Türkçede sert ünsüzlerden p ç t k biten bir sözcüğe ünlü ile başlayan bir ek getirildiğinde, bu sözcüğün sonundaki ünsüz yumuşayarak b c d gye dönüşür. Bu kurala ünsüz değişimi ya da ünsüz yumuşaması denir.
Ünsüz yumuşamasında;
p ünsüzü → b ünsüzüne,
ç ünsüzü → c ünsüzüne,
t ünsüzü → d ünsüzüne,
k ünsüzü → g veya ğ ünsüzüne dönüşerek yumuşar.
Örnek(ler)
» dolap | ı | → | dolabı | |
↓ sert ünsüz | ↓ yumuşak ünsüz |
» ağaç ı → ağacı
» kağıt ı → kağıdı
» çocuk u → çocuğu
» Çocuğumuz kitabını dolabına koydu.
> Bazı tek heceli kelimelerde yumuşama olmaz.
Örnek(ler)
» top u → topu
» et i → eti
» süt e → süte
» saç ın → şaçın
> Yabancı sözcüklerde yumuşama görülmez.
Örnek(ler)
» hukuk u → hukuku
» tabiat ı → tabiatı
» devlet e → devlete
> Özel isimlerin sonunda bulunan sert ünsüzler yazarken yumuşamaz, okunurken yumuşar.
YAZILIŞI | OKUNUŞU | |
---|---|---|
Mehmete | → | Mehmede |
Zonguldaka | → | Zonguldağa |
Sinopa | → | Sinoba |
Örnek Soru
Çözüm
Ünsüz yumuşaması, “p, ç, t, k” sert sessizlerinin, çoğunlukla kendilerinden sonra ünlü ile başlayan bir ek gelmesi ile “b, c, d, g, ğ” ye dönüşmesi sonucu oluşur. A’da “kilit” sözcüğü, “kilidi” olmuş; t sesi “d” ye dönüşmüştür. B’de “kızamık” sözcüğü, “kızamığa” olmuş; “k” sesi “ğ” ye dönüşmüştür. D’de kitap sözcüğü, “kitabı” olmuş; “p” sesi “b” ye dönüşmüştür. C’deki “aracı” sözcüğü “ara” sözcüğüne gelen “-cı” ekiyle oluşmuştur. Dolayısıyla bu seçenekte ünsüz yumuşamasına uğramış bir sözcük yoktur.
Cevap C
SES BİLGİSİ KONUSUNUN TÜM BAŞLIKLARI
⇒Harfler Konu Anlatımı
⇒Büyük Ünlü Uyumu Konu Anlatımı
⇒Ünsüz Benzeşmesi (Sertleşmesi) Konu Anlatımı
⇒ Ünsüz Yumuşaması Konu Anlatımı
⇒ Ses Düşmesi (Ünlü Düşmesi Ünsüz Düşmesi) Konu Anlatımı
⇒ Ses Türemesi (Ünlü Türemesi Ünsüz Türemesi) Konu Anlatımı
⇒ Ünlü Daralması Konu Anlatımı
⇒ Ulama Konu Anlatımı
⇒ Kaynaşma Konu Anlatımı
⇒ Vurgu Konu Anlatımı
monash.pw ÜNSÜZ YUMUŞAMASI TEST SORULARI VE CEVAP ANAHTARI
6.sınıf sert sessiz yumuşaması test soruları ve cevapları,6.sınıf ünsüz yumuşaması test soruları,6.sınıf türkçe testleri,
1.Aşağıdaki kelimelerin hangisine ünlüyle başlayan bir ek getirildiğinde ses değişikliği olur?
A)Harp
B)Sırt
C)Aşk
D)Şark
2.Aşağıdaki tümcelerde kullanılmış altı çizili kelimeleri n hangisinde ünsüz yumuşaması vardır?
A)Geç yetişen ağaçlar en iyi verenlerdir.
B)Büyük söğütler gölgeden başka işe yaramazlar.
C)Soğan , dulları bile ağlatır.
D)Onun nasibi gülmek , kiminin de ağlamak.
3.Aşağıdaki tümcelerde kullanılmış altı çizili kelimelerden hangisinde sert sessiz yumuşaması yoktur?
A)Paranın olduğunu anladı.
B)Parayı veren düdüğü çalar.
C)Para dediğin bu.
D)Para ile değil, sıra ile.
4.Aşağıdakilerin hangisinde sert sessiz yumuşaması görülen bir kelime vardır?
A)Beni suçlayarak kurtulamazsın.
B)Akşam sularında gitti.
C)Ömrü boyunca bulmadı.
D)Meselenin aldığı şekli sevmedim.
5.Aşağıdaki tümcelerin hangisinde sert sessiz yumuşaması görülen bir kelime vardır?
A)Vicdan azabından kıvranıyordu.
B)Peşi sıra ben de çıktım.
C)Akşam treni henüz gelmedi.
D)Rüşvet kapıdan girince insaf çıkar.
6.Aşağıdakilerin hangisinde sert sessizlerin yumuşaması olayına bir örnek vardır?
A)Sabahın tutağına yapışan aç kalmaz.
B)Bu saçmalara inanmaz.
C)Bu hafta sen tutacaksın.
D)Vaktiyle saçtı savurdu.
7.Aşağıdaki tümcelerin hangisinde sert sessizlerin yumuşamasına uğrayan bir kelime yoktur?
A)Bütün şeyleri hesaba kattı.
B)Bir olurunu bulup pazarlığı bitirdi.
C)Bebeğin geleceğiyle oynuyorsunuz.
D)Dizilerde hep karakter rolleri oynar.
8.Okuduğu kitapların kahramanlarıyla özdeşleşmişti. Tümcesinde aşağıdakilerden hangisi vardır?
A)Hece düşmesi
B)Sessiz türemesi
C)ünsüz yumuşaması
D)Ulama
9. Aşağıdaki tümcelerin hangisinde ünsüz yumuşamasına uğramış bir kelime yoktur?
A)Ona çok kötü davranmışsın.
B)İstediğimiz sonuca ulaşmak için çok çalışmalıyız.
C)Bu davranışın eşiz bir soyluluk örneği.
D)Onun söküğünü diker misin? dedi.
Aşağıdaki tümcelerden hangisinde ünsüz yumuşamasına örnek yoktur?
A)Kurdun elinden bir şey gelmez.
B)Dalgaların çokluğu denizi çoğaltmaz.
C)Tecrübe, herkesin hatalarına verdiği isimdir.
D)Denize düşenin yağmurdan olmaz.
Aşağıdaki kelimelerden hangisinin son harfi sesliyle başlayan bir ek aldığında yumuşamaz?
A)Çorak
B)Sokak
C)Denk
D)Sarp
Aşağıdaki tümcelerden hangisinde sert sesiz yumuşaması vardır?
A)Yatak
B)Demecimiz
C)Çatık
D)Tokumuz
Aşağıdaki tümcelerde bulunan kelimelerden hangisinde sert sessiz yumuşaması yoktur?
A)Çocuğun saçlarını çok kesmişsin.
B)Kedinin kuyruğu kapıda kısıldı.
C)Dostluğunuzu beğendim doğrusu.
D)Kıskançlıktan kendini bitiriyor.
Cevap anahtarı
1.a
2.d
3.d
4.d
5.a
6.a
7.d
8.c
9.a
d
d
b
d
Share:
Bu doküman şimdiye kadar kez indirilmiş. (Bugün:0 , Bu ay:1)
Bu dosyaya 0 kişi oy verdi. Oy ortalaması 0
Teşekkür Edenler:İlk siz teşekkür etmek ister misiniz?