Connected2 Me Ip Adresi Bulunur Mu

Bilindiği üzere bilişim suçları yeni bir suç kategorisi olmak üzere 5237 sayılı yeni Türk Ceza Yasasında 243-246. maddeler aralığında düzenlenmiştir.  Bu hükümlerde doğrudan doğruya bilişim alanında işlenen suçlar yer almaktadır. Bunun haricinde bir de esasen kanunda tanımlanan suçların bilişim sistemleri vasıtasıyla işlenmesi hali olarak düzenlenen nitelikli hallerde ise bilişim suçlarının dolaylı olarak işlendiğini söylememiz mümkündür. Yargıtay da bilişim suçlarını sınıflandırırken bu tarz bir ayrım öngörmüştür.

Doğrudan bilişim suçlarında; TCK 243 bilişim sistemine hukuka aykırı olarak dâhil olmak ve sistemde kalmaya devam etmek, TCK 244/1 bilişim sisteminin işleyişini engellemek, TCK 244/2 bilişim sistemindeki verileri bozmak, değiştirmek, yok etmek, sisteme veri girişi yapmak; TCK 245/1 başkasına ait kredi kartı üzerinde haksız bir hâkimiyet kurmak suretiyle kendisine veya bir başkasına yarar sağlamak, TCK 245/2 sahte kredi kartı üretimi, alımı, satımı vs. ve bu suretle oluşturulan kredi kartlarından yarar sağlamak gibi suçlar örnek olarak gösterilebilir.

Dolaylı yollardan işlenen bilişim suçlarına örnek vermek gerekirse; TCK 142/2-e hırsızlık suçunun bilişim sistemleri vasıtasıyla işlenmesi, TCK 158/1-f dolandırıcılık suçunun bilişim sistemleri vasıtasıyla işlenmesi, TCK 125/2 hakaret suçunun bilişim sistemleri vasıtasıyla işlenmesi, TCK 134 özel hayatın gizliliğinin bilişim sistemleri aracılığıyla işlenmesi gibi suçlar da bu kapsamda örnek olarak verilebilir.

Yukarıda belirtilen düzenlemeler haricinde 5651 sayılı Kanun ve sair mevzuat gereğince de yasal cezai düzenleme de yapılmıştır.

Bilişim Suçlarında Savcılık Şikayeti Nasıl Yapılır?

Söz konusu suç şikayete bağlı bir suç ise şikayet süreci gündeme gelecektir. Şikayet için Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusu yapılmalı ya da Emniyet birimlerinin konuyla alakalı olarak bilişim suçları bürolarına başvurulmalıdır. Bunun haricinde şikayete tabi bir suç değil ise düşük bir ihtimal dahi olsa Cumhuriyet Savcılığı çoktan re’sen harekete geçmiş bile olabilir.

Bunun haricinde öngörülen bazı suçlar için doğrudan Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı’na da bildirimde bulunulabilir. 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi Hakkında Kanun gereği belirlenen bu suçlar; intihara yönlendirme, çocukların cinsel istismarı, uyuşturucu ve uyarıcı madde kullanılmasını kolaylaştırma, sağlık için tehlikeli madde temini, müstehcenlik, fuhuş, kumar oynanması için yer ve imkân sağlama ve Atatürk aleyhine işlenen suçlardır. Örneğin çocuk pornografisi içeren, uyuşturucu maddeye özendiren veya bu maddeyi pazarlayan siteler hakkında ek olarak direkt Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı’na ait  www.ihbarweb.org adresinden bildirimde bulunulabilir.

Bilişim Suçlarında Suç Duyurusunu Delillendirme Süreci

Bilişim suçlarında suç niteliğindeki fiillere yönelik delillerin karartılmaya fırsat verilmeksizin toplanması ve belgelendirilmesi gerekmektedir. Sonuç olarak suç unsuru bir veri olabilir ve bu verinin kolayca değiştirilip, silinebilmesi mümkündür.

Bu nedenle sürecin mümkün olabildiğince seri bir şekilde gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Söz konusu vakalarda Cumhuriyet Savcılığı delil toplamada ve soruşturma sürecinde yetkili makam olduğundan dolayı direkt olarak savcılıklara suç duyurusunda bulunmak mağdur şahsın yararına olacaktır. Aksi halde emniyet birimlerinden savcılığa soruşturmanın başlaması adına birtakım prosedürleri içeren müzekkereler yazılacak, tebliğ edilecek ve dolayısıyla tahkikat sürecine geçilmesi daha uzun bir zaman alacaktır.

