Feruza RasinovaAHISKA ŞİVESİDE KULLANILAN KELİMELER. 1200 KELİME.
TAi-DA
ÇOÇ-NEML?,ISLAK... dahafazlaAHISKA ŞİVESİDE KULLANILAN KELİMELER. 1200 KELİME.
TAi-DA
ÇOÇ-NEML?,ISLAK
ÜşÜK-ÜşÜYAN{ÇABUK ÜşÜYAN}
ÇEÇLEMEK-YÜNÜ VE YA BENZER MADDELERi KOPARMAK AYIRMAK.
LOBYA-FASULYA
LAZUT-MISIR
CANAVAR, BÖRÜ-KURT
BALA-ÇOCUK,HAYVAN YAVRUSU
SiNiR-EKLEMLER
SiNOR-SINIR
PALUH-BALIK
KUÇ-KUCAK
SEME-APTAL,ENAYi{SEVME KELiMESi}........
aba:babaanne
alaf:kIŞLIk hayvan yemi
avi:ayi
beç:kıt zekalı,saf
bibi:hala,babamızın kız kardeşi
bo?oza:obur,çok yemek yiyen
buhari:baca
camuş:manda
çintal:kedi yavrusu
doydo:güvercin
esgül:kuş burnu
ete-dede komşu:çok eski yak?n kom?u
familya:sülale
ferik:büyük civciv
gor:ruh,geçmiş
havli:evin giriş kısmı, geniş salon
hozan:biçin sonrası kalanlar
kakuça:gelincik çiçe?i
kaj(gözlü):yeşil gözlü
kaj: kömür çıkan yer.
karapan:tahta ambar
kedik:keçi yavrusu
koko:örülmüş şapka
kotik:manda yavrusu
mavuş:mavi gözlü
merek:zemine gömülü büyük samanl?k
morbet:küçük yardımcı
panta:yabani armut
pe?kir:havlu
pileki:topraktan yapılmış tepsi
p?z?k:sinek
puç:mide,karın
sekü-söki:sedir
temal:yabani erik
vedre:kova
yumri:yuvarlak
soko:mantar
Kuntlamak: Bizim tanalar yola teref kuntladiler . Yani atlaya atlaya böyle zıplaya zıplaya kaçmak...
Baga: Ola bagaya birez saman üstüne de birez kepek tök mallar yesinler Yani ?neklerin önündeki yiyecek koyulacak kısım...
Axpun: Ola malların altından çıxan axpunlari tarlaya tökün ey mehsul
versin
Yani inek koyun kuzu gibi hayvanlar?n pisliklerinin kuruyup
toprak ?ekline benzemi? hali. Gübre k?sacas?
Alaf: Binali emi tavarlara alaf verem mi acıxmiıler meliyerler
. Yani Genelleme var hayvanlara verilecek yiyecek...
HARMUTLAMAK-SOUK VE SICAK SUYU KARI?TIRARAK ILIK YAPMAK
ER?NMEK-Ü?ENMEK
CA?L-GENÇ
CAVAN-GENÇ, GÜÇLÜ
PİSİK-KEDİ
ÇUÇUL-CİVCİV
TSINTAL-KEDİ YAVRUSU
TEREK- EVLERDE VE IŞ YERLERİNDE KULLANILAN RAFLAR
BITKİ İSIMLERİ..
jola:böĞürtlen
?imi:yöremize yenilen bir bitki
külül:bezelyeye benzeyen bitki
pampara:yöremizin bitkilerinden
motzi:çalIlarda olan yenilebilen kiraz?ms? meyve.
çinçar:?s?rgan otu
demal:yabani erik
panta:yabani armut
furuç:kurutulmuş panta
kiknap:ku?burnuna benzeyen küçük k?rm?z? diken meyvesi
Şİrat : yoğurttan ççkan yeşilimsi su varya i?te o. ad?n? bilmiyom türkçe kar??l???n? bilen varsa yazs?n
Etmek: Ekmek (K?z etmegi dilim dilim keste getür sufraya)
Yalax (x - kh): atık yemek. (O?ulcan ha?to yala?i götür de at.)
Kartopi : Patates (Bu yil kartopimiz ey oldi)
Pamidor : domates (ola bax hele tarlaya k?zarmi? pamidorlar varsa topla)
Makval : Böyürtlen (Bizim kanal?n dibinde makvallardan geçmax olmiyer. ama çox gözel meycesi var.)
çigelek:çilek
------------------------------ ------------------------------ --------------------
Merhaba!Bu gibi yaz??malar ne kadar da ho? ve mutlu edici.??te bunlar
insan güzelli?inin bir örne?idir.Yoksa tarhten haber olmayan tarihi
konu?ursa.Ah?skal?lar? yak?ndan tan?mayan bir kaç insana göre yanl?? hem
de kötü de?erlendirme yaparsa ne yaz?k öylelerine...
Ah?skal? / Sakunetli/ arkada?a da te?ekkür ederek ben de bir kaç kelime eklemek istiyorum:
1.ganakop-sülale.
2.kurik -at?n yavrusu.
3. Kav- dokumak için gereken bir alet
4.soko- mantar.
5.tada- baba.
6.matli-solucan.
7.pepele-kelebek.
8.kona-ba?
9.kutsus-m?s?r?n özü.
10.totax-dudak.
11.tatax-çok çamurlu
12.puÇiyan- göbekli.
13.cici- 2 anlamda kullan?l?r.1.A?abeyin.amcalar? n han?m?na. 2.Güzel
14.laşiyan -ayaklar? yayg?n
Lax?evin la?iyani
?dumala'n?n pu?iyani
Kemze kemi?.
Orpola gümü? -
derlerdi çok eskiden.
SURAC abim elleren sa?l?k çok güzelll... bugünlük bakal?m neler ç?kcak benden
Pinti -> kirli düzensiz birine veya bir nesneye derler. ola Ramiz pinti şeyleri alma elen ki mikrop kapars?n sora.
Bed -> Çirkin. Abu k?z ne beddür hemi
şoğortli -> ağzından su akan birine derler. bazen de birine k?z?nca diyolar. Ola ?o?ortli sen gendin ne ssaniyen
Motot / Mototli -> Burnu akan biri. sümük. K?z senin kocan ne mototlidür
Zirikli -> Çok azan birine derler. Azmak bu arada çok veladuznalik
edene derler
Veladuzna ise of ya dur kelimenin anlam? ?eydür yani
otarafa bu tarafa ko?u?turan bir çocu?a yerinde duramayan her taraf?
kurcalayan birine i?te z?r?kli azan veladuznalux eden biri derler
boğozli-obur
ceyil-genc
çeçil-peynir çeşidi
çuma-çürümü? sütten elde edilen gida ürünü
hersli-sinirli
kurux-kuluçka
kurul?an-kendini be?enmi?
kinkila-sivrisinek
pirpile-ac? biber
1.Pörçükli-havuç
2.Zukiyan-kamburlu
3.Kersen-hamur yo?urmak için büyük kap
4.Çenkürmax-havlamak
5.Kınavlamak-köpe?in uzun süreli hafiften ba??rmas?
6.şoşortmax-abartmak
7.?u?lamak- ekme?in daha da iyi pi?masi için f?r?nda bekletmek.
8.Axpun- s???r gübresi
9.Axor- s???rlar için dikilen yer
10.Çiçloba-arpac?k
11.Çinçavat-cimri
12.bedas?l-soysuz.Tevür-Çe?it
13.Gizlanpoçi-saklanba /oyun ad?/
14.Bayabur-rezil
15.Paçetmax-öpmek
16.Harmutlamax-s?cak suyu ?l?k hale getirmek
17.Nikart-tavu?un gagas?
18.Nikor-ni?an/danan?n aln?nda nikori vard?-yani ni?an? vard?/
19.Kurux- civciv ç?karacak anaç tavuk
20.Portlax-göz yap?s? iri olan
21.Peşxun-sofra /tahtadan/
22.Zırza-asmal? kilit.
23.Palaz-bez
24.şoğurt-salya
25.Yegin-çal??kan
26.Muruslarını tökmax-surat?n? asmax
27.Ağzını.yüzünü tuz kimi yalamax-çok özlenen ki?iyi öpmek
28.Kaçaç- kuru ağaç.Zayif insan hakkında da derler.Kurumuç kaçaça dönmiş
29.Pitik-köpek yavrusu
30.Ke?lanmax-donmak.ü?ümek
31.Köçmax-evlenmek /kızlar için denir/
32.And?ra kalm??-u?ursuz olmu?
33.Abursuz-rezil
YEMEK ?S?MLER?..
puşruk
papa
kazma pa?aça
gevrek
hoçapur
hasuta
kete
bişi
mafiş
çadi
hinkal
manti
pağaça
------------------------------ ------------------------------ --------------------
Hicap etmek:?cap etmek
Petiyan olmak:Yuvas? kar??t?r?lan kar?nca misali kaç??mak
Savayil:Güney(Anadolu Selçuklu Devletinde,Akdeniz ve Karadeniz donanma
komutan?na Emirül Sevahil denirdi.Dolay?s?yla çok eski bir kelime olan
bu kelime dilimizde ya?amaktad?r)
Hers:Asl?nda ?stanbul
Türkçesindeki h?rs kelimesinin bizdeki de?i?ik kullan?m ?eklidir belkide
ama bizde farkl? anlamda kullan?l?r.Misal Hers galur goz karalur,hers
gedar yuz karalur(?av?at-Ah?ska a?z? deyimi)(?stanbul Türkçesiyle:Hers
gelir göz karar?r,hers gider yüz karar?r)sözünde oldu?u gibi kelimenin
anlam? sinir,k?zg?nl?k anlam?nda kullan?lm??t?r.Yani sinirlenirsin gözün
karar?r,sinirin gider yüzün karar?r,rezil olursun.Mesela denir ki
Ali'ye begun hersland?m.Yani Ali'ye bugün k?zd?m
Beç:Asl?nda
yöremize ait bir çit ?ekli olan çeper yapmakta kullan?lan yar?lm??
tahtay? yarmaya yarayan bir kesici aletin ismi olmakla birlikte anlam
kaymas? nedeniyle aptal,salak anlam?nda hakaret etmek için kullan?lan
kelimedir.Hatta hepten dalga geçmek için beço ?eklinde de kullan?l?r
:=))
Pele?:Yamuk;yan anlam?nda kullan?lan kelime.Misal
''Gözleri yan pele? bak?yor'' dendi?inde yani normal insan?n bak??? gibi
düz de?il de bak?? do?rultusu birbirine çak??an ?ekilde bak?yor
anlam?na geliyor.Yanpele? ?eklinde söylenir asl?nda kelime.''Gözleri
yanpele? bak?yor''?a?? bakmak
Aprak:Gözleri ?a?? bakan ki?inin bakma durumu
Patasin:Ördek
?a?orti:Yayla i?lerinde yard?mc? ki?i
Çor:Hastal?k.''Çor karnan''dendi?i zaman dert karn?na anlam?na gelir ve bedduad?r
Pe?kir:Havlu
Didmek:Yolmak
Kaynak: muratkaral (Murat KARAL)
1. Aba: Anne/ K?z Zerni?an, aban nerede?
2. Abla: Yenge/ Abla, taday i?e getti mi?
3. Ahor: Ah?r/ Ahorun kap?s?ni açuh unutmi?in.
4. Ana: Anne/ Anay geldi mi?
5. Aprak: Ters (Mecazi olarak huysuz)/ Eydür ama birez aprakluhi var.
6. Ayhuriya: Bo?u bo?una/ Hep ayhuriya konu?iyersin!
7. Baci: K?z karde?, abla/ Baci so?andan aci veya ba??m?n taci.
8. Baga: Ah?rda hayvanlar?n yemli?i/ Bagay? samaninen doldurdum.
9. Bayah: Demin, az önce/ Bayah seni gördüm, nerden geliyerdin?
10. Bed: Çirkin/ Kar?si bed olan?n gövli di?arda olur.
11. Bibi: Baban?n k?z karde?i, hala/ Züleyha bibi bize geldi.
12. Buclanmah: Kar?ncalanmak/ Ayaklarm buclaniyer.
13. Cucul: Civciv/ Cucullara yem ver!
14. Çoç etmah: Emeklemek/ Bizim çocuh çoç ediyer, birezden gezer.
