Gaziantep'in Nurdağı ilçesi Belediyesi’ nin AKP’ li meclis üyesi ve imar komisyonu başkanı müteahhit Yunus Kaya’ nın yaptığı konutlar enkaza dönüştü. En az kişinin öldüğü belirtilen binaların müteahhitti Kaya hakkında arama kararı çıktı ama onun kaçtığı anlaşıldı. MHP Gaziantep Milletvekili Sermet Atay bu müteahhit ve isim vermediği destekçisi siyasetçilerin cezalandırılmasını istedi.
Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat depremi, Gaziantep’in özellikle 2 ilçesinde çok etkili oldu, yıkıma yol açtı. Bunlardan biri AKP’li Ökkeş Kavak'ın yönettiği Nurdağı Belediyesi'nin yine AKP'li meclis üyesi ve imar komisyonu başkanı Yunus Kaya'nın yönetim kurulu başkanlığını yaptığı CCK İnşaatın, ilçenin çeşitli semtlerinde yaptığı 6 site çöktü.
Bu sitelerin enkazı altında kalan ve aralarında Yunus Kaya'nın yakınlarının da bulunduğu 'ün üzerinde can kaybı yaşandı, çok sayıda da yaralı var. Kaya'nın Nurdağı'nın AKP'li Belediye Başkanı Ökkeş Kavak'ın yakınlarına ait olan Kavak İnşaat ile yapı ortağı olduğu lüks siteler yaptığı da belirlendi.
YAKALAMA KARARI ÇIKTI AMA KAÇTI
Gaziantep’te inşaat, akaryakıt, eğitim ve ulaştırma alanlarında faaliyet gösteren şirketin Yönetim Kurulu Başkanı ve aynı zamanda Nurdağı Belediyesi’nin AKP’li meclis üyesi olan Yunus Kaya'nın yaptığı binalarda çok sayıda kişinin yaşamını yitirmesi üzerine vatandaşların günlerden bu yana gözaltına alınması yolunda paylaşımlar yaptığı, ancak dün hakkında arama kararı çıkarılan Yunus Kaya'nın kaçtığı anlaşıldı.
funduszeue.info
i
SIRA SAYFA
NO KANUN - YÖNETMELİK –TEBLİĞ -STANDARTLAR NO
1 İş Sağlığı ve Güvenliğinin Tarihsel Gelişimi 1
2 Türkiyede İş sağlığı ve güvenliği 3
3 İş Kazaları 6
4 İş Sağlığı ve Güvenliğine genel bakış ve güvenlik kültürü 8
5 Temel Hukuk 9
6 Sayılı İş Kanunu 15
7 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 26
8 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu 31
9 Ulusal ve Uluslararası Kuruluşlar ve Sözleşmeler 36
10 İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği 38
11 İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmelik 41
12 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemleri 43
13 İş Sağlığı ve Güvenliği Mevzuatında Kurum ve Organizasyonlar 44
14 İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği 46
15 Hijyen Eğitimi Yönetmeliği 51
16 Fiziksel Risk Etmenleri
17 Çalışanların Gürültü ile İlgili Risklerden Korunmalarına Dair Yönt. 53
18 Çalışanların titreşimle ilgili risklerden korunmalarına dairYönt.
19 Biyolojik Etkenlere Maruziyet Risklerinin Önlenmesi Hakkında 59
Yönetmelik
20 Psikososyal Risk Etmenleri 62
21 Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliği 64
22 Elektrik ile ilgili fen adamlarının yetki, görev ve sorumlulukları 68
hakkında yönetmelik
23 Elektrik kuvvetli akım tesisleri yönetmeliği 69
24 Elektrik tesislerinde topraklamalar yönetmeliği 72
25 Asansör işletme ve Bakım yönetmeliği 74
26 Asansör periyodik kontrol yönetmeliği 75
27 Makine emniyet yönetmeliği 76
28 Motorlu araçlarda iş sağlığı ve güvenliği 78
29 El aletlerinde iş sağlığı ve güvenliği 79
30 Bakım ve onarım işlerinde iş sağlığı ve güvenliği 79
31 Kaldırma araçlarında iş sağlığı ve güvenliği 80
32 Binaların yangından korunması hakkında yönetmelik 81
33 Yapı işlerinde iş sağlığı ve güvenliği yönetmeliği
34 İşyeri Bina ve Eklentilerinde Alınacak Sağlık ve Güvenlik
Önlemlerine İlişkin Yönetmelik
35 İşyerlerinde acil durumlar hakkında yönetmelik
36 Havalandırma ve iklimlendirme prensipleri
37 Basit basınçlı kaplar yönetmeliği
38 Basınçlı ekipmanlar yönetmeliği
39 Kapalı alanlarda iş sağlığı ve güvenliği
40 Ekranlı araçlarla çalışmalarda sağlık ve güvenlik önlemleri hakkında
yönetmelik
41 Elle taşıma işleri yönetmeliği
42 Kişisel koruyucu donanımların işyerlerinde kullanılması hakkında
yönetmelik
43 Kişisel koruyucu donanımlar yönetmeliği
ii
44 Maden işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği yönetmeliği
45 Sığınma odaları
46 Büyük endüstriyel kazaların önlenmesi ve etkilerinin azaltılması
hakkında yönetmelik
47 Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri
Hakkında Yönetmelik
48 Kimyasalların Güvenli Depolanması
49 Radyasyon Güvenliği Yönetmeliği
50 Yıllık ücretli izin yönetmeliği
51 İş ekipmanlarının kullanımında sağlık ve güvenlik şartları
yönetmeliği
52 İş güvenliği uzmanlarının görev, yetki, sorumluluk ve eğitimleri
hakkında yönetmelik
53 Meslek hastalıkları
54 Postalar halinde işçi çalıştırılarak yürütülen işlerde çalışmalara
ilişkin özel usul ve esaslar hakkında yönetmelik
55 Asbestle çalışmalarda sağlık ve güvenlik önlemleri hakkında
yönetmelik
56 Asgari ücret yönetmeliği
57 Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin usul ve esasları
hakkında yönetmelik
58 Çalışanların patlayıcı ortamların tehlikelerinden korunması
hakkında yönetmelik
59 Çalışma gücü ve meslekte kazanma gücü kaybı oranı tespit
işlemleri yönetmeliği
60 İş sağlığı ve güvenliği etiği
61 Çocuk ve genç işçilerin çalıştırılma usul ve esasları hakkında
yönetmelik
62 Gebe veya emziren kadınların çalıştırılma şartlarıyla emzirme
odaları ve çocuk bakım yurtlarına dair yönetmelik
63 Hazırlama, tamamlama ve temizleme işleri yönetmeliği
64 İşyeri hekimi ve diğer sağlık personelinin görev, yetki,sorumluluk ve
eğitimleri hakkında yönetmelik
65 İşyerlerinde işin durdurulmasına dair yönetmelik
66 Kadın çalışanların gece postalarında çalıştırılma koşulları hakkında
yönetmelik
67 Kanserojen veya mutajen maddelerle çalışmalarda sağlık ve
güvenlik önlemleri hakkında yönetmelik
68 Sağlık kuralları bakımından günde azami yedi buçuk saat veya daha
az çalışılması gereken işler hakkında yönetmelik
69 Tarımda iş aracılığı yönetmeliği
70 Tozla mücadele yönetmeliği
71 Ulusal iş sağlığı ve güvenliği konseyi yönetmeliği
72 Kısa çalışma ve kısa çalışma ödeneği hakkında yönetmelik
73 Korumalı iş yerleri hakkında yönetmelik
74 Ücret ,prim ve ikramiye ve bu nitelikteki her türlü istihkakın
bankalar aracılığıyla ödenmesine dair yönetmelik
75 Yetişkin eğitimi
76 Balıkçı gemilerinde yapılan çalışmalarda sağlık ve güvenlik
önlemleri hakkında yönetmelik
77 İş hijyeni ölçümü test ve analiz laboratuvarları hakkında yönetmelik
78 Toplu iş sözleşmesinde arabulucuya ve hakeme başvurma
yönetmeliği
iii
79 Kömür ve linyit madenlerinin yer altı işlerinde meydana gelen iş
kazası sonucunda hayatını kaybeden sigortalıların yakınlarının
kamuda sürekli işçi kadrolarına atanmalarına ilişkin usul ve esaslar
80 İşyerlerinde işveren veya işveren vekili tarafından yürütülecek iş
sağlığı ve güvenliği hizmetlerine ilişkin yönetmelik
81 Alt İşverenlik Yönetmeliği
82 Askerî işyerleri ile yurt güvenliği için gerekli maddeler üretilen
işyerlerinin denetimi, teftişi ve bu işyerlerinde işin durdurulması
hakkında yönetmelik
83 İş sağlığı ve güvenliği ilre ilgili Çalışan temsilcisinin nitelikleri ve
seçilme usul ve esaslarına ilişkin tebliğ
84 İsg problem çözümleri
85 Meslekî yeterlilik kurumu ile ilgili bazı düzenlemeler hakkında
kanun
86 İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetlerinin Desteklenmesi hakkında
yönetmelik
87 Taşınabilir gaz tüpleri – dikişli - karbon çeliğinden gaz tüpleri için
periyodik muayene ve deney standardı(ts en )
88 Karayolları Trafik Yönetmeliği
89 Çok tehlikeli sınıfta yer alan ve ondan fazla çalışanı bulunan
işyerlerinde işsizlik sigortası primi işveren payı teşvikinden
yararlanılmasına ilişkin usul ve esaslar hakkında tebliğ
90 Kaynak İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği
91 Atık yönetimi yönetmeliği
92 Tıbbi atıklar yönetmeliği
93 İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin işyeri tehlike sınıfları tebliği
94 Ergonomi
95 Maddelerin ve karışımların sınıflandırılması, etiketlenmesi ve
ambalajlanması hakkında yönetmelik
Tıbbi atıkların kontrolü yönetmeliği
96 Sağlık ve güvenlik işaretleri yönetmeliği
97 Tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işlerde çalıştırılacakların
mesleki eğitimlerine dair yönetmelik
98 Borçlar Kanunu
99 Renklerin kullanımı
Tarım Sektöründe İş Sağlığı ve Güvenliği
Uzaktan Çalışma Yönetmeliği
iv
LÜTEN OKUYUNUZ!
DEĞERLİ ARKADAŞLAR!
-Her dönem hap not çalışmamızı güncelleyip hiçbir ticari amaç düşünmeden istifadenize sunuyoruz.
-Yaptığımız hap not çalışması detaylı olmasına rağmen sınavlar için tek başına yeterli olamayacağını
düşünüyoruz.
-Konu anlatımlı kaynaklardan konu çalışmalısınız soru çöfunduszeue.info notları genel tekrar amaçlı
kullanabilirsiniz.
-Ticari amaçla kullanılmamasını rica funduszeue.infoanlar hakkında yasal işlem başlatılacaktır.
BAŞARILAR DİLERİZ.
v
AŞAĞIDAKİ SOSYAL PLATFORMLARDA SINAVLARA HAZIRLIK ÇALIŞMALARIMIZ DEVAM ETMEKTEDİR
ÜCRETSİZ TAKİBE ALIP ÇALIŞMALARIMIZA KATILABİLİRSİNİZ.
vi
KİTAP İSTEME ADRESİ
funduszeue.info
WhatsApp Sipariş
96 73
vii
1-İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ
SANAYİ DEVRİMİ ÖNCESİ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ
M.Ö
• HAMMURABİ
• İSG'DEN
KANUNLARI
• İLK KANUN
MÖ
BAHSEDEN BABİL İMPARATORLUĞUNUN
KURUCUSU Hammurabi
Heredot
Çalışanların verimli olabilmesi için “Yüksek enerjili besinlerle
Yüksek enerjili besin beslenmeleri gerektiğini” ilk dile getiren bilim insanıdır.
Hipokrat (Hipokrates)
İlk kez “kurşunun İlk kez “kurşunun zararlı etkilerinden söz etmiş, kurşun koliğini
zararlı etkilerinden söz tanımlamış, hâlsizlik, kabızlık, felçler ve görme bozuklukları gibi
etmiştir. belirtileri saptamış ve bulguların kurşun ile ilişkisinin olduğunu
açıklamıştır”
Juvenal
(MS )Yıllarında yaşamış; özellikle “demircilerde görülen göz
Sürekli ayakta çalışanlşarda rahatsızlıklarının, yapılan işten kaynaklandığını, sürekli olarak ayakta
varis oluşumu çalışanlarda varislerin oluşabileceğini açıklamıştır”
Paracelsus
Yaptığı incelemelerde pnömokonyoz hastalığından bahsetmiş,
Dünyada ilk iş yeri dünyada ilk iş yeri hekimliği kitabı olan “De Morbis Metallicis”i
hekimliği kitabı yazmış ve ayrıca zehirlerin kimyasal yapıları ile doz ve organizma
De Morbis Metallicis arasındaki ilişkiyi saptamıştır.