Nasıl ki her vatandaşın bir kimlik numarası var, her bilgisayarın bağlı olduğu internetin de kendine ait bir IP adresi bulunmaktadır. İşin teknik boyutundan bahsetmek gerekirse, örneğin mail yolu ile hakarete maruz kalındığı takdirde mailin geldiği gün saat ve dakikayı görüntülü olarak delillendirmek, söz konusu maili saklamak ve mail uzantısına göre harekete geçmek gerekmektedir. Hotmail uzantılı maillerde mail hesabının kullanıcısına ve IP numarasına savcılık kanalıyla ulaşmak mümkündür.

Bir IP numarası dönüşümlü olarak yüzlerce kullanıcı tarafından kullanılmış olabilir ve belirli bir gün ve saat aralığı verilmez ise doğru sonuca ulaşmakta zorluk çıkabilmektedir.  İlgili servis sağlayıcıdan, ilgili tarih ve saatte (ülkeler arası saat farkı da göz önüne alınmakla beraber) ilgili IP’nin kime tahsis edildiği öğrenilir. Dolayısıyla nereden bağlantı yapıldığı ve bağlantı yapan abonenin bilgilerine ulaşılabilir.

Söz konusu tespit edilen IP bir meskene ait ise genelde kişiye de ulaşılır. Ancak okul, kütüphane, kafe vb çok sayıda kişinin aynı internet hattını kullandığı yerlerde belirli bir kişiye doğrudan ulaşmak kimi zaman mümkün olmaz.

Bilişim Suçlarında Savcılık Şikayet Dilekçesi Örneği

Aşağıda sıkça karşılaşılan TCK 125/2 kapsamındaki hakaret suçunun …. adlı internet sitesi üzerinden sesli, yazılı, görüntülü bir iletiyle işlenmiş olmasıyla birlikte mağduriyet yaşayan şahısların Cumhuriyet Savcılıklarına yönelik yapacağı şikâyetlere dair örnek şikayet dilekçesi yer almaktadır;

………………… CUMHURİYET SAVCILIĞI’NA

MÜŞTEKİNİN;

ADI, SOYADI                  :

T.C KİMLİK NUMARASI :

ADRESİ                             :

ŞÜPHELİNİN; (BİLİNİYORSA)

ADI, SOYADI                   :

T.C KİMLİK NUMARASI  :

ADRESİ                            :

SUÇ TARİHİ:  …../…. /………

SUÇUN KONUSU:

1- Yukarıda belirtilen suç tarihinde …….. adlı internet sitesinin …………. adlı kullanıcısı olarak ……………… ismindeki kişisel hesabıma; yine söz konusu internet sitesinin ……………… adlı ve ……………. İsmindeki ……. hesabından ………………………………………. Şeklinde hakaret içerikli elektronik bir ileti gönderilmiştir.

2- Şüphelinin bahsedilen hesap üzerinde belirttiği cep telefonu numarası ve e-mail adresi ….dur. Şüphelinin …. hesapları ile ilintili olduğu her türlü izahtan varestedir. Şüpheli kullanıcı sahte bir hesap olduğu takdirde …. kişiden …. deliller nedeniyle kullanıcı olduğu bakımından makul şüphe duymaktayız.

3-Tarafıma yönelik hakaret içerikli eylemi gerçekleştiren kişi/kişilerin cezalandırılmasını talep ederim.

HUKUKİ DELİLLER:

Not:(EKRAN GÖRÜNTÜSÜ YA DA YAZICI ÇIKTISI VARSA DİLEKÇEYE EK OLARAK BELİRTİLİP EKLENMELİDİR ANCAK BU TÜR DELİLLER ZARURİ OLMADIKÇA DİKKATE ALINMAZ. SUÇUN İSNAD EDİLDİĞİ ŞAHSA AİT MAİL ADRESİ, TELEFON NUMARASI, KİŞİSEL HESABINDA YER ALAN İLETİŞİM BİLGİLERİ BU KONUDA SANIĞA SUÇUN İSNAD EDİLEBİLMESİ BAKIMINDAN ÖNEM TAŞIR.)

