Trigliserid Normal Değeri Kaçtır

FACEBOOK'TA PAYLAŞ TWITTER'DA PAYLAŞ105

Total kolesterol, LDL kolesterol, HDL kolesterol ve trigliserid düzeyleri için önerilen değerler:
 

*HDL kolesterol düşüklüğü için erkek ve kadınlarda farklı değerler vardır. Kadınlarda 50 mg/dl, erkeklerde 40 mg/dl’nin altında olması durumunda HDL kolesterol düşüklüğünden bahsedilmektedir.

Referans: TKD Lipid Çalışma Grubu. http://old.tkd.org.tr/CG/005/kardiyak-goruntuleme-calisma-grubu/sayfa/toplum_icin_bilgiler. Son erişim tarihi: 14 Temmuz 2015.

Yüksek Kolesterolün Sebebi Nedir?Kolesterol Değerlerine Hangi Sıklıkla Baktırılmalıdır?

İçindekiler

Trigliserid nedir?

Trigliserid, kanda bulunan bir yağ çeşididir. Kanda esas olarak trigliserid ve kolesterol olmak üzere iki çeşit lipid (kan yağı) bulunur.

Hiperlipidemi; kanda yağların yüksekliğini ifade etmek için kullanılan tıbbi bir terimdir. Genel olarak hiperlipidemi “yüksek kolesterol” olarak bilinmektedir. Ancak gerçekte hem kolesterol hem de trigliserid yüksekliği kan yağları yüksekliğini ifade eder.

Kolesterol, kanımızda “lipoprotein” olarak adlandırılan proteinlere bağlanarak dolaşan yağ ürünüdür. Kolesterol vücudumuzda karaciğer tarafından hücrelerin sağlığı ve vücudun birçok işlevi için üretilir. Yumurta, kırmızı et, sakatat, kaymak ve yağlı peynir gibi gıdalarda da yüksek oranda kolesterol bulunur. Hücrelerin sağlığı için bir miktar kolesterole ihtiyaç vardır. Ancak kolesterol tüketiminin belli bir miktarın üstüne çıkması durumunda sağlık problemleri başlar.

Normal kolesterol düzeyine sahip insanlarla karşılaştırıldığında, yüksek kolesterolü olan bireylerin kalp-damar hastalıkları, felç-inme ve diğer sağlık problem riskleri daha fazladır. Kolesterol ne kadar yüksekse, bu problemlerin ortaya çıkma riski de o kadar yüksektir.

Yemek yediğimizde, vücudumuz hemen kullanmayacağı kalorileri trigliseridlere dönüştürür. Vücudun enerji depo kaynaklarından olan trigliseridler, yağ hücrelerinde depolanır. Özellikle öğünler arası ve uzun açlık dönemlerinde enerji ihtiyacı için bazı hormonlar aracılığıyla kana salınırlar ve dokuların enerji ihtiyaçlarını karşılarlar. Trigliseridler normalde kanda belirli düzeye kadar bulunurlar. Ancak trigliserid düzeyinin yükselmesi, çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir.

Yapılan çalışmalara göre Türkiye’de her 10 yetişkinin 3’ünde trigliserid yüksekliği mevcuttur.

İdeal trigliserid değeri kaç olmalıdır?

Standart lipid (kan yağları) testinde total (toplam) kolesterol, LDL-kolesterol (kötü huylu), HDL-kolesterol (iyi huylu) ve trigliserid düzeyi ölçülür.

İdeal trigliserid düzeyi 150 mg/dl’nin altıdır.

• 150-499 mg/dl arası hafif artmış,
• 500-1000 mg/dl arası orta derecede artmış,
• 1000 mg/dl’nin üzeri ise çok yüksek trigliserid değerini gösterir.

Çok yüksek trigliserid düzeyinde acil tedavi gerekir ve genel olarak total kolesterol düzeyinin 200 mg/dl’nin üzerinde olması yüksek olarak değerlendirilir. Fakat kan yağları için güvenli ve hedef düzeyler, bireyin sağlık öyküsü ve o anki sağlık durumuna göre değişebilir. Bu değerlendirme, takibi yapan hekim tarafından yapılır.

Kan yağlarına sıklıkla 8-12 saatlik açlık sonrası bakılır. Bazı özel durumlarda toklukta da bakılabilir. Bu konuda hasta, hekim tarafından yönlendirilir.

Trigliserid yüksekliği belirtileri nelerdir?

Trigliseridin hafif, hatta orta derecede yüksekliği genelde belirtisizdir. Ancak uzun süre yüksek düzeyde kalması ciddi sağlık sorunlarına neden olur.

Trigliserid yüksekliği belirtileri şunlardır:

• Ciltte, ksantom adı verilen küçük yağ birikimleri,
• Karaciğer yağlanmasına bağlı karın ağrısı,
• Uzun vadede kalbi besleyen damarlardaki daralma/tıkanma nedeniyle göğüs ağrısı, nefes darlığı, çarpıntı,
• Beyne giden damarlardaki daralma nedeniyle çeşitli vücut bölgelerinde uyuşukluk, hissizlik, güç kaybı, baş dönmesi, görmede bulanıklaşma, başağrısı, daha nadiren bilinç bulanıklığı ve bilinç kaybı.

Çok yüksek trigliserid düzeyi, pankreas iltihabına (pankreatit) yol açarak karın ağrısı, ateş, bulantı, kusma, iştah kaybı gibi belirtilere neden olabilir. Bu durum, hastane yatışı ile tedavi gerektiren acil bir durumdur.

Trigliserid yüksekliği hangi hastalıklara neden olur?

LDL (kötü kolesterol) yüksekliği kalp-damar hastalıklarının ana nedenidir. Bununla birlikte, trigliserid düzeyi yüksek olan kişilerin, trigliserid düzeyi normal seviyelerde olanlara göre kalp damar hastalığına yakalanma riski artmaktadır.

Trigliserid yüksekliğinde kan damarlarının duvarında yağ depoları birikerek plak oluşumuna neden olur. Zamanla plak birikimleri büyüyerek, damarların daralmasına ve tıkanmasına yol açar.

Trigliserid yüksekliğinde;

• Kalp damarı tıkanıklığına bağlı kalp krizi (koroner arter hastalığı),
• Beyin damarı tıkanıklığına bağlı inme-felç riski (serebrovasküler hastalık),
• Kol ve bacakları besleyen damarlarda tıkanıklık (periferik arter hastalığı) riski artar.

Bu hastalıkların riskini artıran başka birçok faktör vardır. Yaş, ailede 50-60 yaşlarından önce kalp damar hastalığı tanısı olması, erkek cinsiyet, sigara kullanmak, yüksek tansiyon, kilo fazlalığı, diyabet varlığı, stres, eşlik eden başka hastalıklar ve kullanılan ilaçlar, bunlar arasında sayılabilir. Bireysel kalp damar hastalığı riski, bütün bu faktörler dikkate alınarak hekim tarafından belirlenir. Buna uygun hedefler belirlenerek önlem, tedavi ve izlem planı yapılır.

Trigliserid yüksekliği, ciltte “ksantom” olarak adlandırılan ve çeşitli tipleri olan yağ birikim lezyonlarının ortaya çıkmasına neden olabilir.

Trigliserid yüksekliği, karaciğer ve dalak yağlanmasına neden olur ve bu organları büyütebilir. Karaciğer yağlanması, yüzde 10-20 oranında karaciğer iltihabına yol açabilmektedir. Bu durum karaciğer sirozu ve karaciğer kanseri gelişimi riski taşır.

Çok yüksek trigliserid düzeyi, pankreas iltihabına neden olabilir. Pankreas iltihabı, hayati tehlike yaratabilen acil bir durumdur.

Trigliserid yüksekliği nedenleri nelerdir?

• Hayvansal yağların aşırı tüketimi,
• Özellikle yüksek karbonhidratlı gıdaların aşırı tüketimi,
• Yakılan kaloriden daha fazla kalori alınması trigliserid düzeyini yükseltebilir.

Trigliserid yüksekliğine neden olabilecek diğer faktörler şöyle açıklanabilir:

• Hareketsizlik,
• Kilo artışı,
• İnsülin direnci, kontrolsüz diyabet, hormonal hastalıklar (hipotiroidi ve Cushing sendromu vs.) böbrek yetmezliği gibi bazı hastalıklar,
• Alkol,
• Bazı ilaçlar.

Bazı durumlarda ise trigliserid yüksekliği genetik faktörlerden kaynaklanabilir.

Trigliserid nasıl düşer?

Trigliserid değerini düşürmek için yaşam tarzı değişikliği ve ilaç tedavisi olmak üzere iki temel yöntem vardır.

Yaşam tarzı değişikliği

Yaşam tarzını sağlıklı yönde değiştirmek, her türlü trigliserid yüksekliğinde uygulanmalıdır. Tıbbi beslenme tedavisi uygulamaları, egzersiz yapma ve kilo verme, bu düzenlemelerin temelini oluşturur.

Trigliserid düzeyini düşürmek için şunlara dikkat edilmeli:

• Basit şeker içeren ve glisemik indeksi yüksek ekmek, unlu mamüller, meyve suyu, tatlılar gibi karbonhidrat içeren gıdaların,
• Kırmızı et, tereyağı, kızarmış gıdalar, doymuş yağlar gibi çeşitli hayvansal yağların,
• Yağlı süt ürünlerinin tüketimi azaltılmalı ve kalori kısıtlaması yapılmalıdır.

Ayrıca;

• Haftada 1-2 porsiyon yağlı balık tüketmek,
• Alkolü sınırlamak ya da bırakmak,
• Kilo fazlalığı varsa kilo vermek,
• Düzenli egzersiz, özellikle tempolu yürüyüş gibi aerobik egzersizleri yapmak trigliseridi düşürmede etkilidir.

Trigliserid yüksekliğinde tedavi, hastanın risk durumu ve trigliserid düzeyine göre hekim tarafından belirlenir.

İlaç tedavisi 

Birçok kolesterol düşürücü tedavi, LDL kolesterolü ve trigliseridi düşürmeyi hedefler. Her trigliserid yüksekliği için ilaç tedavisi gerekmez. İlaç tedavisine başlanmasına hekim tarafından karar verilir. İlaç tedavisinde hastanın yaşı, aile öyküsü, eşlik eden sağlık sorunları gibi faktörler dikkate alınır.

Omega-3 balık yağı içeren ürünler de trigliserid düşürmede kullanılabilir. İlaç tedavisi başlansa bile sağlıklı beslenme ve egzersiz hiçbir zaman bırakılmamalıdır.

Trigliserid yüksekliği tanısı konulup tedavi planlandığında belirli bir süre sonra kan yağlarının tekrar ölçümü planlanır ve bu süre başlangıçta 6-8 haftadır. Tüm tedavinin yönetimi, izleyen hekim tarafından yapılmalıdır.

Kan yağları testleri ne sıklıkta yapılmalıdır?

Kan yağları;

• 18-20 yaşlarından itibaren 5 yılda bir,
• 40 yaş üzeri erkeklerde ve 50 yaş üzeri ya da menopoz sonrası kadınlarda 2 yılda bir ölçülmelidir.

Risk faktörlerine göre taramanın daha genç yaşta başlaması ve daha sık aralıklarla yapılması uygun olabilir; izlemi yapan hekim bunu planlayacaktır. Taramada; total-kolesterol, trigliserid, HDL-kolesterol, LDL-kolesterol yer almalıdır.

Trigliserid nedir?

Kan testi yaptırırken rutin parametrelerden biri olan trigliseridler; kalp ve damar hastalıkları başta olmak üzere, pek çok rahatsızlığın meydana gelişinde etkisi bulunabilir. Endokrin sistemin çalışmasındaki düzeni sağlayan ve birçok alanda görevi bulunan trigliseridlerin kandaki değeri arttıkça, damar çeperinde tehlike arz edebilecek oluşumlar da yükselebilir. Bu yüzden; trigliserid seviyesinin, belirli aralıklarda olması önem arz etmektedir. Bu aralıkların altına düşmesi trigliserid düşüklüğü, aşırı bir şekilde yükselmesi ise trigliserid yüksekliği olarak isimlendirilir. Her iki çeşidi de genel sağlık yönünden olumsuz durumlara neden olabilir.

Trigliserid yüksekliği belirtileri nelerdir?

Trigliserid yüksekliği; uzun zamandır devam etmiyor ya da ileri seviyede değil ise belirti vermez. Ancak, değerin 500 mg/dL'nin üzerine çıkması durumunda; pek çok ciddi belirti ile varlığını gösterebilir. En yaygın olan belirtilerini şu şekilde sıralayabiliriz:

• Pankreas iltihabı
• Baş ağrısı
• Halsizlik ve yorgunluk
• Dirsek ya da diz eklemlerinde nodül meydana gelmesi

Kan trigliserid düzeyinde aşırı yükselme varlığın olan herkeste görülebilecek bu semptomlar; kalp rahatsızlıklarından, pek çok ciddi sağlık sorununun gelişimine yol açabilir. Tehlikeli bu sorunların önüne geçebilmek adına; trigliserid, kolesterol ve diğer kan lipidlerinin 6 ayda kontrol edilmesi için kan verilmelidir. Yaş ilerledikçe ise kontrol süresi aralığının daha kısa tutulmasına özen gösterilmelidir.

Trigliserid yüksekliğinin nedenleri nelerdir?

Trigliserid yüksekliğinin nedenleri arasında olduğu düşünülen risk faktörlerinden bazıları şöyledir:

• Sağlıksız ve dengesiz beslenme alışkanlığı
• Aile geçmişinde yüksek kolesterol ve trigliserid düzeyine ilişkin öykülerin varlığı
• Genetik rahatsızlıklar
• Obezite
• Sigara kullanımı ve alkol tüketimi
• Bazı ilaçların kullanımı
• Tiroid metabolizması ile ilişkili hastalıklar
• Kötü kontrollü tip 2 diyabet hastalığı
• Akut ya da kronik karaciğer ve böbrek rahatsızlıkları

Yüksek kolesterol ve trigliserid değeri yüzünden tedavi almakta olan hastaların ailesindeki bireyler başta olmak üzere, tüm bireyler bu taramalardan düzenli olarak geçmelidir.

Benzer Yazılar

SGOT (AST) ve SGPT (ALT) Değerleri Nedir?

Alanin aminotransferaz (ALT), bir enzim türüdür. Aynı zamanda “serum glutamik piruvik transaminaz” (SGPT) olarak da isimlendirilir. Öncelikli olarak karaciğerde, az miktarda ise böbrek ile diğer bazı organlarda bulunmaktadır.

Devamı

Ürik Asit Nedir? Ürik Asit Nasıl Düşer?

Pürin; sucuk, pastırma, sosis, salam, kabuklu deniz ürünleri, küçük balıklar, kırmızı et, kuru fasulye, buğday, baklagiller, mayalı içecekler, çay ve kahve gibi yiyecek içeceklerin tüketilmesinden alınır.

Devamı

Erkek Sağlığı Paketi

Erkeklerde 40 yaş sonrasında kendini hissettirmeye başlayan prostat büyümesi; takip ve tedavi edilmemesi durumunda böbrek yetmezliğine yol açabilecek belirtiler gösterebilir.

Devamı

Hemogram (Tam Kan Sayımı) Nedir?

Hemogram; kandaki hücre sayısını ve oranlarını tespit etmeye yarayan bir kan testidir. Kan dolaşımındaki hücrelerin kemik iliğinde üretiliyor olması sebebiyle aslında kemik iliğinin değerlendirilmesine de olanak tanır.

Devamı

TSH Nedir?

TSH, hipofiz bezinin ön kısmında bulunan hücrelerden salgılanan ve tiroit bezindeki hücrelerin gelişimini kontrol etmede rol alan bir hormondur.

Devamı