Her madde zehirdir ve zehir olmayan madde yoktur zehir ile ilacı
ayıran dozdur diyerek toksolojinin temelini atan bilim insanı
1
Georgius Agricola Dünyada ilk mineroloji bilgini olarak bilinmektedir.“ Bazı zehirlerin
etkilerini belirlemiş, koruyucu önlemlerin alınmasını gerektiğini dile
Dünyada ilk mineroloji getirmiştir. Agricola, “De Re Metallica” isimli eserinde maden
bilgini ocaklarında zehirli tozların olduğunu belirtmiştir. Bu tozlardan
korunmak için maden ocaklarının havalandırılması gerektiğini
“De Re Metallica söylemiştir. “De Re Metallica” maden ocaklarındaki tehlikeyi, bu
“isimli eseri yazmıştır. tehlikeye karşı yapılması gerekenleri anlatan bir kitap olması
sebebiyle iş sağlığı ve güvenliği açısından önemli bir eserdir.
Bohemia’da zengin bir maden merkezi olan joachimstal kentine
doktor olarak atandığında,hastalarının çoğu maden işçfunduszeue.info
Agricolanın tıp deneyimi bu alanda yoğunlaşmıştır.
Bernardino Ramazzini
İş sağlığı ve iş güvenliği alanında önemli çalışmalar yapan Bernardino
Günümüzde ergonomi Ramazzini;
olarak adlandıran yani “De Morbis Artificum Diatriba” isimli kitabında iş kazalarını
işçinin, makinenin ve önlenmesi gerektiğini, iş yerlerinde koruyucu güvenlik önlemlerinin
çevrenin bir arada alınmasını gerektiğini öneren önemli bir bilim insanıdır. İşçilerin
uyumlu ve verimli hastalandıklarında ne iş yaptıklarının sorulması gerektiğini ifade
çalışması konusunu etmiştir. Günümüzde ergonomi olarak adlandıran yani işçinin,
açıklayan ilk bilim makinenin ve çevrenin bir arada uyumlu ve verimli çalışması
insanıdır. “De Morbis konusunu açıklayan ilk bilim insanıdır. İş sağlığının babası iş sağlığının
Artificum Diatriba” eseri kurucusu sayılmaktadır. Epidemiyoloji profesörüdür.
yazmıştır.
2
MASLOW’UN İHTİYAÇLAR HİYERARŞİSİ
funduszeue.infoojik:
Bunlar yaşamsal faaliyetleri sürdürmek için gerekli olan su, yemek, hava ve uyku gibi
ihtiyaçlardıfunduszeue.info bu ihtiyaçların hiyerarşideki en temel ve içgüdüsel olduğunu düşünmektedir
çünkü bu fizyolojik ihtiyaçlar giderilmedikçe, diğer tüm ihtiyaçlar ikincil seviyede kalmaktadır.
2.Güvenlik:
Bu ihtiyaçlar güvenlik ve emniyet duygularını içerir.
Güvenlik ihtiyaçları da yaşamsal faaliyetler için çok önemlidir ancak fizyolojik ihtiyaçlar kadar hayati
değildir. Güvenlik ihtiyaçlarına örnek olarak; daimi çalışılan bir iş, sağlık sigortası, güvenilir
komşuluklar ve barınma sayılabilir.
funduszeue.infoınlık:
İlk üç bölümdeki ihtiyaçlar karşılandıktan sonra saygınlık ihtiyaçları önemli olmaya başlar. Bu
ihtiyaçlar kendine değer verme, kişisel saygınlık ve toplum tarafından kabul görme olarak
sıralanabilir.
5-Kendini Gerçekleştirme:
Bu düzey Maslow’un hiyerarşik yapısının en üst katmanında bulunur. Bu düzeyde bulunan kişiler
kendi farkındalığını yaratmış olup, kendi potansiyellerinden yararlanma yoluna bakıp dış dünyanın
kendileri hakkında ne düşündüğü ile ilgilenmezler.
3
Mecelle
(Mecelle-i Ahkâm Adliyye) Türkiye’nin ilk medeni kanunu olan Mecelle için yılında bir
komisyon tarafından çalışılmaya başlanmış, yılında
tamamlanmıştır. Mecelle içinde yer alan düzenlemeler;
- İşçi işveren kusuru ile zarara uğrarsa işverene bu zararı tazmin
etme yükümlülüğü getirmiştir.
-Ücretleri ayni olarak ödenmesi kaldırılıp günlük çalışma süresi gün
doğuşundan gün batıncaya kadar uzayabileceği ve işçinin bu
Osmanlı döneminde iş hukuku sürelerde çalışması hâlinde ücrete hak kazanacağı kararına
alanında batılı tarzda varılmıştır
sayılabilecek ilk düzenlemedir.
Fincancılar sözleşmesi
Fincancılar sözleşmesi:(İlk toplu sözleşme)
13 Temmuz tarihinde Kütahya'daki çini atölyesi sahipleri ile
bu atölyelerde çalışan kalfa ve çıraklar arasında yapılmıştır. Toplu
iş sözleşmesi taşıyan bu anlaşmaya göre:
-Bu hükümlerle alakalı en dikkat çekici maddelerden birisi ise
şöyledir: Kalfa ve çıraklar bu anlaşmada belirtilen hükümler dışında
bir istekte bulunmayacaktır. Kalfalar ve çıraklar, Kütahya'daki 24
işyerinden başka işyeri açamayacaktır.
İlk toplu sözleşme
Maadin Nizamnamesi yılında Maadin Nizamnamesi iş güvenliği ile ilgili hükümlere
daha fazla yer vermiştir. Böylece Dilaver Paşa Nizamnamesinde
eksiklikler de giderilmiştir.
-Maadin Nizamnamesinde madenlerde zorla çalıştırma sistemi
kaldırılmıştır.
-Mühendislere iş kazalarının önlenmesi için gerekli önlemleri
aldırma ve gerekli araç ve gereçleri isteme hakkını getirmiştir.
-İş kazalarının idareye bildirilmesi, madende hekim
bulundurulması, iş kazasına uğrayan işçilere ve ailelerine tazminat
ödenmesi ve iş kazasında kusurlu bulunan işverenlere para cezası
ödeme gibi düzenlemeler getirmiştir.
iş kazasına uğrayan işçilere ve
-Tanzimatın ilanından sonra çıkarılan kararname olmasından dolayı
ailelerine tazminat ödenmesi
‘Tanzimat yasası ‘’olarak'dabilinir.
düzenlenmiştir.
4
tarihli ve sayılı Umumi Hıfzısıhha
Kanunu tarihli ve sayılı Umumi Hıfzısıhha Kanunu:
Daha sonra tarihli sayılı Umumi Hıfzısıhha
Yasası yürürlüğe konulmuştur. Bu yasa ile birlikte
çalışma hayatında çocuk ve kadınların korunması, en
az 50 işçi çalıştıran iş yerlerinde hekim bulundurma,
belirli büyükte revir ya da hastane bulundurma
yükümlülükleri getirilmiştir.
-Bar,kabare,gazino dans sorunları,hamam ve
kahvehaneler gibi yerlerde 18 yaşından küçüklerin
En az 50 işçi çalıştıran iş yerlerinde hekim çalıştırılmasını yasaklamıştır.
bulundurma, belirli büyükte revir ya da
hastane bulundurma yükümlülükleri
getirilmiştir.
sayılı iş kanunu
8 Haziran da kabul edildi.Türk çalışma hayatının
önemli kanunlarından biridir. Bu kanunda iş sağlığı ve
güvenliği ile ilgili birçok düzenlemeler yer almıştır.
5
3-İŞ KAZALARI
Ramak Kala Olay
İş yerinde meydana gelen; çalışan, iş yeri ya da iş
ekipmanını zarara uğratma potansiyeli olduğu hâlde
zarara uğratmayan olay olarak tanımlanır. Ucuz atlatılan,
kıl payı atlatılan olay olarak da adlandırılır. Ramak kala
olayı kuramı olarak da bilinen Heinrich Kaza
Piramidi ile açıklanır. Buna göre meydana gelen her
ramak kala olayı (ucuz atlatma) 29 adet uzuv kayıplı veya
ciddi yaralanmalı kazanın habercisidir ve bütün bunlar
dikkate alınmazsa 1 adet ölümlü kaza kaçınılmaz
demektir. Bu nedenle ramak kala olayları mutlaka
dikkate alınmalı, araştırılmalı ve kayıt altına alınmalıdır.
Heinrich Kaza Piramidi
Domino Teorisi
l- Doğa koşulları (insanın güçsüz olduğu durumlar)
ll- Kişisel eksiklikler
lll- Güvenliksiz durum ve güvenliksiz hareketler /davranışlar
Güvenliksiz davranışlar:
• İşi bilinçsiz yapmak, • Dalgınlık ve dikkatsizlik • Makine koruyucularını çıkarmak
• Güvenlikli çalışma talimatlarına uymamak• Görevi dışında başka iş yapmak
• Çalışma disiplinine uymamak • İşe uygun makine kullanmamak • Yetkisiz ve izinsiz olarak
tehlikeli bölge içinde bulunmak • Uygun kişisel koruyucu donanımları (KKD) kullanmamak
• Makinelerin ehil ve yetkin olmayan kişiler tarafından kullanılması
Güvenliksiz durumlar :
• İşe uygun çalışma talimatlarının bulunmaması • Güvenliksiz ve sağlıksız çevre koşulları •
Elektrikli makinelerde topraklama kurallarına uyulmaması • İşe uygun olmayan el aletlerinin
kullanımı • Periyodik kontrol ve testlerin yapılmaması • Basınçlı kaplarda göstergelerin
(manometre vb.) olmaması, arızalı olması • Yüksekte çalışma ve/veya istifleme • Açık bırakılan
tehlikeli alanlar (çukurlar, menholler vb.) • Uygunsuz işaretleme • İş yeri tertip ve düzen
eksikliği • Koruyucusu olmayan makine ve tezgâhlar • Parlayıcı, patlayıcı madde depolarının kilitli
bulundurulmaması Makine ve tezgâhların çalışma alanlarındaki yerleşim düzeni, makinelerin
birbirlerine olan uzaklıkları, ham maddelerin, yarı mamul maddelerin ve üretilen nihai ürünlerin
depolanması, istiflenmesi, yükleme ve taşınmasında yapılan hatalar ve noksanlıklar ile iş yeri
tertip ve düzen eksikliği de güvenliksiz durumların nedenidir ve bunların sonucunda da iş kazaları
meydana gelmektedir.
lV-Kaza
V-Zarar (yaralanma, ölüm)
KOLAY EZBERLE:
-Tehlikeli hareketler çalışan ile ilgili
-Tehlkeli durumlar çalışma ortamı ve iş ekipmanları ile ilgilidir.
6
İŞ KAZASI BAZI ULUSLARARASI KURULUŞLAR TARAFINDAN AŞAĞIDA BELİRTİLDİĞİ GİBİ
TANIMLANMIŞTIR
KOLAY EZBERLR:
-İLO tanımında etrafa zarar verecek olaylar
-WHO tanımında kişisel yaralanmalar,makinelerin araç ve gerçlerin zarar görmesi ile
üretimin bir süre durmasına yol açan olaylar.
7
4-GÜVENLİK KÜLTÜRÜ
Güvenlik kültürü modelleri
-Olgunlaşma Modeli
-Karşılıklı Güvenlik Kültürü Modeli
-Güvenliğe Yönelik Tutumların Tasarım Modeli
-Toplam Güvenlik Kültürü Modeli
-Berends’in Güvenlik Kültürü Modeli
8
5-TEMEL HUKUK
-1 Yılı aşmayan
Cumhurbaşkanı tarafından doğrudan uygulanan -Devlet maliyesine yük getirmeyen
anlaşmalar -Kişi halleri ve Türk Vatandaşlarının yabancı
memleketlerdeki mülkiyet hakkına dokunmayan
anlaşmalar .
Olağan üstü evlilik yaşı 16 yaşın doldurulmasıdır. Mahkeme kararı velinin rızası gerekir ergin
kılmada yaş büyümez. Sadece kişi ergin sayılır.