NETİCE-İ TALEP: Şüpheli hakkında gerekli soruşturmanın yapılarak suç delillerinin tespiti için gerekli emniyet birimlerine müzekkere yazılmasını akabinde iddianame düzenlenmek suretiyle kovuşturmanın yapılarak şüphelinin eylemine uyan TCK veya sair mevzuat gereğince cezalandırılmasına karar verilmesini arz ve talep ederim. …../…../……….

Av. Tuğsan YILMAZ
Av. Halil İbrahim ÇELİK
Alper ÇABUK

Mesafeli Satışlarda Ön Bilgilendirme Yükümlülüğübaşlıklı bir Bilişim Hukuku yazısında mesafeli satış kapsamı içerisinde e-ticaret yapan siteler ile alakalı kullanıcı ve tüketiciyi korumak adına düzenlenen ön bilgilendirme usul ve esasları hakkında bilgiler yer almaktadır.

Malûmunuz okullar kapandı, üniversiteler akademik dönemlerini bitirdi, çalışanlar yıllık izinlerini aldı ve herkes tatilini en iyi şekilde değerlendirmenin yollarını arıyor. Yaz mevsiminin işte tam olarak böyle bir büyüsü var diye düşünüyorum; insanlara daha önce yapmadıklarını yapmaya teşvik eden bir etki söz konusu… Bu durum hobilere, uğraşılara ve doğal olarak sosyalliğe de yansıyor. Yeni insanlar tanımak ve yeni arkadaşlıklar kurarak sosyalleşmek hepimizin ihtiyacı… Normalde yapılması gereken, yeni yerlerde yeni insanlarla yüz yüze tanışmak ve karşınızdaki kişide olumlu bir intiba bırakarak devam etmektir. Ancak bu kural, 21. yüzyılın teknolojik dünyasındaki geçerliliğini azar azar kaybetmeye başlıyor. İnsanlar sosyalliği internette arıyorlar ve bunun sonu yakın bir tarihte gelecekmiş gibi görünmüyor.

Size bugün sosyal medyanın görmezden gelinen, fakat bilinmeyen ölçekte büyüklüğe sahip bir kolu olan anonim sohbet uygulamalarından bahsedeceğim. Ancak bu kez ufak bir hile yapacağız: Sizlere uygulamaları tanıtmak yerine, bu uygulamaları kullanırken nelere dikkat etmeniz gerektiğini anlatacağım. Çünkü bunun, uygulamaları tanımaktan daha acil bir gereklilik olduğu kanısındayım. Anonim sohbet platformları bugün oldukça popüler durumdalar (İnsanlar “asla kullanmadıklarını” şiddetle iddia ediyorlar, ancak siz inanmayın.)  Görmediğiniz veya duymadığınız birine yazmak kolaydır. Kırıcı olmak, hakaret etmek ya da daha kaba tabiriyle “vura kıra ilerlemek” kolaydır. Artan asosyalliği ve iletişim konusunda yaşanan geriye gidişi de eklediğimizde,  anonim sohbetler hep bizimle olacak demektir.

Anonim sohbet uygulamaların genel durumu nedir?

Bu tip platformları iki kategoriye ayırabiliriz. İlk kategorimiz, Chatroulette veya Omegle gibi, görsel ve/veya sesli iletişim yoluyla anonim chat yapılabilen (ya da bunu destekleyen) uygulamalardır. Diğer kategoride ise herhangi bir şekilde görsel bilgi, IP adresi ya da isim paylaşılmayan yazılı chat platformları bulunur. Ülkemizdeki en popüler örnek, Connected2me isimli uygulamadır. Bir süre öncesine kadar yalnızca PC üzerinden kullanıma açık olan platform, artık sadece mobilden hizmet verecek şekilde değişmiştir. Annoni, BlindID ve daha pek çok yerli ve yabancı, irili ufaklı anonim sohbet platformu bulunmaktadır. Peki bu platformlarda bizleri neler bekliyor?

Ne yazık ki insanoğlu burada da isteklerini mantığının önüne koymuş ve sonuç olarak anonim chat platformlarının büyük çoğunluğunu erotik sohbet isteyen kullanıcılar oluşturmuştur. Bu durumun yarattığı olumsuzlukla beraber erkek kullanıcıların yoğunluğunun arttığı, kadın kullanıcıların ise günden güne azaldığı ya da gizlenmeyi tercih ettiği gözlemlenebilmektedir. Erkek kullanıcıların bu platformları tam olarak hangi uç noktalardaki amaçlarla kullanabildiğini maalesef sizlerle paylaşamayacağım, aksi takdirde bu yazıyı yayınlamam mümkün olmayacaktır. Herkes anonimse neden gizlimizi paylaşmıyoruz ki…(!) Değil mi ama, hemen paylaşmalı… (!)

