Oksidasyon Nedir
Oksidasyon Nedir? Biyolojide Oksidasyon Sonucu Ne Oluşur Ve Örnekleri Nelerdir?
Biyolojide oksidasyon terimi oldukça sık telaffuz edilmektedir. Çünkü yükseltgenme işlemlerini birçok örneklerde görebiliriz. Ayrıca tam tersi indirgenme örneklerini de görebiliriz. Oksidasyon nedir ve biyolojide oksidasyon sonucu ne oluşur? Vereceğimiz bazı örneklerle bu konuyu açıklamaya çalışacağız. Oksidasyon konusu sınavlarda da çıktığı için özellikle son dönemlerde araştırılan bir konudur.
Oksidasyon Nedir?
Oksidasyon diğer adıyla yükseltgenme, elektronların bir atom ya da molekülden ayrılmasını sağlayan kimyasal tepkime olarak tanımlanmıştır. Tam tersi durumda, bir elementin kimyasal reaksiyonda elektron alması olayında indirgenme olur. İndirgenme olayına redüksiyon adı verilir.
Yükseltgenme olayına da oksidasyon denir. Kısacası şöyle açıklayabiliriz; reaksiyonda elektron vererek yükseltgenen element karşısındakini indirgediği için indirgen denilir. Elektron alarak indirgenen element karşısındakini yükseltgediği için yükseltgen denir.
Yükseltgenme şu şekilde olur:
- Bir grup veya molekülden bir elektron uzaklaşması
- Bir molekülden bir hidrojen atomunun uzaklaşması
- Bir molekülden bir hidrür iyonunun uzaklaşması
- Moleküle oksijen sokulması
- Katalitik dehidrejenasyon
Oksidasyon Tepkimesi
Biyolojide geçen oksidasyon, bir tepkime ve reaksiyon sonucu oluşur. Elektronların molekül atomlarının ayrılması işleminin sonucu tepkime oluşur. Bu şekilde de parçalanma ve yanma gerçekleşir. Fotosentez yapamayan mikroorganizmalar buna en iyi örnektir. Elektron kaynağı besin veya bileşke maddeleri olduğunu belirtelim.
Solunum zinciri de bir başka örnektir. Burada bir dizi elektron moleküler oksijene taşınarak oksidasyon tepkimesini oluştururlar.
Yükseltgenme
Oksidasyon ya da yükseltgenme, elektronların bir atom ya da molekülden ayrılmasını sağlayan kimyasal tepkimedir.
Bir elementin, kimyasal reaksiyonda elektron alması olayına indirgenme denir. İndirgenme olayına redüksiyon, yükseltgenme olayına da oksidasyon denir. Reaksiyonda elektron vererek yükseltgenen element karşısındakini indirgediği için indirgen, elektron alarak indirgenen element karşısındakini yükseltgediği için yükseltgen olarak tanımlanır.
- Oksidasyon: A maddesi bir elektron verir.
- Redüksiyon: B maddesi bir elektron alır.
- Redoks: A maddesi bir elektron B maddesine verir.
Eğer elektron alan yani indirgenen element serbest (nötr) halde ise, eksi değerlikli olur. Serbest halde değil de (+) değerlikli iyon halinde ise, aldığı elektron sayısı kadar değerliği azalır. Buna karşılık elektron veren element, nötr halde ise + değerlikli olur, iyon halinde ise verdiği elektron sayısı kadar değerliği artar.
- hidrojen + oksijen → hidrojen oksit (su)
Bu reaksiyonda oksijen indirgenmiş, yani hidrojenden elektron almış ve sıfır değerlikli halden (2-) değerlikli hale geçmiştir. Hidrojen ise 1 elektron vererek +1'e yükseltgenmiştir.
Yükseltgenme şu şekilde olur:
- Bir grup veya molekülden bir elektron uzaklaşması
- Bir molekülden bir hidrojen atomunun uzaklaşması
- Bir molekülden bir hidrür iyonunun uzaklaşması
- Moleküle oksijen sokulması
- Katalitik dehidrejenasyon
Oksidasyon Terimi Hakkında Bilgiler
Y a e n i y i s i y a d a h i ç
Oksidasyon nedir? Ne işe yarar? Kimyada, Coğrafyada ve Tıpta ne anlama gelir?
Oksidasyon, kimyasal bir olay esnasında maddelerin bileşimindeki hidrojenin azaltılması ya da oksijenin artırılmasıdır.
Oksidasyon Nedir? Ne İşe Yarar?
Oksidasyon, biyolojide yanma, kimyada da yükseltgenme anlamına gelir. Yükseltgenme, enerji elde etme anlamına gelir. Oksidasyon, metal ve oksijenin reaksiyona girmesi ve metal-oksit formunun oluşması anlamına gelir. Oksitlenme işlemi maddenin elektron vermesi sonucu oluşan bir durumdur. Oksijen bir elementle birleşir ya da bir maddedeki oksijen miktarı artırılır. Bu sırada da oksidasyon olayı ortaya çıkar. Oksidasyon aynı zamanda doymamış yağlardki degradasyonun da nedenidir. Oksidasyon, besin kalitesinin azalmasına ve besinlerin acılaşmasına yol açan bir olaydır. Bu olay esnasında gıdalarda zararlı bileşenler oluşur.
Kimyada, Coğrafyada Ve Tıpta Ne Anlama Gelir?
Kimyada oksidasyon ya da yükseltgenme, elektronun bir molekülden ya da atomdan ayrılmasını sağlayan bir tepkimedir. Bir element kimyasal bir reaksiyonda elektron alınca bu olay indirgenme olur. İndirgenme olayı redüksiyon olarak bilinirken yükseltgenme olayı da oksidasyon olarak bilinmektedir. Bazı oksidasyon olaylarında oksijene rastlanmadığından oksidasyon olması için oksijen olması gerekmektedir gibi bir durum söz konusu değildir. Oksijen olmadan da tepkime gerçekleşmesi mümkündür.
Biyolojide oksidasyon bir tepkime ya da herhangi bir reaksyon sonucu oluşan bir durumdur. Diğer adı da yükseltgenme olan oksidasyon elektronların molekül atomlarının ayrılması ile ortaya çıkan bir durumdur. Oksidasyon işlemi için bazen nötr durumun olması bazen de artı değerli iyonlar olması gerekir. Biyolojide oksidasyon örneği olarak fotosentez yapmayan organizmaların örnek verilmesi mümkündür. Bu olayda elektronların asıl kaynağı besinler ya da bileşke maddeleridir. Diğer örnek olarak da solunum zinciri verilmektedir. Burada ise bir dizi elektron moleküller oksijene taşınır ve bunun sonucunda oksidasyon oluşturur. Bazı olaylarda oksijene rastlanmadığından dolayı oksidasyon için oksijen gerekli gibi bir bilgi bulunmaz.
Coğrafyada oksidasyon olayı bir kimyasal süreç olarak bilinmektedir. Topraktaki kimyasal çözülmenin bir süreci olan oksidasyon kayanın bileşimindeki mineraller oksijen ile birleştiğinde oluşan bir olaydır. Oksidasyon olayında genelde su aracıdır ve oksijen de aktif olarak yer alır. Oksijen ve su oksidasyonda değişmez maddelerken diğer elementler serbest bir şekilde bileşik oluşturur. Coğrafyada oksidasyon özellikle demir içermekte olan maddelerde görülür. Örneğin ıslak bir bıçağın üzerinde paslanma meydana gelince oksidasyon oluşumu gerçekleşmiş olur. Oksidasyon doğada sıkça rastlanan bir olaydır. Tortul kayaların kırmızı, sarı ya da kahverengi renklerinde olması da bir oksidasyon olayıdır. Bu durum tortul kayaların oksidasyona uğradığını açıklayan bir durumdur.