Kaza-i Rüşt:En az 15 yaşını dolduran küçük kendi isteği ve velisinin rızası ile mahkemece reşit
kılınabilir. Küçüğün isteği olacak. Küçüğün menfaatini gerektirecek. Velayet altında ise velisinin
rızası, vesayet altında ise vesayet makamı ve denetim makamının izni olacak.
1-Tam ehliyetliler:
Fiil ehliyetinin bütün koşullarına sahip olanlardır. Yani ayırt etme gücüne sahip ve ergin olan ve
kısıtlı bulunmayan kişilerdir. Her türlü işlem ve eylemlerden tek başlarına sorumludurlar.
Tam ehliyetliler, fiil ehliyetinin bütün özelliklerine sahip olan bekarlar bu grupta yer alırlar.
2-Sınırlı ehliyetliler:
Ayırt etme gücüne sahip olanlar-Ergin olan ve kısıtlanmamış kişiler Fiil ehliyetine sahip olan evliler
Kendisine yasal danışman atananlardır. Bu grupta yer alanlar fiil ehliyetine sahiptirler anca bazı
işlemler için yasal danışmanının onayı gerekir.
a-Evli Kişiler :
Medeni Kanuna göre, eşlerden biri, aile konutunu diğer eşin açık rızası ol madan devredemez veya
aile konutu ile ilgili kira sözleşmesini feshedemez
b-Kendilerine Yasal Danışman Atanmış Olanlar:
Kısıtlanmaları için yeterli bir sebep bulunmamakla beraber, korunmaları bakımından fiil
ehliyetlerinin sınırlandırılması gerekli görülen ergin kişilerdir. Kendilerine yasal danışman atanmış
bu kişiler, yasal danışmanlarının olumlu oyu olmaksızın belli bazı işlemleri yapamazlar. Eğer bu
işlemleri yaparlarsa tek taraflı bağlamazlık yaptırımı (hükümsüzlük) geçerli olur. Bu işlemler alım
satım, kefil olma, borç-mal bağışlama vs.
3- Sınırlı ehliyetsiz kişiler:
1-Ayırt etme gücüne sahip ama ergin olmayan kişiler
2-Ayırt etme gücüne sahip ergin olan ve kısıtlı olan
3-Lehlerine olan işlemleri yapar ama aleyhlerine olan işlemleri yapamazlar
4-Kural olarak fiil ehliyetleri yoktur. Ama istisnaları vardır. Kişiye sıkı sıkıya bağlı işlemleri
yapabilirler (örnek: Vasiyetname gibi) .
5-Sınırlı ehliyetsizlerin yasal temsilcileri olsa dahi yapamayacağı işl er vardır. Bunlar Bağış, Kefalet
sözleşmesi, Vakıf kurmak örnek verilebilir.
6-Sınırlı ehliyetsizler yasal temsilcileri rızasıyla yapacakları işlere örnek satış sözleşmesi verilebilir.
veya 40 yaşında ama kısıtlı kişiler örnek verilebilir.
4-Tam Ehliyetsizler:
lAyırt etme gücüne sahip olmayanlar
ll-Ergin olup olmamak önem arz etmez.
lll-Fiil ehliyetleri yoktur
lVİşlem ve ehliyetlerinden sorumlu tutulmazlar
V)3 Yaşındaki bir çocuk 40 yaşındaki akıl hastası örnek verilebilir.
9
KISITLANMA SEBEPLERİ
1-Kişinin kendi isteği 7-Bir yıl ve daha fazla hürriyeti bağlayıcı ceza
2-Akıl hastalığı 8-Alkol ve uyuşturucu bağlılığı
3-Akıl zayıflığı 9-Kötü yaşama tarzı
4-Yaşlılık Kötü yönetim
5-Ayyaşlık,savurganlık Ağır hastalık
6-Sakatlık Deneyimsizlik
10
Anayasa Mahkemesi üye sayısı:
Mahkeme onbeş üyeden kurulur.
12
HUKUKUN DALLARI
Özel hukuk dalları Kamu hukuku dalları
1-Medenî Hukuk, 1-Anayasa Hukuku 2-İdare Hukuku
2-Borçlar Hukuku 3-Ceza Hukuku 4-İcra İflas Hukuku
3-Ticaret Hukuku 5-Devletler Genel Hukuku
4-Devletler Özel Hukuku 6-Vergi Hukuku 7-Yargılama Hukuku
Karma hukuk
1-İş Hukuku 2-Fikir ve Sanat Eserleri Hukuku 3-Hava Hukuku
4-Bankacılık Hukuku 5-Toprak Hukuku
YÖNETMELİK
Cumhurbaşkanı, bakanlıklar ve kamu tüzelkişileri, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve
Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak
şartıyla, yönetmelikler çıkarabilirler. Hangi yönetmeliklerin Resmî Gazetede yayımlanacağı kanunda
belirtilir.
13
HUKUK TÜRLERİ
1-Yürürlükteki Hukuk (Pozitif Hukuk - Olan 2-Mevzu Hukuk:
Hukuk -Müspet Hukuk): Bir ülkede belli bir dönemde yürürlükte olan
Bir ülkede belli bir dönemde yürürlükte olan yazılı hukuk kurallarının tümüne mevzu hukuk
hukuktur. denir.
3-Tabii (İdeal - Doğal - Olması gereken)Hukuk: 4-Tarihi Hukuk:
Toplum ihtiyaçlarını temel alan, adalet Yürürlükte olmayan, yürürlükten kalkmış olan
düşüncesini öngören, aklın rehberliğiyle hukuktur.
ulaşılabilecek hukuktur. Olanı değil olması Not:Mevzu hukuk'un pozitif hukuktan ayrıldığı
gerekeni gösterir. en önemli nokta ise sadece yazılı hukuk
kurallarını içeriyor olmasıdır.
HUKUK TANIMLARI
Emredici Hukuk:
Kesinlikle uyulması gereken hukuk kurallarıdır. Bireyler bu kuralların aksine sözleşme yapamazlar ve
bu kuralların aksine davranışlarda bulunamazlar.
Tamamlayıcı Hukuk :
Tarafların aksini kararlaştırabildikleri hükümlerdir. Tamamlayıcı hukuk kuralları tarafların sözleşme
yaparken öngöremedikleri konulardaki uyuşmazlıkların çözümüne yarayan kurallardır.
Yorumlayıcı Hukuk :
Bireylerin birkaç anlama gelebilen beyan ve hareketlerinin, hangi anlama geldiğini saptayan hukuk
kurallarıdır.
Tanımlayıcı Hukuk:
Bir hukuki kavramın, kurumun ne anlama geldiğini belirleyen kurallardır.
Yetki verici Hukuk :
İlgilisine yetki veren, ilgilisini belli bir davranışta bulunmada serbest bırakan kurallardır. Örneğin;
Mirasçıların "mirası reddetme yetkileri" vardır.
Kanunilik(Tipiklik)
Ancak ceza kanununda düzenlenmiş olan eylemler suç olarak tanımlanır.
SUÇUN UNSURLARI
1-Maddi Unsurlar: 2-Manevi Unsurlar:
-Fail:Suçu işleyen. -Kast:
Mağdur: Zarar gören. Suçun unsurlarının bilerek ve isteyerek
-Fiil:İnsan eylemi. gerçekleşmesi.
-Hareket: -Doğrudan Kast:
Yapma veya yapmama tepkisi. Kişi neticeyi öngörüyor ve istiyor. İstediği
-Nedensellik Bağı(İlliyet Bağı): neticenin gerçekleşmesi için özel çaba harcıyor.
Suçun hareket neticesinde ortaya çıkması. -Olası Kast:
-Suçun Konusu: Kişi neticeyi öngörüyor ve olursa olsun
Suçun üzerinde durduğu kişi ya da nesne. düşüncesiyle kabulleniyor. Gerçekleşmesini
-Suçun Nitelikli Unsurları: istediği netice için özel bir çaba harcamıyor.
Cezanın artırılması ya da azaltılmasını gerektiren -Taksir
unsurlar. Bilinçsiz Taksir: Kişi başkaları tarafından
öngörülebilecek bir neticeyi öngöremiyordur ve
neticenin gerçekleşmesini istemiyordur.
Bilinçli Taksir: Kişi neticeyi öngörüyor ve nasıl
olsa olmaz düşüncesiyle hareket ediyor.
Neticenin gerçekleşmesini istemiyordur.
14
YENİ NORMLAR HİYERARŞİSİ(CUMHURBAŞKANLIĞI SİSTEMİNE GÖRE)
1-Anayasa
2-Temel hak ve özgürlüklere ilişkin uluslararası antlaşmalar
3-Kanun/Ohal Cumhurbaşkanlığı kararnameleri /Uluslararası Antlaşmalar
4-Yürütmeye ilişkin Cumhurbaşkanlığı kararnamesi
5-Yönetmelik
6-Diğerleri:
a)Yönergeb)Tebliğ:l-Bildirme ll-Haber verme lll-Bildiri-Genelge-Talimat
İŞ KANUNU
UYGULANIR UYGULANMAZ
a)Kıyılarda veya liman ve iskelelerde gemilerden a)Deniz ve hava taşıma işlerinde,
karaya ve karadan gemilere yapılan yükleme ve b)50'den az işçi çalıştırılan (50 dahil) tarım ve
boşaltma işleri, orman işlerinin yapıldığı işyerlerinde veya
b)Havacılığın bütün yer tesislerinde yürütülen işletmelerinde,
işler, c)Aile ekonomisi sınırları içinde kalan tarımla
c)Tarım sanatları ile tarım aletleri, makine ve ilgili her çeşit yapı işleri,
parçalarının yapıldığı atölye ve fabrikalarda d)Bir ailenin üyeleri ve 3 üncü dereceye kadar
görülen işler, (3 üncü derece dahil) hısımları arasında
d)Tarım işletmelerinde yapılan yapı işleri, dışardan başka biri katılmayarak evlerde ve el
e)Halkın faydalanmasına açık veya işyerinin sanatlarının yapıldığı işlerde,
eklentisi durumunda olan park ve bahçe işleri, e)Ev hizmetlerinde,
f)Deniz İş Kanunu kapsamına girmeyen ve tarım f)(…) (1) çıraklar hakkında, (1)
işlerinden sayılmayan, denizlerde çalışan su g)Sporcular hakkında,
ürünleri üreticileri ile ilgili işler, Bu Kanun h)Rehabilite edilenler hakkında,
hükümlerine tabidir. ı) sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Kanununun 2
nci maddesinin tarifine uygun üç kişinin çalıştığı
işyerlerinde.
Eşit davranma
ilkesine aykırı İş ilişkisinde veya sona ermesinde yukarıdaki Eşit davranma ilkesi
davranam hükümlerine aykırı davranıldığında işçi, dört aya kadar ücreti tutarındaki
uygun bir tazminattan başka yoksun bırakıldığı haklarını da talep edebilir.
15
Geçici iş ilişkisi ile çalıştırılan işçi sayısı
-işyerinde çalıştırılan işçi sayısının dörtte birini geçemez.
-Ancak, on ve daha az işçi çalıştırılan işyerlerinde beş işçiye kadar geçici iş ilişkisi kurulabilir.
-İşçi sayısının tespitinde, kısmi süreli iş sözleşmesine göre çalışanlar, çalışma süreleri dikkate alınarak
tam süreli çalışmaya dönüştürülür.
-Geçici işçi sağlama sözleşmesi ile çalışan işçi, 30 uncu maddenin uygulanmasında özel istihdam
bürosu ve geçici işçi çalıştıran işverenin işçi sayısına dâhil edilmez.
ÖZEL İSTİHDAM BÜROSU İLE GEÇİCİ İŞÇİ ÇALIŞTIRAN İŞVEREN ARASINDA YAPILACAK GEÇİCİ İŞÇİ
SAĞLAMA SÖZLEŞMESİNDE
-Geçici işçi ile yapılacak iş sözleşmesinde, işçinin ne kadar süre içerisinde işe çağrılmazsa haklı
nedenle iş sözleşmesini feshedebileceği belirtilir. Bu süre üç ayı geçemez.
-Geçici işçi çalıştıran işveren, ödenmeyen ücretler mevcut ise bunlar ödenene kadar özel istihdam
bürosunun alacağını ödemeyerek, özel istihdam bürosunun alacağından mahsup etmek kaydıyla
geçici işçilerin en çok üç aya kadar olan ücretlerini doğrudan işçilerin banka hesabına yatırır.
