Yorgunluk, bir kişinin günlük yaşantısında veya iş hayatında kendini yorgun ve halsiz hissettiği durum olarak tanımlanmaktadır. Fiziksel aktivite ya da sporun çok fazla yapıldığı durumlarda da yorulmak olağan bir durumdur ve kişinin dinlenmesi ile birlikte bu durum ortadan kalkar. Ancak kişi kendisini çok fazla yormayan aktivitelerde de kendini yorgun hissediyorsa bu durum kronik yorgunluk sendromu hastalığını ortaya çıkarabilir.
Herhangi bir belirtinin veya hastalığın oluşmaması ve yorgunluğun sürekli olarak devam etmesi bu duruma işaret edebilir. Kronik yorgunluk sendromu; kişinin dinlenmesine rağmen sürekli olarak kendisini yorgun hissetmesi, iş verimliliğinin düşmesi, isteksiz olması ve sosyal yaşantıdan uzaklaşması, mutsuz olması gibi semptomlarla kendini belli eden psikolojik bir rahatsızlıktır. Bu durum erkeklere oranla kadınlarda çok daha fazla görülmektedir.
Bu duruma birtakım farklı hastalıklar neden olabilmektedir. Hastalık nedeniyle ortaya çıkan yorgunluk ve halsizlik durumu yaşayan kişiler tedavi edilmesiyle birlikte bu sorun ortadan kalkmaktadır. Yorgunluk hali, uzun süre devam eden ve tekrarlayan stres, uykusuzluk, depresyon gibi farklı birtakım psikolojik nedenler sonucunda da ortaya çıkabilmektedir.
Yorgunluk hali, bazı durumlarda sadece hafif yorgunluk ve enerjisizlik olarak görülürken, ileri seviyelerde kişi, günlük normal işlerini yapmakta zorlanabilir ve işlerini yapabilmek için başkalarına ihtiyaç duyabilir. Kronik yorgunluk sendromu, 6 aydan fazla sürebilen yorgunluk durumuna denilmektedir. Bu gibi durumların ortaya çıkması halinde kişide birtakım belirtiler görülmektedir. Bu belirtilerin oluşması halinde kişi mutlaka bir uzmana görünmelidir. Kronik yorgunluk sendromu belirtileri şu şekildedir:
Bazı hastalıkların ortaya çıkması sonucunda kişilerde yorgunluk hali görülebilir. Bu hastalıklar kişinin hayatında ciddi derecede sorunlara yol açabilir ve kişinin yaşantısında destek alması gerekebilir. Bu duruma neden olan birtakım hastalıklar şu şekildedir:
Anemi (Kansızlık): Yorgunluk durumunun en fazla görüldüğü hastalık grubudur. Oksijen ileten hemoglobinin eksik olması durumunda kişi yorgun ve halsiz hissedebilir. Bu gibi durumların yaşanması halinde kişi, kesinlikle bir uzmana görünmeli ve muayene olmalıdır. Yapılması gereken tetkikler sonucu tedavi süreci planlanarak oluşan kansızlık durumu giderilir ve kişide görülen yorgunluk hissi ortadan kalkar.
Tiroit Hastalıkları: Bu hastalıklar kişilerin kendilerini çok fazla yorgun, halsiz hissetmesine sebep olmaktadır.
Kalp Hastalıkları: Kalp yetmezliğinde en ciddi belirtiler arasında bulunan durum, kişinin hissettiği yorgunluk ve halsizlik halidir. Kalpte olması gereken oksijen miktarı karşılanmadığında kişilerde ciddi derecede yorgunluk durumu ortaya çıkabilmektedir.
Enfeksiyon Hastalıkları: Farklı sebeplerle vücutta meydana gelen bu hastalıklar, kişilerde yorgunluk durumunun ortaya çıkmasına neden olmaktadır.
Metabolik Hastalıklar: Karaciğer ve böbrek yetmezliğinde, kalsiyumun yüksek ve potasyumun düşük olduğu durumlarda vücutta bulunan kan tuzları ve minerallerin azalması yorgunluk durumunun meydana gelmesinde etken faktörlerdir. Bu gibi hastalıkların tedavisinin erken dönemlerde yapılması kişinin sağlığı açısından çok önemlidir.