15. Deh dü?mah: Fark?na varmak/ Oradan kaç kere geçtim dehdü?emedim baci!
16. Deremet: Mahsul/ Bu seneki deremet çoh eydür.
17. Dirgen: Üç veya dört di?li harman aleti/ Samani dirgeninen yay, kurusun!
18. Elefese/telefese: Telâ?a kap?lmak/ Suçuni biliyer da elesefeye kaldi!
19. Emi: Amca/ Bu benim emimin o?lidür.
20. E?ki Hamur: Hamur mayas? / E?ki hamuri böyüttünmi gelinim?
21. Goroh: Kesek/ Goro?i atar gözün ç?hardurum.
22. ?or?lamah: Köpek bo?u?mas?/ Ne yerde ?or?laniyersin, gahsana!
23. Hab: Kom?ular?n birbirine ödünç süt vermesi/ Südüm az idi hab ettim.
24. Hecet: Alet/ ??e gedende hecetin yanan al.
25. Harmutlamah: Suyu ?l?nd?rmak/ K?z?m bu suyi harmutla da abdas alem.
26. Haro: Zahire ambar?n?n her bir bölmesi/ Haroda bu?da kalmadi.
27. Hedik: Ha?lanm?? m?s?r veya bu?day/ Hedik çoh yemah ey degül.
28. Hıraklanmah: Yeme?in yanmas?/ Geldim ki pilav h?raklanmi?!
29. Juryal etmah: Titremek/ Sürgün ahl?ma gelende etlerim juryal ediyer.
30. Kodluh: 16 kg ölçülü kab. / Kom?iya bir kodh lazut borcum var.
31. Küntlemah: Hamuru yuvarlayarak yufka açmaya haz?rlamak / Hamuri küntledim sen de açma?a ba?la.
32. Koyermah: Sal? vermek, b?rakmak / Hayvanlar?n ipini aç koyer getsin.
33. Keklanmah: Tavuklar?n toprakta e?elenmesi/ Ne keklaniyersin, bir ?ey mi yitürdün?
34. Kevlemah: Topra?? kazmak/ Topra?i kevle de bu çigidi ek!
35. K?nilamah/k?nnamah: Ni?an almak/ Adam?n gözüni k?nilad?m.
36. K?ryal: Tertemiz/ Havliden içeri girduh ki evleri k?ryal ediyer.
37. Koto?: M?s?r?n meyvesi/ Tallada koto?lari gördün mi?
38. Kudre: Korunakl?/ Burada oturah, biraz kudredür.
39. K?bal: Öylece, o ?ekilde/ Yohardan o k?bal dü?di ki belini k?rdi.
40. Kuntlamak: Z?plamak/ Keyfinden kuntliyer!
41. Kurdalama: Kurcalama, kar??t?rma/ O i?leri kurdalama!
42. Kuyulmah: Kaynaktan yüzükoyun su içmek/ Nesil da kuyulmi? su içiyer!
43. Lazut: M?s?r/ Bu sene ey lazut oldi.
44. Lelevün etmah: Karmakar???k etmek/ Çocuhlar evi lelevün etmi?ler!
45. Leçek: Ba?örtüsü / Bilor nene, leçegin geline ver yahas?n.
46. Makval: Bö?ürtlen/ Makval toplamaya gediyerim.
47. Maslatmah: Sa??mdan önce buza??n?n ine?in memesini bir miktar emmesi/ K?z Narhan?m, sen inegi maslat, ben de geliyerim.
48. Menç: Kalçan?n üst k?sm?/ Bögün mençlerim a??riyer.
49. Mires: Meret (Beddua) / Vay mirese kals?n.
50. Motot: Sümük/ Ola mototun silsene!
51. Mur: ?s, kurum/ Kazani kucahlami?, üstün mur etmi?sin.
52. Nekaten: Ne kadar/ Nekaten dediysem de beni dinlemedi.
53. Nikart: Civcivin yumurtadan ç?kma i?areti/ Bah ki kuru?un alt?ndaki yumurtalar nikartlami? mi?
54. Nikor: Sakar/ Nikor inegin südi kesildi.
55. Nu?da: Nokta/ Nu?das?ni görememi?sin!
56. Ohçur: Uçkur / Ohçuruna sahap ol.
57. Pati: Patlam?? m?s?r/ Biraz pati patlad da yiyah.
58. P?p?n etma: Kaynama, co?ma/ Pinde cucullar p?p?n ediyer.
59. Pileki: Ekmek pi?irilen toprak kap/ Teze pilekilerde çadi bi?ürdüm.
60. Pin: Kümes/ Tavuhlari pine kapatt?n mi?
61. Pitik: Enik/ Kom?unun dört tene pitigi var.
62. Poç: Koçan/ Lazudun poçuni tanalara verin.
63. Ponçah: Saçak/ Gelinin ponçahli bir tav?ali var.
64. Pa?aça: Pilekide pi?en büyük ekmek/ Teze pa?aça yoh mi?
65. Puti sönmi?: Enerjisi kalmam??/ Eski Orhan’dan bir ?ey kalmami?, ela puti sönmi? ki...
66. Puvar: P?nar/ Puvara su içmeye getti.
67. Sebi: Körpe çocuk/ O sebiye nesil da k?yd?n?
68. Siçremah: Z?plamah/ Sevincinden siçriyer.
69. ??rat: Peynir suyu / ??rats?z peynir kuru olur.
70. ?o?urt: A??r? akan a??z suyu/ Ola ?o?urtli, buriya gel!
71. Toyhana: Düü?ün mekan? (Aç?k havada) / Toyhanada k?z saraflanmaz.
72. Te?ennüs: Vesveseli / Te?ennüsli i?lere kar??ma.
73. Tada: A?abey, baba/ O, senin tadandur, ne dese yapacan!
74. Talda: A?aç, kaya veya dam?n alt?/ Ya?murda islanma, taldaya gel!
75. Tavli: Semiz/ Kuziler tavlandi mi?
76. Tebehet: Tabiat, huy/ Seyfo’nun tebeheti çoh kötidür.
77. Tebelle? olmak: Musallat olmak/ Nereden tebelle? oldu ba??ma!
78. Yaba: A?açtan yap?lm?? harman aleti/ Yabay al da bu samani merege doldur.
79. Zafli konu?mah: Yüksek sesle konu?mak/ Ne zafli konu?iyersin, sa??r mi var?
80. Zati: Zaten/ Adam?n camu?i ölmi?, o?li demi? ki, “Baba zati satacahduh!”
81. Z?rza: Kap? sürgüsü/ Havliyi dolan, kap?n?n z?rzas?ni çek de gel.
82. Zo?: S?rt/ Çubu?i zo?una gerdim.
83. Zuhum: Z?kk?m/ Bene ne zuhum degdi ki hastaland?m!
84. Zuhumlanmah: Yemek(öfke sözü)/ Terekde kete var, al da zuhumlan!
85. Zuk: Kambur/ Çoh a??r kaldurma zuklanursun!
Ah?ska Türklerinde çocuk sözleri:
1 Pepe: Ekmek
2 Tutu: Su
3 Tata: Çorba
4 Qaqa: ?eker
5 Cici : Güzel
6 Papul: Yemeni
7 Tütüle: Zurna
8 Puçi: Dana
9 Pipi: Çocuk
10 Böbö: Böcek
11 Ee: Çamur, pislik, d??k?
12 Pupu: Yara
13 Koko: Küçük ekmek
14 Tay tay: Çocuklar?n ilk ayakta durmaya ba?lamas?
15 Hoppa: Gezme, çocuklar?n kucakta d??ar?ya ç?kar?lmas?
16 Tüdüüt: Araba
Züleyha Ninenin Anlatt?klar?ndan
Bu hekiyayi, 1910 Ah?sha’n?n Gomora kövünde dünyaya gelen, 1926 y?l?nda
Herolu Otaro?ullar?ndan Muhammet dedemle evlenen ve 2000 y?l?nda
Azerbaycan’da vefat eden Züleyha nenemden dinlemi?tim.
A??zdan a??za aktar?larak günümüze ula?an bu hekiyadan akl?mda kalanlar ?öyledir:
“Bizim oralarda bir Palli abla varimi?. Palli abla bo?ozuna çoh dü?kün
imi?. Bir gün ev ?ennigini dügüne yolladuhdan sora, cani hinkal çekiyer.
Hinkali yapiyer, bi?üriyer, yemeye ba?lamah i?tedu?unda bahiyer ki,
kaynatasi eve teref kuyulmi? geliyer. Bu da elefeseye kal?p hinkali
gügüme tökiyer. Bu gügümi, sekünün yan?na koyiyer. Ecele davranan
kaynata, gügümi kapar kapmaz ayahyoluna gidiyer. Tehret yaparken
olacahlar belli...”
Meseleyi e?iden bir a??h, bu sözleri ko?mi?:
Kom?unun inegi do?urdi
O da severdi yo?urdi
A?z?ndan ahiyer şoğurdi
Ne pintidür Palli abla.
Bezenur geder dügüne
Kimse ç?hamaz ögüne
Hinkali töker gügüme
Ne acgözdür Palli abla.
_________________
SUVARMAK-sulamak
KEKLENMEK-tauklar?n veya ba?ka kanatl? hayvanlar?n kumda ka??nmas?, oynamas?{tauhlar nas?l kekleniyir bahsana}
TAVAR-KOYUN
TIRPAN-KOSA{OT B?ÇMEK ?Ç?N YARAYAN ALET}
CiCLiBO-GÖZÜN şişMESiYLE OLU?AN GÖZ HASTALI?I
iSKAM-SANDALYA
URUS-RUS
PO?A-YOREDE YA?AYAN Ç?NGENE M?LLET?
CUFUT-YAHUD?
AYSOR?-SURYAN? M?LLET?NDEN OLAN
Ç?NÇAVAT-ARSIZ,C?MR? { ÇOK ESK? B?R KEL?ME, D?L B?LG?NLER? BU KEL?MEN?N
NERDEN GELD???NE TEK B?R CEVAP BULAMIYOR, BAZILARINA GÖRE YÖREDE
TÜRKLER ?Ç?N BA?KA HALKLAR TARAFINDA KULLANIYORMU?, MANASIDA ÇINDEN
GELEN`?M?? }
BEG - iKi ANLAMI VAR 1. BEGLER SOYUNDAN GELEN, 2.BÜYÜK
?NSANLAR ?Ç?N KULLANILAN SÖZ . AHISKADA VE YÖREDE BEG ATABEGLER
SOYUNDAN GELEN ?NSANLAR ?Ç?N KULLANILIR. B?RÇOK KÖYDE BEGLER VAR?D?.