İŞ SÖZLEŞMESİ
Tanım ve şekil:
İş sözleşmesi, bir tarafın (işçi) bağımlı olarak iş görmeyi, diğer tarafın (işveren) da ücret ödemeyi
üstlenmesinden oluşan sözleşmedir.
İş sözleşmesi, Kanunda aksi belirtilmedikçe, özel bir şekle tâbi değildir.
Süresi bir yıl ve daha fazla olan iş sözleşmelerinin yazılı şekilde yapılması zorunludur. Bu belgeler
damga vergisi ve her çeşit resim ve harçtan muaftır.
-Süresi bir ayı geçmeyen belirli süreli iş sözleşmelerinde bu fıkra hükmü uygulanmaz.
-İş sözleşmesi iki aylık süre dolmadan sona ermiş ise, bu bilgilerin en geç sona erme tarihinde işçiye
yazılı olarak verilmesi zorunludur.
16
DENEME SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMESİ
Taraflarca iş sözleşmesine bir deneme kaydı En çok iki ay olabilir
konulduğunda, bunun süresi
Ancak deneme süresi toplu iş sözleşmeleriyle Dört aya kadar uzatılabilir.
Deneme süresi içinde taraflar iş sözleşmesini bildirim süresine gerek olmaksızın ve tazminatsız
feshedebilir. İşçinin çalıştığı günler için ücret ve diğer hakları saklıdır.
UZAKTA ÇALIŞMA
İşçinin, işveren tarafından oluşturulan iş organizasyonu kapsamında iş görme edimini evinde ya da
teknolojik iletişim araçları ile işyeri dışında yerine getirmesi esasına dayalı ve yazılı olarak kurulan iş
ilişkisidir.Dördüncü fıkraya göre yapılacak iş sözleşmesinde; işin tanımı, yapılma şekli, işin süresi ve
yeri, ücret ve ücretin ödenmesine ilişkin hususlar, işveren tarafından sağlanan ekipman ve bunların
korunmasına ilişkin yükümlülükler, işverenin işçiyle iletişim kurması ile genel ve özel çalışma
şartlarına ilişkin hükümler yer alıfunduszeue.infon çalışmada işçiler, esaslı neden olmadıkça salt iş
sözleşmesinin niteliğinden ötürü emsal işçiye göre farklı işleme tabi tutulamaz. İşveren, uzaktan
çalışma ilişkisiyle iş verdiği çalışanın yaptığı işin niteliğini dikkate alarak iş sağlığı ve güvenliği
önlemleri hususunda çalışanı bilgilendirmek, gerekli eğitimi vermek, sağlık gözetimini sağlamak ve
sağladığı ekipmanla ilgili gerekli iş güvenliği tedbirlerini almakla yükümlüdür.
Takım sözleşmesi ile oluşturulan iş sözleşmeleri :
Birden çok işçinin meydana getirdiği bir takımı temsilen bu işçilerden birinin, takım kılavuzu sıfatıyla
işverenle yaptığı sözleşmeye takım sözleşmesi denir. Takım sözleşmesinin, oluşturulacak iş
sözleşmeleri için hangi süre kararlaştırılmış olursa olsun,yazılı yapılması gerekir. Sözleşmede her
işçinin kimliği ve alacağı ücret ayrı ayrı gösterilir. Takım sözleşmesinde isimleri yazılı işçilerden her
birinin işe başlamasıyla, o işçi ile işveren arasında takım sözleşmesinde belirlenen şartlarla bir iş
sözleşmesi yapılmış sayılır. Ancak, takım sözleşmesi hakkında Borçlar Kanununun uncu maddesi
hükmü de uygulanır. İşe başlamasıyla iş sözleşmesi kurulan işçilere ücretlerini işveren veya işveren
vekili her birine ayrı ayrı ödemek zorundadır. Takım kılavuzu için, takıma dahil işçilerin ücretlerinden
işe aracılık veya benzeri bir nedenle kesinti yapılamaz.
17
SÜRELİ FESİH
BELİRSİZ İŞ SÖZLEŞMELERİNİN FESHİNDEN ÖNCE DURUMUN DİĞER TARAFA BİLDİRİLMESİ
İşçi için iş süresi Bildirim diğer tarafa yapılmasından başlayarak geçen süre
6 ay dan az ise 2 hafta sonra
6 ay yıl 4 hafta sonra
yıl-3 yıl 6 hafta sonra
3 yıl dan fazla ise 8 hafta sonra
d)Mahkeme veya özel hakem, ikinci fıkrada düzenlenen tazminat ile üçüncü fıkrada düzenlenen
ücret ve diğer hakları, dava tarihindeki ücreti esas alarak parasal olarak belirler
e)İşçi işe başlatılırsa, peşin olarak ödenen bildirim süresine ait ücret ile kıdem tazminatı, yukarıdaki
fıkra hükümlerine göre yapılacak ödemeden mahsup edilir. İşe başlatılmayan işçiye bildirim süresi
verilmemiş veya bildirim süresine ait ücret peşin ödenmemişse, bu sürelere ait ücret tutarı ayrıca
ödenir.
18
İŞÇİNİN HAKLI NEDENLE DERHAL FESİH HAKKI
Süresi belirli olsun veya olmasın işçi, aşağıda yazılı hallerde iş sözleşmesini sürenin bitiminden önce
veya bildirim süresini beklemeksizin feshedebilir:
l-Sağlık sebepleri:
a)İş sözleşmesinin konusu olan işin yapılması işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya
yaşayışı için tehlikeli olursa.
b)İşçinin sürekli olarak yakından ve doğrudan buluşup görüştüğü işveren yahut başka bir işçi bulaşıcı
veya işçinin işi ile bağdaşmayan bir hastalığa tutulursa.
ll-Ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri:
a)İşveren iş sözleşmesi yapıldığı sırada bu sözleşmenin esaslı noktalarından biri hakkında yanlış
vasıflar veya şartlar göstermek yahut gerçeğe uygun olmayan bilgiler vermek veya sözler söylemek
suretiyle işçiyi yanıltırsa.
b)İşveren işçinin veya ailesi üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak şekilde sözler söyler,
davranışlarda bulunursa veya işçiye cinsel tacizde bulunursa.
c)İşveren işçiye veya ailesi üyelerinden birine karşı sataşmada bulunur veya gözdağı verirse, yahut
işçiyi veya ailesi üyelerinden birini kanuna karşı davranışa özendirir, kışkırtır, sürükler, yahut işçiye ve
ailesi üyelerinden birine karşı hapsi gerektiren bir suç işlerse yahut işçi hakkında şeref ve haysiyet
kırıcı asılsız ağır isnad veya ithamlarda bulunursa.
d)İşçinin diğer bir işçi veya üçüncü kişiler tarafından işyerinde cinsel tacize uğraması ve bu durumu
işverene bildirmesine rağmen gerekli önlemler alınmazsa.
e)İşveren tarafından işçinin ücreti kanun hükümleri veya sözleşme şartlarına uygun olarak hesap
edilmez veya ödenmezse
f)Ücretin parça başına veya iş tutarı üzerinden ödenmesi kararlaştırılıp da işveren taraf ından işçiye
yapabileceği sayı ve tutardan az iş verildiği hallerde, aradaki ücret farkı zaman esasına göre ödenerek
işçinin eksik aldığı ücret karşılanmazsa, yahut çalışma şartları uygulanmazsa.
19
d)İşçinin işverene yahut onun ailesi üyelerinden birine yahut işverenin başka işçisine
sataşması, işyerine sarhoş yahut uyuşturucu madde almış olarak gelmesi ya da işyerinde bu
maddeleri kullanması.
e)İşçinin, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek
sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması.
f)İşçinin, işyerinde, yedi günden fazla hapisle cezalandırılan ve cezası ertelenmeyen bir
suç işlemesi.
g)İşçinin işverenden izin almaksızın veya haklı bir sebebe dayanmaksızın ardı ardına iki
işgünü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü, yahut bir ayda üç
işgünü işine devam etmemesi.
h)İşçinin yapmakla ödevli bulunduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta
ısrar etmesi.
ı)İşçinin kendi isteği veya savsaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi,
işyerinin malı olan veya malı olmayıp da eli altında bulunan makineleri, tesisatı veya başka eşya
ve maddeleri otuz günlük ücretinin tutarıyla ödeyemeyecek derecede hasara ve kayba uğratması.
III- Zorlayıcı sebepler:
İşçiyi işyerinde bir haftadan fazla süre ile çalışmaktan alıkoyan zorlayıcı bir sebebin
ortaya çıkması.
IV- İşçinin gözaltına alınması veya tutuklanması halinde devamsızlığın 17 nci maddedeki
bildirim süresini aşması.
İşçi feshin yukarıdaki bentlerde öngörülen sebeplere uygun olmadığı iddiası ile 18, 20 ve
21 inci madde hükümleri çerçevesinde yargı yoluna başvurabilir.
KOLAY EZBERLE:
1)İçkiye düşkün kendi hatası hastalık vb:
Ardı ardına 3 iş günü veya bir ayda 5 iş gününden fazla sürmesi( işgünü)
2)İşçi izin almadan:
-1 ay içinde ardı ardına 2 iş günü veya
-Bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü yahut
-Bir ayda üç işgünü işine devam etmemesi.( iş günü)
-7 günden fazla hapis cezası(ertelenemeyen)
3)Bir haftadan fazla süre ile çalışmaktan alıkoyan zorlayıcı bir sebep
7 günden fazlaNot:Hapis cezası ile zorlayıcı sebep(1 haftadan fazla sürmeli)
Derhal fesih hakkını kullanma süresi:
24 ve 25 inci maddelerde gösterilen ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan hallere dayanarak işçi veya
işveren için tanınmış olan sözleşmeyi fesih yetkisi, iki taraftan birinin bu çeşit davranışlarda
bulunduğunu diğer tarafın öğrendiği günden başlayarak altı iş günü geçtikten ve her halde fiilin
gerçekleşmesinden itibaren bir yıl sonra kullanılamaz. Ancak işçinin olayda maddi çıkar sağlaması
halinde bir yıllık süre uygulanmaz. Bu haller sebebiyle işçi yahut işverenden iş sözleşmesini yukarıdaki
fıkrada öngörülen süre içinde feshedenlerin diğer taraftan tazminat hakları saklıdır.
20
TOPLU İŞÇİ ÇIKARMA
İşveren; Ekonomik, teknolojik, yapısal ve En az otuz gün önceden bir yazı ile,
benzeri işletme, işyeri veya işin gerekleri sonucu işyerisendika temsilcilerine, ilgili bölge
toplu işçi çıkarmak istediğinde, müdürlüğüne ve Türkiye İş Kurumuna bildirir.
İşten Çıkarma sayılma durumu
a)20 ile işçi arasında ise, en az 10 işçinin,
b) ile işçi arasında ise, en az yüzde on oranında işçinin,
c) ve daha fazla ise, en az 30 işçinin,bir aylık süre içinde aynı tarihte veya farklı tarihlerde son
verilmesi toplu işçi çıkarma sayılır.
-Fesih bildirimleri, işverenin toplu işçi çıkarma isteğini bölge müdürlüğüne bildirmesinden
otuz gün sonra hüküm doğurur.
-İşyerinin bütünüyle kapatılarak kesin ve devamlı suretle faaliyete son verilmesi halinde,
işveren sadece durumu en az otuz gün önceden ilgili bölge müdürlüğüne ve Türkiye İş Kurumuna
bildirmek ve işyerinde ilan etmekle yükümlüdür. İşveren toplu işçi çıkarmanın kesinleşmesinden
itibaren altı ay içinde aynı nitelikteki iş için yeniden işçi almak istediği takdirde nitelikleri uygu n
olanları tercihen işe çağırır.
-Mevsim ve kampanya işlerinde çalışan işçilerin işten çıkarılmaları hakkında, işten çıkarma bu
işlerin niteliğine bağlı olarak yapılıyorsa, toplu işçi çıkarmaya ilişkin hükümleruygulanmaz.
Ücret ve ücretin ödenmesi Ücret en geç ayda bir ödenir. İş sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmeleri
ile ödeme süresi bir haftaya kadar indirilebilir.Ücret alacaklarında
zamanaşımı süresi beş yıldır.