Kanser: Bazı onkolojik hastalıklar, yorgunluk durumunu ortaya çıkabilir ve belirtileri arasında bulunabilir. Kanser, kişinin vücut sistemini bozduğu için kişide yorgunluk durumu ortaya çıkabilir.
Uyku Problemleri: Uyku bozukluğu, kişinin yaşam kalitesini düşüren en ciddi problemlerden birisidir. Uyku apnesi, yorgunluk durumunun en önemli nedenleri arasında bulunmaktadır. Yeterli düzeyde uykusunu alamayan kişi, sonraki gün için aşırı yorgun hissedebilir.
Depresyon ve Stres: Yorgunluğa neden olan hastalıklardan ikinci olarak depresyon gibi psikosomatik bozukluklar gelir. Psikolojik nedenlere bağlı olarak depresyonda olan ve çok fazla stres yaşayan kişiler, bu durumu yaşamaktadır.
Bu durumun ortaya çıkmasında oluşan belirtilerin farklı bir rahatsızlıktan kaynaklı olup olmadığını anlayabilmek için bir uzman tarafından muayene edilip birtakım tetkiklerin yapılması gerekmektedir. Hasta öyküsü, farklı hastalıklarda da olduğu gibi bu durumun teşhisi bakımından çok önemlidir. Hastalık ve rahatsızlıklar dışında uyku problemleri ve psikolojik faktörler de bu duruma neden olabildiğinden kesin bir teşhis konulması adına bu ihtimallerin de değerlendirilmesi önemlidir. Bu hastalığın tanısı psikiyatrist, uzman psikolog ve bu alan ile ilgili farklı alanların olduğu ekipler tarafından incelenip değerlendirilir.
Bu hastalığın tedavisinde uygulanan yöntemler, hastalık belirtilerini iyileştirmek ve ortadan kaldırmak için yapılmaktadır. Kişiden kişiye değişen ve özel olarak hazırlanan hafif tempolu egzersiz uygulamalarının sürekliliği ve bu süre zarfında hastaya psikolojik yönden destek verilmesi önemlidir. Ayrıca yaşam tarzında değişiklikler ve beslenme tedavi sürecinin bir bölümüdür. Tedavi boyunca hasta her evrede sağlıklı bir şekilde iyileşeceğine inandırılıp cesaretlendirilmelidir. Kişinin moralini, enerjisini kazanması ve yapılan egzersizlerle bazı hastalıkların giderilmesi amaçlanmaktadır.
Kişiden kişiye değişen ve hastanın öyküsünün de çok fazla önemli olduğu bu durumda farklı birtakım tedavi yöntemleri uygulanabilir. Genel sağlık ve hasta öyküsüne göre kronik yorgunluk sendromu tedavi yöntemleri şu şekildedir:
Stres azaltılmalı ve düzenli olarak egzersiz yapılmalıdır. Sıcak havalarda ağır gıdalar tüketilmemeli ve daha hafif yiyecekler tercih edilmelidir. Bol bol su tüketilmelidir. Uyku düzeni oluşturulmalı ve yatmadan önce kafein, alkol, sigara ve yağlı yiyeceklerden uzak durulmalıdır.
Bu hastalığın ortaya çıkma nedeni birtakım rahatsızlıklar ve hastalıklara bağlı olduğunda bu hastalıklar tedavi edilerek bu durum düzeltilebilir. Ancak birtakım psikolojik sorunlara bağlı olarak ortaya çıkması durumunda uzman kişi tarafından kişiye özel bir tedavi yöntemi belirlenir. Kişiye özel hazırlanan hafif tempolu egzersizler, psikolojik destek, kişiye moral vermek ve enerjisini kazandırmak çok önemlidir.
Kişinin sürekli yorgun hissetmesinde farklı pek çok neden olabilir. Depresyon ve stres gibi psikolojik yönden etkileyici olan faktörler bu duruma neden olabilir. Ayrıca bazı hastalıklarda yorgunluk durumunu ortaya çıkarabilir. Bu hastalıklar; anemi(kansızlık), kalp hastalıkları, metaboliz hastalıklar, uyku bozukluğu gibi sorunların ortaya çıkmasıyla yorgunluk hissi görülebilir.
Güncelleme Tarihi: 18 Ekim
Yayınlama Tarihi: 13 Ekim
Sayfa içeriğinde yer alan bilgiler yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. İlgili sayfada tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren öğeler yer almamaktadır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.
Zeynep Çukadar*
Ne yaparsanz yapsn geçmeyen bir yorgunluk ve mutsuzluk mu yayorsunuz? Öncelikle bu yorgunluk ve mutsuzluk halimizi doru anlamlandrmak için nereden geldiine dair baz eylerden söz etmek gerekli. Psikolojide nesne kuram, insan yavrusunun geliim evrelerini ve her evrede neye ihtiyaç duyduunu anlamamz salayan bir kuramdr. Ve bu kuram bizlere insann doduu an itibari ile kendisini var edebilmesi için ötekine yani bir anneye, bakcya bir dier deyile bir ilikiye ihtiyaç duyduunu söyler. Öyle ya, doada en çok desteklenmesi gereken insan, doduu anda kendisini var edebilmek için bir dierine ihtiyaç duyar. Onu koruyacak, kollayacak, besleyecek birine nsan ayn zamanda, tüm bu verileri hzlca, o gelimemi ancak her gün büyük bir hzla büyüyen beyni ile alglamaya ve ilemlemeye çalr. Bir bakas tarafndan sevilip sevilmediini, deer görüp görmediini bir anlamda aynalanarak hisseden ve korunmaya muhtaç bir varlktr. En temel ihtiyac da esasen dokunulma, görülme, duyulma, sevilme, deerli olduunu hissetme arzusudur. Dokunulmak ve dokunmak o kadar önemli bir ihtiyaçtr ki; herkes mutlaka deneyimlemitir; eer hasta olursanz ve karnnz arrsa, birinin karnnza dokunmas iyi gelir hatta iyiletirir. Byung Chul Han’ n Palyatif Toplum ve Günümüzde Ac isimli kitabnda da belirttii gibi "acs geçsin isteyenin bu arzusu, sizin bedeninizde yer bulur, birinin acnzn geçmesi dilei, sizin bedeninizle, duyduunuz acnn arasna girer ve o dokunula ac geri çekilir." Ksacas, insann doar domaz ihtiyaç duyduu en temel ey ilikide olmaktr. Çünkü hayatta kalabilmek için birinin onu beslemesi, sarmas, gözlerinin içine bakmas, sevgi, güven, efkat vermesi ve belki de en önemlisi bu ihtiyaçlarn giderilmesinin düzenli ve tutarl olmas gereklidir. Bu ihtiyaç insan hayatta kald sürece de deimez. Bunlar olmadnda, yani iliki olmadnda insan ac çeker…
Oysa günümüz modern toplumunda, mutlu olunmas için her koul salanmtr(!), kii isterse her eyi yapabilme ansna da sahipken ve her an nesnelerin dünyasnda tüketilebilecek seçenekleri de varken, niye ac çeksin niye mutsuz olsun ki? Böylesi her eyi yapabilmenin mümkün olduu dünyada, kii baarsz, mutsuz, yalnz, sevgisiz hissediyorsa da bunun kabahatlisi tabii ki odur, yani kendisidir(!).
Modern toplum, her eyi bir tüketim aracna dönütürmü, bununla da yetinmemi, bireyi özgür olduuna ve ne isterse yapabilme yeteneine ve koullara sahip olduuna inandrmtr. Ve bu nedenle ac çekmesi, mutsuz olmas için bir neden yoktur. Yalnz, baarsz, ilikisiz hissetmek için de öyle. Yalnz msnz? Kaydrnnn, biri olmazsa dieri olur.
Seans odalar baarszlk, yalnzlk, yetersizlik, deersizlik hisleriyle dolu. yi eitimlerden geçmi, birçok konuda son derece yeterli olan bireyler, bu gerçekliin dnda hisler tamakta. Çünkü baarabilirsin slogan, kiiye isterse her eyi yapabileceini, velev ki yapamadysa gerçekten istemedii için yapmadn yani kontrolün tamamyla kiide olduunu düündürmektedir. Baar ve mutluluk için gereken tüm koullar oluturulmutur ve bireyin ayaklarnn önüne serilmitir. Oysa böyle bir dünyada yayor olunduu ve herkesin gerçekten eit koullara ve haklara sahip olunduu inanc bir illüzyondan ibarettir. Birey ve özgürlük söylemleri, kiilere, yalnzca kendi dürtüsel hazlarnn peinden komas gerektiini ve tüm koullarn da zaten hazr halde orda durduunu, isterse de yapabilir olduunu, tüm bunlar olduunda da sevilebilir ve yeterli olduunu dayatmaktadr. Ancak tüm söylenenler eksiktir ve bu kabulün sorgulanmas gereklidir. Devletlerin ve sistemin politikalarn eletirme özgürlüünün çalnmas demektir ki hatann yalnzca bireyden kaynaklandnn düünülmesi, gerçei deerlendirirken hatalara yol açar, eksiklikleri gözden kaçrmakla sonuçlanr.
