Dudak Yeme Alışkanlığı Nasıl Geçer
Dudak Yeme Alışkanlığı Neden Olur? Dudak, Dil ve Yanak İçi Isırma Hastalığı
Dudağınızı, dilinizi veya iç yanağınızı kazara ısırdıysanız bunda herhangi bir sorun yok ancak bu eylemi alışkanlık haline getirdiyseniz, ısırma dürtüsünün nedenleri ve çözümü hakkında bilgi edinmenizde fayda var. Nitekim, dudak ısırma alışkanlığı, günlük yaşamınızı etkileyebilecek ve yaşam kalitenizi düşürebilecek bir sorun haline gelebilir.
Bazı insanlar, dil, dudak veya iç yanak ısırma, tırnak yeme, tırnak çevresindeki derileri koparma ya da saç yolma gibi alışkanlıklara sahiptir. Çoğu zaman, bu davranışlar o kadar otomatik hale gelir ki, kişi eylemi gerçekleştirdiğinin farkında bile olmaz. Şiddeti kişiden kişiye değişebilen bu durumlar, vücut odaklı tekrarlayan davranışlar (BFRB) olarak tanımlanırlar. BFRB&#;lerin, obsesif-kompulsif bozukluk ile ortak semptomları olabilmesine rağmen, aynı değildirler. Ayrıca, kendini kesmek veya çizmek gibi bilinçli şekilde vücuda zarar verme ritüellerinden farklıdırlar.
Dudak Isırma Alışkanlığı Neden Olur?
Yanlışlıkla yanağınızın içini, dilinizi veya dudağınızı ısırabilirsiniz. Hepimiz bunun ne kadar acı verici olabileceğini biliyoruz. Genellikle kendiliğinden iyileşir ve herhangi bir sağlık sorunu olduğu anlamına gelmez. Öte yandan, sürekli tekrar eden dudak yeme ritüellerinin nedenleri iki başlık altında incelenebilir. Bunlar, diş ve çene sorunları gibi fiziksel koşullar ve stres, kaygı, korku, endişe gibi psikolojik etkenlerdir. Şimdi bu iki olası nedeni sıralayalım ve ardından dudak yeme takıntısına karşı yapabileceklerinize göz atalım&#;
Diş ve çene sorunları: Dişleriniz düzgün hizalanmadığında iç yanağınızı, dudağınızı veya dilinizi ısırma ihtimaliniz artar. Tıp dilinde maloklüzyon olarak bilinen kapanış bozukluğu, dudak veya ağız içindeki yumuşak dokuları ısırmanın fiziksel nedenlerinden biridir. Ayrıca, çene ekleminde veya çiğneme kaslarında meydana gelen temporomandibular eklem bozukluğu nedeniyle tekrarlayan dudak ısırmaları yaşanabilir.
Diş veya çene sorunlarını nedeniyle dudağınızı ısırdığınızı düşünüyorsanız öncelikle bir diş doktoruna muayene olmanız gerekir. Doktorunuz, soruna neyin yol açtığına bağlı olarak, diş telleri, diş çekimi veya ameliyat gibi farklı tedavileri önerebilir.
Stres, kaygı ve endişe gibi psikolojik etkenler: Herhangi bir çene veya diş rahatsızlığınız olmamasına rağmen istemsizce dudaklarınızı ısırma bağımlılığınız varsa, bu durum &#;vücut odaklı tekrarlayan davranışın&#; bir örneğidir. Kısaca BFRB olarak adlandırılan bu sorun, tekrar eden bir şekilde cilde, saça veya tırnaklara zarar verme eylemidir. BFRB olan kişiler kendilerini duygusal olarak endişeli, stresli, panik halinde veya korkmuş hissettiklerinde, söz konusu olumsuz durumla başa çıkma mekanizması olarak vücutlarına istemsizce zarar verirler. Aslında, kişi bu eylemi vücuduna zarar vermek için kasti olarak yapmaz ve o esnada bunun (örneğin dudağını ısırdığının) farkında bile değildir.
BFRB, genellikle 11 ila 15 yaş arasında gelişmeye başlar. Ek olarak, erkeklere nazaran kadınlarda ve genetik olarak aile geçmişinde BFRB öyküsü olanlarda görülme olasılığı daha fazladır. Dudak yeme takıntınıza kendi başınıza engel olamıyorsanız bir psikologdan randevu almanız iyi bir fikirdir. Dudak yeme hastalığı için özel olarak üretilen herhangi bir ilaç olmasa da doktorunuz, kaygı ve endişeleriniz doğrultusunda bazı ilaçları reçeteleyebilir veya terapi önerebilir.
