Uretim Imkanlari Egrisi

Üretim imkanları eğrisi mevcut teknoloji ve üretim faktörlerini kullanarak üretilebilecek mal ve hizmetlerin alternatiflerini göstermektedir. Bu yazıda örnek üzerinden üretim imkanları eğrisi tanımı yapılmış ve üretim imkanları eğrisinin temel özellikleri ve ekonomik büyüme ile ilişkisi özetlenmiştir.

Üretim imkanları modeli bir ekonomide teknoloji ve üretim faktörlerinin sabit olduğunu, atıl kaynak bulunmadığını ve bu örnek ekonomide iki adet mal ya da hizmet üretildiği kabulü ile oluşturulmaktadır. Yukarıda anlatılan şekilde bir ekonomi yoktur, fakat üretim imkanları eğrisi bize birçok kavramı açıklayabilmektedir. Örneğimizdeki ekonomide ceket ve araba üretildiği düşünülürse, bu ekonomide varsayımımızda olduğu gibi kaynakların sabit olması nedeniyle aşağıdakine benzer bir üretim tablosu ve üretim imkanları eğrisi grafiği ortaya çıkacaktır:   

Aşağıda üreti

Üretim İmkanları Eğrisi ile ilgili Örnek Uygulama:

Yukarıdaki tablo ve grafikte 1. alternatifte tüm üretim kaynakları ceket üretimi için kullanılmış ve bu durumda hiç araba üretilememiştir. Ceket üretimi için kullanılacak kaynakların azaltıldığı 2. alternatifte ise ayrılan diğer kaynakların 25 adet araç üretiminde kullanıldığı görülmektedir. Hiç ceket üretilmediği takdirde ise tüm kaynaklar araç üretiminde kullanılabilmektedir. Bu tablo bize üretim tercihlerini ve fırsat maliyeti kavramını anlatmaktadır. Örnek ekonomimiz 1. alternatiften 5. alternatife doğru giderek daha fazla ceket üretiminden vazgeçerek araba üretimine yönelmekte, örneğin bin adet ceket yerine (Alternatif 5) 25 adet araç üretimi tercih edilmiştir. 25 adet araba üretiminin fırsat maliyeti bin adet cekettir denebilir. 

Üretim imkanları eğrisi neden içbükeydir?

Üretim imkanları eğrisinin bu özelliği artan fırsat maliyeti kavramında gizlidir. Bir ekonomide kaynaklar belirli bir malın üretimine daha uygun konumda olabilir, bu da ceket üretiminden araba üretimine geçerken üretilecek her araba için daha fazla ceketten vazgeçmek anlamına gelmektedir. Tam tersi de geçerlidir. Eğimin açısı ise iki mal arasındaki fırsat maliyeti ilişkisini göstermektedir. Eğim dikleştikçe bir diğer malın üretiminden daha fazla vazgeçilmesi gerektiği görülebilmektedir. 

Son olarak, eğriyi oluşturan alternatifler ekonomideki kaynakların etkin kullanıldığını göstermerktedir. Üretim imkanları eğrisinin içindeki bir alanda, ekonomide mevcut kaynakların tam kullanılmadığı, yani ekonomide etkin kullanımın sağlanamadığı kabul edilir. Eğrinin dışında oluşan bir üretim alternatifinin ise ekonomideki kaynakların yetersiz olması nedeniyle imkansız olduğunu belirtmek gerekir.

Ekonomik Büyüme:  

Üretim imkanları eğrisi kullanılarak ekonominin en önemli kavramlarından birisi olan ekonomik büyüme de açıklanabilir. Ekonomik büyüme, sabit kaynak ve teknoloji varsayımının geçersiz olduğu bir ekonomide, üretimde kullanılan kaynakların artışı nedeniyle, ya da teknolojik atılımların etkisi ile üretilebilecek mal ve hizmetlerde artış yaşanması şeklinde tanımlanabilir.  

Kalifiye İşçi sayısının artması kaynak artışına, iletişim teknolojisindeki gelişim, örneğin akıllı telefonlar, teknolojik atılımlara örnek gösterilebilir. Her iki koşul da üretimin artmasına neden olacaktır, bu da görsel olarak üretim imkanları eğrisinin dışa doğru kayması ile açıklanabilir:

Bu terimin İngilizce karşılığı: Production Possibility Frontier (PPF)

Üretim imkanları eğrisi; mevcut kaynaklar kullanılarak üretilebilecek en yüksek kapasiteyi gösteren iç bükeyli eğriye verilen isimdir. Ekonomide üretim faktörü ve teknoloji sabitken sahip olunan kaynaklarla üretilebilecek maksimum mal bileşenlerini gösteren eğriye üretim imkanları eğrisi denmektedir. Üretim imkanları eğrisi, ekonomide mevcut olanaklar, sahip olunan doğal kaynaklar, emek ve sermaye gibi üretim faktörlerinin sınırlarını göstermektedir.

Üretim İmkanları Eğrisi Nedir?

Üretim imkanları eğrisi, Ekonomide üretim olanaklarını etkileyebilecek doğal ve mevcut kaynaklarla emeğin sınırlı oluşunu gösteren eğridir. Üretim imkanları eğrisi şekli ve varsayımları, ekonomide tüm olanaklar sınırlı ve sabitliği, teknoloji verileri ve emeğin değişmezliğini göstermektedir.

Üretim Olanakları Eğrisi Özellikleri Nelerdir?

Üretim olanakları eğrisi özelliklerine göre,
Ekonomide tüm üretim faktörleri sabittir.
(X-Y ) Ekonomide iki malın üretilmiş olduğu varsayılmaktadır.
İç bükey bir eğri orijinidir.
Kaynak kullanımında eksik kapasitenin bulunduğu varsayılmaktadır. (A) noktası olarak görülmektedir.
Eğri üzerindeki her nokta(B) ekonomide kaynakların doğru kullanıldığını varsaymaktadır.
Eğri dışındaki nokta(C) ise aşırı kapasiteyi göstermektedir. Mevcut kaynaklarla mal üretebilmenin olanaksızlığını göstermektedir.