Neleri paylaştığınıza dikkat edin!

Bütün bunları aştınız ve bir şekilde konuşmaya değer olduğunu düşündüğünüz bir chat partneri buldunuz diyelim. Onu tanımaya çalışıyorsunuz, o da sizi tanımaya çalışıyor. Burada bize pencerenin hem ardından pelerinli eski bir dost el sallayarak kötü kötü gülümsüyor, adı da “Sosyal Mühendislik”. Bu sözlerim hem erkek hem de kadın anonim sohbet uygulaması kullanıcılarını yakından ilgilendiriyor. Büyük bir iyi niyetle ya da saflıkla paylaştığınız bilgileriniz, kimliğinizin ortaya çıkmasına neden olabilir. Sohbetin taraflarından biri eğer sosyal mühendisliğe yabancı değilse, verdiğiniz her bilgiyi derleyecek ve doğru anahtar sözcükleri arayarak sizi deşifre edebilecektir. Biraz komplo teorisi ve abartılı bir söylem olarak göründüğünün, hatta öyle olduğunun da farkındayım. Fakat bunun gerçekleşmesi imkânsız değildir.

Anonim sohbet uygulamaları, her zaman “anonim” ve “basit” olarak kalmıyorlar. Platform ne kadar büyürse, uygulama da o kadar gelişiyor. Uygulamalar, zaman içerisinde resim ve ses paylaşmaya uygun hâle geliyor. Her ne kadar bunları yapabilmek için o uygulamanın geliştirilmesini beklemek gerekmese de, yine de “paylaşım opsiyonlarının artması = daha fazla bilgi paylaşımı” olarak sonuçlanmaktadır.

Yalnızca adınızı söylemek; yaşadığınız şehri, okuduğunuz okulu, tuttuğunuz takımı veya sevdiğiniz müziği söylemeniz durumunda; soyadınızı öğrenmeyi gerektirmeyecektir. Sosyal medya platformlarında yapılacak ufak bir arama ya da Google’da biraz tarama ile erişilebilir olabilirsiniz. Bu konuda her zaman söylediğim gibi, kişisel gizliliğine dikkat eden ve üyesi olduğu sosyal medya platformlarında gerekli gizlilik tedbirlerini almış kullanıcılar güvende oluyorlar. Paylaştığınız bir fotoğrafınızı Google’ın “görselle arama” sisteminde kullanan bir kişi, aynı ya da benzer bir fotoğrafı kullandığınız sosyal medya hesabınızı ortaya çıkarabilmektedir. Tebrikler, deşifre oldunuz! Artık yaptığınız her şey, adınızla ve kimliğinizle ilişkilidir.

Siber suçlu olmayın…

Elbette işin siber suç boyutu daima farklıdır. Ne kadar anonim olursanız olun, bu tip chat platformlarının da bir yönüyle dâhil olduğu kurallar vardır. Eğer insanlar anonim sohbet uygulamaları üzerinde istedikleri gibi kanunsuz hareket edebilselerdi, hiç kuşkusuz ki deep web servislerinin görünen bir yüzüyle karşı karşıya olurduk. Anonim sohbetler esnasında bile karşınızdaki kişi tarafından dava edilebileceğinizi unutmayın. Çoğu platform, siz farkında olmasanız da anonim kullanıcılara birer kod vermektedir. Bu kodlar, o platformu kullanırken sahip olduğunuz birer kimliktir. Yani hiçbir zaman “tam anonimlik” söz konusu değildir. Öyleyse, konuşulanlar ve paylaşılanlar bir sunucuda saklanıyor mudur? Yanıt bölümünü doldurmayı, sizin hayal gücünüze bırakıyorum.

Peki ne yapalım, anonim sohbet etmeyelim mi? Peşimizden atlılar kovalıyormuş gibi anonim sohbetlerden kaçalım mı? Hiç gereği yok… Mükemmel bir arkadaşlığa bir tık uzakta olabileceğiniz gibi, çok can sıkıcı durumlar da yaşayabilirsiniz.  Benim sizlere tavsiyem: Dikkatli olun. Güvenmek için asla acele etmeyin ve karşınızdaki kişiyle neler paylaştığınızın daima farkında olun.

Keyifle kalın.