MESELE MAREL BEGLER?, SAKUNET BEGLER?, AZ?UR BEGLER? VS. O KÖYLERDE HEM
BA?KA LAKAPLARI TA?IYAN SURALELER VARIDI HEMDE BEG LAKABINI TA?IYAN
SURALELER VAR?D?. ATABEGLER`SE HEM OSMANLILARDAN ÖNCE HEM OSMANLI
ZAMANINDA YÖNET?C? GÖREV?NDE OLAN K???LERD?.
KURUT- MEYVANIN KURUMU?U, ER?K KURUDU,ELMA KURUDU VS.
KAH-DUTUN KURUMU?U
K??M??- KURU ÜZÜM
TULUH PEYN?R-TULUM PEYN?R?
1.Kuhe -yeti?memi?.olu?mam??
2.Puvar-çe?me
3.Felli-??mar?kça gösteri? yapan.Mesele Ah?ska bölgesinde Uravel köyünün kad?nlar? çok felli olur
4.Çitliyan-arkas?ndan gizlinden bakan
5.Çintli- yeni ya? lazut /m?s?r /
6.Çömüç- kepçe
7.Kegbür- delikli kepçe
8.Sinkava-Çorba kab?.Tas
9.Düge-Do?um yapmam?? s???r
10.Kakan etmax-uzun uzad? gülmek
11.Kop -?i?i.Aln?nda kopi var
12.Kopça-dü?me
13.Koh /x /- Yazl?kta tarla ba??nda yap?lan geçici ev
14.Kudiyan - Kurnaz.Tilki anlam?nda
15.Çarxala- pancar
16.Sebi- yeni do?an bebek
PEG- ESKI B?R EV, YIKIK BARAKA.
PiN- TAVUK KUMES?
AHIR- SON ,B?T?? YER?
TÜKETMEK,TÜKEND?- B?TT?,B?T?RMEK
P?SL?KYAN- 1 P?S B?R?S?, 2 BAZEN DÖ?EGE Ç???N? YAPAN ÇOCUKLARA DERLER
KANCUH- KANCIK,D??? KÖPEK
AVi- AYI
MAL- INEK
DÜGE- DÜVE, 2 YA?INDA DO?UM YAPMAMI? ?NEK
BABAÇOVA- ÖRÜMCEK, ÖRÜMCEK A?I
şIRAT- YOğURDUN SUYU
TSINTAL- KED?N?N YAVRUSU
P?T?K,MAN?K- KÖPEK YAVRUSU
GORGOR- KÖTÜ B?R? ,LANETL?.{TOPRAH SEN?N GORGOR BA?AN}
?ENN?K- HALK, B?Z?M ?ENN?K- B?Z?M M?LLET, B?Z?M AKRABALAR
ÇOCUK SÖZLER?......
1 Pepe: Ekmek
2 Tutu, Bubu: Su
3 Tata: Çorba
4 Qaqa: ?eker
5 Cici : Güzel
6 Papul: Yemeni
7 Tütüle: Zurna
8 Puçi: Dana
9 Pipi: Çocuk
10 Böbö: Böcek
11 Ee: Çamur, pislik, d??k?
12 Pupu: Yara
13 Koko: Küçük ekmek
14 Tay tay: Çocuklar?n ilk ayakta durmaya ba?lamas?
15 Hoppa: Gezme, çocuklar?n kucakta d??ar?ya ç?kar?lmas?
16 Tüdüüt: Araba
ÇOÇ ETMEK- EMEKLEMEK
APRAK- TERS
BAGA- AHIRDA HAYVANLARIN YEML?G?
BAYAH- DEM?N AZ ÖNCE
BED- Ç?RK?N
DEH DÜ?MEH- FARKINA VARMAK
PİLEKİ- EKMEKP???R?LEN TOPRAK KAP
ELEFESE TELEFESE- TELA?A KAPILMAK
E?ŞKİ HAMUR- HAMUR MAYASI
OHÇUR- UÇKUR
GIRLAMAH- ?K? KÖPEG?N B?R B?R?NE RESTLE?MES?
N?KOR- SAKAR [ N?KOR ?NEG?N SÜTÜ KES?LD?]
HECET- ALET
HARO- ZAH?RE AMBARIN HER B?R BÖLMES?
N?KART- ALNIN ORTASI
HIRAKLANMAH - YEMEG?N YANMASI
?IRYAL ETMEH- ACI ?Ç?NDE BA?IRMAK
MUR - ?S, KURUM
MENÇ- KALÇANIN ÜST KISMI
KOYERMAH- SALI VERMEK, BIRAKMAK
MASLATMAH- SA?IMDAN ÖNCEBUZA?ININ ?NEG?N MEMES?NI B?R M?KTAR EMMES?
MAKVAL -BÖ?ÜRTLEN
LEÇEK - BA? ÖRTÜSÜB
KOTO?- MISIRIN MEYVES?
KUDRE KORUNAKLI [ AMMA YA?MUR VAR GEL KUDREYE G?RAH]
LELEVÜR ETMEH- KARMAKARI?IK ETMEK
KUTLAMAK- ZIPLAMAK
KÜNT - HAMURUN YUVARLAK ?EKL?NDE B?R B?R?NDEN AYRILAN PARÇALARI
PUÇEÇ, POÇUÇ- KOÇANIN YAPRAKLARI VE TEM?ZLENM?? ?Ç KISMI
PONÇAH- SAÇAK . E?YANIN SÜSÜ
ŞİRAT- PEYN?R , YO?URT SUYU
ŞOĞURT- AĞIRI AKAN A?IZ SUYU
TADA- A?ABEY , BABA
TALDA- A?AÇ ,KAYA, VEYA DAMIN ALTI [ YA?MURDA ISLANMA TALDAYA GEL]
TAVLI- ÇOK K?LOLI , ???MAN
TEBELE? OLMAK- MUSSALAT OLMAK
ZIRZA- KAPI SÜRGÜSÜ
ZUHUM- ZIKKIM [ SÖVMEK]
ZUHUMLANMAH- YEMEK[ KABACA]
Abo; Anne, büyük anne, nene
Aho; Ormandan açma çay?r
Acişmah; insan?n fiziki ac? duymas?
A?vi; Zehir
Aca; Acaba
Azma?; Oynamak, çocuklar?n oyun oynamas?
Avi; Ay?
A?arti; Hayvan sütünden yap?lan ya?, peynir gibi yiyeceklerin tümü.
Ayvan; Balkon
Andır; Andır kals?n ba?an, denir. Öl, senden sonrakilere miras kals?n.
Ahor; Ah?r
Alot; Külden süzülen ve çama??rda sabun olarak kullan?lan renkli su.
A?i; Karde?
Ansli; Yörede yeti?en ve yakla??k bir metre kadar boya sahip, kal?n
gövdeli, k?rm?z? ve eli boyayan meyvelere sahip bir çe?ip bitki
Abli; Uçu?an kül
Aprak; ?a?i,gözü özürlü
Ayhuriya; Körü körüne, dü?ünmeden, bilinçsizce
Atol; Küçük yer elmas?
Ayahyol; Tuvalet, yüznumara
Ahpun; Hayvan gübreli?i
Ahpunnuh; Hayvan gübreli?i alan?
Abutarad; Yayvan yaprakl? bir bitki
Alaf; Hayvan yiyece?i, ot saman
Aruna; Karasban, tarlay? hayvan gücünden yararlanarak sürmeye yarayan, a?açtan yap?lm?? araç
AYNOYUN; Geli?igüzel, dü?ünmeden
ACUZA; Acuza kari derlar. Zarar? dokunan
A?IR?AH; Yün e?irme aletinde i?e tak?lan yar?m daire ?eklindeki topaç
AKU?KA; Ah?ap pencere kenarl???
Abo; Anne, büyük anne, nene
Aho; Ormandan açma çay?r
Acişmah; insan?n fiziki ac? duymas?
A?vi; Zehir
Aca; Acaba
Azma?; Oynamak, çocuklar?n oyun oynamas?
Avi; Ay?
Ağarti; Hayvan sütünden yapılan yaı, peynir gibi yiyeceklerin tümü.
Ayvan; Balkon
Andır; And?r kals?n ba?an, denir. Öl, senden sonrakilere miras kals?n.
Ahor; Ah?r
Alot; Külden süzülen ve çama??rda sabun olarak kullan?lan renkli su.
A?i; Karde?
Ansli; Yörede yeti?en ve yakla??k bir metre kadar boya sahip, kal?n
gövdeli, k?rm?z? ve eli boyayan meyvelere sahip bir çe?ip bitki
BORBAL ;Su de?irmeni pervanesi
BOYLAMA ;Entari,boydan elbise
PANTDA ;Küçük armut
BUG ;Burun
BOL;Çat? aras?
BARK;Yayla e?yas?
BIZIK;E?ek ar?s?
BOGURMAH; Hayvan homurtusu
BOGUR; Bogri aç?k derler. Gögüs bölgesi
BULDUR; GEÇEN SENE
BURUT; Bir tür yabani ar?; uyu?uk, i?yapmaz kimse
BUHAR?; Ocakl? baca
BUÇULA; Küçük de?irmen; çok yiyen canl?ya da denir.
BOÇOÇA; Örümcek
BABAKELA;Kardelen çiçe?i
BEÇ;Aptal
BURUT;Sersem,?a?k?n
BEDEVRA;Kütükten yararak elde edilen ince tahta
BUÇULA ;Ufak tefek
BOT ;Erkek keçi,teke
BERF ;Kar
BUHAR? ;Baca
BONDRUH ;Boyunduruk
BEH;Bozuk,ar?zal?,i?e yaramaz
BAYAH;Az önce
BiBi;Hala
B?LAV?;Kesici aletleri bilemek için kullan?lan bir çe?it yontulmu? ta?tan alet.
BERES;?? yapmaz, tembel, bo? gezer
BEÇ; Bedevra açmaya yarayan marangoz aleti
ÇiMMAH; YIKANMAK
ÇiÇKAR; AğAÇ ÇITALARDAN YAPILAN KISA,KÜÇÜK KAPI
ÇAPUT; YIRTIK BEZ PARÇASI
ÇI?INTL? MAKARNA; ELLE YAPILAN DEL?KL? MAKARNA
ÇO; Aile bireyine seslenme ünlemi
CAZı; CADI CiNÇAR = ısırgan otu
CALAP = toplu koyun sürüsü
ÇAğ; ince şiş; çorap örmeye yarayan yöreye mahsus şiş.
ÇUMA;Petynir in bir benzeri
ÇEMLEMEK; El ve ayakta bulunan giysiyi geriye çekmek.
ÇOÇ?; E?ek
ÇOR; Dert hastal?k
ÇiGELEK; Çilek
ÇALA; M?s?r bitkisi sap?
ÇAÇ?YAN;
ÇAÇAN; Bla?ik y?kama teli
CAKVA;Aç?l?p kapan?r el yap?m? küçük köy b?ça??