Ücretin gününde ödenmemesi :
- Ücreti ödeme gününden itibaren yirmi gün içinde mücbir bir neden
dışında ödenmeyen işçi, iş görme borcunu yerine getirmekten
kaçınabilir
21
Ücretin saklı kısmı (haczedilecek miktar):
İşçilerin aylık ücretlerinin dörtte birinden fazlası haczedilemez veya başkasına devir ve temlik
olunamaz. Ancak, işçinin bakmak zorunda olduğu aile üyeleri için hakim tarafından takdir edilecek
miktar bu paraya dahil değildir. Nafaka borcu alacaklılarının hakları saklıdır.
Çalışma süresi :
Genel bakımdan çalışma süresi haftada en çok kırkbeş saattir. Aksi kararlaştırılmamışsa bu süre,
işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine eşit ölçüde bölünerek uygulanır.
Yer altı maden işlerinde çalışan işçilerin çalışma süresi; günde en çok yedi buçuk, haftada en çok otuz
yedi buçuk saattir. Tarafların anlaşması ile haftalık normal çalışma süresi, işyerlerinde haftanın
çalışılan günlerine, günde onbir saati aşmamak koşulu ile farklı şekilde dağıtılabilir.
TELAFİ ÇALIŞMASI
Zorunlu nedenlerle işin durması, ulusal bayram ve -İşveren 4 ay içinde çalışılmayan süreler için
genel tatillerden önce veya sonra işyerinin tatil telafi çalışması yaptırabilir.
edilmesi veya benzer nedenlerle işyerinde normal -Cumhurbaşkanı bu süreyi 2 katına kadar
çalışma sürelerinin önemli ölçüde altında artırmaya yetkilidir. Bu çalışmalar fazla çalışma
çalışılması veya tamamen tatil edilmesi ya da veya fazla sürelerle çalışma sayılmaz.
işçinin talebi ile kendisine izin verilmesi hallerinde
KOLAY EZBERLE:
Telafi çalışması 4 ay içinde yapılır. Günlük normal çalışma süresini aşmamak kaydı ile 3 saatten
fazla olamaz.
23
ÇOCUK VE GENÇ İŞÇİLERİN ÇALIŞMA SÜRELERİ(SAAT)
-On beş yaşını doldurmamış çocukların çalıştırılması yasaktır.
-Ancak, on dört yaşını doldurmuş ve zorunlu ilköğretim çağını tamamlamış olan çocuklar; bedensel,
zihinsel, sosyal ve ahlaki gelişmelerine ve eğitime devam edenlerin okullarına devamına engel
olmayacak hafif işlerde çalıştırılabilirler.
-On dört yaşını doldurmamış çocuklar ise bedensel, zihinsel, sosyal ve ahlaki gelişmelerine ve
eğitime devam edenlerin okullarına devamına engel olmayacak sanat, kültür ve reklam
faaliyetlerinde yazılı sözleşme yapmak ve her bir faaliyet için ayrı izin almak şartıyla
çalıştırılabilirler.
Zorunlu ilköğretim çağını tamamlamış ve örgün Günde en fazla 7 saat
eğitime devam etmeyen çocukların çalışma saatleri Haftada en fazla 35 saat
Sanat, kültür ve reklam faaliyetlerinde çalışanların Günde en fazla 5 saat
Haftada en fazla 30 saat
15 yaşını tamamlamış çocuklar Günde en fazla 8 saat
Haftada en fazla 40 saat
Okul öncesi çocuklar ile okula devam eden Günde en fazla 2 saat
çocukların eğitim dönemindeki çalışma süreleri, Haftada en fazla 10 saat
eğitim saatleri dışında olmak üzere Okul kapalı ise:Günde en fazla 7 saat
Haftada en fazla 35 saat
Doğum sonrası analık hâli izninin bitiminden itibaren çocuğunun bakımı ve yetiştirilmesi amacıyla
ve çocuğun hayatta olması kaydıyla kadın işçi ile üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen kadın
veya erkek işçilere istekleri hâlinde tablodaki süreler kadar haftalık çalışma süresinin yarısı kadar
ücretsiz izin verilir.
Birinci doğumda 60 gün İkinci doğumda gün
Sonraki doğumlarda gün Çocuğun engelli doğması hâlinde gün
Bu süreler içerisinde süt iznine ilişkin hükümler uygulanmaz. Yukarıda öngörülen süreler işçinin sağlık
durumuna ve işin özelliğine göre doğumdan önce ve sonra gerekirse artırılabilir. Bu süreler hekim
raporu ile belirtilir.
24
Üçlü Danışma Kurulu:
Çalışma barışının ve endüstri ilişkilerinin geliştirilmesinde, çalışma hayatıyla ilgili mevzuat
çalışmalarının ve uygulamalarının izlenmesi amacıyla; Hükümet ile işveren, kamu görevlileri ve işçi
sendikaları konfederasyonları arasında etkin danışmayı sağlamak üzere, üçlü temsile dayalı istişari
mahiyette bir danışma kurulu oluşturulur. Kurulun çalışma usul ve esasları çıkarılacak bir
yönetmelikle düzenlenir.
Kantin açılması:
İşyerlerinde, yüzelli ve daha fazla işçi çalıştırılması halinde, işçilerin ve ailelerinin gerekli ihtiyaçlarının
karşılanması amacıyla işçiler tarafından kurulacak tüketim kooperatiflerine işverenlerce yer tahsisi
yapılabilir.
KOLAY EZBERLE:
Sadece işçinin eşinin doğumunda 5 gün ücretli izin verilmekte. Ölüm,evlenme,evlat edinme
durumlarına 3 gün ücretli izin verilmektedir.
-Bir işçinin tazminata hak kazanabilmesi için en az 1 yıl çalışmış olması gerekir
-Pirimini ödemeyen işvereni SGK’ya şikayet eden işçinin sözleşmesi bu nedenle feshedilmesi
durumunda işverenden alacağı tazminat Kötü niyet tazminatıdır.
25
SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
TANIMLAR
Genç çalışan: Çocuk işçi :
Onbeş yaşını bitirmiş ancak onsekiz yaşını 14 yaşını bitirmiş, 15 yaşını doldurmamış ve
doldurmamış çalışanı ifade eder. ilköğretimini tamamlamış kişiyi ifade eder.
İş kazası: Önleme:
İşyerinde veya işin yürütümü nedeniyle İşyerinde yürütülen işlerin bütün safhalarında iş
meydana gelen, ölüme sebebiyet sağlığı ve güvenliği ile ilgili
veren veya vücut bütünlüğünü ruhen ya da riskleri ortadan kaldırmak veya azaltmak için
bedenen engelli hâle getiren olayı ifade eder. planlanan ve alınan tedbirlerin tümünü ifade
eder.
İşyeri: Risk:
Mal veya hizmet üretmek amacıyla maddi olan Tehlikeden kaynaklanacak kayıp, yaralanma ya
ve olmayan unsurlar ile çalışanın da başka zararlı sonuç meydana gelme
birlikte örgütlendiği, işverenin işyerinde ürettiği ihtimalini, ifade eder
mal veya hizmet ile nitelik yönünden bağlılığı
bulunan ve aynı yönetim altında örgütlenen
işyerine bağlı yerler ile dinlenme, çocuk
emzirme,yemek, uyku, yıkanma, muayene ve
bakım, beden ve mesleki eğitim yerleri ve avlu
“BAŞARININ ADRESİ”
gibi diğereklentiler ve araçları da içeren
organizasyonu ifade eder.
Risk değerlendirmesi: Tehlike:
İşyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek İşyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek,
tehlikelerin çalışanı veya işyerinietkileyebilecek zarar veya
belirlenmesi, bu tehlikelerin riske dönüşmesine hasar verme potansiyelini,
yol açan faktörler ile tehlikelerden kaynaklanan -İşveren adına hareket eden, işin ve işyerinin
risklerin analiz edilerek derecelendirilmesi ve yönetiminde görev alan işveren vekilleri,
kontrol tedbirlerinin kararlaştırılması amacıyla bu Kanunun uygulanması bakımından işveren
yapılması gerekli çalışmaları ifade eder. sayılır.
26
İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri:
(1)Mesleki risklerin önlenmesi ve bu risklerden korunulmasına yönelik
çalışmaları da kapsayacak, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin sunulması için işveren;
a)Çalışanları arasından iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve on ve daha fazla çalışanı
olan çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde diğer sağlık personeli görevlendirir. Çalışanları
arasında belirlenen niteliklere sahip personel bulunmaması hâlinde, bu hizmetin tamamını veya
bir kısmını ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden hizmet alarak yerine getirebilir. Ancak
belirlenen niteliklere ve gerekli belgeye sahip olması hâlinde, tehlike sınıfı ve çalışan sayısı
dikkate alınarak, bu hizmetin yerine getirilmesini kendisi üstlenebilir.
İşyeri Hekimi ve İş Güvenliği Uzmanın İşverene bildirim yapması işverenin gerekli tedbirleri
almaması
İşverene iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili konularda rehberlik ve danışmanlık yapmak üzere
görevlendirilen işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı,görev aldığı işyerinde göreviyle ilgili mevzuat ve
teknik gelişmeleri göz önünde bulundurarak iş sağlığı ve güvenliği il e ilgili eksiklik ve aksaklıkları,
tedbir ve tavsiyeleri belirler ve işverene yazılı olarak bildirir. Eksiklik ve aksaklıkların düzeltilmesinden,
tedbir ve tavsiyelerin yerine getirilmesinden işveren sorumludur.
Bildirilen eksiklik ve aksaklıkların acil durdurmayı gerektirmesi veya yangın, patlama, göçme, kimyasal
sızıntı ve benzeri acil ve hayati tehlike arz etmesi, meslek hastalığına sebep olabilecek ortamların
bulunmasına rağmen işveren tarafından gerekli tedbirlerin alınmaması hâlinde, bu durum işyeri
hekimi veya iş güvenliği uzmanınca, Bakanlığın yetkili birimine, varsa yetkili sendika temsilcisine,
yoksa çalışan temsilcisine bildirilir.
27
KAMU KURUM VE KURULUŞLARINDA İGU VE İH GÖREVLENDİRİLMESİ
Kamu kurum ve kuruluşlarında ilgili mevzuata göre çalıştırılan işyeri hekimi veya iş
güvenliği uzmanı olma niteliğini haiz personel, gerekli belgeye sahip olmaları şartıyla asli
görevlerinin yanında, belirlenen çalışma süresine riayet ederek çalışmakta oldukları kurumda
veya ilgili personelin muvafakati ve üst yöneticinin onayı ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarında
görevlendirilebilir.
Bu şekilde görevlendirilecek personele, görev yaptığı her saat için ()
gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı tutarında ilave ödeme, hizmet alan kurum
tarafından yapılır. Bu ödemeden damga vergisi hariç herhangi bir kesinti yapılmaz. Bu durumdaki
görevlendirmeye ilişkin ilave ödemelerde, günlük mesai saatlerine bağlı kalmak kaydıyla, aylık
toplam seksen saatten fazla olan görevlendirmeler dikkate alınmaz.
28
Aşağıdaki hallerde çalışanların sağlık muayenelerinin yapılmasını sağlamak zorundadır:
1)İşe girişlerinde.
2)İş değişikliğinde.
3)İş kazası, meslek hastalığı veya sağlık nedeniyle tekrarlanan işten uzaklaşmalarından
sonra işe dönüşlerinde talep etmeleri hâlinde.
4)İşin devamı süresince, çalışanın ve işin niteliği ile işyerinin tehlike sınıfına göreBakanlıkça belirlenen
düzenli aralıklarla.
(2)Tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işlerde çalışacaklar, yapacakları işe uygun
olduklarını belirten sağlık raporu olmadan işe başlatılamaz.
(3)Bu Kanun kapsamında alınması gereken sağlık raporları işyeri hekiminden alınır. 50’den az çalışanı
bulunan ve az tehlikeli işyerleri için ise kamu hizmet sunucuları veya aile hekimlerinden de alınabilir.
Raporlara itirazlar Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen hakem hastanelere yapılır, verilen kararlar
kesindir.
(4)Sağlık gözetiminden doğan maliyet ve bu gözetimden kaynaklı her türlü ek maliyet
işverence karşılanır, çalışana yansıtılamaz.
(5)Sağlık muayenesi yaptırılan çalışanın özel hayatı ve itibarının korunması açısından
sağlık bilgileri gizli tutulur.
