Sinekli Bakkal Roman Tahlili

Eğitim Öğretim İle İlgili Belgeler>Kitap Özetleri >Roman Özetleri

SİNEKLİ BAKKAL ÖZET KİTAP ÖZETİ ROMAN ÖZETİ

Yazarı:Halide Edip ADIVAR

Kitabın Konusu:

Halide Edip Adıvar'ın edebî anlayışı ve sanatında yeni bir dönemin başlangıcıdır. II. Abdülhamit dönemi şartlarını fakir bir mahalle çerçevesinde anlatan bir romandır.

Romanda dönemin her kesimden insan bir arada ve tüm özellikleriyle yer alır. Bu bakımdan, döneme her yönüyle ışık tutan çok önemli bir eserdir.

Kitabın Kahramanları, Kişileri, Şahıs Kadrosu:

Emine: Sinekli Bakkal Sokağı'nın imamının kızı. Kız Tevfik'in karısı, Rabia'nın annesidir. Babasının verdiği eğitim nedeniyle oldukça tutucu ve hayata maddi açılardan bakan bir kahramandır.

Kız Tevfik: Rabia'nın babasıdır. Karısı Emine'nin aksine, rahat, deli dolu, neşeli bir kahramandır. Tiyatro ile uğraşmaktadır.

Rabia: Ailesinden dini eğitim almış, sesi çok güzel olan bir genç kızdır. Musiki ile uğraşmaktadır. Dinine bağlı bir kişi olan Rabia, romanın baş kahramanıdır. Romanda Doğu medeniyetini temsil etmektedir.

Peregrini: İtalyan asıllı bir kişidir. Romanda musiki ile uğraşan, duygusal, hassas bir kahraman olarak işlenir. Batı medeniyetini temsil eder.

Vehbi Dede: Mistik bir kişiliktir. Kâmil insanı sembolize eder. Dinî ve şahsi özellikleri bir arada işlenir. Olgun, bilge, zarif bir kahramandır.

Diğer Kahramanlar: İmam, Zaptiye Nazırı Selim Paşa, oğlu Hilmi Bey.

Kitabın Özeti:

Sinekli bakkal bulunduğu semtin adını almış olan dar bir sokaktır. Bir geçitten çok bir toplantı yeri gibidir. Bu sokakta oturanlardan biri mahalle imamıdır. Onun kızı, Emine ise babasının istememesine rağmen Kız Tevfik denilen bir halk sanatçısı ile evlenir. Tevfik; orta oyunu, karagöz gibi şeylerle vakit geçirir. Ayrıca Emine ve Tevfik'le birlikte, sokaktaki İstanbul bakkaliyesini işletmektedir. Bir süre sonra Tevfik ile Emine anlaşamazlar ve ayrılırlar. Tevfik yaptığı şaklabanlıklar yüzünden sürülür. Ancak Emine hamiledir, ve inadını ve iradesini annesinden, yeteneklerini ise babasından olan bir Rabia isimli bir kızını dünyaya getirir . Emine'nin Babası Rabia'nın dedesi olan imam ise Rabia'yı biraz büyüyünce hafız yapar. Mahallenin bir de kibar konağı vardır: Selim Paşa Konağı. Bu konak başlı başına bir alemdir. Selim Paşa'nın hanımı dünyanın tadına varmış, yaşlandıkça ölüm korkularına kapılmıştır. Ve teselliyi nerede bulacağını şaşırmış bir kadındır. Selim Paşa ise padişahın dostlarından ve zaptiye nazırıdır. Oğlu Hilmi ise babasının aksine Jön Türklerle ilgisi olan bir ihtilalcidir. Büyüklük peşinde bir hayal adamı. Konağa giren - çıkan pek çoktur. Peregrini adında ki bir İtalyan piyanist Vehbi Dede adında bir Mevlevî bunların başlıcaları arasındadır.

Rabia mevlit ve kuran okumaktaki şöhreti ile Selim Paşa Konağı'na kapılanır. Peregrini'yi orada tanır. Vehbi Dede'den musiki dersleri, alır. Rabia biraz büyüdüğünde Hiç görmediği babası Tevfik sürgünden dönmüştür. Rabia annesi ile babası arasında tercih yapmak zorunda kalmış ve Babası Tevfik'i seçmiştir. Bunun üzerine Emine Rabia'ya çok kızmış her namazdan sonra beddua etmeye başlamıştır. Rabia babasına bakkalda ve karagöz oyunlarında yardım etmekte mahallenin (bilgi funduszeue.info) cücesi olan Rakım Amcası ile beraber hep beraber güzel vakit geçirmektedir. Lakin Tevfik'in kadın kılığına girip Selim Paşa'nın Oğlu Hilmi için Fransa'dan gelen yabancı evrakları feslilerin giremeyeceği Fransız Postanesine gidip alması esnasında yakalanması ile, Tevfik, zaptiye dairesinde Göz Patlatan Hakkı adında ki zorbanın sıkı işkenceleri ile sorguya çekilmiştir. Gene de Hilmi'nin adını vermez sürgüne yollanır. İş anlaşıldığı için Paşanın Oğlu Hilmi de Selim Paşa'nın emri ile sürgüne Şam'a sürülecektir.

Tevfik yokken Rabia Rakım Amca'nın yardımı ile dükkanı idare eder. Vehbi Dede ve Peregrini de kendisine arkadaşlık ederler. Ama babası sürgüne yollandığından sonra bir daha Selim Paşa Konağı'na ayak basmaz. Konakta pek sevdiği bir cariye vardır: Kanarya Hanım. Çerkez asıllı olan Kanarya Hanım da aslında evlenip çırak çıkmıştır.

Rabia, Ramazanlarda camileri gezer mukabele okur ara sıra mevlitlere çağrılır. Şehzade Nihat Efendi'nin yalısında da Mevlit okumaya davet edilir. Rabia yalıya gittiğinde iç salonun kapıları açılarak sinekli bakkal mescidinin büyük bir toplantı yeri haline getirildiğini görür. Renkli papatya başlarına benzeyen yüzlerce başörtülü kadın dinleyicisi vardır. Bu duygulu kalabalığa yanık ve dokunaklı sesi ile mevlit okuduktan sonra salonun sonunda çok güzel bir mermer heykele benzeyen sarışın bir kadın görür . Bu Kanarya Hanım'dır. İki eski dost çığlık çığlığa birebirlilerinin boynuna atılırlar.

Peregrini Rabia'nın okuduğu mevlide hayrandır. Karakterine, olgunluğuna hayrandır. Sonunda , tasarısını Vehbi Dede'ye açar. Onunda uygun bulması üzerine Rabia ile evlenmek için dinini değiştirir. Osman adını alır. Vehbi Dede de, onu kızı gibi sevmektedir. Yani Rabia da güzelliği bulan Tanrı sevgisi

İmam da Emine de öldüğünden Osman'la Rabia Evi onarırlar. Dükkanın üstüne yerleşirler. Rabia'nın gebeliği çok sıkıntılı geçer. Sonunda İstanbul'da ilk defa yapılan bir sezeryan ameliyatı ile kurtulur. Bir oğlu olur. Bu mutlu olayı izleyen yıllarda meşrutiyeti gelir. Sürgünler yerlerine dönerler. Geri dönenler arasında Tevfik de vardır. Rabia, Osman Rakım Amca , mahallenin kibar tulumbacısı, Sabit Beyağabey , bütün sinekli bakkal onu karşılamaya giderler. Vakti ile padişah haini diye sille tokat İstanbul'dan sürülenlerin hepsi, şimdi birer hürriyet kahramanı olarak dönmektedir.

Tevfik'in bu siyasi görüşlerle ilişiği yoktur. Vapur rıhtımına yanaşıp da sürgünler çıkınca karşılama törenleri başlar. Sabit Beyağabey bir emir verince sinekli bakkal takımı Tevfik'in bile ürkütüp saklanacak yer aratan bir coşku ile gösterilerine başlar. Sinekli bakkal delikanlıları şişmanca bir adamı omuzlarına alırlar. Tevfik'in mahalleye dönüşü dolası ile ateşli bir hürriyet nutku çeken bu adamı Tevfik hemen tanır. Bu zaptiye dairesinde kendine işkence eden göz patlatan Muzafferdir. Vehbi Dede ile Osman Tevfik'in koluna girer ve ona bir torunu olduğunu haber verirler.

Kitabın Ana Fikri:

Halide Edip‘in gözünde ideal Türk kadının doğu kültürünün aynı zamanda Batı ile tanışmış ılımlı kişiliğini; akla dayanan Batı felsefesinin birer temsilcisiolduğunu topluma göstermek istemiştir.

Kitaptaki Olayların Ve Şahısların Değerlendirilmesi:

Rabia: Romanın asıl kahramanı: İlhâmi İmamın kızı Emine ve Kız Tevfik diye bilinen orta oyuncusunun kızı “Rabia”dır. Rabia, Yazarın romanda kendisi yerinde gösterdiği ve “İdeal Türk kadını nasıl olmalı?” sorusunun cevabı olan kişidir. Rabia’nın kişiliğinin oluşmasında babasından çok dedesinin etkili olmuştur. Kendisi İmam olduğu için torunu hafız yaparak İslami bilgilerle donanmasını sağlamıştır. Paşanın konağına gitmesi ile Rabia’nın kişiliğinin değişiminde en büyük etkiyi görülüyor.

Dedesinin yanında her zaman cehennemden bahsedilerek büyüyen Rabia konağın ortamını görünce geleneklerine bağlı, ancak batı eğilimli bir karakter ortaya çıkıyor. iki ayrı ruh ikliminde yetişmiş olduğu Peregrini yani Osman’la evlenmesi ile de bunu gösteriyor. (BKZ. sayfa 87)Kız Tevfik: Daima şen şakrak, orta oyununda usta, yakışıklı ve çok düzensiz bir kimlikte anlatılıyor. Vehbi Dede: Konakta Rabia’ya ders veren bir Mevlevî derviş olarak bize aktarılan Vehbi Dede, her zaman teselli edici teskin edici mizacı ile Rabia’nın dedesinden çok farklı olarak Ruh okşayıcı bir alim olarak anlatılıyor. Peregrini (Osman): Annesinin tavsiyesiyle eskiden papaz olan Peregrini daha sonra her hangi bir dine bağımlı olmaksızın yaşamış bir müzik hocası. Türkçe’yi çok iyi konuşan bu adam dinsiz olmasına rağmen Vehbi Dede gibi dinine bağlı insanlara saygı duymuştur.

Rabia ile evlenmek için dinini değiştirerek Osman ismini almıştır. Selim Paşa: Eski Dahiliye Nazır, padişaha son derece bağlı bir mizaç ortaya sürmüştür. Öyle ki kendi oğlunu bile gözünü kırpmadan ve elinde kesin delil olmadan sürebilmiştir. Ama diğer taraftan Rabia’ya karşı hep şefkatli olmuş ve iyi davranmıştır. Emine: Rabia’nın annesidir. Önceleri Rabia’yı çok sevmiş ancak sürgünden dönen babasını kendisine tercih edince, elinden gelse Rabia’nın boğazına sarılmak istemiştir. Elini öpmek için gelen kızını kovmuştur. İlhamî İmam: Rabia’nın büyük Babası, mahalleliye devamlı cehennemden bahseden bir imam.

Diğer tipler: Bilal; Rabia ile evlenmek isteyen bir genç, Rıfat Amca; mahallenin cücesi, Pembe; Rabia’nın hizmetini yürüten beraber yaşadığı çingene, Hilmi; Selim Paşanın Jön Türk oğlu, Sabiha Hanım; Selim Paşanın Hanımı, Kanarya Hanım; Köşkte ki bir Çerkez kızı.

Kitap Hakkında Şahsi Görüşler:

Bence Sinekli Bakkal bugün dahi türk kadınına örnek teşkil edebilecek bir şaheserdir. Bu kitap sadece Türk kadını için değil erkeği içinde bir rehberdir, bunun için herkesin bu kitabı okumasını şiddetle tavsiye ediyorum. 

>>>TIKLAYIN<<<

“KİTAP ÖZETLERİ ”
SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ

>>>TIKLAYIN<<<

“EĞİTİM ÖĞRETİM İLE İLGİLİ BELGELER ” SAYFASINA GERİ DÖNMEK İÇİN

>>>TIKLAYIN<<<

EKLEMEK İSTEDİKLERİNİZ VARSA AŞAĞIDAKİ "Yorum Yaz" kısmına ekleyebilirsiniz.

Sinekli Bakkal Romanının Yazarı: Halide Edip Adıvar
Sinekli Bakkal Eserinin Türü: Roman.
Sinekli Bakkal Romanının Kişileri: Rabia, Peregrini, Vehbi Dede, Kız Tevfik, Emine…

Sinekli Bakkal Romanının Özellikleri

Sinekli Bakkal romanı, ilkin The Clown and His Daugter (Soytan ve Kızı) adıyla İngilizce olarak Londra&#;da basılmış, Türkçesi ondan bir yıl sonra &#;Sinekli Bakkal&#; adıyla yayımlanmıştır. yılında CHP Roman Yarışması&#;nda birinci olan eser, edebiyatımızda en çok basılan romanlardan biridir, &#;e kadar 26 baskı yapmıştır. &#;Sinekli Bakkal&#;, bir &#;töre romanı&#;dır. Eserde Aksaray&#;ın Sinekli Bakkal semti ve o semtin çevresinde II. Abdülhamit döneminin toplumsal yaşamı yansıtılmış, romanın kahramanı Rabia ile Türk toplumundaki değişim süreci anlatılmıştır. Halide Edip Adıvar, Doğu ile Batı arasındaki birleşimi Rabia ile Peregrini aşkı çerçevesinde işler.

Sinekli Bakkal Romanı Özet

Abdülhamit devrinde, Sinekli Bakkal Mahallesi&#;nin imamının kızı Emine, aynı mahallede bakkallık eden karagözcü ve ortaoyuncu Tevfik ile, babası istemediği halde, evlenir. Tevfik, ortaoyununda &#;zenne&#; (kadın) rolüne çıktığı için &#;Kız Tevfik&#; diye anılmaktadır. İmam çok bağnaz bir adamdır. Onun eğitimi ile yetişmiş bulunan Emine, kocasıyla geçinemeyerek yine babasının evine döner. Tevfik, İstanbul&#;un ünlü bir sanatçısı olur. Bir gün oyunda karısının taklidini yaptığı için İstanbul&#;dan sürülür. Emine&#;nin Tevfik&#;ten bir kızı olur, adını Rabia koyarlar. İmam, Rabia&#;yı da din eğitimi ile yetiştirir, hafız yapar. Abdülhamit&#;in Zaptiye Nazırı Selim Paşa da Sinekli Bakkal&#;da oturmaktadır. Rabia, Selim Paşa ile karısı Sabiha Hanım tarafından korunmaktadır.

Olağanüstü güzel bir sesi olan kıza, aynı konağa gidip gelen Mevlevi şeyhi Vehbi Dede alaturka musiki dersi verir. Paşanın oğlu Hilmi&#;ye piyano dersi vermek için konağa gelip giden İtalyan piyanist Peregreni, kızın sesine hayran olur. Ünü bütün İstanbul&#;u tutan Rabia, Kuran ve Mevlit okumak için cami cami dolaşmakta ve bütün kazancını İmam&#;a vermektedir. Günün birinde kızın babası Tevfik sürgünden döner, Sinekli Bakkaldaki eski bakkal dükkanını yeniden açar. Rabia da dedesinden ayrılır, babasıyla oturmaya başlar. Kızın sanatına hayran olan Vehbi Dede ve Peregrini, Tevfik&#;in evine gidip gelmeye başlarlar. Rabia, Kuran&#;ı hele Mevlit&#;i öylesine üstün bir sanatla okumaktadır ki, Doğu musikisinde adeta bir çığır açmıştır. Bu yıllarda Türkiye&#;de &#;Genç Türkler&#; Abdülhamit&#;in istibdadını kaldırmak için gizli gizli çalışmaktadırlar. Selim Paşa&#;nın oğlu Hilmi de bunlardandır. Orta oyununda zenne rolüne çıkan Tevfik, Hilmi&#;nin isteği üzerine bir kadın kılığına girip, &#;Genç Türkler&#;in Avrupa&#;dan gelen ihtilalci gazetelerini Fransız postanesinden alırken yakalanır. İş meydana çıkınca, Hilmi ile Tevfik Şam&#;a, ötekiler de Yemen&#;e ve Fizan&#;a sürülür.

Babasının oyun arkadaşı bir cüce ile yalnız kalan Rabia, bakkallık ve hafızlıkla geçinmektedir. Rabia&#;yı sevmeye başlayan Peregrini, o günlerde annesinden kalan serveti alarak İstanbul&#;a yerleşir. Müslüman olur, Osman adını alır ve Rabia ile evlenir. Bu yıllarda imam da ölür, Rabia kendi çevresinden ayrılmak istemez. İmam&#;dan kalan eve yerleşirler. Abdülhamit&#;e tam bir görev duygusuyla bağlı bulunan ve padişah aleyhinde çalışanlara türlü işkenceler ettirmekten çekinmeyen Selim Paşa, kendi oğlunu da sürdükten sonra, yavaş yavaş değişmeye başlar. Babalık ve insanlık duyguları uyanır, görevinden ayrılır. &#;de Meşrutiyet ilan edilince Tevfik sürgünden döner; Rabia&#;nın bir çocuğu olmuştur; Sinekli Bakkalda yeni eski mutlu hayat başlar&#;

Sinekli Bakkal Romanı Kısa Özet

Abdülhamit devrinde Aksaray’da Sinekli Bakkal Mahallesi&#;nde imamın kızı Emine, aynı mahalleden orta oyuncu Tevfik ile babasının karşı çıkmasına rağmen evlenir. Tevfik zenne rolüne çıktığı için Kız Tevfik diye anılmaktadır. Bir süre sonra bu yüzden ayrılırlar. Ayrıldıktan sonra Rabia isminde bir çocukları dünyaya gelir. Tevfik ünlü bir sanatçı iken İstanbul’dan sürgüne gönderilir. Bu sırada Rabia sesi ile herkesi büyülemektedir. Kuran ve mevlit okumakta üstüne kimse yoktur. Tevfik sürgünden döner, kızını yanına alır. Ancak bu seferde Genç Türkler adlı bir gruba yardım ettiği için Şam&#;a sürülür. Rabia ise Müslüman olan piyano öğretmeni Peregrini ile evlenir. Meşrutiyet ilanından sonra Tevfik sürgünden döner, Sinekli Bakkal Mahallesi&#;nde eski mutlu günlere dönülür.

Sinekli Bakkal Romanı İncelemesi

… Sinekli Bakkal bir &#;töre romanı&#;dır. Eserde Aksaray&#;ın Sinekli Bakkal semti ve o semtin çevresinde II. Abdülhamit devri Türkiye&#;sinin toplumsal durumu ele alınmıştır. (…) Hüseyin Rahmi Gürpınar&#;ın romanlarında o kadar rahatlıkla ve ustalıkla anlatılan bütün o mahalle kadınları, tulumbacılar, yobaz imamlar vb. burada pek de yerine oturmamış, biraz da göstermelik olarak esere iliştirilmiş gibi durmaktadır. Eserin temeli mistik bir görüş üzerine kurulmuştur&#;

Cevdet Kudret Solok

&#;Roman iki kısma ayrılmıştır. Birinci kısmın ana teması Abdülhamit&#;in istibdat idaresi karşısında ayaklanıp devrim yapmanın doğru olup olmayacağı sorunudur. (…) Halide Edip Adıvar&#;a göre amaç iyi de olsa, zorbalığı yıkmak da olsa, şiddete başvurmak yanlıştı. Devrime değil, evrime inanır. Hilmi de giriştikleri işin nelere mal olduğunu görünce daha ilk aşamada fikirlerini değiştirir. Vehbi Dede&#;nin felsefesini benimser ve vazgeçer devrimcilikten. (…) Romanın son sayfaları, beklenen rejim değişikliğinin istenen sonuçları vermeyeceğini göstermek için yazılmıştır. (…) Ne yapmalı öyleyse? Anlaşılan, yapılacak tek şey kadere boyun eğmek, Tanrı&#;ya güvenmek. Halide Edip Adıvar bu görüşü Vehbi Dede&#;nin izinde doğru yolu bulan Selim Paşa&#;nın ağzından dinletir bize. (…) Doğrusu, bir Doğu ile Batı bileşiminin söz konusu edildiğini sanmıyorum. Romanda Batı uygarlığının değerlerine pek değinilmemiş, sadece çok sesli musikinin değeri üzerinde belirsiz bazı şeyler söylenmiştir. (…) Bunun dışında, Doğu-Batı bileşiminden çok, Doğu&#;nun Batı&#;ya manevi üstünlüğü görülür. (…) Tezli romanın bir tehlikesi, yazarı, kişiler arasındaki ilişkiyi, olayları tezin doğrultusunda zorlamaya itmesidir. Halide Edip Adıvar da bu tehlikeyi savuşturamamış. Hissediyoruz ki, olaylar yazarın kafasındaki bir görüşü dile getirmek için tertiplenmekte ve Rabia ile Peregrini de yazarın tezi gereği seviştirilip evlendirilmektedir. Kısacası, olayların ilk yandaki doğal gelişimi, çatışmaların yarattığı gerilim ve dramatik sahneler ikinci yanda silinip giderken Rabia ile Peregrini arasındaki zorlama ve yapay ilişkinin gelişimine bırakınca roman, hızını ve canlılığını kaybediyor.&#;

Berna Moran

Tags:sinekli bakkal kısa özet, Sinekli Bakkal Romanı İncelemesi, sinekli bakkal romanı kısa özet, Sinekli Bakkal Romanı Özet ve İncelemesi, Sinekli Bakkal Romanı Özeti

Yazar Hakkında

Ata Tekin

Edebiyat bir ihtiyaçtır.