ÇAKMA; Ucu sivri tahtalardan dikey olarak s?ralanm?? çeper.
ÇALAHA?; Daginik üzerine k?yafet oturmam?? ?ah?s
CAMUş;Manda
CEC?M;Elle örülmü? keçi k?l?ndan kilim ?eklinde örtü.
ÇARHALA;?eker pancar?
ÇEÇ?L; Bir çe?it tel tel halinde peynir
ÇAHÇAH;De?irmen ta??na de?ecek ?ekilde yap?lan ve ta??n dönmesi ile
titreyerek ba?day ya da m?s?r?n dü?mesini sa?layan a?açtan alet.
CAZ?;Cad?
ÇEPER;Çay?r ve tarla çiti
Ç?VL?KA;Ah?ap ev kap?s? ya da penceresini içerden sabitlemede kullan?lan ve çivi ekseni etraf?nda dönen a?aç parças?.
ÇOÇ;Batakl?k; ?slak
ÇOÇETMAH;Alt?na i?emek; ?slatmak.
ÇUÇUL;Civciv
CINCI?;Nak??
ÇIPIRTI;Uzaktan gelen t?k?rt?
ÇIRMAH;Y?rtmak, Azeri Türkçe’sinde de var.
ÇORU?MAH;Buru?mak; tazeli?ini yitirmek
ÇEG?L;Ta?l?k
COL = Ahududu
CAMU?; MANDA
CAD?; MISIR EKME??
CELEP; KOYUN SÜRÜSÜ
ÇAHE; OLMAMI? MEYVE
ÇAPAN; ZORLANMAK
ÇAL?; KÜÇÜK KURU A?AÇ
ÇANÇAL; ?K? YA?INDA TOSUN
ÇATAN; BÜYÜKÇE GÜBRE TA?IMA SEPET?
ÇATMA; KARAPANIN ÜSTÜ
ÇATMAH; DENK GELMEK
ÇARUH; HAYVAN DER?S?NDEN YAPILAN AYAKKABI
ÇiG; PişMEM??
ÇEPiÇ;Genç keçi
Ç?NÇHAL;Çevizin ipe dizilmesi
Ç?R; Kesilmi? elma kurusu.
ÇUÇU; Çocuk erkeklik organ?
ÇOPUR; Yün art???
ÇATMA;
COLPOT; Kaba saba; ?i?man; a??r hareket eden
ÇENKURMAH; Havlamak
ÇENÇO LOB?YA;Kabuklu fasulye(kurutulmu?)
CiRK;Ç?ran?n cirki; ç?ra kütü?ünün en faydal? ve sa?lam yeri
ÇiÇiNA;Işık s?zan delik
ÇiçKAR;A??l, tarla, çay?rlara çitten girmek için ah?aptan yap?lm?? ve kabaca yap?l? kap?.
ÇIFIT;
CiNÇAR;Is?rgan
ÇIRBAğA;Yaramaz çocuk
ÇOKA;Elle örülen kuma?tan pantolon.
DANGURA; BÜYÜK ?NEK Z?L?
DEL?CA; ZEH?RL? YABAN BU?DAYI
DON?UZLUK; SU DEM??RMEN?N?N ALTI
DABAK; ?AP HASTALI?I
DARABA; Kamufle etmek
DIRAKUNA; ?SHAL
DIğA; KÜÇÜK
DORUH; KÜÇÜK ÇAM A?ACI
Güman; Umut, beklenti.
GIrIç ; Kap? ya da pencerenin aral?k olmas?.
Ganakop; Ayn? sülaleden, Arazileri ortak olanlar.
Gedek ; Manda yavrusu.
Gedel ; Ah?ap evin duvar?.
Gemi Döven, tahtadan yap?lm??, alt? ta?lanm?? bu?day ay?klamaya yar?yan ve hayvan gücü ile kullan?lan alet.
God ; De?irmen suyunun birikti?i içi oyurmu? ve e?ik olarak duran a?aç
Gor; Mezar. Goruna bo? dolsun. Arapça bir sözdür.
Girinti; Aç?k göz, atak ki?i.
Gokola; azami y???n, yüksekçe
?rençula; Gövdesi yenen bir çe?it yöre bitkisi ?uluplama?; Yeme?i çacuk çabuk yemek.
?OP; Arunan?n metal aksam?.Karasaban?n topra?? ko?an k?sm?n?n ucuna tak?lan metal.
GANAKAR;AKRABA,HISIM
GIJKIRMAK;KÖPÜREREK KABARMAK
HA?IL; ÜSTÜ AÇIK ETRAFI ÇEVR?L? AHIR
HAKOZ; KARA SABANIN AÇTI?I ?Z
HALBUR; A?AÇ ELEK
HAPAHAP; AN?DEN(EMEDEN?)
HARFANA; AÇIK HAVADA YAPILAN KÖY,YAYLA P?KN???
HARK; SU KANALI
HARO; AMBARDA ARPA,BU?DAY VEYA UN DEPOLANAN YAR
HAR?O; MISIR UNU SO?AN VE PEYN?RDEN YAPILAN YEMEK
HAZETEMEK; HO?LANMAK
HENEK; ?AKA,LAT?FE
HERK; SÜRÜLMÜ? TARLA
HERSLANMAK; KIZMAK,S?N?RLENMEK
HILAT; KARI?IK
HIZEK; BÜYÜK KIZAK
HOLU?; A?AÇTAN YAPILAN ÜSTÜ AÇIK SU BORUSU
HO?GOGOLA; DOLU
HURİAN; AYDINLIK,ÇOK I?IK
HIRT; GEÇ?MS?Z
HOPPALAMA; AN?DEN HAVAYA KALDIRMA
- I-? -
??kinlama?; Filiz, sürgün ç?kmas?.
??killanma?; ?üphelenmek.
?g; Yün e?irmeye mahsus; ar?ak ve sap?ndan olu?an ah?ap elet.
?ga?ma?; Bir konuda yar??mak.
?rip; Köz karar? ölçü.
- k -
KAFTAN;UZUN ELB?SE
KAKAN;TAVUK BA?IRMASI
KAÇKAÇA;ALACA KARGA
KANSURA;SALINCAK
KARAKURA;KARABASAN
KARTOP?;PATATES
KA?;KALIN Ö?ÜTÜLMÜ? MISIR
KAV;OT ÇEKMEYE YARAYAN ÇATAL A?AÇ
KAYGANA;SADE YUMURTA OMLAT?
KEDEL;TAHTA DUVAR
KERT;BAYAT SERT EKMEK
KIM?;TUR?U YAPILAN B?R B?TK?
KIRKLUK;KOYUN KIRPMA MAKASI
KOD;SU DE??RMEN?NE SU AKTARAN
KUSK? = Ag?r bir cisimi manuela sistemi ile kald?rmaya yarayan kal?nca sopa.
KUTUK = Agac?n topraga 1 metre mesafede kesilmi? olarak görünen hali
KOH;KÜÇÜK KULÜBE
KOL;ÖKÜZ ARABASININ ?K? BÜYÜK PARÇASINDAN B?R?
KOPO;ÖKÜZ ARABASININ ARKA KÖ?ES?
KORAVA;SUYLA EZ?LEREK ?Ç?LEN DO?AL MEYVE MARMELATI
KORT;YE??L ÇAYIR
KORUKÇ?;MERA BEKÇ?S?
KORUT;ERKEK KEÇ?
KOT?K;MANDA YAVRUSU
KO?;ALIN
KO?MAK;ÖKÜZLER? ÖKÜZ ARABASINA BA?LAMAK
KUHE;TAM OLMAMI? MEYVE
KUK;ÇÖMELEREK OTURMA
KUTAN;SABAN,PULLUK
KIRAV;KIRA?I
Kokola; Baz? a?açlar?n/pelit a?ac?n?n meyvesi; "sini le kokola verdim"
cümlesindeki anlam? ise, azami yükseklikte/silme de?il yüksekçe anlam?
ta??r.
Kakiroz; E?ri/ kivr?lm??.
- l -
L??lamak; S?v? içerisine konan kat? ?eylerin erimesi/suyun etkisiyle toprak kaymas?.
L?k?s; Sulu patates.
Lelevun; Da??n?k.
Lule; Naml?
La?iyan; A?z? büyük kimse. Kanaatimce bu kelime "le? yiyen" sözcüklerinden t?remi?tir.
Laper; Kürek benzeri ah?ap alet.
Lazut; M?s?r.
Lek; Akçaa?aç.
Lobiya; Fasulye
Leçek; Kad?nlara has ba?örtüsü.
Lopo; Sulu, kaygan.
Lurs; Çat?y? tutan kiri?.
L?p?z; Dazlak.
Lom; Metalden kald?raç aleti.
Lehlamak; Yorulmak.
Legmat; Tats?z, tuzsuz.
Lokora; Sümüklü böcek
- m -
MAÇRA MUÇRA;ÇAYIRLARDA YET??EN VE YEN?LEN B?R B?TK?
MATL?;KÜÇÜK PEYN?R KURDU
MAÇARULA;ARMUT ÇE??D?
MAÇV?;PORSUK
MAKAR;KIZ ALMAYA G?DEN KAF?LE
MASALAH;ÇOK EK??
MA?HALA;ALEVL? ÇIRA
MEÇEÇ;S???L
MENÇ;KALÇA
MER?E;MERA
MESAR;KALIN BEDEVRA(bkz bedevra)
ME?A;ORMAN
M?T?L;YÜZSÜZ YATAK
MODGAM;BAHARDA TARLADAK? YARDIMLA?MA
MORÇ?;?K?NC?YE B?Ç?LEN SULAK ARAZ? OTU
MUÇ?YA?;YER ELMASI
MOZ;B?R YA?INDAK? DANA
MUDARA;??E YARAMAZ Masat; Kesici aletleri bileme ta??.
Mazi; Öküz arabas?n?n tekerlek mili.
Merek; Samanl?k.
Mimilo; ?bik
Morbet; Yeti?kin i? yapan çocuk.
Mos?epil; Düzgün, derli toplu.
Mudara; ??e yaramaz, bozuk.
Muçlamak; K?r??t?rmak.
Mur; ?s
Muzevillemek; ?hbar etmek
Murgullama?; Uyuklamak.
Mucrum; Paramparça
Mukeriz; Yukar?dan a?a??ya kay?p paramparça olmak.
Murikata; Siyaha bulanm??
Mertek; Mezar?n ayak ve ba? taraf?na çak?lan ince uzun ve ?ekilli ah?aptan yap?lan ?ey. (Elifi görse mertek san?r)
Mal??; Oküz arabas?n?n kay???n? s?k??t?rmaya yarayan bize benzer a?aç
- n -
Nat; T?rpan sap?.
Nakat; Tarla içinde bitkilerin sulanmas?na yarayan ince su ark?.
Napiskal; A?açtan kopan küçücük parça.
Nata?; Ç?ra kütü?ünden bir parças?.
Natesul; Yak?lan bez külü.
Neker; K???n hayvanlara yedirmek üzere kesilem yaprakl? me?e a?ac? dallar?.
Nap?zar; Eve yak?n tarla.
Nasibur; Kuma? kenar?.
Na?vela; Çok ek?i
Na??r; Hayvan sürüsü
Na?sit; Bir cins armut
Na?avra;
- o-ö -
Opo; Küçük çukur.
Ogeça; Vadinin kar?? taraf?.
Oguralmak; Hayvan?n gebe kalmas? durumu.
Ogra?; Cin çarpmas?.
Ozira; ?algam.
Güman; Umut, beklenti.
G?r?ç ; Kap? ya da pencerenin aral?k olmas?.
Ganakop; Ayn? sülaleden, Arazileri ortak olanlar.
Gedek ; Manda yavrusu.
Gedel ; Ah?ap evin duvar?.
Gemi Döven, tahtadan yap?lm??, alt? ta?lanm?? bu?day ay?klamaya yar?yan ve hayvan gücü ile kullan?lan alet.
God ; De?irmen suyunun birikti?i içi oyurmu? ve e?ik olarak duran a?aç
Gor; Mezar. Goruna bo? dolsun. Arapça bir sözdür.
Girinti; Aç?k göz, atak ki?i.
Gokola; azami y???n, yüksekçe
?rençula; Gövdesi yenen bir çe?it yöre bitkisi ?uluplama?; Yeme?i çacuk çabuk yemek.
?OP; Arunan?n metal aksam?.Karasaban?n topra?? ko?an k?sm?n?n ucuna tak?lan metal.
GANAKAR;AKRABA,HISIM
GIJKIRMAK;KÖPÜREREK KABARMAK
HA?IL; ÜSTÜ AÇIK ETRAFI ÇEVR?L? AHIR
HAKOZ; KARA SABANIN AÇTI?I ?Z
HALBUR; A?AÇ ELEK
HAPAHAP; AN?DEN(EMEDEN?)
HARFANA; AÇIK HAVADA YAPILAN KÖY,YAYLA P?KN???
HARK; SU KANALI
HARO; AMBARDA ARPA,BU?DAY VEYA UN DEPOLANAN YAR
HAR?O; MISIR UNU SO?AN VE PEYN?RDEN YAPILAN YEMEK
HAZETEMEK; HO?LANMAK
HENEK; ?AKA,LAT?FE
HERK; SÜRÜLMÜ? TARLA
HERSLANMAK; KIZMAK,S?N?RLENMEK
HILAT; KARI?IK
HIZEK; BÜYÜK KIZAK
HOLU?; A?AÇTAN YAPILAN ÜSTÜ AÇIK SU BORUSU
HO?GOGOLA; DOLU
HUR??AN; AYDINLIK,ÇOK I?IK
HIRT; GEÇ?MS?Z
HOPPALAMA; AN?DEN HAVAYA KALDIRMA
- I-? -
??kinlama?; Filiz, sürgün ç?kmas?.
??killanma?; ?üphelenmek.
?g; Yün e?irmeye mahsus; ar?ak ve sap?ndan olu?an ah?ap elet.
?ga?ma?; Bir konuda yar??mak.
?rip; Köz karar? ölçü.
- k -
KAFTAN;UZUN ELB?SE
KAKAN;TAVUK BA?IRMASI
KAÇKAÇA;ALACA KARGA
KANSURA;SALINCAK
KARAKURA;KARABASAN
KARTOP?;PATATES
KA?;KALIN Ö?ÜTÜLMÜ? MISIR
KAV;OT ÇEKMEYE YARAYAN ÇATAL A?AÇ
KAYGANA;SADE YUMURTA OMLAT?
KEDEL;TAHTA DUVAR
KERT;BAYAT SERT EKMEK
KIM?;TUR?U YAPILAN B?R B?TK?
KIRKLUK;KOYUN KIRPMA MAKASI
KOD;SU DE??RMEN?NE SU AKTARAN
KUSK? = Ag?r bir cisimi manuela sistemi ile kald?rmaya yarayan kal?nca sopa.
KUTUK = Agac?n topraga 1 metre mesafede kesilmi? olarak görünen hali
KOH;KÜÇÜK KULÜBE
KOL;ÖKÜZ ARABASININ ?K? BÜYÜK PARÇASINDAN B?R?
KOPO;ÖKÜZ ARABASININ ARKA KÖ?ES?
KORAVA;SUYLA EZ?LEREK ?Ç?LEN DO?AL MEYVE MARMELATI
KORT;YE??L ÇAYIR
KORUKÇ?;MERA BEKÇ?S?
KORUT;ERKEK KEÇ?
KOT?K;MANDA YAVRUSU
KO?;ALIN
KO?MAK;ÖKÜZLER? ÖKÜZ ARABASINA BA?LAMAK
KUHE;TAM OLMAMI? MEYVE
KUK;ÇÖMELEREK OTURMA
KUTAN;SABAN,PULLUK
KIRAV;KIRA?I
Kokola; Baz? a?açlar?n/pelit a?ac?n?n meyvesi; "sini le kokola verdim"
cümlesindeki anlam? ise, azami yükseklikte/silme de?il yüksekçe anlam?
ta??r.
Kakiroz; E?ri/ kivr?lm??.
- l -
L??lamak; S?v? içerisine konan kat? ?eylerin erimesi/suyun etkisiyle toprak kaymas?.
L?k?s; Sulu patates.
Lelevun; Da??n?k.
Lule; Naml?
La?iyan; A?z? büyük kimse. Kanaatimce bu kelime "le? yiyen" sözcüklerinden t?remi?tir.
Laper; Kürek benzeri ah?ap alet.
Lazut; M?s?r.
Lek; Akçaa?aç.
Lobiya; Fasulye
Leçek; Kad?nlara has ba?örtüsü.
Lopo; Sulu, kaygan.
Lurs; Çat?y? tutan kiri?.
L?p?z; Dazlak.
Lom; Metalden kald?raç aleti.
Lehlamak; Yorulmak.
Legmat; Tats?z, tuzsuz.
Lokora; Sümüklü böcek
- m -
MAÇRA MUÇRA;ÇAYIRLARDA YET??EN VE YEN?LEN B?R B?TK?
MATL?;KÜÇÜK PEYN?R KURDU
MAÇARULA;ARMUT ÇE??D?
MAÇV?;PORSUK
MAKAR;KIZ ALMAYA G?DEN KAF?LE
MASALAH;ÇOK EK??
MA?HALA;ALEVL? ÇIRA
MEÇEÇ;S???L
MENÇ;KALÇA
MER?E;MERA
MESAR;KALIN BEDEVRA(bkz bedevra)
ME?A;ORMAN
M?T?L;YÜZSÜZ YATAK
MODGAM;BAHARDA TARLADAK? YARDIMLA?MA
MORÇ?;?K?NC?YE B?Ç?LEN SULAK ARAZ? OTU
MUÇ?YA?;YER ELMASI
MOZ;B?R YA?INDAK? DANA
MUDARA;??E YARAMAZ Masat; Kesici aletleri bileme ta??.
Mazi; Öküz arabas?n?n tekerlek mili.
Merek; Samanl?k.
Mimilo; ?bik
Morbet; Yeti?kin i? yapan çocuk.
Mos?epil; Düzgün, derli toplu.
Mudara; ??e yaramaz, bozuk.
Muçlamak; K?r??t?rmak.
Mur; ?s
Muzevillemek; ?hbar etmek
Murgullama?; Uyuklamak.
Mucrum; Paramparça
Mukeriz; Yukar?dan a?a??ya kay?p paramparça olmak.
Murikata; Siyaha bulanm??
Mertek; Mezar?n ayak ve ba? taraf?na çak?lan ince uzun ve ?ekilli ah?aptan yap?lan ?ey. (Elifi görse mertek san?r)
Mal??; Oküz arabas?n?n kay???n? s?k??t?rmaya yarayan bize benzer a?aç
- n -
Nat; T?rpan sap?.
Nakat; Tarla içinde bitkilerin sulanmas?na yarayan ince su ark?.
Napiskal; A?açtan kopan küçücük parça.
Nata?; Ç?ra kütü?ünden bir parças?.
Natesul; Yak?lan bez külü.
Neker; K???n hayvanlara yedirmek üzere kesilem yaprakl? me?e a?ac? dallar?.
Nap?zar; Eve yak?n tarla.
Nasibur; Kuma? kenar?.
Na?vela; Çok ek?i
Na??r; Hayvan sürüsü
Na?sit; Bir cins armut
Na?avra;
- o-ö -
Opo; Küçük çukur.
Ogeça; Vadinin kar?? taraf?.
Oguralmak; Hayvan?n gebe kalmas? durumu.
Ogra?; Cin çarpmas?.
Ozira; ?algam.
Portla?; Göz yuvarla?? d??ar? f?rlam?? kimse.
Pa??l; K?skanç
Pepe; Ekmek(çocuk a?z?)
Papara; Yenen bir çe?it ot.
Pala?; Ay? yavrusu.
Papa; Un yeme?i.
Panta; Yabani olarak yeti?en küçük armut.
Papasela; Kaba??n ince ve uzun olarak kesilerek kurutulmu? hali.
Paska; Basit yap?lm?? bar?nak."Bulut gider Mu?’a sen git i?e; bulut gider Ah?ska’ya sen gir paskaya)
Papul; Ayakkab?. Çocuk deyimi.
Pele?; Biçimsiz boynuzlu hayvan.
Patat; Eskimi?, y?pranm?? bez parças?. S?cak tutmak için bez.
Piska; Kibrit.
Pileki; Yiyecekleri özellikle ekmek pi?irmeye yarayan altl? üstlü toprak kap.
Piplemek; Kab? a?z?ne kadar Pin; Kümes.
Piskina; Kabuklu tohumun özü.
Pisik; Kedi.
Pirpita; Kelebek.
Pitik; Köpek yavrusu.
Potlika; ?i?e.
Puçeç; M?s?r kaçan?.
Pumpul; Küçük ve yumu?ak ku? tüyü.
Put; A??rl?k ölçü birimi.
Pu?; Kar?n.
Pu?ruk; Çorba ismi.
P?rt?klanmak; Debelenmek, sa?a sola s?çramak.
Pa?una; Yabani hayvan? korkutmak için ah?aptan yap?lm??, su ile çal??an ve ses ç?karan düz
PAÇ;ÖPÜCÜK
PAÇETMEK;ÖPMEK
PAPAH;GEL?N YADA DÜ?ÜN HABERC?S?
- r -
Rabitelli; Düzgün ve kurallara uygun.
Ramka; Ar? kovan?.
Ra?ru?; Gürültü.
- s-? -
Soko; Mantar
S??ala; Örümcek.
Sashavi; Bitkilere su serpmeye yarayan ah?ap alet.
Satut; Anakuzusu.
Sami; Öküz arabas?nda öküzün boynunu sambak vas?tas?yla boyunduru?a ba?lamaya yarayan dört ah?ap çubuktan her biri.
Sako; Palto.
Sakera; Yörede yeti?en bir armut çe?idi.
Sanashal; Ah?rda hayvan pisli?inin topland??? ve bir ucu gübreli?e/ahpunnu?a aç?lan kanal.
Sansalak; Üzerinden geçilmesi güvenli olmayan köprü.
Satar; Ormanda a?açlar?n yuvarlat?larak at?lmas?na yarayan küçük dere.
Savail; Bulunulan yere göre daha s?cak ve ?l?man iklime sahip yer.Kar??t? Zegan.
Sevki; Ev içinde oturmaya ve yatmaya yarayan sabit ah?ap karyola.
Sika; K?zak
Sintal; Kedi yavrusu.
Sinskal; K?v?lc?m.
Soç; Kara çam.
Sumplamak; Temiz su veya ba?ka bir s?v? yiyece?i ellemek.
Sunpo; Pis su birikintisi.
S?l?k; Isl?k
?u?a; Cam bardak.
?o?urt; Salya
SAKULAK;OLMAMI? MEYVE
SAMBAH;ÖKÜZ BOYUN ?P?
SAVACAH;DE??RMENDE SU AYARI YAPILAN TAHTA
SIRKET;G?ZL? SAKLI
S?NEL;BÜKÜLÜ ?NCE A?AÇ
S?SMAT;TERE OTU
S?SV?;KURU ?NCE ÇEM DALI
SURUTMA;KIZAK AYA?I
?ALÇOKA;SAF YÜNDEN CEKET
?A?ORT?;YAYLAYA ÇIKIP ORDAK? ??LER? YAPAN KADIN
?ENN?K;M?LLET
?ILAP;KAYGAN ÇAMUR
??LTA;YORGAN ÖRTÜSÜ
?u?uk; Su ile çal??an de?irmende, borbal?n dolay?s?yla ta??n dönmesi için suyun tazikli olarak f??k?rd??? k?s?m
- t -
Tatarzena; S?ncap
Tapan; Sürülüp tohum at?lan tarlay? düzlemek ve at?lan tohumlar?n
toprak içinde kalmas?n? sa?lamak için hayvan gücüyle kullan?lan a?aç
düzenek.
Tapul; Ot y???n?.
Tarpo?; Büyük tas?n kapa??.
Tavrecul; Bir armut cinsi.
Tatman; Eldiven
Tayke?; Uygunsuz, ?a?.
Telis; Seyrek dokunmu? çuval.
Tepur; A?aç sini.
Terek; Raf
Te?i; Büyük i?.
Tintillenmek; Yava? i? yapmak.
Titak; Dirsek.
Tita; Yiyilen bir bitki.
Titan; Keçi yavrusu.
Tokabur; ?ri ve ensesi kal?n insan.
Toprik; Elle dikilmi? küçük bez torba.
Torla?; Acemi.
Toros; Tomru?u çekmek için ucuna balta ile aç?lan delik.
Tosba?a; Kaplumba?a.
Tr?nk; Tr?nk para/nakit pr?in para/ tekme atma.
Tuman; Kad?n donu.
Tumbul; ?i?ko.
Tump; Tarla çevresinde bulunan tarlaya dahil e?imli k?s?m.
T??; Bu?day?n tohumdan ayr?lm?? k?sm?, saman.
T??a; Ufak tefek erkek çocuk.
T???rbi; Kene.
T?lap; ?nce çamur, batakl?k.
Tr??; ?shal olan?n d??k?s?.
Tutun; Ev, hane.
T?z?klamak; H?zl? bir ?ekilde uzakla?mak.
Turudi; Töreyen.
Tulu?; Deriden un torbas?.
T??mela; Kabu?undan boya elde edilen bir cins a?aç
Udmi; Mundar. ?slâmi kurallara göre kesilmemi? ölü hayvan.
Urum; Rum.
Urup; Bir kodun dörtte biri/bir çe?it a??rl?k/kütle ölçüsü.
Urus Rus.
U?uz; Deli-dolu kimse. (Türklerin O?uz boyu ile K?pçak boyu(atalar?m?z)
aras?ndaki sürtü?me nedeniyle, kötüleme amac?yla bu ?ekilde hitap
ediliyor. O?uz=U?uz)
Uçika; Yöremizde kurumu? keçi d??k?s?yla oynanan bir ?e?it oyun.
- V -
Vira vira; Mütemadiyen, sürekli.
Vir?it; Bedevre s?r?klar?n?n sabitlndi?i kiri?.
Vedro; Büyükçe, a?z? geni? metal ve kulplu su kab?.Kova
Vuy; Ac? vya üzüntü ünlemi.
- y -
Yanbegi; Da? yamac?nda yatay çizgi, yatay yol.
Yanpuri; E?ri bü?rü.
Yanslamak; Taklit etmek.
Yeka; ?riyar?, büyük.
Yüngül; Hafif. Kolay ta??nabilen.
Yu?lama?; Uyumak.
Yu?a; Yufka, kal?nl??? az.
- z -
Za?ar; Fino köpe?i. Sald?rgan.
Zahar; Zannedersem. Sahi.
Zegan; Yak?n bir bölgeye göre rak?m? yüksek ve serin yerler.
Zevzek; Olgun olmayan kimse. Davran??lar? anormal. Havai.
Zibil; Çöp.
Zirkol; Lenf dü?ümlerindeki ?i?kinlik.
Zo?; Hayvan derisinden kesilen ?erit. T?rpanla tarla, çay?r biçerken, bir biçicinin biçerek ilerledi?i ?erit.
Zodlamak; Demir araçlara su vererek sertle?tirmek.
Zukubet; Hastal?k. Zukubet tutar denir.
Zunkal; Yaramaz k?z çocu?una söylenen bir söz.
Z??arbi; Kirpi.
Z?rlamak; A?lamak.
Z?rza; Pencereve kap?lara tak?lan el yap?m? bir tür kilit.
Z?rzop; Havai, hafifme?rep. Yar? deli
Aba:Anne yada büyükannelere
A?a:Köy önde gelenlerine
Abad: Gelir
Abad olmak: Gelirden memnun olmak
Açar: Anahtar
Adol:Yerelmas?na benzer f?nd?k büyüklü?ünde kök
A??l: Hayvanlar?n d??ar?da kapat?ld??? yer
A?ha: Eyvah anlam?nda olan sözcük
A?h?r: Son, insan? sonu
Aha: Hele gör
Ahan: ??te, burada
A?hur: Hayvenlerin konuldu?u yer. Ah?r
A?hbun: Gübre
Alaf: K??l?k için haz?rlanan hayvan yemi. Ot Saman
Alaca
iyah beyaz kar???m?
Ancak : Henüz / biraz önce
And?r: U?ursuz ?eyler için söylenilir
And?ra Kals?n: U?ursuz olan ?eylerin sonu gelsin
Ar?k : Çok zay?f
Arzuman : Gönül
Ar??n : Osmanl? dönemi uzunluk ölçüsü birimi
Avlu: Odalar?n önüne yap?lan koridor
Ayar: At?n s?rt?na vurulan e?er
Ayar : densiz,kendini bilmez,hal ve hareketleri uygun olmayan ki?i
Azar : Sözle k?zma
Azg?n: ??mar?k
Az?tmak:Kedi, köpek yavrular?n? uza?a götürüp b?rakmak
..................B........... ......
Baca: Evlerin üst k?sm?n? konulan küçük pencere
Bac?: K?z karde?
Badval: Ambar?n bir çe?idi
Baga,be?e: Ah?rda hayvanlara ot ve saman?n verildi?i tahta bölme
Barç Etmek: Seslice ?ap?rdatarak öpmek
Basma: Hayvan pisli?ini bast?rarar düzeltilmi? ?ekli
Bed: Çirkin
Bednar: Bir çe?it ç?ban yaras?
Bet / bed:Çehre yüz - Beniz
Bêk : S?k?
Beniz : Çehre, yüz
Belli: Bilinen,tan?nan
Bellilik: ??aret, iz
Belemek: Çocu?u sarmak, kundaklamak
Beng: Ben, hal, insan vücudunda ki siyah lekeler
Bezenmek:Taran?p, süslenmek
B?ç??, B???h?: Testere
B?ld?r: Geçen sene
B??kol: Koyun pisli?i
Bidik: Köpek yavrusu
Bibi: Baban?n k?z karde?i
Bi yol: Bir ara
Biçin: T?rpanla biçilmi? ot ya da ekin
Bidibidi:küçük köpek yavrusu ça???ma
Bij,bijli: Sivri uç
Bi?i: Hamur k?zartmas?
Bi?ka: Kibrit
Bo?ozdu: Obur.çok yemek yiyen
Boz: Sürülmemi?, otlu b?rak?lm?? tarla
Böcük : Böcek
Bölme: Büyük tepsi
Bük :E?ri virajl? yol / kö?e / e?miye Bu?ari, pu?hari: Evlerin üstündeki duman ç?kan baca
Buluz: Elbise
.................. C .....................
Cadi: Ya?c?, insanlara ya? yakan kimse
Cadaloz :Laf?n? bilmeden konu?an
Ca?: Kazak örerken kullan?lan ?i?
Cahal :Cahil , Akl? yetmeyen
Camu?: Manda
Cancur: Bir tür küçük erik
Cazigudiyan: Ya?c? ya da ?eytan
Cemse: Askeri araç
Cici bici: Süslü, püslü
Çi?elem: Yaban çile?i
Ci?erakraba: Enyak?n akraba
Cillenmek: Topra??n ye?illenmesi
Cinav:Bir çe?it yaban meyvesi
C?b?l: Fakir, yoksul
C?c?k: Güzel
C???z: Oyun bozan C???za cur bahane
C?lc?b?l: Ç?r?l- Ç?plak
C?rc?r: Fermuar
C?rmalamak: T?rmalamak
C?rnak:Hayvanlar?n ayak parmak ucu
C?z?k: Çizgi
C?zlavet: Siyah içi astarl? lastik ayakkab?
Culuk: Hindi
Cur: Çocuk oyunlar?nda oyun bazmak
Cücük: Tavuk Kaz hindi ku? gibi hayvanlar?n yumurtadan ç?kan yavrular?
............Ç.............
Ça??ldak: Hayvanlar?n kuyruk bölgelerinde olu?an,yuvarlak ve sert d??k?
Çak?: Cep b?ça??
Çapak: Göz kenarlar?nda birikerek p?ht?la?an veya kuruyan ak?nt?
Çaput :Bez parças?
Çar?k : Manda derisinden yap?lan, ucu sivri ayaga giyilen ?ey.
Çaynik: Çaydanl?k
Çeçil: Tel peyniri
Çemirlemek: Gömlek kolunu katlayarak çevirmek
Çengel: Çatali?ne
Çimdik: Biraz, bir parça
Çimmek: Y?kanmak, banyo yapmak Çit:Bahçe tel örgüsü
Çora?h: Verimsiz
Çomar: ?ri koyun köpe?i
Çö?dürmek: Ayakta i?emek
Çü?: E?ekleri durdurmak için söylenen söz
.................D............ .......
Dabak: Bir hayvan hastal???
Dadda: Çocuk mamas?
Dakla?ma: Sata?ma
Dam: Oda
Damc?: Damla
Davar: Koyun
De hayde: Çabukça gel
De?enek: Sopa, çubuk,baston
De?irmi: Yuvarlak
Demîn : Biraz önce.
Demirav: Bir tür yara, egzama
Desinler için: Gösteri? olsun diye
Dibek : ?çi oyularak ,içinde bir ?eyler döverek ezmeye ve küçültmeye yarayan ta?
Diksinmek: Tiksinmek
Dirgen : Ucu demir çatal olan a?aç sapl? el haceti
D?ld?b?l: Ç?r?lç?plak
D?naz: Alay
D?naz etmek: Alay etmek
Dolamaç: Dönemeç
Dolap: Büyük su de?irmeni
Dolça: Ma?rapa
Doydoy: Ördek
Dummak: Suya dalmak
Düge: Düve
Dü?meç: Ekmek aras? yap?lan ?eyler
................ E ..................
Ebele gel: ??te böyle bu yana gel
Efsene: Saf insan
E?i?: Teknede hamur kaz?yan, kaz?yacak
Ekmek a??:Ekmek ve yumurtadan yap?lan yemek
Ele deme: Öyle söyleme
Emi : Amca
Entare : Kad?n elbisesi
Ergi?: Herif , erkek
Eringen: Tembel, ü?enen
Eseslice: Esasl?ca
E?gere Aç?k , alenen
Evelik: Paz?ya benzer yabani ot
Evlek: Bahce ve bastanda bölünen küçük taprak tarcas?
Eze: Teyze
............... F ................
Fanti: ?skambil oyunu
Ferik: Henüz yumurtlamam?? tavuk, Piliç
F?ngal: Folluk, tavuk yuvas?
F?rt?k: Sümük
F?rt?kl?: Sümüklü
F????: Teze?in ufalanm?? ?ekli
Fi?: Kürül
Fizzah: Ba??rmak
Fizahlanmak: Ba??rmak, a?lamak
Fistan : Kad?n giysisi
Fol : Kümes hayvan?n?n alt?na konulan tek yumurta
............... G ...............
Gagaç: Kurumu? otlara verilen ad
Ga?: Meyve kurusu
Gada: Dert, bela
Gadan alem: Dertlerini ben üstüme alay?m
Gakka: Çocuk dilinde ?eker
Galak: Tezek y???n?
Galet: Bisküvi
Ganaya?hl?: Kad?n ya da k?z için söylenilen bir söz
Ganfet: Akide ?ekeri
Garo: Eski anbar
Gatmer: Yufkan?n üst üste konulmas? ile yap?lan bir çe?it ya?l? börek
Ga?evi:T?mar aleti
Ga?ka:Lastikli At Arabas?
Gav: Kil, toprak
Gavçe: Çengel
Gay?anah: Sahanda yumurta
Gecen he?re kals?n: ?yi geceler
Gedek: Manda yavrusu
Gelinbarma??:Yenilen yabani ot
Gem: Döven(at a??zl???)
Geven
erelerde olan dikenli bitki
G?c?k : Gelenekler d???nda hareket eden
G?d?la: Küçük
G?m?: Adol denen bitkinin uzanm?? sap?
G?m? g?çl?: ?nce bacakl?
G?d?m : yava? - yava?
G?dik: O?lak, Keçi yavrusu
G?jg?rmak: Yo?urdun ek?imesi
G?rgal: Hayvanlar? ba?lamak için a?açtan yap?lm?? boyun ba??
G?rnap: Sa?lam ip
G?t : Az miktarda
G?ym?k : Küçük dal parças?.
G?zan : Di?i Köpeklerin birle?me istemesi hali.
Gizenbuçul: Saklambaç oyunu
Gobbuz: Yumruk
Gobba: Büyük burun
Gopça : Dü?me
Gocik: Kaban
Golopi: Tahtadan yap?lm?? sitil
God: Bir a??rl?k ölçüsü
Godda: Büyük zar, makara
Godik: Manda yavrusu
Gor: Mezar
Gorbagor: Toplu mezar
Goruhçu: K?r bekçisi
Göze: P?nar?n suyunun ç?kt??? yer
Gudik: Enik, köpek yavrusu
Guli: Hindi
Gulunç : S?rt
Gu?hana: Tencere
Güman: Umut
Güman etmek: Umut etmek
............... H ................
Habire: Devaml?, sürekli
Hacillenmek: Yapt???na pi?man olmak
Hal: Siyah ben
Hamarat: Becerikli
Hamut : At?n üzerine vurulan semer.
Hangel: Mant?
Harbi: Do?ru
Hardahurda: K?r?k ya da döküntü
Har??: Ark, su kanal?
Harbutlamak: S?cak su ile so?uk suyu kar??t?rmak
Haros: Nadasa b?rak?lm?? tarla
Has?llama: Yo?urmak
Hayat: Bahçe
Hay?n (hain) : Ac?mas?z, gaddar
Hedik: Ha?lanm?? bu?day, di? hedi?i
Helek: Yorgun
Helek olmak: Yorgun dü?mek
herif : Kad?na göre kocas?.
Herik: Sürülmü? tarla
Herslenmek: Sinirlenmek
Heybe :Yünden yap?lan ve iki ucu bükülerek
iki taraf?n?n içine e?ya konulan ?ey
H??: Çivili köpek tasmas?
H???r : Eski - ( kullan?lmayacak halde olan ) ,ufanm?? yakacak
Him: Bina yap?m? için kaz?lan temel
Hodak: Öküzün boyunduru?una binen ve öküzleri süren çocuk
Hop: Saban?n demir olan ucu
Hozan: Biçilmi? tarlan?n birdiyer ad?
Hurç : Heybenin büyü?ü
.................... I .....................
I??ma : Gündüz olmak.
.................... ? ...................
?lmek : ?ple dü?üm atmak
?stikan: Çay barda??
?stol: Sandalye
?skat: Ölünün arkas?ndan günah?na kar??l?k verilen para
??mar
ipari? etmek
?tdirse?i : Arpac?k
?telemek: ?tmek
............... J ...............
................. K ..................
Kandil:Gaz lnlas?
Kanfet: Akide ?ekeri,Bayram ?ekeri
Karg??: Beddua
Kart: Ye?il çimenlik ama sert olan yer
Kay??: Kemer
Kebani: Ev i?lerinde hamarat olan kad?n
Kafterkuski: Hortlak,ya?l?
Kerme: Koyan pisliginden yap?lan tezek
Kerti: Bayat
K?rih: K?sraklar?n yeni kulunu tay
K?nnap: ?nce dayan?kl? ip
K?rlent:Koltuklara konulan yast?k
K?rkma : Tra? etmek / Davarlar?n yününü kesme.
K?tmir: Küçük
Kodik: Manda yavrusu
Kolik: Boynuzu olmayanan hayvanlara denir
Kolopi: Küçük sitil
Kom : Elle yap?lan bar?nak / D??ar?da koyun ve keçilerin bar?nmas? içinyap?lan yer.
Kopça: Dü?me
Kor: Kör
Koraraba: Ka?n?
Koro?lu: Köro?lu
Ko?at: Köy evlerinde yükü ta??yan kal?n a?aç
Kotan: Pulluk
Köçmek: Evlenmek
Kötürüm : Topal, / yürüyemiyecek durumda özürlü olan
Köynek: Gömlek
Kudik: Küçük köpek, Enik
Kullah: Bere
Kurun, Kürün: A?açtan oyularak yap?lan su kab?
Ku?kana: Küçük tencere
Külek: A?z? geni?, alt? dar su kab?
Külül,kürül: Yabani bezelye
Küskü:A?açtan yap?lm?? Ucu sivri odun parças? kald?raç
Küze:A?açtan yap?lm?? Su kab?
.................. L ................
La?lanmak: M?zm?zlanmak gibi
Lal: Konu?amayan,ahraz
Lapatka: Kürek
Lazut: M?s?r
Leçek: Beyaz renkli ba?örtüsü
Len?en: Geni? ve derin le?en
L?bb?z: Paras?z, Zü?ürt
Lobya: Fasulye
Lüküs : Gazla yanan yüksek derecede ???k yapan alet . Lüküs lambas?
Lüle"Lülük": Musluk, Suyun akt??? boru
................... M ....................
Mahal: Yer, mesken
Mafi?: Küçük kare ?eklinde kesilmi? yufkan?n ya?da k?zart?lmas?
Makat: Tahtadan yap?lm?? sedir k?sa kesilmi? a?aç
Ma?rapa: Kulplu bir çe?it su kab?
Mattavar: Bir çe?it hastal?k
May?s: Koyun ve s???r pisli?i
Mazi: ?ki teker aras?nda ki mil
Mes : ?nce deriden yap?lan ve ayakkab? içerisinden ayaga giyilen ?ey.
Me?e: Orman
Mereh: Ot ya da saman konulan ev: Merek yand? s?çana da kalmad?
Mertek: Ah?ap evlerde direkler aras?na dizilen
M??h:Çivi
M?ym?nt? : Bir i?i yaparken fazla oyalanan / isteksiz görünme hali / Uyu?uk
Mintan: Gömlek
Mirade kals?n: Mal sahibinin ölmesini dilemek
Mitil: Yüzsüz yorgan
Modgam: ?mece
Morvet: Ç?rak, yard?m eden çocuk
Mozik: Bir ya??na girmi? dana
Mö?kgem: Sa?lam
Muzevir: Muhbir
Muzevirlenmek: ?hbar etmek
Mürgülemek: Otururken hafifden uyumak, ?ekerleme
................ N ................
Nah?r: S???r sürüsü
Name : Mektup
Neft: Gazya??
Nevale: Erzak
Napuzzar: Kap?n?n önünde ya da arkas?nda kalan tarla
Nat: T?rpan sap?
Nöker: H?zmetkar
................... O ..................
Ola, Ula: Ulan, arkada?
Oçkur: Uçkur
Ola Çabu?h Gaç: Hemen kaç
................. Ö ...................
Öbür /öbürü : Öteki / Ötekisi
Ö?ürme : ?çeriden kusar gibi olmak
................ P .................
Pa?aç: Yuvarlak ve kal?n bir tür ekmek, somun
Pa?h?l: K?skanç
Pa?h?llanmak: K?skanmak
Patik : Üst k?sm? olmayan elle örülen k?sa çorap
Panta: Yabani armut, ahlat
Papa?: Ba?a giyilen tiftik ba?l?k
Papul: Çocuk ayakkab?s?, patik
Pec
oba
Peg: Y?k?nt?, virane olmu? ev kal?nt?s?
Pepe: Kekeme
Pele?: Boynuzlar? yanlara do?ru aç?lm?? hayvanlara verilenad
Peçkir: El havlusu
Pisik: Kedi
Pe?: Arka
Pe?ine gitmek: Arkas?ndan gitmek
Pe?lemek: Kovalamak
Pe?gun: Ayaklar? k?sa yer sofras?
Pe?temâl : Kad?nlar?n bellerine ba?lad??? iki ucu arkadan bele ba?lanara kgiydi?i giysi
P?rt?: Elbise
Polim: Oyun
Polim yapma: Oyun yapma
Potin : Bot , ayaga giyilen kaba ayakkab?
Po?a: Çingene,Dilenci
Potur: Büzgü
Poy Poy: Hele bak?n anlam?nda
Pörtlek: Göz yap?s? büyük olan
Pöçük: Kuyruk, en geride kalan
Pun?ar: P?nar
Pumpul: Yast?k ba?lar?na dikilen püskül, süs
Pulul: Ot demeti
Pu?t : Ahlaki bak?mdan iyi huyu olmayan.
Pöçük: Son. Kuyruk
Pöçük: T?rpan?n sap?na ba?lanan yeri
Pürçüklü:Havuç
.................. R ................
.................. S ...................
Sa?d?ç: Dü?ünde damad? gezdiren ki?i
Sahi: Gerçek
Sahi mi: Gerçek mi
Sanaksal: Ah?rlar?n orta yerinde çukur hayvan bokunun topland??? kanal
Sap: Ba?aklar?n tutundu?u dal
Secele: Soy kütü?ü
Sedir : Topraktan veye tahtadan yap?lan odalarda oturulacak yer.
Se?irtme : Ko?mak
Seki : Odalarda oturulan topraktan yap?lan yer. / Tarla ve bahçelerde ekim için haz?rlanm?? küçük alan
Sele : Kam?? kabuklar?ndan
S?l?k: ?sl?k
S?nama : Deneme
Sini : Üzerinde yemek yenen yayvan geni? kap
Sinor: Tarla hududu, s?n?r
Sitil: Süt ve yo?urt kab?
Sivirlenme: ?ki ?eyin aras?ndan kayma olay?
Süzek: Yo?urt, peynir vb. ?eyleri süzmek için kullan?lan torba
............... ? ...................
?aha?? : Anl?n tam ortas?.
?al : Ba?a sar?lan yünden yap?lm?? kal?n kuma?
?aplak: Tokat
?irat: Peynir Suyu
?ire : Kaynat?larak elde edilen koyu meyve
?im?ir : Parlak
?o?urt: Salya
?o?urtlu: Salyal?
?o?: Asfalt yol
?öbe: Oltu ta??ndan yap?lan boncuk
?u?lanmak: Fazla yatmak
?üzzük: Peynirin suyu
................. T ................
Tand?r :Köylerde ekmek pi?irmek için
Tan??: Tan?d?k
Tala?: Tela?
Tapan: Sürülmü? tarlay? düzeltmeye yar?yan tahta kalas
Tapul: Ot demeti
Tar: Tavuklar?n üstüne dizildi?i ince s?r?k Teke : Erkek keçi
Tekme : Tepik , (Ayakla vurma)
Telis: Çuval
Tene?ir :Cenaze y?ykan?lan a?açdan yap?lm?? masa
Terek :Mutfak raf?
Teper : Doldurur, Ha bire teper
Terma? : Bozuk
Terpen : K?m?lda
Terpet : K?m?ldat,
Te?i : Yün e?irmeye yarayan alet
Te?t : Saç legen
Tevür : Bir Çe?it
Trink : Pe?in para anlam?nda
Tik : Yüksek, dik
T??: Harman yerinde ki saman y???n?
T??a: Sayg?s?z olan delikanl?ya denir
T?r?k: ?shal
Toklu: Ya??na girmi? erkek kuzu
Tula: Köpek eni?i
Tullanmak:Atmak
Tulu?: Tulum
Tuman: Don
Torpa?h : Toprak
Torpa?h ba??na: Ölesin, mezara gidesin
Tosba?a: Kaplumba?a
Toy: Dü?ün
Tump: Tarlalar?n kenar?
Tüstü: Duman
............... U ..............
Uçu?h: Y?k?k,harabe
U?uz: O?uz
Ula: Ola, olan
Ula Ula: Hele hele
Umaç: Hamurdan yap?lan hayvan yemi
U?a?h: Çocuk
............... Ü ...............
Ürek: Yürek
Üstü: ElbisesiÜzdür: Yüzdür
............... V ...............
Varl?: Zengin
Vedre Kova: su kab?
Veran: Viran, harabe
Verana kals?n: Harabe olsun
Voj:At Yular
Vurgun: tutkun
V????!: ?a??rma ifadesi
.................. Y ...............
Yad: Yabanc?
Yal: Köpek yiyece?i
Yala?h: Köpe?e yal verilen kap, yal kab?
Yalaka: Ya?c?l?k eden
Yana?ma: Yandan tak?lan
Yanbegi: Yatay olan e?iri
Yanpuri: E?ri düz olmayan
Yamsulama: Taklit etmek
Yarpa?h: yaprak
Ya?ik: A?açtan yap?lan kasa
Ya?ma?h: Gelinlerin ba? örtüsü ile a??z kapamas?
Yavan: Kat?ks?z
Yêddi: Yedi
Yege: Eye
Yegin: Çal??kan, ü?enmeyen
Yeke: Büyük, kocaman
Yêri: Yürü
Yerinmek: Heveslenme
Yesir: Esir
Y??: Topla
Y???n: Ot y???n?, kalabal?k
Yumru: Yuvarlak
Yu?hu: Uyku Yu?hun Gelêr
Yüngül: Hafif
Yola vurma: Gönderme
Yon: Bir a?ac? yontmak.
Yoz:Gebe kalmam?? hayvan
................ Z ..............
Za?ar: Küçük süs köpek
Zandu?h: Sand?k
Zahar: Gerçekten öyle Zehrimar: Sinirli bir anda Ne var anlam?nda kullan?l?r
Zerzebil: Peri?an
Z?b?n: Bebek gömle?i
Zevsek: Geveze
Z?rlama: A?lama, çok söylenme
Z?rza: Asmal? kap? kilidi
Z?rzop: Uyumsuz, kaba saba
Zibidi: Giyimiyle topluma uymayan ki?i
Zibil: ?nce toz
Ziyankar: Zarar veren
Ziyil: Si?il
Zo?: Tarla, çay?r biçiminde t?rpan?n biçerek y??d??? ot
Zukkum: Haram
Zanduk: sand?k
_____________LEYLEK DÜ?MEK : Yorgun dü?mek
?OGURT : Salya
YE??N : Çal??kan titiz
ENDEZE : Olmak Oyalanmak
TUSMAK : Sinmek
MURUSLARINI DÖKMEK : Surat?n? asmak
YÜNGÜL : Hafif
A?ZINI GÖZÜNÜ TUZ G?B? YALAMAK : Çok özlenen kimseler için söylenir
GOMBA DÖNMEK : Takla atmak
GIGIL YÜZLÜ : Yüz yap?s? küçük olan kimseler için söylenir.
HERSLENMEK : Sinirlenmek
ABURSUZ : Rezil
PÜRÇEK : Saç Tutam?
P?T?G : Köpek yavrusu
C?RTAKOZ : Deli
GANFET : Akide ?ekeri
FARS : Kötü rezil kad?n
ÇA?ILDAMAK : Gülmek
C?C?P : A??z kenar?nda ve yüzde ç?kan yaralar
GE?LENMEK : Donmak,Ü?ümek
SOYHA, ANDIR, MERET : U?ursuz ?eyler için söylenir
HINGILIM ATMAK : Gereksiz hareket ve i?ler
KÖÇMEK : Evlenmek [KIZLAR ?Ç?N]
DILDIBIL : Ç?r?lç?plak
KURUH TAVUK : Anaç tavuk [kluçkadaki tavuk]
HARO : Kiler,ambar
PELLÜK : Ayakta?i oyunu
YA?IK : A?açtan yap?lan kasa
GOPPAL : Büyük burun
PORTLAK : Göz Yap?s? büyük plan
VEDRA : Kova
B?B? : Hala
CUCUL : Civciv
DOY DOY : Güvercin
PE? GÜN : Sofra
C?NCAR : Is?rgan Otu
ZIRZA : A?mal? kilit
B?JL? : Sivri
PALAZ : Bez
HERZAL : Tekerleksiz el arabas?
ZA?AR : Küçük köpek
?STOL : Yer sandalyesi
GIJ?K : K?v?rc?k saç
YEKT? : Yetim
MUÇURLAMAK : Buru?turmak
COPLANMAK : ?i?mek
PE?K?R : Havlu
GID?K : O?lak
GUD?K : Küçük Köpek
KARTOPU : Patates
B??KA : Kibrit
CAMU? : Manda
LAZUT : M?s?r
BEDASIL : Soysuz
TEVÜR : Çe?it
GUNÇUL : Uç
GULLEP : Mente?e
GODET : Süpürge sap?
GOT?K : Manda Yavrusu
GAGAL : Göz
SEKÜ : Divan
FUR?UN : Öküz Arabas?
KOR ARABA : Ka?n?
GA?GA : At Arabas?
??KAP : Dolap
C?CE : Büyük Abla
G?ZLENKOÇ? : Saklambaç
BEYABUR : Rezil
PAÇ ETMEK : Öpmek
GIJGIRMAK : Yo?urdun ek?imesi
HARMUTLAMAK : Suyu ?l?tmak
G?D?L : Küçük
P???K : Kedi
MOZ?K : Danan?n büyü?ü
GARABAN : Köy evinin giri?i
KERSEN : Hamur teknesi
GODA : Büyük zar
FANT? : ?skambil
HERG : Sürülmü? Tarla
HAROS : Nadasa b?rak?lm?? tarla
PULUL : Ot Y???n?
GALAMAK : Yakmak
GALAK : Tezek Y??n?
N?GART : Tavu?un gagas?
TAR : Tavuklar?n kümeste üzerine ç?kt?klar? yer
Ç?MMEK : Banyo yapmak
TEREK : Raf
GUZUK : Kambur
DILLO : Hafifme?rep
ÇIKMAK : Y?rtmak
GATAKLAMAK : Kovma, Uzakla?t?rma
MURUSLARINI DÖKME : Surat?n? asma
MÜRGÜLEMEK : Uyumak
GAJ GÖZ : Çak?r göz
C?NDAL : Kedi Yavrusu
GORU?ÇU : K?r Bekçisi
LOBYE : Fasulye
GIJO : Kozalak
BED : Çirkin
CANCUR : Erik
LIBBIZ : Paras?z, Zü?ürt
KAYI? : Kemer
TELLÜK : Yünlü takke
M?NTAN : Gömlek
ÇENKÜRMEK : Küçük Köpe?in Havlamas?
GOC?K : Kaban
?O?ARTMAK : Abartma
?U?LANMAK : Fazla yatma ISINMAK
AHPUN : Gübre
AKHORA : Yak?n bir yer
BAD?YE : Geni? a??zl? tas
BULUZ : Elbise
C?CLOBA : Arpac?k
Ç?NÇAVAT : Varyemez, cimri
DEYHORA : Uza?? tarif eden i?aret zamiri
GÜZG? : Ayna
?U?UN : A?lama
HELHEL : Havai kimse
AGOZ : Saban?n açt??? iz
JUJUN : Tatl? ka??nt?
KERSEN : Hamur teknesi
KOLOPA : ?çi oyulmu? kap
KÜSG? : A?aç s?r?k
GARAVUL : Bekçi
LÖK : Büyük
PÖRÇÜK : T?rpan? sap?na ba?layan yeri
SOKO : Mantar
SAKO : Kolsuz ceket
?Ü??T : Huni
??NEL : Palto
?ÖHE : Siyah boncuk
TAPUL, PULUL : Ot demeti
TAT : Çorab?n aya?a giyilen daban k?sm?
TORHOLA : Kabuk tutmam?? yumurta
TI? : Saman ekin kar???m? y???n
DINAZA : Alay etme
ÜLE?MEK : Bölü?mek
YABA : Be? parmakl? a?aç dirgen
ZEDA : Tarlan?n sürülmemi? taraf?
GUZUK : Kambur
ZURGANA : E?ri bü?rü vücutlu
ZENNE : Kad?n
ZUBUN : Mintan
POC?LEMEK : Baltay? ta?a vurma
MÜRGÜLEME : Otururken hafif uykuya dalma
TA?AY?RLENME : Kendinden geçme
CENÇ?KLER?N GEV?ED? : Ho?una gitme daha az