Çalışan temsilcisi:
(1)İşveren; işyerinin değişik bölümlerindeki riskler ve çalışan sayılarını
göz önünde bulundurarak dengeli dağılıma özen göstermek kaydıyla, çalışanlar arasında
yapılacak seçim veya seçimle belirlenemediği durumda atama yoluyla, aşağıda belirtilen sayılarda
çalışan temsilcisini görevlendirir
29
sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun:
"Radyo ve televizyonlar ayda en az 90 dakika gıda güvenliği, gıda güvenirliliği, bitki ve hayvan sağlığı
ile toprak koruma, iş sağlığı ve güvenliği, çalışma hayatında kayıt dışılığın önlenmesi, sosyal güvenlik,
işçi ve işveren ilişkileri, halk sağlığının korunması ve geliştirilmesi, hastalık risklerinin azaltılması ve
önlenmesi ile teşhis, tedavi ve rehabilite edici sağlık hizmetlerinin daha verimli kullanılabilmesi gibi
konularda uyarıcı ve eğitici mahiyette yayınlar yapmak zorundadır.
İŞİN DURDURULMASI
1-İşyerindeki bina ve eklentilerde, çalışma yöntem ve şekillerinde veya iş ekipmanlarında
çalışanlar için hayati tehlike oluşturan bir husus tespit edildiğinde; bu tehlike giderilinceye
kadar, hayati tehlikenin niteliği ve bu tehlikeden doğabilecek riskin etkileyebileceği alan ile
çalışanlar dikkate alınarak, işyerinin bir bölümünde veya tamamında iş durdurulur.
Çok tehlikeli sınıfta yer alan maden, metal ve yapı işleri ile tehlikeli kimyasallarla çalışılan işlerin
yapıldığı veya büyük endüstriyel kazaların olabileceği işyerlerinde, risk değerlendirmesi
yapılmamış olması durumunda iş durdurulur.
KOLAY EZBERLE:
Çok tehlikeli MADEN den METAL YAPI-TEHLİKELİ KİMYASALLAR
funduszeue.info
2-İş sağlığı ve güvenliği bakımından teftişe yetkili üç iş müfettişinden oluşan heyet, iş
sağlığı ve güvenliği bakımından teftişe yetkili iş müfettişinin tespiti üzerine gerekli incelemeleri
yaparak, tespit tarihinden itibaren iki gün içerisinde işin durdurulmasına karar funduszeue.info
tespit edilen hususun acil müdahaleyi gerektirmesi hâlinde; tespiti yapan iş müfettişi, heyet
tarafından karar alınıncaya kadar geçerli olmak kaydıyla işi durdurur.
3-Çalışma ve İş Kurumu il müdürlüğüne bir gün içinde gönderilir. İşin durdurulması kararı, mülki
idare amiri tarafından kolluk kuvvetleri marifetiyle yirmidört saat içinde yerine getirilir. Ancak,
tespit edilen hususun acil müdahaleyi gerektirmesi nedeniyle verilen işin durdurulması kararı,
mülki idare amiri tarafından kolluk kuvvetleri marifetiyle aynı gün yerine getirilir.
funduszeue.info
4-İşveren, yerine getirildiği tarihten itibaren altı iş günü içinde, yetkili iş mahkemesinde
işin durdurulması kararına itiraz edebilir. İtiraz, işin durdurulması kararının uygulanmasını
etkilemez. Mahkeme itirazı öncelikle görüşür ve altı iş günü içinde karara bağlar. Mahkeme kararı
kesindir.
5-Çok tehlikeli sınıfta yer alan ve ihale ile alınan işlerde;
teknolojik gelişme, iş gücü kapasitesinin artırılması, üretim metotlarında yenilik gibi bir kısım
unsurlar sağlanmadan üretim ve/veya imalat planlarına, iş programlarına aykırı hareket edilerek
üretim zorlaması nedeniyle hayati tehlike oluşturacak şekilde çalışma biçimleri, işin durdurulma
sebebi sayılır.
6-İşveren, işin durdurulması sebebiyle işsiz kalan çalışanlara ücretlerini ödemekle veya
ücretlerinde bir düşüklük olmamak üzere meslek veya durumlarına göre başka bir iş vermekle
yükümlüdür.
7- İşverenin işin durdurulmasını gerektiren hususların giderildiğini Bakanlığa yazılı
olarak bildirmesi hâlinde, en geç yedi gün içinde işyerinde inceleme yapılarak işverenin talebi
sonuçlandırılır.
30
SAYILI SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI
KANUNU
Kısa vadeli sigorta kolları Uzun vadeli sigorta kolları
İşkazası Malûllük,
Meslek hastalığı Yaşlılık ve
Hastalık Ölüm sigortası kollarını
Analık sigortası kollarını
KOLAY EZBERLE: KOLAY EZBERLE:
EZBER KODU:İMHA(İlk harfler) EZBER KODU:MALÜL YAŞLI ÖL(İlk kelimeler)
KOLAY EZBERLE
-Eş--Geçimi sağlık sigortalısı tarafından Sağlanan Anne Baba
yaşını doldurmamış evlenmemiş(okul şartı yok)
-Lise dengi okul veya Çıraklık eğitimi gören 20 yaşını doldurmamış evlenmemiş
-Yaşına bakılmaksızın malul evli olmayan
-Yüksek öğrenim gören 25 yaşını doldurmayan
İş kazası;
a)Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
b)İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız
çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle,
c)Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi
nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,
d)Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki emziren kadın sigortalının,
iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,
e)Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında, meydana gelen
ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen engelli hâle getiren olaydır.
31
İŞ KAZASININ BİLDİRİMİ
a)İşveren; kolluk kuvvetlerine Derhal
a)İşveren; kuruma(Sosyal Güvenlik Kurumu ) En geç kazadan sonraki üç işgünü içinde
Dikkat! Kazadan sonra ibaresi önemli
Mad:4(b)bendi kapsamında bulunan sigortalı Bir ayı geçmemek şartıyla rahatsızlığının bildirim
bakımından kendisi tarafından yapmaya engel olmadığı günden sonra üç
işgünü içinde,
iş kazası ve meslek hastalığı bildirgesi ile doğrudan ya da taahhütlü posta ile Kuruma bildirilmesi
zorunludur. Bu fıkranın (a) bendinde belirtilen süre, iş kazasının işverenin kontrolü dışındaki
yerlerde meydana gelmesi halinde, iş kazasının öğrenildiği tarihten itibaren başlar.
Meslek hastalığı:
Sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm
şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal engellilik halleridir.
32
Meslek hastalığının 4 üncü maddenin birinci fıkrasının;(Meslek hastalığının bildirimi)
a)(a)bendi ile 5 inci madde kapsamında bulunan sigortalılar bakımından, sigortalının meslek
hastalığına tutulduğunu öğrenen veya bu durum kendisine bildirilen işveren tarafından,
b)(b)bendi kapsamındaki sigortalı bakımından ise kendisi tarafından, bu durumun öğrenildiği günden
başlayarak üç işgünü içinde, iş kazası ve meslek hastalığı bildirgesi ile Kuruma bildirilmesi zorunludur.
Yönetmelikte belirlenmiş hastalıklar dışında herhangi bir hastalığın meslek hastalığı sayılıp
sayılmaması hususunda çıkabilecek uyuşmazlıklar, Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulunca karara
bağlanır.
Sigortalı kadına veya sigortalı olmayan eşinin doğum yapması nedeniyle sigortalı erkeğe emzirme
ödeneği verilebilmesi için, Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının;
a)(a) bendi kapsamında olanlar için doğumdan önceki bir yıl içinde en az gün kısa vadeli sigorta
kolları primi bildirilmiş olması,
b)(b)bendi kapsamında olanlar için doğumdan önceki bir yıl içinde en az gün kısa vadeli sigorta
kolları primi yatırılmış ve genel sağlık sigortası primi dahil prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının
ödenmiş olması, şarttır. Emzirme ödeneğine hak kazanan sigortalılardan 9 uncu maddeye göre
sigortalılığı sona erenlerin, bu tarihten başlamak üzere üçyüz gün içinde çocukları doğarsa, sigortalı
kadın veya eşi analık sigortası haklarından yararlanacak sigortalı erkek, doğum tarihinden önceki
onbeş ay içinde en az gün prim ödenmiş olması şartıyla emzirme ödeneğinden yararlandırılır.
GEÇİCİ İŞ GÖREMEZLİK ÖDENEĞİ
İş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle iş Her gün için geçici iş göremezlik ödeneği verilir.
göremezliğe uğrayan sigortalıya
4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi ile 5 Her gün için geçici iş göremezlik ödeneği verilir.
inci madde kapsamındaki sigortalılardan
hastalık sigortasına tabi olanların hastalık
sebebiyle iş göremezliğe uğraması halinde, iş
göremezliğin başladığı tarihten önceki bir yıl
içinde en az doksan gün kısa vadeli sigorta primi
bildirilmiş olması şartıyla geçici iş göremezliğin
üçüncü gününden başlamak üzere
4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi ile Her gün için geçici iş göremezlik ödeneği verilir.
(b) bendinde belirtilen muhtarlar ile aynı bendin
(1), (2)ve(4) numaralı alt bentleri kapsamındaki
sigortalı kadının analığı halinde, doğumdan funduszeue.info
önceki bir yıl içinde en az doksan gün kısa vadeli “BAŞARININ ADRESİ”
sigorta primi bildirilmiş olması şartıyla,
doğumdan önceki ve
sonraki sekizer haftalık sürede, çoğul gebelik
halinde ise doğumdan önceki sekiz haftalık
süreye iki haftalık süre ilâve edilerek çalışmadığı
4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi ile Doğum sonrası istirahat süresine eklenen
(b) bendinde belirtilen muhtarlar ile aynı bendin süreler için, geçici iş göremezlik ödeneği verilir.
(1), (2) ve (4) numaralı alt bentleri kapsamındaki
sigortalı kadının, erken doğum yapması halinde
doğumdan önce kullanamadığı
çalıştırılamayacak süreler ile isteği ve hekimin
onayıyla doğuma üç hafta kalıncaya kadar
çalışması halinde
Yatarak ve ayakta iş göremezlik: İş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve sigortalı
kadının analığı halinde verilecek geçici iş
KOLAY EZBERLE: göremezlik ödeneği, yatarak tedavilerde 17 nci
Yatarak-Yarısı-İlk heceden hatırlayın maddeye göre hesaplanacak günlük kazancının
Ayaktan üçte ikisidir. yarısı, ayaktan tedavilerde ise üçte ikisidir,
33
SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK GELİRİNE HAK KAZANMA
Kurum Sağlık Kurulu tespiti Meslekte kazanma gücü en az % 10 oranında azalmış olanlar
sürekli iş göremezlik gelirine hak kazanır
Sigortalının mesleğinde Sürekli tam iş göremezlikte sigortalıya, aylık kazancının % 70'i
kazanma gücünün kaybı oranında gelir bağlanır.
oranına göre hesaplanır
Sigortalı, başka birinin sürekli Gelir bağlama oranı % olarak uygulanır.
bakımına muhtaç ise
Sigortalının sürekli iş göremezlik geliri;
a)Geçici iş göremezlik ödeneğinin sona erdiği tarihi,
b)Geçici iş göremezlik tespit edilemeden sürekli iş göremezlik durumuna girilmişse, buna ait sağlık
kurulu raporu tarihini, takip eden ay başından başlar.
Sürekli iş göremezlik geliri bağlanmış sigortalılardan, aynı engellilik veya meslek hastalığı nedeniyle
istirahat raporu alanlara, yazılı istek tarihinden itibaren 18 inci maddeye göre hesaplanacak bir
günlük geçici iş göremezlik ödeneği ile aylık sürekli iş göremezlik gelirinin otuzda biri arasındaki
fark, her gün için geçici iş göremezlik ödeneği olarak verilir.
İş kazası veya meslek hastalığına bağlı nedenlerden dolayı ölen sigortalının Hak sahiplerine gelir
bağlanması, evlenme ve cenaze ödenekleri :
- İş kazası veya meslek hastalığına bağlı nedenlerden dolayı ölen sigortalının hak sahiplerine, 17 nci
madde gereğince tespit edilecek aylık kazancının % 70'i, gelir olarak bağlanır.
-İş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünü % 50 veya daha fazla oranda
kaybetmesi nedeniyle sürekli iş göremezlik geliri bağlanmış iken ölenlerin, ölümün iş kazası veya
meslek hastalığına bağlı olup olmadığına bakılmaksızın birinci fıkraya göre belirlenen tutar, 34 üncü
madde hükümlerine göre hak sahiplerine gelir olarak bağlanır.
4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendine göre sigortalı sayılanların hak sahiplerine gelir
bağlanabilmesi için, kendi sigortalılığından dolayı, genel sağlık sigortası dahil prim ve prime ilişkin
her türlü borçlarının ödenmiş olması zorunludur.
