Cermen Halkı

Germenler İndogermenlerin birinci ana kolu Kentum halklarından olan ve bugün Avrupalılar olarak bilinen Germenlerin adı ilk kez Ren Nehri yukarı bölgesinde dolaşan halk grupları için Antik kaynaklarda yazılan ve sonradan Tungri olarak değişen Germani cisrhenani’dir. Galyalılar doğu komşuları olarak direk onlardan bahseder. İlk kesin kayıt MÖ 80’de Poseidonios von Apamea ve özellikle de Sezar tarafından düşülür; Germenler kendilerine böyle toptan bir tanımlama yapmazlar. Toprak bulgularına dayanarak Germenlerin ana vatanı olarak Güney İsveç, Danimarka, Şlezya-Holştayn ve Doğu Aşağı Saksonya görülür. Buralarda Germenler Erken Taş Devri (MÖ ) sonlarından beri Megalit mezarlar açan Orta Avrupa’nın doğusu ve Güney İskandinavya’daki ilk tarım kültürü olan Trichterbecher kültürü (Cilalı Taş Devri kültürü, MÖ ) sahiplerindendir. Germenler bu çağda ölülerini tümüslere gömen savaşçı baltalı halklardır. Germenler MÖ I. asırda 3 gruptur: 1. Kuzey Germenleri (İskandinav Germenleri), 2. Doğu Germenleri (Oder ve Vistül yatağı boyunca güneye yayılanlar), 3. Batı Germenleri (Güney ve Batı Almanya ile Briton adalarına yerleşenler). Bu üç ana grup çok sayıda zayıf boylardan oluşur. III. asırdan beri tarihsel olarak bilinen bugünkü büyük kök-kavimleri meydana getirirler. Germen Ariovist, Armin ve Marbod efsaneleri bu birleşimlerin sembolleridir. Ancak Germen kavimleri çok göç ettiklerinden dolayı ilk yerleşim alanlarının sınırlarını tam olarak tespit etmek oldukça güçtür (Brockhaus 7: ). 22 Todd’a göre Plinus’un kaybolan kitabı “Bella Germaniae: Germen Savaşları” MS I. asır ortalarındaki Germenlere karşı Romalıların düzenlediği seferlerden bahsederken Germen ismi ilk kez kayda geçer. Plinius, Bella Germanica’sında MS 47’ye kadarki Kimbern savaşlarını anlatır. Germanya’nın farklı yerlerini subay olarak 47, 50/51’de gördüğünden ve bugünkü İsveç ile Aşağı Ren bölgesinde görev yaptığından buraları en iyi bilen Plinius’tur (Schwarz 10). Sonra da aslında Germanya’da hiç bulunmamış Cornelius Tacitus’un (MS ) MS 98’de yayınladığı “Germania” (De origine et situ Germanorum; Germenlerin Kökeni ve Yerleri Üzerine) adlı eser komşu “barbar kavimler” hakkında bilgi veren en önemli antik kaynaktır. X. asırda yazılan ve ’de İtalya’ya getirilen elyazması Codex Hersfeldensis adlı eserle farkına varılır (: 10). Plinius kendisinden önceki Caesar ve Livius’tan özellikle de Grekler hakkında çok yararlanır. Tacitus’un verdiği bilgiler Heredot ve diğer bazı yazarların barbar halklar hakkında ifade ettiği fikir ve cümlelerle önemli oranda benzeşince önemli klasik yazarların intihal kuşkuları artar ve Plinus’a olan güvenleri sarsılır (: 11). Plinius’un verdiği bilgilere göre MÖ ’lerde Roma Ren ötesi Batı Germen halkları şunlardır: Angeller (Schleswig Holştayn), Reudignler (Meklenburg Vorpommen), Langobardlar (Brandenburg), Hermunderler (Brandenburg-Sachsen), Markomanlar (Sachsen-Çek C.), Chatlar (Bavyera), Mattiaklar (Bavyera), Ubierler (Pfalz-Bayern Wüttenberg), Tenkterler (Hessen), Chamavlar (Kuzey Vestfalya-Aşağı Saksonya), Frizler (Hollanda, Kuzey Denizi sahilleri), Chauklar (Bremen-Hamburg), Chausuariler (Aşağı Saksonya kuzeyi), Cherusklar (Hannover-Sachsen Anhalt arası), Brukterler ve Marslar (Türingen) (. Harita 1, Todd 5). Doğu Germenleri ise Tuna kuzeyinde ve Batı Rusya içlerine doğru mukimdirler: Rugirler (Kuzey Polonya - Doğu/Baltık Denizi arası), Aestierler/Baltlar (Beyaz Rusya, Litvanya), Gotlar (Orta Polonya), Burgundlar (Batı Orta Polonya), Wenedler (Kuzey Belarus-Güney Ukrayna), Wandallar (Çek C.), Kuadlar (Bayern-Avusturya arası), Kotinerler (İsviçre), Bastarnlar (Güney Avusturya-Macaristan) (. : Tab. 2: 6). Todd’a göre de Germen adının nereden geldiği bilinmemektedir (: 7). Sezar (Caesar) da MÖ 52’de yazdığı “Commentarii de bello Gallico”da kullandığı “Germanus” kavramının üzerinde durmaz. Tacitus’tan beri German ve Germania adları yukarıdaki gibi halkların isim ve yerleri zikredilerek verilir. Arkeolojik veri olarak bu bölgelerdeki ilk yerleşim birimleri tepelerde kurulur (Hollanda’daki adlarıyla Terpler) ve en eskisi MÖ VII.-VI. asırlara aittir. Büyük ihtimalle Germenler orman, balçık ve bataklık olan bu geniş arazilere yerleşirken balçık 23 kısımları doldurarak tepe yerleşimler yaparlar (Bu yerleşim merkezleri ve planları için . Todd ). Romalı İmparator Sezar (Caesar) MÖ 52’de yazdığı “Commentarii de bello Gallico”da genel olarak Germenlerden değil bir Germen halkı olan Kimbernlerden bahseder. Bunlarla Romalıların yaptığı savaşlardan aslında ilk Posidonuis’un (MÖ ) kaybolan bir kitabında not düşülür. Bu kitaba dayanarak Plutarch (MS ) Germenleri anlatır. Kaybolan Livius’un kitabını Orosius ve Cassius Dio da kullanır ve Germenler hakkında bilgiler aktarırlar. Yine Germenler hakkında bilgiler veren Strabo (MÖ ) yazdığı Geographica adlı coğrafya kitabını eski tüccar ve askerlerin anılarından yararlanarak, bölgeyi gezmeden Roma’da yazar. Daha yeni bilgiler ise Timnes’den günümüze aktarılır. Özellikle de o zamanının Germanya’sı demek olan Galya ve Kayzer Tiberius’un seferleri hakkındadır bu bilgiler. Velleius Paterculus adlı subay ise MS 30’da Germanya’da bizzat bulunur ve tarih taslağı hazırlar. Arminius’u bu seferde bizzat tanır. Alexandriyalı Coğrafyacı Claudius Ptolemaeus (Batlamyus, ) ise MS ’de eski Germanya’yı işleyerek metinli bir harita hazırlar. Ana kaynağıysa Hadrian zamanının yazarı Marinus von Tyrus’tur. Ptolemaeus daha ayrıntılı görülen eserinde 69 Germen boyundan bahsederken, Tacitus 40 Germen boyundan bahseder. Bunlardan 22 boyun adı her ikisinde de geçer. Bu eserinde Ptolemaeus’un alt boyları da (Gau halkları olarak) işlediği anlaşılmaktadır. Böylece sadece bilinmeyen halklar değil aynı zamanda Roma tanımlamasıyla Germanya’nın Ren ve Tuna hariç şehirleri ve pazar yerleri de verilir. Bu eski kaynaklardan özellikle de Germence ve İndogermence olmayan ırmak adlarından çıkarılabildiği kadarıyla Germenlerin ilk “Ana Vatan Batı Tezi”ne göre Jütland ve İskandinavya arası bölge olarak tanımlanır. Bu teze göre Germenler geldikleri Vistül, Ren ve Tuna havzasından tüm Avrupa’ya yayılırlar. Romalılar Augustus zamanında Germanya’yı (Germania) işgal ederek eyaletleri oluşturmaya karar verince Elbe’ye asker gönderip donanmalarını Kattegat’a kadar gönderirler. Bunların hazırlığı olarak da Agrippa’nın başladığı Germanya haritasını genişletip pekiştirirler. Bugünkü bilgiler bu ve bundan sonraki Antik Çağ yazarlarına dayanır. Germenlerden bahseden ancak eserleri kaybolan diğer bir tarihçi ise Titus Livius’tur (MÖ 52 - MS 17). Livius, eserinde Kimbernlerin geleneklerinden, yurtlarından, Teuton Savaşlarından, Caesar ve Drusus’un seferlerinden ayrıca Germen olaylarından bahseder. Bu dönem Roma ve “barbar” Germenlerin çatışmaları içinde geçer. “MÖ 55 yılında ilk Alman aşiretlerini Julius Sezar Ren Nehri’nin garbında Gaul eyaleti valisiyken Roma toprakları Ren havzasına uzanan Almanları uzaklaştırır 24 (tart eder)” (Karabekir 24). MS 9. yılda Teutoboy Ormanı’nda Germenler Arminius (Hermann) komutasında Romalıları yenerler. Roma tarihçileri artık Hazar ve Ren arası Tuna doğusundaki bölgeye Germanya bu halka teutons derler; teuton; orman sakinleri (: 28). Tarih sahnesinde teutans-teutch1 yani bugünkü Almanların adı olan Deutsch kelimesi Germen anlamında da ilk kez yazılı olarak MÖ 98 senesinde Romalı tarihçi Tacitus (MÖ ) tarafından kullanılır.