Türk Kelimesini Ilk Kim Kullanmıştır

kaynağı değiştir]

Kafkas Savaşı'nın sona ermesiyle 30 Aralık 1869'da Terek bölgesinin Kumyk ilçesi (Kuzey, Zasulak Kumukya) kaldırılmış ve Hasavyurt ilçesi olarak adlandırılmıştır. Biraz önce, 13 Ağustos 1867'de, Kumuk devletinin sonu olarak kabul edilebilecek Tarğu Şavhallığı kaldırıldı^[103][103].

Kumuk topraklarının kolonizasyonu[değiştir kaynağı değiştir]

Dağıstan ve Çeçenya İmamı Şamil muhtemelen Kumuk kökenliydi.^[88][89][90]

Kumuklar şunlardı: Çeçen direnişinin lideri ve İmam Şamil'in müdiri (naiplerin üstünde) Taşav-Hacı^{[85][91][92][93]}; Dağıstan'daki erken ayaklanmaların liderleri Sultan Ahmed Han Avarlı (Mehtulu Han ailesinden, ve 1802'den beri Avar bölgesini Hanı, 1819-1822'de Dağıstan'daki ayaklanmanın organizatörü^[94]); Hasan Han Mehtululu (1819-1822 Mehtulu ayaklanmasının organizatörü)^[94]; 1824 ve 1834'te 'daki ayaklanmaların organizatörü, İmam Gazi-Muhammed (Tarğulu Şavhallıknı taht varisi) naibi Umalat-bek Boynaklı^[95][96]; İmam Gazi-Muhammedʼnin naibi İrazibek Kazanışlı^[97]; Şamilʼnin sırdaşı ve naibi İdris Endireyli^[98]; İbrahim el-Gimri naibiʼnin yardımcısı, "murtazaketlerin" — yani Şamil'in kişisel muhafızı'nın yüzbaşısı — Şangirey Muselimavullu (lakaplı Ova Aslanı)^[99]; Şamilʼnin Büyükelçi İbrahim Han Oğlu (Kumuk Han Oğlu); Şamilʼnin naibi Muhammed-bek Tarğulu^[100]; Başir Aşılı Yahsaylı (1858'deki İnguş ayaklanmasının liderlerinden biri)^[101].

Ayrıca Kumuklar, İmam Şamil'in "murtazaketlerinin" (kişisel muhafızları) çoğunluğunu oluşturuyordu^[102].

Şavhallığʼın ve Kumuk bölgesinin kaldırılması[değiştir kaynağı değiştir]

17. yüzyılda Evliya Çelebi ve Adam Olearius, Şamhalat'ta el sanatları atölyelerinin olduğundan bahsetmiştir.^[169]

Kültürü[değiştir kaynağı değiştir]

Kumuk Şavhalnı tüfeği, 19. yüzyıl, Metropolitan Museum of Art, New-York

Kumykia, silah üretimi ile ünlüydü. 1858-59'da 3 ay seyahat eden Alexandre Dumas (baba). Kafkasya'da Endirean silah ustaları hakkında şunları yazdı:

    Andrey-aul [Endirey demek], silah ustalarıyla tanınır: bıçakları özel bir damgaya sahip olan ve Kafkasya'da ünlü olan hançerler yaparlar. Bakır bir madeni paraya bıçakla vurulduğunda, basit bir basınç onu o kadar derinden keser ki bıçak parayı onunla birlikte kaldırır.

Kazanishche'li Bazalay ustanın (özellikle hançerler) eserleri Kafkasya'nın çok ötesinde ünlüydü. Lermontov, bölgedeki tipik bir Rus subayını karakterize eden Kafkas adlı makalesinde şunları yazdı:

    Tatarca (demel Kumukca) hafifçe bulaşıyor; bir kılıcı, gerçek bir gurda, bir hançer - eski bir bazalay...

Rus ordusunun birçok Kafkas seferine katılan bir katılımcıya göre, süvari generali ve askeri tarihçi Vasily Potto, Kafkasya'da, Bazalay Kazanşlı ve onun soyundan gelenlerin kılıç gourda ve hançerleri en iyi eserler olarak kabul edildi.^[162]

Bazalay ustalarının eserleri 1851'de Londra'da bir sergide sergilendi.^[163]

Shamkhal'ın kişisel silah ustası, bazıları tarafından basaley'den daha üstün kabul edilen Gelinli Shahmanai, sanatının örneklerini 1867'de Paris'teki Dünya Sergisinde sergiledi.^[163][164]

Ünlü silah yapımcısı Irajab Magomed (1810 doğumlu) idi, çalışmalarına oğlu Gadzhi Sultanmurad (1840 doğumlu), torunu Zainavbek ve torunu Salavdin (1900 doğumlu) tarafından devam edildi. "Irajab" namlusunda Arabografik yazı bulunan bir silah Hermitage'de tutulmaktadır.^[164]

XVIII yüzyılda diğer Kumyk silah merkezleri arasında. Kazanishche (Yukarı Kazanishche ve Aşağı Kazanishche), Tarki, Arkas, Bashly, Kapkaykent ve diğerleri ayırt edilebilir. Araştırmacı N. Popko, “Kumyks ve Kabardey'de en iyi silah ustaları, saraççılar, gümüşçüler vardı; Kazaklar, ürünlerine ihtiyaçları olduğu için bu tür insanlarla tanışırdı”.^[165]

Kumyk silah ustalarının çeşitli eserleri - keskin uçlu silahlar ve ateşli silahlar - New York Metropolitan Sanat Müzesi'nde saklanıyor.^[166]

Şamhalat'ta top, barut, çakmaktaşı, diğer türlü silah ve askeri teçhizatın üretildiği de biliniyor. 17. yüzyılda başkent Tarka'nın duvarlarında toplar duruyordu.^[167]

Tarım[değiştir

nest...

145066 145067 145068 145069 145070