Gelirin başlangıcı, kesilmesi ve yeniden bağlanmasında 34 üncü ve 35 inci maddeler uygulanır. 37
nci madde hükümlerine göre hak sahiplerine cenaze ve evlenme ödeneği verilir.
KOLAY EZBERLE:
Hak sahiplerine gelir, cenaze ve evlenme ödeneği verilir. funduszeue.info
Ölüm aylığı;
a)En az gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş veya 4 üncü maddesinin birinci
fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için, her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5
yıldan beri sigortalı bulunup, toplam gün malûllük, yaşlılık ve ölüm si gortaları primi bildirilmiş,
b)47 nci maddede yazılı sebeplerle kazaya uğramış, malûllük, vazife malûllüğü veya yaşlılık aylığı
almakta iken veya malûllük, vazife malûllüğü veya yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanmış olup
henüz işlemi tamamlanmamış,
c)Bağlanmış bulunan malûllük, vazife malûllüğü veya yaşlılık aylığı, sigortalı olarak çalışmaya
başlamaları sebebiyle kesilmiş, durumda iken ölen sigortalının hak sahiplerine, yazılı istekte
bulunmaları halinde bağlanır. Ancak, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendine göre sigortalı
sayılanların hak sahiplerine aylık bağlanabilmesi için ölen sigortalının genel sağlık sigortası primi dahil
kendi sigortalılığından dolayı prim ve prime ilişkin her türlü borcunun olmaması veya ödenmesi
şarttır.
35
-ILO Birinci Dünya Savaşı sonrasında, yılında kuruldu. Türkiye yılında Milletler Cemiyeti’ne
ve iLO’ya üye oldu. ILO’nun kuruluşu, Birinci Dünya Savaşı’nı bitiren antlaşmalardan biri olan Versay
Antlaşmasına konan bir bölümle sağlandı.
-Uluslararası Çalışma Konferansı’na her ülkeden 4 delege katılır. Delegelerden ikisi
hükümettemsilcisi, biri işçi temsilcisi ve biri de işveren temsilcisidir.
-ILO’yu devletlerin üye olduğu diğer uluslararası kuruluşlardan ayıran temel özellik, tüm organlarda
işçilerin ve işverenlerin de doğrudan temsil edilmesidir. Buna ILO’nun “üçlü yapısı” denir.
- İşçi, işveren ve hükümet delegeleri, konferansta ele alınacak gündem sayısının iki katını
geçmeyecek sayıda danışman götürebilir. ILO’nun ikinci organı Yönetim Kurulu’dur.
-Yönetim Kurulu her üç yılda bir seçilir ve 14 işçi, 14 işveren ve 28 hükümet temsilcisinden oluşur.
-ILO’nun faaliyetlerinin yürütülmesinden ve Uluslararası Çalışma Konferansı’nın gündeminin
belirlenmesinden Yönetim Kurulu sorumludur.
Filadelfiya bildirgesi:
II. Dünya Savaşı sonlarına doğru (ILO)'nun, tarihsel bildirgelerinden biri olarak bilinen ve ILO'nun
amaç ve hedeflerinin belirtildiği "Filadelfiya Bildirgesi" yılında yayınladı.
funduszeue.info bir mal değildir.
funduszeue.info kurma ve ifade özgürlüğü desteklenen bir ilerlemenin vazgeçilmez şartıdır;
funduszeue.infoluk, bulunduğu yerlerde, herkesin refahına yönelik bir tehlike oluşturur;
funduszeue.infoca karşı mücadele, her ulusun kendi ülkesi içerisinde tükenmez bir güçle ve kamu yararının
sağlanması amacıyla işçi ve işveren temsilcilerinin Hükümet temsilcileri ile eşit şartları içinde
katılımlarıyla yapacakları serbest tartışmalara ve alacakları demokratik kararlara hakim olarak sürekli
ve ortak bir uluslar arası gayretle yürütülecektir
funduszeue.info, inanç ve cinsiyetleri ne olursa olsun bütün insanlara, maddi ilerlemelerini ve manevi
gelişmelerini, hür ve haysiyetli bir şekilde, ekonomik güvence altında ve eşit şartlarda sürdürmek
hakkına sahiptirler.
İLO’nun taşımada ve kaldırmada maksimum ağırlık R nolu karar tarihli tek kişinin
kaldırabileceği azami en fazla yük Erkek çalışanlar için(18 yaş üstü) uygun ortam şartlardamaksimum
55 kg kilo taşıyabilir.
36
No(Zorla Çalıştırma Sözleşmesi ():
No(Örgütlenme Özgürlüğü ve Örgütlenme Hakkının Korunması Sözleşmesi ():
No(Örgütlenme ve Toplu Sözleşme Hakkı Sözleşmesi ():
No(Eşit Ücret Sözleşmesi ():
No(Zorla Çalıştırmanın Yasaklanması Sözleşmesi ()
No(Ayrımcılık (İstihdam ve Meslek) Sözleşmesi ():
No(Asgari Yaş Sözleşmesi ():
No(Çocuk İşçiliğinin En kötü Biçimleri Sözleşmesi ().
AVRUPA BİRLİĞİ
37
Tüzük:
Belirlenen bir ilke ve kurallara ulusal mevzuata yansıtmadan uyulması için istendiğinde çıkarılan
üyeler için bağlayıcı olan ve doğrudan uygulanan bir düzenlemedir.
Direktif:
Her üyenin, direktiflerindeki ilke ve kuralları belirtilen sürede mevzuatında tanımlanan uygun
yöntem ve araçları kullanarak iç hukukuna yansıtmakla yükümlü olduğu isg alanında sıklıkla
kullanılan bağlayıcı bir araçtır.
Karar:
Düzenlediği konuda hedef tarafı bağlayan bir metindir.
Tavsiye ve görüşler:
Mevzuattan sayılmayan bağlayıcı olmayan ama politika hazırlanırken yol gösteren araçlardır.
Not:
AB’nin iş sağlığı ve güvenliği alanında temel düzenleme araçları direktiflerdir.
AB’nin isg alanındaki birincil mevzuatı AB’nin dayandığı temel ilke ve kuralları tanımlar.
AB’nin ikincil mevzuatı tüzük, direktif, karar, tavsiye ve görüş olarak sıralanabilir
-İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin yürütülmesi için işveren tarafından ayrılan çalışma yerlerinin
39
bölüm ve birimlerinin aynı alan içerisinde bulunması esastır. Bu bölüm ve birimlerin bulunduğu
yerler çalışanlar tarafından kolaylıkla görülebilecek şekilde işaretlenir.
-Tam süreli işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı görevlendirilmesi zorunlu olmayan hallerde
işyerinde bu maddeye göre oluşturulan ve belirtilen şartları karşılayan birim, düzenlenen sağlık
raporları bakımından İSGB olarak kabul edilir.
50’den az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde; işveren ve hizmet sunanlar
arasında mutabık kalınarak aynı sözleşme yılı içerisinde, aylık hizmet süreleri birleştirilebilir veya
hizmet sunum aralıkları belirlenebilir.
İhtarlar:
(1)Yetki belgesinin doğrudan iptalini gerektiren durumların dışındaki ihlallerde, OSGB’lere Ek -7’ de
belirtilen ihtar puanları uygulanır.
(2)Bir takvim yılı içinde hafif ihlallerin ihtar puanlarının toplamının 30’a, orta ihlallerin ihtar
puanlarının toplamının 60’a ulaşması durumunda OSGB’nin o yıl içinde işleyecekleri diğer hafif ve
orta ihlaller bir üst derecenin taban puanı esas alınarak uygulanır.
(3)Beş yıllık sürenin sonunda vize işlemini tamamlayan kişi ve kurumların; uygulanmasının üzerinden
en az bir yıl geçmiş olan tüm ihtar puanları silinir.
(4)Bu Yönetmelik uyarınca OSGB’lere uygulanan ihtar puanlarına ilişkin itirazlar, işlemin tebliğ
tarihinden itibaren en geç 10 iş günü içinde Genel Müdürlüğe yapılır. Bu süreden sonra yapılacak
itirazlar dikkate alınmaz.
40
(1)Bu Yönetmelik uyarınca yetkilendirilen OSGB’lerin yetki belgeleri, ihtar puanları toplamının ’e
ulaşması durumunda Genel Müdürlükçe altı ay süreyle askıya alınır.
Aynı Yönetmeliğin 12 nci maddesine aşağıdaki on ikinci fıkra eklenmiştir.(28 ŞUBAT )
OSGB ve TSMB’lerin yetkilendirildikleri adrese ilişkin resmi makamlarca tahliye veya yıkım kararı
alınması ya da yıkık veya hasarlı raporu verilmesi durumlarında, yeni adrese taşındıktan sonra otuz
gün içerisinde İSG-KÂTİP üzerinden Genel Müdürlüğe başvuru yapılır. Yapılan başvuru doksan gün
içinde tamamlanır. Başvuru sürecine ilişkin diğer hususlar mevcut adres değişikliği hükümlerine tabi
olarak yürütülür.”
MADDE:3
Aynı Yönetmeliğin 20 nci maddesine aşağıdaki dördüncü fıkra eklenmiştir.
12 nci maddenin on ikinci fıkrasına tabi olarak yapılan adres değişikliğinde adres değişikliği bedel i
ödenmez.”
MADDE:4
Aynı Yönetmeliğin 22/A maddesine aşağıdaki ikinci fıkra eklenmiştir.
(2) İtiraz Komisyonunu oluşturan unvan adlarının iptal olması veya değişmesi halinde yerine atanacak
üyeler Bakanlık oluru ile belirlenir.”
ALTI AYDAN FAZLA SÜREN ASIL İŞVEREN-ALT İŞVEREN İLİŞKİSİNİN BULUNDUĞU HALLERDE İSG
KURULU OLUŞTURMA
Çalışan sayısı Asıl iş veren Alt işveren
1-Asıl işveren ≥50 Kurul oluşturur
2-Alt işveren ≥50 işbirliği ve koordinasyon asıl Kurul oluşturur
işverence sağlanır.
Kurul oluşturmaz.
Vekaleten kararların
1-Sadece asıl işverenin ≥50 Kurul oluşturur uygulanması için asıl işverenin
kurduğu kurula temsilci
gönderir
1-Asıl işveren<50 Kurul oluşturmaz.
2-Alt işveren ≥50 Vekaleten kararların
uygulanması için Alt işverenin Kurul oluşturur
kurduğu kurula temsilci
gönderir
1-Asıl işveren<50 Koordinasyon asıl işverence yapılmak kaydıyla, asıl işveren ve alt
2-Alt işveren <50 işveren tarafından birlikte bir kurul oluşturulur. Kurulun
Toplamı >50 oluşumunda üyeler 6 ncı maddeye göre her iki işverenin ortak
kararı ile atanır.
41
İSGKURULUN OLUŞUMU
Kurul aşağıda belirtilen kişilerden oluşur:
a)İşveren veya işveren vekili
b)İş güvenliği uzmanı
c)İşyeri hekimi
ç)İnsan kaynakları, personel, sosyal işler veya idari ve mali işleri yürütmekle görevli bir kişi
d)Bulunması halinde sivil savunma uzmanı
e)Bulunması halinde formen, ustabaşı veya usta
f)Çalışan temsilcisi, işyerinde birden çok çalışan temsilcisi olması halinde baş temsilci
Kurula işveren veya işveren vekili Kurulun başkanı:
tarafından atanan: işveren veya işveren vekili
b)İş güvenliği uzmanı Kurulun sekreteri:
c)İşyeri hekimi İş güvenliği uzmanıdır. İş güvenliği uzmanının tam
ç)İnsan kaynakları, personel, sosyal işler veya zamanlı çalışma zorunluluğu olmayan işyerlerinde
idari ve mali işleri yürütmekle görevli bir kişi ise kurul sekretaryası; insan kaynakları,
d)Bulunması halinde sivil savunma uzmanı personel,sosyal işler veya idari ve mali işleri
Formen, ustabaşı veya ustanın seçimi: yürütmekle görevli bir kişi tarafından yürütülür.
Yarıdan fazlasının katılacağı toplantıda açık Formen, ustabaşı veya usta ve çalışan temsilcisi
oyla seçilir. Seçimle belirlenememesi halinde yedeklerinin seçimi:
işveren tarafından atanır. Yarıdan fazlasının katılacağı toplantıda açık oyla
seçilir. Seçimle belirlenememesi halinde işveren
tarafından atanır.
