Broadway Debriyaj Ayarı Nasıl Yapılır

Debriyaj&#;n bitti&#;i nas&#;l anla&#;&#;l&#;r sorusunun yan&#;t&#;, araç sahiplerinin en çok merak ettikleri aras&#;nda. Debriyaj&#;n bitti&#;ini anlaman&#;n birden fazla yolu var. Debriyaj&#;n bitti&#;ini anlaman&#;n yollar&#; ve debriyaj sistemi hakk&#;nda bilgileri listeleyelim

Debriyaj&#;n Bitti&#;i Nas&#;l Anla&#;&#;l&#;r? Debriyaj Bitmesi Ne Demek?

Debriyaj&#;n bitmesi durumu asl&#;nda bask&#; balatan&#;n bitmesi anlam&#;na gelir. Bask&#; balata bitti&#;inde debriyaj sisteminde baz&#; sorunlar ya&#;an&#;r. Debriyaj sistemindeki sorunlar da sürü&#; güvenli&#;i ve konforunun azalmas&#;n&#;n yan&#; s&#;ra motor aksam&#; için de ar&#;zalara neden olabilir.

Debriyaj&#;n Bitti&#;ini Anlamak &#;çin &#;puçlar&#;

Debriyaj bitti&#;inde arac&#;n&#;zdan performans alamazs&#;n&#;z. Di&#;er yandan sürü&#; güvenli&#;i de tehlikeye girer. Ayr&#;ca debriyaj ile ilgili küçük bir de&#;i&#;ikli&#;i erteleyerek çok daha büyük masraflara yol açabilirsiniz. Örne&#;in bitik debriyaj sorunu zamanla motor ve &#;anz&#;man ile ilgili büyük masraflarla da kar&#;&#;la&#;man&#;za neden olabilir. Peki, debriyaj&#;n bitti&#;ini önceden anlamak mümkün mü?

Periyodik bak&#;m önemli!

Otomobil periyodik bak&#;m&#; aksat&#;lmamal&#;d&#;r. Periyodik bak&#;m sayesinde debriyaj&#;n durumunu takip edebilirsiniz.

Oto check-up yapt&#;rmak gerek!

Belirli aral&#;klarla yap&#;lan Oto check-up ile debriyajdaki sorun erken tespit edilebilir.

Debriyaj ve arac&#;n mesaj&#;n&#; anlamak!

Arac&#;n&#;z çal&#;&#;ma &#;eklinde meydana gelen baz&#; de&#;i&#;ikliklerle size mesaj verir. Bunlar&#; listeleyelim:

• Debriyaj bitikse araba, araç ilk kalk&#;&#;ta titreme yapar.
• Rampalarda araba çok ba&#;&#;r&#;yorsa ve sonradan toparl&#;yorsa genellikle debriyajda bir sorun var demektir. Genellikle de debriyaj bitmi&#; olabilir.
• Debriyaj&#;n Bitti&#;i Anlamak &#;çin &#;pucu!
  • El frenini çekin
  • Vitesi 1’e al&#;p arabay&#; kald&#;rmaya çal&#;&#;&#;n
  • Motorun devri bitiyor ama hala stop etmiyorsa büyük ihtimalle debriyaj bask&#; balatas&#; bitmi&#;tir.

Debriyaj&#;n Ömrü Neden K&#;sal&#;r? / Uzun Ömürlü Debriyaj &#;çin Ne Yapmal&#;?

Krank mili hareketinin volan vas&#;tas&#;yla &#;anz&#;mana iletilmesi ilerlemeyi sa&#;l&#;yor. Burada ileti&#;imi kesmek ya da ileti&#;imi tekrar ba&#;latmak için debriyaj sistemine ihtiyaç duyuyoruz. Ancak zamanla hem kullan&#;c&#; hatas&#; sonucunda hem de ya&#;lanm&#;&#;l&#;k etkisiyle debriyaj biter. Peki, debriyaj&#;n ömrünü uzatmak mümkün mü?

Bask&#; balata kontrolü yap&#;n!

Bitmi&#; bask&#; balata diski debriyaj&#;n ömrünü k&#;salt&#;r. Debriyaj sisteminin sa&#;l&#;kl&#; ve sorunsuz çal&#;&#;mas&#; için bask&#; balata yeni ve sa&#;lam olmal&#;.

Rampa yukar&#; araba kullanmaktan kaç&#;n&#;n!

Sürekli rampa yukar&#; sürü&#; yapmak ya da rampa yukar&#; araç park etmek, debriyaj&#;n çabuk bitmesine neden olabilir. Bu nedenle imkan varsa yoku&#; yukar&#; yollar&#; ve park alanlar&#;n&#; tercih etmeyin.

Debriyaj Bitikse Ne Olur?

• Aya&#;&#;n&#;z&#; debriyajdan çekince sars&#;nt&#;l&#; ilerleme olur.
• Yoku&#;larda zorlanma ve kaç&#;rma olur.
• Sert ve zorlamal&#; vites geçi&#;leri olur.
• Vites geçi&#;lerinde cartlama ve tak&#;lma olabilir.

Debriyaj bask&#; balata de&#;i&#;imi için otopratik’ten online oto bak&#;m randevu alabilir ya da WhatsApp hatt&#;ndan bilgi alabilirsiniz. monash.pw’de bask&#; balata de&#;i&#;imi fiyat&#; gibi konu ba&#;l&#;klar&#; için oto servis fiyat listesini inceleyebilirsiniz.

Manuel araçlarda yer alan debriyaj pedalı kimilerine göre sürüşe keyif katarken kimilerine göreyse işleri zorlaştırıyor. Her iki durumda da debriyaj pedalı kullanımına dair soru işaretleri ortaya çıkabiliyor. Düz vites olarak bilinen manuel araçlarda, vites dişlilerinin yüksek tork üretebilmesi için debriyaja ihtiyaç duyuluyor. Ancak otomatik ve yarı otomatik şanzıman sisteminde, debriyajın görevini tork konvertörüüstlendiği için debriyaj pedalına gerek kalmaz. Manuel araçların en önemli parçalarından olan debriyaj pedalında zamanla sertleşme, takılı kalma ve ses çıkarma gibi sorunlar ortaya çıkabilir. Biz de hem arıza durumlarını daha iyi tespit edebilmenize yardımcı olmak hem de debriyaj pedalı kullanımına dair merak ettiğiniz soruları yanıtlamak için konuya daha yakından bakmak istedik. Gelin şimdi yaygın debriyaj pedalı sorunlarına ve konu hakkında sıkça sorulan sorulara birlikte göz atalım.

Debriyaj pedalı, manuel vitese sahip otomobillerde en sık kullanılan parçalardan biri. Bu pedala bastığınızda, debriyaj üst merkezi harekete geçer ve içerisindeki silindirle birlikte uygulanan kuvveti yağa iletir. Sonrasında yağ ile birlikte kuvvet alt merkeze taşınır ve debriyaj görevini yerine getirmiş olur. Fakat zamanla merkezlerden birinde arıza oluşabilir. Bu durumda merkez kaçırma yapar ve debriyaj pedalıyla iletilen basıncı tutamaz. Basınç tutulamadığı için ayağınızı pedaldan çektiğinizde pedalın takılı kaldığını görürsünüz.

Debriyaj Pedalı Takılı Kalınca Ne Yapılmalı?

Eğer böyle bir sorunla karşılaşırsanız ilk olarak vites geçişlerini kontrol etmeniz gerekiyor. Aracınız vites geçişi ve şanzıman ayırma yapıyorsa diğer kontrol etmeniz gereken bölüm hidrolik sıvısı. Debriyaj pedalının takılması zaman zaman hidrolik sıvısının azalmasından da kaynaklanabiliyor. Sorunun kaynağını tespit etmek, aracınızı tanımak ve yaşanan arızanın nedenlerini bilmek için oldukça önemli. Ancak sorunun çözümü için bu noktada servise gitmelisiniz. Serviste aracın arızalı parçası tespit edilir ve gerekli değişim yapılarak arıza çözülür.

Debriyaj pedalındaki sertleşme, aracınızdaki pek çok farklı sorundan kaynaklanabilir. Aslında seçeneklerin bu denli fazla olması konunun çözümü için uzmanlık ve teknik araç ihtiyacını da beraberinde getiriyor. Eğer aracınızın debriyaj pedalında sertleşme sorunu varsa vakit kaybetmeden bir servise götürmenizde fayda var. Konuya daha yakından bakacak olursak debriyaj sertleşmesinin yaygın olan birkaç farklı sebebini şöyle sıralayabiliriz:

Motor ile şanzıman arasında kavrama görevi yapan baskı balata, sürtünme ile çalışır. Bu çalışma prensibi sebebiyle de belirli bir kullanım süresi bulunur. Değişim zamanı geldiğinde debriyaj pedalında buna bağlı sertleşme yaşanabilir.

Debriyaj pedalının sert ya da yumuşak olması, baskı rulmanının sağlığına bağlı bir konu. Özellikle baskı balatasının yeni olduğu araçlarda bu tür bir sorun yaşanıyorsa arızanın kaynağı genellikle baskı rulmanıdır.

Çoğunlukla eski model araçlarda olmak üzere debriyaj pedalı tel ile çalışır. Uzun süreli ve yoğun kullanım ya da malzeme kalitesi gibi sebeplerden tel deformasyona uğrayabilir. Bu durum da sert debriyaj pedalı sorununu ortaya çıkarabilir. Ancak endişelenmenize gerek yok. Debriyaj teli genellikle uygun fiyatlı bir parçadır ve değişimi kolaydır. Eğer telli debriyaj sistemine sahip bir araç kullanıyorsanız ve pedalınız sertse ilk olarak tel mekanizmasını kontrol edebilirsiniz.

• Debriyajın Sertleşmesine Neden Olan Diğer Sorunlar

&#; Debriyaj pedalını hareket mekanizmasının arıza yapması

&#; Debriyaj çatalının deforme olması

&#; Baskı şemsiyesinin paslanması

Debriyajdan Ses Gelmesi 

Manuel vitesli otomobillerde debriyajdan ses gelmesi olası bir sorundur. Çözümü çok zor değil ancak biraz maliyetlidir. Debriyajdan gelen sesler iki farklı durumda ortaya çıkar.

• Rölantide ses gelir, debriyaja basıldığında kesilir
• Vites değiştirildiğinde gelir

Debriyaja Basıldığında Sesin Kesilmesi

Eğer debriyaj pedalına bastığınızda ses kesiliyorsa sorunun kaynağı büyük olasılıkla debriyaj rulmanıdır. Debriyaj seti içerisinde yer alan bu parça, baskı balata ve rulman olarak set halinde değiştirilir. Aynı zamanda işlem için aracın şanzımanının sökülmesi gerekir. İşlem süresi genellikle yarım gündür.

Vites Değişiminde Ses Gelmesi

Eğer vites değiştirirken ses duyuyorsanız sorun debriyajdan değil, şanzımandan kaynaklanıyor olabilir. Ancak sesin oluşmasının nedeni debriyaj olabilir. Debriyaj sistemi elemanlarından biri olan debriyaj merkezi, zamanla görevini yapamaz hale gelir. Bununla birlikte merkez çalışmadığında debriyaj sistemi de tam anlamıyla çalışamaz. Sonuç olarak vites değişiminde tam ayırma olmadığı için ses çıkabilir. Bu sesin bir başka nedeni de debriyaj baskısının arızalanmasıdır. Baskı arızalandığı için ayırma işlemi tam olarak gerçekleşmez. Ayırma yapamadığı için vites geçişlerinde ses çıkabilir. Bu durumda debriyaj seti değişimi ile sorun çözülebilir.

Debriyaj Pedalına Basmadan Vites Değiştirmek

Düz vites araç kullanırken en çok dikkat edilmesi gereken noktanın debriyaj pedalı olduğu öğretilir. Hatta debriyaj-gaz ayarını en hafif şekilde gerçekleştirmek ustalığın ilk belirtilerindendir. Bu nedenle debriyaj teli kopmadığı sürece debriyaja basmadan vites değiştirmek tercih edilmez. Zaman zaman yarışçıların da zamandan tasarruf etmek için bu yöntemi tercih ettiği olur. Aslında baskı-balata gibi parçaların ömrünü uzatması bakımından çok daha kötü bir yöntem olduğu söylenemez. Fakat doğru yapılmadığında şanzımanı tamamen dağıtabilir. Çünkü şanzıman ile motoru birbirinden ayıran bu pedal, aracınızı kullanırken sağlıklı bir şekilde vites değiştirmenizi sağlar. Böylece sizi pek çok dertten de kurtarmış olur.

Debriyaj Kullanmadan Nasıl Vites Değiştirilir?

Teknik olarak debriyaj pedalına basmadan da vites değiştirebilmeniz mümkün. Nasıl mı? Eğer debriyajı kullanmadan vites küçültmek veya büyütmek istiyorsanız aracın mutlaka hareket halinde olması gerekiyor. Ancak asıl önemli nokta, motor ve şanzıman arasında sıfır tork aktarımı olması.

Başlarken aracın gaz pedalına basarak belli bir devire çıkarmalısınız. Bu aralık genellikle &#; devir olarak tavsiye ediliyor. Daha sonra ayağınızı gazdan çekip vitesi değiştirmeniz gerekiyor. Bu kısa aralıkta aracın motor dönüş hızıyla şanzımanı eşit hale geliyor. Eğer hızlı davranmazsanız eşit dönüş hızı kaçacaktır. Vites değiştirmekte ısrarcı olursanız aracınıza zarar verebilirsiniz. Aynı zamanda trafikteki diğer sürücüleri de tehlikeye atacağınızı hatırlatmakta fayda var. Bu nedenle debriyajsız vites değiştirme yöntemini zorunda kalmadıkça kullanmamaya özen göstermelisiniz.

Yarım Debriyaj Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Geçmişten günümüze sürücüler, debriyaj kullanımı konusunda farklı teknikler geliştirdi. Bunlar arasında en yaygın olanlardan biri de yarım debriyaj yöntemi. Bu tabir, motor ile vites kutusu arasındaki bağlantı dişlilerinin ayrıldığı orta noktayı işaret ediyor. Yol koşullarının zorlayıcı olduğu dik yokuşlarda ve eğimli arazilerde yarım debriyaj tercih ediliyor. Aracın kaymadan veya stop etmeden yola tutunmasına yardımcı olan bu taktik, genellikle aracın ilk hareket ettiği anda gerçekleştiriliyor.

Peki, Yarım Debriyaj Nasıl Yapılıyor?

Yarım debriyaj yöntemini uygulamak istiyorsanız hem debriyaj hem de fren pedalına sonuna kadar basmalısınız. Sonrasında debriyajdan ayağınızı kontrollü olarak kaldırmanız gerekiyor. Bu noktada aracın hafifçe titremeye başladığını göreceksiniz. İşte debriyaj pedalındaki ayağınızı bu noktada sabitlemelisiniz. Bununla birlikte fren pedalını yavaşça serbest bıraktığınızda aracın arkaya doğru kendini salmadan rahatça harekete geçtiğini göreceksiniz. Freni bıraktıktan sonra yine gaz vermeye başlayıp bu sırada debriyajı yavaş yavaş bırakabilirsiniz.

Yarım Debriyaj Araca Zarar Verir mi?

Sürücü eğitimlerinde dahi yer alan bu yöntemin kanıtlanmış bir zararı bulunmuyor. Ancak çok sık kullanıldığında fren sistemine zarar verebileceği söyleniyor. Eğimli yollarda, arkadaki araca zarar vermeden hareket etmek ve zorlu arazilerde daha rahat bir sürüş gerçekleştirmek için yarım debriyaj yöntemi otomotiv dünyasında kabul görüyor.

Debriyaj pedalı hakkında derlediğimiz bu bilgilerin faydalı olduğunu düşünüyorsanız baskı balata hakkındaki bu içeriğimize de göz atabilirsiniz.

• 

  Kaputu a&#;, Debriyaj pedalından şanzıman debriyaj &#;atalında giden kurşun kalem kalınlığında bir spiral tel var siyah renk, bisiklet fren teli gibi. Fren merkezinin solundan &#;ıkar. Tam aracın g&#;ğ&#;s kısmına giren yerde plastik bir dişli ayar somunu vardır. O somunu sıkarsan debriyajın alttan kavrar gevşetirsen &#;stten. Bir iki tur &#;evirip sonra bin araca dene, ayağın nasıl alışkınsa &#;yle ayarlayabilirsin. Eğer sonuna kadar sıktığında pedal dipten kavramıyorsa balatan bitmiş anlamına gelir. Yapamazsan yaz yardımcı olmaya &#;alışayım. < Bu ileti tablet sürüm kullanılarak atıldı >

• 

  Ayarı tarfi ettiğim şekilde yaparsan debriyaj balatan bitik değilse istediğin kadar aşağıdan kavratabilirsin. Fazla sıkma balatan iyiyse vitese ge&#;mez < Bu ileti tablet sürüm kullanılarak atıldı >

• Yarbay

  

  Mesaj

  
• 

  quote: Orijinalden alıntı: Mercedes-SLK altta kavramasının bir devavantajı olur mu acaba Ne kadar alttan kavrarsa, debriyaj o kadar az ayırıyor demektir buda ara&#; hareket halindeyken 1. vitese ge&#;işleri zorlaştırır. Hatta Tofaşlarda geriye alırken cırtlama yapar genelde. Viteslerin rahat ge&#;eceği seviyeye g&#;re g&#;zel ayarlamak gerekir. Alttan kavrayan debriyaj kullanım olarak basit olduğundan tercih ediliyor, debriyaj ka&#;ırmayacak kadar &#;stten kavramaya ayarlanmış pedal en iyisidir aslında. Zaten artık &#;oğu ara&#;ta debriyaj ayarı kalmadı hemen hemen hepsi hidrolik, pedalın kavrama konumuna g&#;re balata &#;mr&#;n&#; tahmin etmek m&#;mk&#;n hale geldi, debriyaj kavraması pedalda yukarı doğru &#;ıktık&#;a balata bitiyor demektir. < Bu ileti tablet sürüm kullanılarak atıldı >

• 

  Ya bizim Doblo'da bakıma gitmeden &#;nce mis gibi ta dipte kavrıyordu. Bakımdan bir gelmiş ta tepede kavrıyor artık. Hi&#; sevmedim.

• Yarbay

  

  Mesaj

  
• 

  quote: Orijinalden alıntı: of dead Fazla yukarıda kavrayacak şekilde ayarlama sıkıntı olur sonra ayağını pedaldan 2 parmak kaldırdığında kavraması monash.pwşlara'da hidrolik debriyaj uydurmak lazım. Fazla alttan kavrayacak şekilde ayarlarsan vites ge&#;işleri zorlanır. Fazla &#;stten ayarlarsan zora geldimi balata ka&#;ırır, ideali tam ortası. < Bu ileti tablet sürüm kullanılarak atıldı >

• Yarbay

  

  Mesaj

  
  

  quote: Orijinalden alıntı: *President* quote: Orijinalden alıntı: of dead Fazla yukarıda kavrayacak şekilde ayarlama sıkıntı olur sonra ayağını pedaldan 2 parmak kaldırdığında kavraması monash.pwşlara'da hidrolik debriyaj uydurmak lazım. Fazla alttan kavrayacak şekilde ayarlarsan vites ge&#;işleri zorlanır. Fazla &#;stten ayarlarsan zora geldimi balata ka&#;ırır, ideali tam ortası. En alttan demedim zaten alttan iki parmak kadar kalktığında aracın hareket etmesi lazım.

• 

  quote: Orijinalden alıntı: of dead quote: Orijinalden alıntı: *President* quote: Orijinalden alıntı: of dead Fazla yukarıda kavrayacak şekilde ayarlama sıkıntı olur sonra ayağını pedaldan 2 parmak kaldırdığında kavraması monash.pwşlara'da hidrolik debriyaj uydurmak lazım. Fazla alttan kavrayacak şekilde ayarlarsan vites ge&#;işleri zorlanır. Fazla &#;stten ayarlarsan zora geldimi balata ka&#;ırır, ideali tam ortası. En alttan demedim zaten alttan iki parmak kadar kalktığında aracın hareket etmesi lazım. C&#;mlende virg&#;l kullanmadığından anlaşılmıyor. Tam tersini s&#;yl&#;yosun zannettim. < Bu ileti tablet sürüm kullanılarak atıldı >

  
  
  
  
  
• Yarbay

  

  Mesaj

  
• Yarbay

  

  Mesaj

  
• Yüzbaşı

  

  Mesaj

  
yeni mesaja git
Yeni mesajları sizin için sürekli kontrol ediyoruz, bir mesaj yazılırsa otomatik yükleyeceğiz.Bir Daha Gösterme

Benzer içerikler

Sanayide; kavrama,  baskı balata, debriyaj aynı anlamda kullanılmaktadır.

*Özellikle yokuşlarda araç dururken kaldırmaya çalışıldığında araç kalkışta zorlanıyorsa, yani motor dönüyor fakat araç ilerlemiyorsa, kavrama kaçırıyordur. Yokuşta aracı kaldırırken kavrama kaçırdığında,  hafif bir titreşim, motor devri düşmüyorken aracın hareket etmemesi, aracın geri kaçması, balatanın kaçırması sebebiyle (balatanın sıyırması) balata yanık kokusu gelmesi gibi durumlar, kavramanın kaçırdığını gösterir.

*Kavramanın kaçırdığını anlamak için sürücüler tarafından basit bir test de yapılabilir (baskı-balata testi). Araç duruyorken el freni çekilir, araç yüksek bir vitese takılır (), bu durumda bir miktar motor devri arttırılarak, ayak debriyajdan yavaşça çekilir, araç kaldırılmaya çalışılır. Eğer debriyaj çekilirken motor devri düşüyor ve araç stop etme eğilimine giriyor ve stop ediyorsa, kavrama (baskı-balata) sağlamdır. Eğer ayak debriyajdan çekilirken motor devri pek düşmüyor, araç stop etme eğilimi göstermiyorsa, baskı balata kaçırıyor demektir.

*Araç viteste ( Viteste) yokuş yukarı çıkarken aniden gaz verildiğinde, motor devri yükseliyor (araç bağırıyor) fakat hız artmıyorsa, kavrama kaçırıyordur.

*Debriyaj pedalı çok yukarıda kavramaya başladığında, kavramanın kaçırma eğilimi artmış demektir.

 

Baskı Balata (Kavrama) Kaçırmasının Sebepleri Nelerdir?

*Kavramanın (debriyajın) kaçırmasının en büyük sebebi,  debriyaj balatasının çok aşınmış veya bitmiş olmasıdır. Balata değiştirilerek sorun çözülmektedir, bu değişimde genellikle balatayla birlikte, balatayı volana bastıran baskı (baskı diski) de set olarak değiştirilmektedir.

*Debriyaj balatası yağlanmıştır, bu durumda balata değiştirilmelidir. Yağlanmanın sebebi araştırılmalıdır; şanzımandan ve volan tarafından (krank keçesinden) yağ geliyor olabilir.

*Debriyaj pedalı boşluk ayarı yanlış yapılmıştır ve bozulmuştur, bu durumda sürücü debriyaj pedalına basmamasına rağmen, sanki basıyormuş gibi; debriyaj bilyası, baskı plakasındaki ayırma parmaklarına baskı yapar, bu durumda balatayı volana iten kuvvet azalmış olur ve kavrama kısmen ayrılmış olur. Yani balata volanla birlikte dönmesi gerekirken, düşük baskı sebebiyle volanın üzerinde kayarak-sürtünerek çalışır, bu debriyajın kaçırması demektir. Bu durumda balata aşırı ısınır, aşınır hatta yanar. Değiştirilmesi gerekir.

*Baskı plakası, baskı yayları aşınmış olabilir, baskı parmakları eğilmiş-kırılmış olabilir. Bu durumda baskı-balata set olarak değiştirilmelidir.

(Not: Baskı balata değişiminde mutlaka volan yüzeyi kontrol edilmelidir, çizikler, eğiklikler (bombe) varsa taşlamaya gönderilmelidir. Çatlak-kırık vb olması durumunda volan da değiştirilmelidir. Bozuk yüzeyli volan, en kısa sürede tekrar debriyaj arızasına sebep olur)

*Debriyaj pedalı serbestçe çalışmıyordur, pedalın mekanik bağlantısında tutukluk vardır, geri getirme yayları çıkmış-kopmuş-eskimiş olabilir. Pedalın serbestçe çalışmasını sağlayan ve bağlantı elemanların kullanılan plastik-kauçuk burçlar da kontrol edilmeli, kırık-bozuksa değiştirilmeli, kurumuş-yağsız kalmışsa, gres veya SAE 10 numara yağ ile yağlanmalıdır. Pedalın tutukluk yapıp serbest çalışmaması durumunda pedal tam olarak serbest (yukarı) pozisyona gelemez ve yine kısmi debriyaj halinde kaçırma meydana gelecek, balata aşınacaktır. Debriyaj telli veya hidrolik kontrollü debriyaj olması fark etmez.

*Motor bağlantı kulaklarında kopma-gevşeme olması durumunda da kavrama kaçırabilir. Motor kulakları (takozları), motoru aracın gövdesine bağlayan kauçuk ve cıvatalı parçalardır. Bu parçaların bozulması motorun pozisyonunu değiştirir, motor(volan) ve kavrama tam olarak merkezlenmiş halde yani bir eksen üzerinde çalışır. Bozuk-kopan  motor kulakları sebebiyle, motorun konumu kayarsa debriyaj kaçırır. (Bakınız: Vites Kutusu-şanzıman Arızaları) 

Debriyaj Balatasının Aşındığı Nasıl Anlaşılır?

Yukarıda detaylı olarak anlatıldığı gibi, balata aşındığında (incelik çok az kaldığında) debriyaj kaçıracaktır. Aynı zamanda debriyaj kaçırdığında da balata daha çabuk aşınacaktır.

Debriyaj Balatasının Çabuk Aşınmasının Sebepleri Nelerdir?

*Sürücünün ayağını sürekli debriyaj pedalının üzerinde bekletmesi, kavramanın kaçırmasına ve bunun sonucu balatanın çabuk aşınmasına sebep olacaktır.

*Aracın sürekli dur &#; kalklı kullanılması, sürekli şehir içinde kullanılması.

*Aracın sürekli agresif-sportif kullanılması, sık sık hızlanma ve fren yapılması.

*Çok sık ve sert biçimde vites değiştirilmesi.

*Aracın patinaj yaptırılarak kaldırılması, yokuşlarda aracı kaldırırken uzun süreli debriyaj yapılması, aracı hafif yokuşta debriyajda (yarım kavrama pozisyonunda) bekletmek.

*Volan yüzeyinin pürüzlü, çatlaklı veya çapaklı olması. Balata sürtünürken aşınmayı arttıracaktır.

*Balatalı diskin (kavrama diskinin) çarpık olması, baskı plakasının çarpık olması.

*Baskı plakasındaki baskı yaylarının zayıflamış olması. Bu durumda balatayı volana yeterince kuvveti bastıramayacak ve balata kaçıracak-sıyıracaktır, bunun sonucunda balata çabuk aşınır.

*Pedal bağlantılarının sağlam ve düzgün olmaması, pedal boşluk ayarının bozuk olması.

Debriyajdan Ses Geliyor - Kapma Yapıyor  (Baskı Balatadan Ses Gelmesi ve Aniden Kavraması)

*Debriyaj pedalı çubuk bağlantılarında tutukluk olup olması, debriyajın aniden kavrama yapmasına sebep olabilir. Bağlantı çubukları, burçlar, teller, yaylar kontrol edilmeli.

* Motor kulaklarında boşluk veya kırık olması (motor ve şanzımanın hizasının-ekseninin bozulması). Şanzıman ve motor bağlantısında, kavramanın tam olarak merkezlenerek takılması (merkezleme malafası veya klavuz mil ile) ve şanzımanın bağlantısının düzgün yapılması şarttır. Aksi halde ses ve kapma yapabilir.

* Debriyaj balatasının greslenmiş olması, balata yüzeyinin camlaşmış olması, kavrama diskinin (balataların üzerine perçinliği olduğu) yastık diskinin eğilmiş olması, balataların yastık disk üzerinde gevşemiş-boşluk yapması (perçinlerin kopması); debriyajın aniden kavrama &#; kapma yapmasına veya ses yapmasına sebep olabilir. Değiştirilmesi gerekir.

*Kavrama diskinin (balatalı diskin) göbeği frezelidir ve yine frezeli olan şanzıman giriş mili (priz direk mili) üzerinde, debriyaj pedalına basılıp-bırakılınca, ileri-geri hareket eder, böylece volana bastırılır (kavraşma) veya ayrılır (debriyaj). Yani balatalı disk (kavrama diski), vites kutusu giriş mili üzerindeki frezeli kısımda serbestçe ileri-geri hareket edebilmelidir. Eğer bu kısım yağsız kalmışsa veya bir sıkışma olmuşsa, hareket kısıtlanır veya tutukluk yapar, bu da debriyajın tutukluk yapmasına, kalkışlarda aracın aniden ileri atlama yapmasına sebep olur.

(Hidrolik Kumandalı Debriyaj-Kavrama Sistemi (Debriyaj Teli Yok))

Debriyaj Ayırmıyor - Araç Vitese Zor Geçiyor - Vitese Geçerken Ses Yapıyor

Bir aracın debriyajının tam ayırıp ayırmadığını anlamak için, aracın vitesini boşa alın ve rölanti devrini devir saatinden okuyun, daha sonra debriyaja basarak aracı 1. Vitese alın, ve bu haldeyken rölanti devrinin düşüp düşmediğine &#; dalgalanma yapıp yapmadığına bakın. Eğer araç viteste ve debriyaja basılıyken devir düşüyorsa, debriyaj-kavrama tam ayırmıyor demektir.

Bir araçta vites geçişlerinde (tüm viteslerde) zorluk yaşanıyor ve ses geliyorsa, bunun sebepleri;

-şanzıman yağı bitmiş-bozulmuştur.

-debriyaj tam ayırmıyordur.

-debriyaj bilyası bozuktur.

Eğer sadece belirli viteslere zor geçiyorsa ( veya gibi), diğer viteslere rahat geçiyorsa, bu durumda aracın debriyajında bir sorun yoktur, ilgili vitesin senkromeçlerinde arıza vardır, senkromeçin değişmesi gerekir.

Debriyajın ayırmama sebepleri nelerdir?

*Debriyaj pedal boşluk ayarı bozuktur, boşluk çok fazladır,

*Hidrolik kontrollü debriyaj varsa (debriyaj teli yok), debriyaj hidrolik sistemi hava yapmıştır, havasının alınması gerekir. Hidrolik borularda yağ kaçağı olabilir. Hidrolik yağ deposunda yağ bitmiş olabilir. (bazı araçlarda fren hidrolik deposu ve debriyaj hidrolik deposu ortak tek bir kutudur)

*Hidrolik debriyajlı (debriyaj teli yok) araçlarda, bir merkez silindir (pedalın yakınında) ve bir de ayrıma çatalını hareket ettiren ayrıma silindiri (aşağıda şanzıman-motor bağlantısında) vardır, bu silindirlerden biri arızalı olabilir. Bazı araçlardaysa, ayırma silindiri yerine, hidrolik debriyaj bilyası kullanılır, bunlarda ayrıma çatalı yoktur, debriyaja basınca hidrolik silindirli debriyaj bilyası direkt baskı parmaklarını içeri bastırır ve kavramayı ayırır, bu parça da arızalanmış olabilir.

*Baskı plakasındaki ayrıma parmakları (diyafram yaylar) bozulmuş-kırılmış olabilir.

*Baskı plakası eğilmiş olabilir veya kavrama diski (balata) gevşemiş olabilir.

*Yine kavrama diskinin frezeli göbeği, priz direk milinin frezeli kısmı üzerinde tutukluk yapıyor (rahat kayamıyor) olabilir, bunun sebebi yağsız kalması veya frezeli yüzeylerin bozulmuş-eğilmiş-kırılmış olması olabilir. Yağsız kalmışsa yağlanır. Frezeli mil veya göbek, hangisinin frezeleri bozulmuşsa değiştirilmesi gerekir.

*Motor bağlantı kulağının kopması-çıkması.

Debriyajdan (Kavramadan) Ses Geliyor - (Debriyaj Bilyası Arızası)

Debriyaj sisteminden ses gelmesi durumunda ilk önce bakılması gereken nokta, sesin tam olarak hangi pozisyonda geldiğidir. Vites boştayken mi? Vitesteyken ve debriyaja basılıyken mi? Vitesteyken debriyaja basılmamışken mi? Tam olarak debriyaja basarken veya bırakırken mi ses geliyor? Bu sorulara göre cevaplar değişecektir.

Kavramadan gelen seslerin sebepleri şöyledir:

*Yolda giderken ses geliyor ve vites değiştirmek için debriyaj pedalına basınca ses kesiliyorsa; bu ses şanzımandan geliyordur, kavrama-debriyaj sisteminde bir sorun yoktur.

*Araç çalışmıyorken, debriyaj pedalına basıp bırakırken ses geliyorsa, bu ses pedalın mekanik bağlantılarından geliyordur, baskı-balatadan değil. Pedal bağlantılarındaki eğilmeleri, burçlardaki yağsız kalmaları, burçların sağlamlığını kontrol edin, gereken yerleri yağlayın.

*Araç çalışırken - yolda giderken, debriyaja basıldığında ses geliyorsa (ötme sesi gibi), debriyaj bilyası (debriyaj rulmanı) bozulmuştur. Debriyaj bilyası söküldüğünde, elle çevrildiğinde pürüzsüz ve sessizce dönebilmeli, böyle olmuyorsa yağlanmalı, yine de düzelmezse değiştirilmesi gerekir.

*Araç viteste, debriyaja basılı değil, yolda giderken baskı balatadan ses geliyorsa; kavrama diski frezeli göbeği veya frezeli priz direk milinin frezeli kısımları aşınmış olabilir. Aşınan parça değiştirilir.

*Kavrama diski (balatalı disk) üzerinde bulunan damper yayları kırılmış olabilir, kavrama diski değiştirilmelidir.

*Motor &#; şanzıman eksen kaçıklığı olması, motor kulaklarının kopması gevşemesi.

*Araç viteste, durur pozisyonda ve debriyaj pedalına basılıyken bir ötme sesi geliyorsa bu ses; priz direk milinin ucunun, volanın göbeğindeki yatağından geliyor olabilir. Volanın merkezindeki bu yatak yağsız kalmışsa yağlanır, burç bozulmuşsa burç değiştirilir.

Debriyaj Bilyası Neden Bozulur?

Debriyaj bilyasının en yaygın arıza sebebi, yağsız kalması ve aşınması veya ayağın debriyaj pedalının üstünde bekletilmesi sebebiyle ayırma yaylarına sürtmesi ve aşınmasıdır. Debriyaj bilyası arızalanırsa, pedala basınca ötme sesi yapar.

Debriyaj Pedalı Sertleşiyor (Debriyaj Pedalı Çok Sert)

Debriyaj pedalı sertleşip, basmak için normalden daha fazla kuvvet gerekiyorsa, sistemde bir sorun var demektir.

*Debriyaj pedalı bir yere takılıyor, sürtüyor olabilir,

*Debriyaj pedalı geri getirme yayları ayarsız-bozuk, plastik-kauçuk burçları bozulmuş, yağsız kalmış olabilir.

*Debriyaj pedalı teli paslanmış-sıkışmış-tutukluk yapıyor olabilir. Debriyaj teli değiştirilmelidir.

Hidrolik kontrollü debriyaj sistemlerinde, debriyaj teli yoktur. Hidrolik hortum ve silindirler vardır ve bu pedalın çalışması çok yumuşaktır. Hidrolik kumandalı debriyajda pedal sertleşmesi oluyorsa, hidrolik silindirlerde (ana silindir veya itici silindir) bulunan pistonlar sıkışmış olabilir.

Debriyaj Pedalı Titriyor (Debriyaj Pedalı Neden Titrer)

Debriyaj pedalına hafifçe basıldığında çok az bir titreşim hissedilmesi normaldir. Fakat titreşim fazlaysa bir arıza olduğu anlamına gelir. Arıza durumunda debriyajda titreme olayı klasik debriyaj telli araçlarda hissedilir, hidrolik kumandalı debriyaj olan araçlarda pedal titremesi olamaz, çünkü baskı-balatayla pedal arasında mekanik bir bağlantı yoktur, hidrolik basınçla kumanda edilir.

Debriyaj pedalı titreşiminin sebepleri şunlardır:

*Motor ve şanzıman aynı eksende değildir; motor kulakları kırılmış gevşemiş olabilir, şanzıman motor bağlantı civataları gevşemiş olabilir, baskı balata toplanırken merkezleme yapılmadan toplanmış olabilir. Eksen kaçıklığı giderilmelidir.

*Volanın yerine düzgün takıldığı, eğik-bükük-çizik olmadığı kontrol edilmeli. Volan yalpa yapmadan dönüyor olmalıdır. Aksi halde pedalda titreşim olur.

*Kavrama diski (balatalı disk) ve/veya baskı plakası çarpık olabilir.

*Baskı plakasındaki ayırma parmaklarının ayarsız olması, eğik olması, kırık veya çatlak olması gibi durumlar titreşimlere sebep olur.

(Bkz: Debriyaj-Kavrama Sistemi) (Bkz: Vites Kutusu-şanzıman Arızaları) (Bkz: Tüm Oto Arızaları)