dünyasnda baarl olmak için kiilerin, hrsl, özverili olmalar, gerekirse gece saatler boyunca baar için çallmas gerektii diktesi ile birlikte ahlaki deerleri bir kenara brakan rekabet ortamnn, takm arkadan ezip geçebilmesine alan açt ve bunun da baarnn bir parças olduu, bireysel baar için her yolun mubah sayld günümüz toplumunda, insanlar yalnzlamakla kalmayp, paranoid ve güvensiz bir ekilde kendilerini var etmeye zorlanmaktadr. Günlerinin çounda ite uzun saatler boyunca çalmakta, büyük ehirlerde ie gitmek ve dönmek için saatler harcamakta ve ancak sonucunda almay umduu terfi umutlar içinde yorgunluk da yaamaktadr. Bireyleme ve özgürlük söylemleri toplumsal bir erim için çaba sarf etmenin, desteklemenin, yardmlamann veya birini sevme eylemlerinin de kymetinin unutulmasna yol açmtr. Herkes tek banadr yani yalnzdr ve kimseye güvenilmemesi gereklidir. Ksacas gemisini yürüten kaptandr ancak bu hali ile kaptann mutlu olmas, ac çekmemesi beklenir.
Pozitif psikolojinin, tüm bu duygularla ba etmenin yolu olarak olumsuz düüncelerin yerine olumlularn konmas yönünde girdii çaba, çeitli gurularn ana davet etmesi, yaam koçlarnn tavsiyeleri ile birleerek, acnn kaçnlmas gereken, yanl, kabul edilmeyen ve elbette istenmeyen bir duygu olduunu düündürmektedir. Oysa ac neyin kiiye ait olduunu gösteren bir duygudur. Bir yerin kesilmesinin, sevilen birinin kaybnn ac hissettirmesi, kayb yaanlan kii ile kurulan baa referanstr, bir anlamda ruhsallmzda kaplad yere Sosyal medya yeni bir meta dünyas ina etmi, dierini, kiinin dünyasna yalnzca gülümseyiiyle tam, yalnz olan, sevilmeyen, baarsz olann kendisi olduuna inandrmtr. Bu duygularn bertaraf edilmesi içinse, derinlii olmayan ilikiler ortaya çkmtr. Yalnz ve mutsuz musunuz? Kaydrn. Bulamadysanz, içinizdeki bu boluklar anlk hazlarla doldurun. Belki de bu nedenle son zamanlarn en büyük sorunlarndan biri uyuturucu ve alkol kullanmndaki arttr. Ksacas artk bir dostu görmek ve o ann dostla, sevilen ile yani özel olanla paylalmas yerini kiinin yalnz hissetmesinin önüne geçen, günlük, derinlii olmayan, haz odakl ilikilere brakmtr. Elbette ki bu ilikiler yumann kiiyle ilgili olan bir parças vardr. Ancak bunun yalnzca bireyin kendi sorumluluunda olduunun düünülmesi ve hatta dayatlmas, gerçekliin büyük bir ksmn örtmektedir. Son zamanlarda birçok insann göç etmek isteyiinin, umutsuz, mutsuz, yorgun ve çaresiz hissetmesinin ardnda anlalmas gereken bu durumun modern toplumun dayatmalar ile olan badr. Çekilen ve yaanlan bu aclar yalnzca bireyle ilgili deildir, modern toplumun yaratt birey, ac çekmektedir ve bu acy yalnzca kendisinin duyumsadna dair derin bir yanlsamas vardr. Umut ediyorum ki bu acnn yalnzca kendisi tarafndan çekilmedii fark edilir ve bu ortak ac bir deiimin mayas haline dönüür.
Not: Byung Chul Han’n Palyatif Toplum isimli kitab ve Özge Soysal’n pler Elimizde isimli makalesi bu yaznn referansdr.
* Psikoterapist
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası