#;ksek sıcaklıklar ve bazik pH ile uzun bir kuru d&#;nemin varlığını şart koşmaktadır.

Profil

Geniş killerin oluşturduğu toprağın ilk cm'lik kısmında dikey bir killi ufuk sunarlar. Genişleyen killer nedeniyle bu topraklarda kururken oluşan derin ve geniş &#;atlaklar profillerinde &#;nemli rol oynar.

&#;atlaklar dış malzemelerle doldurulur ve ardından yağışlı mevsimde killer b&#;z&#;lerek &#;atlakları kapatır. Bu, malzemeyi profilin alt kısımlarından yukarı doğru iter ve zamanla s&#;rekli karışmaya neden olur.

Bundan dolayı, toprak profillerinde net bir ayrım yoktur, ancak yeni başlayan bir &#;&#;&#;nc&#;s&#; dahil olmak &#;zere iki ufuk ayırt edilebilir.

Vertisol tipleri, 50 ile cm arasında derinlikte g&#;r&#;lebilen değişken tanısal horizonların varlığına g&#;re tanımlanır. Bunlar arasında, asit pH'ın s&#;lfik horizonu (s&#;lf&#;r t&#;revlerinin i&#;eriği) olabilir, bu durumda tiyonik vertisol olarak adlandırılır.

Benzer şekilde, y&#;zey ufku% 1 veya daha fazla tuz i&#;eren salik veya hatta% 15'ten fazla sodyum i&#;eriği ile natrik olabilir. Ayrıca kalsiyum vertisolleri (y&#;ksek kalsiyum i&#;eriği), yesicos (al&#;ıtaşı) veya nod&#;ll&#; veya silikon agregalı durik olarak adlandırılanlar da vardır.

Bu son ufuklar, toprağın orta veya derin seviyelerinde sertleşmiş tabakalar oluşturabilir. Ek olarak, vertisollerde mevcut olması m&#;mk&#;n olan &#;eşitli agregalara bağlı başka bir dizi alt tip vardır.

Geliştirildikleri ortamlar ve b&#;lgeler

Bu t&#;r toprak, d&#;nya &#;apında yaklaşık milyon hektarı kaplayan, belirli yağışlı ve kurak d&#;nemleri olan mevsimsel iklimlerde gelişir. Hem kurak tropikal iklimlerde hem de nemli altı ve Akdeniz iklimlerinde g&#;r&#;l&#;rler.

Yılda sadece mm yağış alan b&#;lgelerde ve diğerlerinde yılda mm'ye kadar &#;ıkabilirler. &#;zellikle Amerika, Avustralya, Hindistan ve kuzeydoğu Afrika'da (Etiyopya ve Sudan) bol miktarda bulunurlar.

Genellikle al&#;ak alanlarda bulunurlar, ancak her durumda d&#;z alanlarda veya az eğimli yerlerde bulunurlar. G&#;l yataklarında, nehir kıyılarında ve periyodik olarak su basan alanlarda yaygındır ve doğal olarak gelişen bitki &#;rt&#;s&#; otlaklar (savanalar, otlaklar) ve ormanlar veya ormanlardır.

Uygulamalar

Genellikle olduk&#;a verimli topraklardır, ancak geniş kil i&#;eriği onları &#;alışmayı zorlaştırır. Bununla birlikte, sulama yoluyla doğru şekilde &#;alışılmış, &#;eşitli mahsuller i&#;in &#;ok verimli topraklardır.

Sulama ile tahıllar ve pamuk ve şeker kamışı gibi diğer &#;r&#;nler bu topraklarda yeteri kadar b&#;y&#;r. &#;rneğin, Meksika'da vertisoller ulusal toprakların% 8,3'&#;n&#; kaplar ve en verimli topraklar olarak kabul edilir.

Sınırlamalar ve kullanım

Vertisollerin, &#;zellikle mekanizasyon ve drenajla ilgili olarak, tarımsal &#;retim i&#;in y&#;netimlerini etkileyen fiziksel sınırlamaları vardır. İlk durumda, killerin ıslanırken verdiği yapışkan kıvam, makinenin kullanımını zorlaştırır.

Bu nedenle kuruduklarında son derece sert topraklardır ve uygun olmayan mekanizasyon yapılarını bozar. &#;te yandan, kil dokusu zayıf drenaj sağlar, bu nedenle yağışlı mevsimde biriken fazla su problemleri vardır.

Bazı vertisollerde ek bir sınırlama, hem drenajı hem de k&#;k gelişimini engelleyen sertleştirilmiş derin horizonun (kalsiyum veya duric vertisoller) oluşumudur. Bu durumlarda, s&#;z konusu sert tabakayı kırmak i&#;in derin bir saban kullanmak veya alt topraklama kullanmak gerekli olabilir.

Dip kazanı, daha derin &#;alışmayı ve yukarıda belirtilen sert katmanları kırmayı sağlayan bir pulluk t&#;r&#;d&#;r.

Mısır mahsul&#;

D&#;nya &#;apında bu toprakların yaklaşık yarısı mısır yetiştiriciliğine adanmıştır, bu da iyi y&#;netilen vertisollerin &#;retkenliğini g&#;stermektedir.

Otlaklar

Vertisollerin bir diğer &#;nemli kullanımı da b&#;y&#;kbaş hayvanlar (inekler), koyunlar (koyunlar) ve ke&#;iler (ke&#;iler) i&#;in otlak desteği sağlamaktır. Doğal koşullarda bu topraklar, otlak olarak faydalı olabilecek doğal otlakları destekler ve ekili otlaklar kurmak m&#;mk&#;nd&#;r.

Ormanlar

Doğal koşullar altında, vertisoller, y&#;ksek g&#;lgelikli yarı yaprak d&#;ken ormanlar da dahil olmak &#;zere &#;eşitli karmaşıklıktaki ormanları da destekleyebilir. Yeterli bir orman y&#;netim planı ile bu ormanlar, odun, bal, lif ve diğerleri gibi &#;eşitli kaynakları elde etmek i&#;in kullanılabilir.

Bina

Killerinin genişleyebilen &#;zelliği nedeniyle, bu topraklar, &#;zerlerine inşa etmek i&#;in dezavantajlar sunmaktadır. Bunun nedeni, kuru d&#;nemde killerin b&#;z&#;lmesinin malzemenin yapıdan ayrılmasına neden olmasıdır.

Her durumda, derin temellerin veya temellerin kurulmasını gerektiren bu &#;zellik dikkate alınmalıdır.

Referanslar

1. Coulombe, C.E., Wilding, L.P. ve Dixon, J.B. (). Vertisoller. pp. İ&#;inde: M.E. Sumner (ed.). Toprak Bilimi El Kitabı. CRC Basın. New York, NY, ABD.
2. Driessen, P. (D&#;zenleme). (). D&#;nyanın belli başlı toprakları &#;zerine ders notları. FAO.
3. FAO-Unesco. FAO-Unesco Toprak Sınıflandırma Sistemi. Toprak kaynakları i&#;in D&#;nya Referans &#;ss&#;. (11 Nisan 'de g&#;r&#;ld&#;). Alındığı kaynak: monash.pw
4. Guti&#;rrez-Rodr&#;guez, F., Gonz&#;lez Huerta, A., P&#;rez-L&#;pez, D.J., Franco-Mora, O., Morales-Rosales, E.J., Sald&#;var-Iglesias, P. Y Mart&#;nez-Rueda, C.G. (). Bir Vertisol'de i&#;eri giren tarım trakt&#;rlerinin neden olduğu sıkıştırma. Terra Latinoamericana.
5. ISRIC (Uluslararası Toprak Referans ve Bilgi Merkezi). Vertisoller. monash.pw adresinde mevcuttur
6. Torres-Guerrero, C.A., Guti&#;rrez-Castorena, M.C., Ortiz-Solorio, C.A. ve Guti&#;rrez-Castorena, E.V. (). Meksika'da Vertisollerin agronomik y&#;netimi: bir inceleme. Terra Latinoamericana.