Dudak Yeme Alışkanlığı Nasıl Bırakılır?
Dudak, dil veya yanak ısırma, çoğu zaman kişinin farkında olmadan yaptığı bir eylem olduğundan bırakılması zor olabilir. Ancak yine de bu alışkanlıktan kurtulmak için deneyebileceğiniz bazı çözüm yolları var. Aşağıdaki birkaç öneri dudak yeme takıntınızın üstesinden gelmenize yardımcı olabilir.
İpucu: Çoğu durumda, dudağınızı ısırmanız endişeli hissettiğinizi gösteren birkaç fiziksel işaretten biridir. Diğer belirtiler arasında sığ nefes alma, daha hızlı kalp atışı, kızarma ve terleme sayılabilir. Söz konusu belirtileri gözlemlediğinizde, kendinizi ısırmaktan alıkoymaya hazır olun.
- Isırma dürtüsü geldiğinde ağızdan nefes almak, konuşmak veya şarkı söylemek gibi ısırmayı imkansız kılan bir şey yapın.
- Dudağınızı ısırmamanızı size hatırlatması için mentollü dudak balsamı sürün.
- Şeker emmeyi veya sakız çiğnemeyi deneyin.
- Tadı kötü olan bir ruj sürün.
- Dürtüyü yakaladığınızda derin nefes alın-verin. Nefes egzersizleri, psikolojik olarak iyi hissetmediğiniz anlarda daha iyi hissetmenizi sağlayabilecek en pratik çözümlerden biridir.
- Stresli bir hayat sürdürmekten kaçının.
- Meditasyon ve sporu hayatınıza dahil edin.
- Kurumuş ve kavlamış dudakları ısırmak daha cazip gelebilir. Dudaklarınıza peeling yapmayı, nemlendirici krem sürmeyi ve bol su içmeyi ihmal etmeyin.
Dudak Yemenin Zararları Nelerdir?
Dudak yeme alışkanlığının şiddeti kişiden kişiye değişebilir. Bu bağlamda, kişinin cildine verdiği zararın boyutu değişkenlik gösterir. Ancak yine de dudaklarını ısıran kişilerde görülen çoğu sorun ortaktır. Bunlardan bazıları:
- Dudaklarda deri soyulması
- Dudaklarda ağrılı yara oluşması
- Kızarıklık
- İltihaplanma veya şişlikler
- Dudaklarda kötü bir görünüm
Dudak ısırma genellikle farkında olunmadan istemsizce yapılan bir alışkanlıktır. Bu nedenle, dudaklarda hasar olana kadar alışkanlığı fark edemeyebilir veya önemsemeyebilir.
Dudak yeme alışkanlığının altta yatan sebebini tespit etmek, uygun tedaviyi almak için önemlidir. Dudaklarınızı ısırma dürtünüze engel olamıyorsanız, sorunun kaynağının bulunması ve gerekli tedavi için bir psikologa görünün. BFRB hastalığında ve diğer tüm sağlık sorunlarınızda size yalnızca ve en iyi doktorunuzun yardımcı olabileceğini unutmayın.
Dudak Yeme Nasıl Bırakılır?Dudak Yeme SebebiYanak Isırma Alışkanlığı
Dudaklarınızı yolma alışkanlığınızdan vazge&#;in!
Sağlık
Son Güncelleme:
Bu tür alışkanlıklar bakın nelere yol açıyor?
Dudakları ısırma, yolma, yalama gibi alışkanlar; çatlamalara ve yaralara neden olur. Kronikleşen durumlar ise kanser gelişimine yol açabilir. İşte bu nedenle, bu tür kötü alışkanlarımızdan vazgeçmemiz gerektiğinin altını çizen KBB Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Gürkan Kayabaşoğlu, her türlü değişiklikte mutlaka muayene olmamız gerektiğini söyledi ve dudak kanseri hakkında merak edilenleri anlattı.
Güneş ışığı, soğuk hava ve rüzgar gibi dış etkenler, ciltte kurumaya neden olan birtakım ilaçlar, bazı kozmetik ürünler ve özellikle de sigara, dudaklarda çatlamalara sonrasında da çeşitli reaksiyonlara sebep olur. Dudaklarda oluşan kuruma ve çatlamalara “keilit” adı verilir. Bu durum oldukça ağrılı ve kanamalı olabilir. Özellikle dudakları aşırı kuruyan kişiler nemlendirmek amacıyla dudaklarını yalarlar ve bu durum dudaklardaki tahrişi, kurumayı daha da artırır. Bazı kişilerde ise dudakları ısırma ve yolma gibi alışkanlıklar, çatlamalara ve yaralara neden olmakta, bu durum kronikleşirse kanser gelişimine yol açabilir.
Dudak kanseri nedir?
%95 oranında alt dudakta görülen, uzun süreli yara ve tahriş zemininde gelişen, bir baş boyun bölgesi kanseridir. Baş boyun bölgesinde görülen gırtlak, yemek borusu, tükürük bezleri, kulak, dil kanserlerine oranla en sık görülen kanser çeşididir.
Kimler risk altında?
Güneş altında çalışan, tütün (sigara, pipo, puro) veya aşırı alkol kullanan, açık tenli, yaş arası erkekler risk grubunu oluşturur. Kadınlardan yaklaşık 30 kat daha fazla görülmesi, dudak kanserlerini neredeyse bir erkek hastalığı haline getirmiştir. Meslek gruplarındaki sıklığına bakacak olursak çiftçiler ve denizciler gibi açık alanda çalışan ve güneşe maruz kalan kişilerde bu kanser türüne daha sık rastlamaktayız.
Belirtileri nelerdir?
Dudağın bir bölgesinde kalıcı renk değişikliği olması, aylarca iyileşmeyen yara ve kabuklanma, dudakta beyaz ve sert alanlar, kanamalı yaralar belirtileri arasında sayılabilir.
Kanserin ilerleyen evrelerinde ise ağız, çene ve boyunda sert şişlikler, ele gelen lenf bezleri (beze) ve ağrı görülür.
Nasıl teşhis edilir?
Dudak kanserleri kolaylıkla teşhis edilir. Kanserin erken dönemlerinde beyaz bir zemin üzerinde çok sık kabuklanan ve soyul-duğunda kanayan, aylarca iyileşme¬yen yaralar görmekteyiz. kanser ilerlediğinde ise bu yaraların boyutları, sertlikleri ve derinlikleri artar. Bu şikayet¬leri olan hastalara dermatolojik muayenenin yanı sıra tam bir kulak burun bo¬ğaz muayenesi yapılmalıdır. Kesin tanı ise kanser şüphesi olan bölgeden alınan biyopsinin patolojik incelemesiyle konur.
Tedavisi nasıldır?
Dudak kanserleri erken teşhis edildiğinde kolay tedavi edilebilen ve tedaviye iyi yanıt veren kanserlerdir. Hastaların %90’ı, 5 yıldan uzun yaşar.
Dudak kanserlerinin özellikle lenf yollarıyla yayıldığı akılda tutulmalıdır. Tanı sırasında boyundaki lenf bezlerinde yayılım olması, hastalığın gidişatındaki en önemli belirleyicidir. Bu nedenle yayılımın görüntüleme yöntemleri ile araştırılması gereklidir. Tedavide cerrahi tek başına yeterli olabildiği gibi ışın tedavisi ile birlikte de kullanılabilir.
Te¬davi edilmeden bırakılan kanserler ise ne yazık ki çevre dokulara ve uzak dokulara yayılım (metastaz) gösterir.
Korunmak için neler yapmalıyız?
Öncelikle güneşten kaçınmanız gerekir. Güneşe çok fazla maruz kalıyorsanız mutlaka güneş koruyucu özelliği olan dudak kremi kullanmalısınız. Dudaklarınızı yalamamanız, eğer kuruyorlarsa bunun yerine sık sık krem sürerek nemlendirmeniz gerekir. Dudak yaralarının ve kanserinin kadınlarda oldukça az görülmesinin en önemli nedeni dudak koruyucu krem kullanımıdır.
Kendimizi nasıl muayene edebiliriz?
Alt ve üst dudaklarınızı baş ve işaret parmağınızla muayene edebilirsiniz. Dokusunda bir değişiklik olup olmadığına, içerisinde düzensizlik, sertlik, şişlik bulunup bulunmadığına bakabilirsiniz. Ayrıca renk değişikliği olup olmadığını kontrol edebilirsiniz.