(1)İşveren tarafından, kurulun üyelerine ve yedeklerine iş sağlığı ve güvenliği konularında eğitim
verilmesi sağlanır. Kurul üyelerinin ve yedeklerinin eğitimleri asgari aşağıdaki konuları kapsar;
a)Kurulun görev ve yetkileri,
b)İş sağlığı ve güvenliği konularında ulusal mevzuat ve standartlar,
c)Sıkça rastlanan iş kazaları ve tehlikeli vakaların nedenleri,
ç)İş hijyeninin temel ilkeleri,
d)İletişim teknikleri,
e)Acil durum önlemleri,
f)Meslek hastalıkları,
g)İşyerlerine ait özel riskler,
ğ)Risk değerlendirmesi.
(2)Asıl işveren alt işveren ilişkilerinde ortak kurul oluşumunda eğitimden her iki işveren birlikte
sorumludur.
İş sağlığı ve güvenliği kurulunun toplanma zamanı:
Kurullar ayda en az bir kere toplanır. Ancak kurul, işyerinin tehlike sınıfını dikkate alarak,
-Çok tehlikeli işler Bir ay
-Tehlikeli işyerlerinde iki ay,
-Az tehlikeli işyerlerinde ise üç ay olarak belirlenmesine karar verebilir
Toplantının gündemi, yeri, günü ve saatinin bildirimi:
Toplantıdan en az kırk sekiz saat önce kurul üyelerine bildirilir.
Kurulun Olağanüstü toplanması:
Ölümlü, uzuv kayıplı veya ağır iş kazası halleri veya özel bir tedbiri gerektiren önemli hallerde
kurul üyelerinden herhangi biri kurulu olağanüstü toplantıya çağırabilir. Bu konudaki tekliflerin
kurul başkanına veya sekreterine yapılması gerekir. Toplantı zamanı, konunun ivedilik ve önemine
göre tespit olunur.
-Kurul toplantılarının günlük çalışma saatleri içinde yapılması asıldır. Kurulun toplantılarında
geçecek süreler günlük çalışma süresinden sayılır.
42
Kurulun toplanması ve karar alması:
-Kurul, üye tam sayısının salt çoğunluğu ile işveren veya işveren vekili başkanlığında toplanır ve
katılanların salt çoğunluğu ile karar alır.
-Çekimser oy kullanılamaz. Oyların eşitliği halinde başkanın oyu kararı belirler.
-Çoğunluğun sağlanamadığı veya başka bir nedenle toplantının yapılmadığı hallerde durumu
belirten bir tutanak düzenlenir.
43
İSG MEVZUATINDA KURUM VE ORGANİZASYONLAR
1-İş sağlığı ve güvenliği genel müdürlüğünün görevleri(İSGGM):
a)İş sağlığı ve güvenliği konularında, mevzuatın uygulanmasını sağlamak ve mevzuat çalışması
yapmak.
b)Ulusal politikalar belirlemek, bu politikalar çerçevesinde programlar hazırlamak.
c)Ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlarla işbirliği ve koordinasyonu sağlamak.
d)Etkin denetim sağlamak amacıyla gerekli önerilerde bulunmak, sonuçlarını izlemek.
e)Standart çalışmaları yapmak, normlar hazırlamak ve geliştirmek.
f)Üretilen ve ithal edilen kişisel koruyucu donanımların piyasa gözetimi ve denetimini yapmak, bu
hususlarda usul ve esasları belirlemek.
g)İş sağlığı ve güvenliği ile iş kazaları ve meslek hastalıklarının önlenmesi konularında inceleme ve
araştırma çalışmalarını planlamak, programlamak ve uygulanmasını sağlamak.
h)Faaliyet konuları ile ilgili yayın ve dokümantasyon çalışmaları yapmak ve istatistikleri düzenlemek.
i)Meslekî eğitim görenler, rehabilite edilenler, özel risk grupları ve kamu hizmetlerinde çalışanlar da
dahil olmak üzere tüm çalışanların iş kazaları ve meslek hastalıklarına karşı korunmaları amacıyla
gerekli çalışmaları yaparak tedbirlerin alınmasını sağlamak.
j)İş Sağlığı ve Güvenliği Enstitüsü ile İş Sağlığı ve Güvenliği Enstitüsü Bölge Laboratuvar
Müdürlüklerinin çalışmalarını düzenlemek, yönetmek ve denetlemek.
k)İşyerindeki sağlık ve güvenlik risklerini önlemek ve koruyucu hizmetleri yürütmek üzere
görevlendirilecek işyeri hekimleri, iş güvenliği uzmanları ve diğer görevlilerin iş sağlığı ve güvenliği ile
ilgili eğitim ve belgelendirme usul ve esaslarını belirlemek.
l)İş sağlığı ve güvenliği alanında ölçüm, analiz, teknik kontrol, risk analizi ve değerlendirmesi, eğitim,
danışmanlık, uzmanlık hizmetlerini yapmak ve bu tür hizmetleri verecek özel ve tüzel kişi ve
kuruluşların niteliklerini belirlemek, yetki vermek, yetkilerini iptal etmek, kontrol ve denetimini
sağlamak.
m)İşyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı, diğer teknik ve sağlık personel ile işçilere eğitim vermek için
kamu kurum ve kuruluşları, üniversiteler ve Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre faaliyet gösteren
şirketler ile ortak sağlık ve güvenlik birimlerini yetkilendirmek, gerektiğinde yetkilerini iptal etmek,
hizmetin etkin ve verimli bir şekilde verilip verilmediğinin kontrol ve denetimini sağlamak, işyeri
hekimi ve iş güvenliği uzmanının eğitimleri sonundaki sınavları yapmak veya yaptırmak, belgelerini
vermek.
2-Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı (İTK):
İş Teftişinin dayanağını Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) tarafından onaylanan uluslararası bir
sözleşmeden alan tek denetim örgütlenmesi olmasıdır.
Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (International Labour Office, ILO) tarihli ve 81 sayılı
Sanayi ve Ticarette İş Denetimi Sözleşmesi, iş denetiminin uluslararası dayanağını oluşturmaktadır.
Türkiye, tarih ve sayılı yasayla bu sözleşmeyi onaylayarak yükümlülük altına
girmiştir.
81 sayılı ILO Sözleşmesinin 4. maddesinde “iş teftişinin merkezi bir makamın denetimi
altındayapılacağı”belirtilmiş olup, söz konusu hükme uygun olarak İş Teftiş Kurulu (İTK) merkezde
Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı bünyesinde ve doğrudan Bakana bağlı olarak faaliyet
göstermektedir.
Bu anlamda İş Teftiş Kurulu uluslararası bir sözleşmeden kaynağını alan ilk ve tek teftiş kurulu olup, İş
Müfettişliği de uluslararası bir meslek statüsündedir.
44
• 25/8/ tarihli ve sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu ile 25/6/ tarihli ve sayılı Türkiye
İş Kurumu Kanunu uyarınca işyerlerinde inceleme yapmak, iş ve işlemlerini teftiş etmek,
• Kayıtdışı istihdamla mücadele etmek, bu amaçla sektörel analizlere dayalı denetimleri yürütmek ve
bu konularda alınması gerekli tedbirleri önermek,
• Kurumun merkez ve taşra teşkilatı ile personelinin idari, mali ve hukuki işlemleri hakkında denetim,
inceleme ve soruşturma yapmak,
• Sosyal hizmet ve yardım kuruluşlarınca sunulan hizmetlerin kontrol ve denetimini ilgili birimlerle
işbirliği içinde yapmak, sunulan hizmetlerin süreç ve sonuçlarını mevzuata, önceden belirlenmiş amaç
ve hedeflere, performans ölçütlerine ve kalite standartlarına göre analiz etmek, karşılaştırmak ve
ölçmek, kanıtlara dayalı olarak değerlendirmek, elde edilen sonuçları rapor haline getirerek ilgililere
iletmek,
• Bakanlığın görev alanına giren konularda faaliyet gösteren kamu kurum ve kuruluşları, gerçek ve
tüzel kişiler ile gönüllü kuruluşlara, faaliyetlerinde yol gösterecek plan ve programlar oluşturmak ve
rehberlik etmek,
• Sosyal hizmet ve yardımlar alanında faaliyette bulunan veya bulunmak isteyen kişi, kurum ve
kuruluşlar ile gönüllü kuruluşları teşvik edici mekanizmaların oluşturulmasına yardımcı olmak ve bu
alanda yapılacak faaliyetlere ve alanda çalışan meslek elemanlarına rehberlik etmek,
• Sosyal hizmet ve yardım kuruluşlarının faaliyet ve işlemlerinde hataların önlenmesini, yönetim ve
kontrol sistemlerinin geçerli, güvenilir ve tutarlı hale gelmesini sağlamak,
• Bu Bölüm kapsamında hizmet sunan sosyal hizmet kuruluşları ile sosyal hizmetlerden
yararlananlara ilişkin olarak ortak veri tabanı oluşturulmasına katkıda bulunmak,
• Bakan tarafından verilen diğer görevleri yapmak
46
RİSK DEĞERLENDİRMESİ AŞAMALARI
1-Tehklikeleri tanımlama
2-Riskleri belirleme ve analiz etme
3-Risk kontrol tedbirlerinin kararlaştırılması
4-Dökümantasyon
5-Yapılan çalışmaların güncellenmesi ve gerektiğinde yenileme aşamaları izlenerek gerçekleştirilir
Not:Sıralama önemli
KOLAY EZBERLE:
Elimine(Yok etme)-İkame-Kaynaktan mücadele
ç)Uygulamaların izlenmesi:
Hazırlanan planların uygulama adımları düzenli olarak izlenir, denetlenir ve aksayan yönler tespit
edilerek gerekli düzeltici ve önleyici işlemler tamamlanır.
(2)Risk kontrol adımları uygulanırken toplu korunma önlemlerine, kişisel korunma önlemlerine göre
öncelik verilmesi ve uygulanacak önlemlerin yeni risklere neden olmaması sağlanır.
(3)Belirlenen risk için kontrol tedbirlerinin hayata geçirilmesinden sonra yeniden risk seviyesi tespiti
yapılır. Yeni seviye, kabul edilebilir risk seviyesinin üzerinde ise bu maddedeki adımlar tekrarlanır.
Dokümantasyon:
Risk değerlendirmesi asgarî aşağıdaki hususları kapsayacak şekilde dokümante edilir.
a)İşyerinin unvanı, adresi ve işverenin adı.
b)Gerçekleştiren kişilerin isim ve unvanları ile bunlardan iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi olanların
Bakanlıkça verilmiş belge bilgileri.
c)Gerçekleştirildiği tarih ve geçerlilik tarihi.
ç)Risk değerlendirmesi işyerindeki farklı bölümler için ayrı ayrı yapılmışsa her birinin adı.
d)Belirlenen tehlike kaynakları ile tehlikeler.
e)Tespit edilen riskler.
f)Risk analizinde kullanılan yöntem veya yöntemler.
g)Tespit edilen risklerin önem ve öncelik sırasını da içeren analiz sonuçları.
ğ)Düzeltici ve önleyici kontrol tedbirleri, gerçekleştirilme tarihleri ve sonrasında tespit edilen risk
seviyesi.
(2)Risk değerlendirmesi dokümanının sayfaları numaralandırılarak; gerçekleştiren kişi ler tarafından
her sayfası paraflanıp, son sayfası imzalanır ve işyerinde saklanır.
(3)Risk değerlendirmesi dokümanı elektronik ve benzeri ortamlarda hazırlanıp arşivlenebilir.
47
Risk değerlendirmesinin yenilenmesi:
a)İşyerinin taşınması veya binalarda değişiklik yapılması.
b)İşyerinde uygulanan teknoloji, kullanılan madde ve ekipmanlarda değişiklikler meydana gelmesi.
c)Üretim yönteminde değişiklikler olması.
ç)İş kazası, meslek hastalığı veya ramak kala olay meydana gelmesi.
d)Çalışma ortamına ait sınır değerlere ilişkin bir mevzuat değişikliği olması.
e)Çalışma ortamı ölçümü ve sağlık gözetim sonuçlarına göre gerekli görülmesi.
f)İşyeri dışından kaynaklanan ve işyerini etkileyebilecek yeni bir tehlikenin ortaya çıkması.
KOLAY EZBERLE:
Tabloyu ezberlemek için SERA ismiyle:(Kendinize göre ezber kodu oluşturabilirsiniz)
Sağlık,Eğitim, Risk değerlendirmesi,Acil eylem planı'nın ilk harflerini kodlayınız.
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası