Endotermik Tepkime Grafiği

endotermik tepkime grafiği

Endotermik ve Ekzotermik Tepkimelerde Potansiyel Enerji Grafikleri:

Endotermik tepkime

Endotermik_tepkime

ekzotermik tepkime

ekzotermik_tepkime

ornek_resmi
Yukarıda tepkimenin potansiyel enerji diyagramı verilmiştir.
Diyagrama göre, bu tepkime ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
A)İleri tepkimenin tepkime ısısı m dir.
B)İleri tepkimenin aktifleşme enerjisi geri tepkimeninkinden büyüktür.
C)Ürünlerin potansiyel enerji toplamı girenlerinkinden küçüktür.
D)İleri tepkime, ısı alandır (endotermik).
E)Geri tepkimenin aktifleşme enerjisi I–k dir.
ÖYS
ÖRNEK:

ΔH = Hürünler – Hgirenler
ΔH = m – k
m < k
ΔH < 0

Buna göre, grafikte gösterilen tepkime ısı veren olup ek- zotermiktir. Böyle bir tepkime ürünlerin potansiyel enerji- leri toplamı girenlerin potansiyel enerjileri toplamından küçüktür. Buna göre, doğru seçenek C dir.
Yanıt C

ornek_tepkime

cozum_tepkime

Hız Denklemlerinin Yazılması

Tek adımda gerçekleşen (tek basamaklı) tepkimelerde tepkimeye girenlerin derişimlerinin çarpımı hız denklemi- ni oluşturur.
Tepkimeye giren maddelerin kat sayıları derişimlerine üst olarak yazılır.
hiz_denklemi
NOT: Saf katı ve sıvılar hız denkleminde gösterilmez. Gaz ve sulu çözeltideki maddelerin derişimleri hız denkle- minde gösterilir

Not

Kimya YGS-LYS Konu Anlatımlı Testine Geri Dön

Yukarıda sağda gösterilen potansiyel enerji grafiğinde tepe noktası olarak çizilen mavi renkteki aktifleşmiş kompleks çizgisine gelen, girenler yönündeki enerji aralığı çok azdır. Bu aralık moleküllerin parçalanması için gereken enerjinin çok az olduğunu göstermektedir. Ürünler yönündeki enerji aralığının ise çok fazla olduğu görülmektedir. Bu da yeni moleküller oluşurken dışarıya salınan enerjinin çok fazla olduğunu göstermektedir. Bu nedenle bu potansiyel enerji grafiği ekzotermik reaksiyonu ifade etmektedir. Metanın yanması ekzotermiktir. KİMYASAL DENGE Girenler kısmındaki moleküller enerji alarak parçalanmaya başladıktan hemen sonra ürünleri oluşturmaya başlar. Ortamda çok fazla parçalanacak molekül olduğu için parçalanma çok hızlı şekilde gerçekleşir. Ürünler ise parçalanan atomların birbiriyle karşılaması sonucu oluşacağı için ve parçalanacak moleküller parçalanmış molekül atomlarının karşılaşmasına engel olacağı için oluşum çok yavaş gerçekleşecektir. Reaksiyon ilerledikçe parçalanacak molekül sayısı azalacak ve yeni ürün oluşturacak moleküllerin sayısı artacaktır. Buna bağlı olarak parçalanan molekül sayısının azalması parçalanma reaksiyon hızının azalmasına ve yeni ürün oluşturacak moleküllerin sayısının artması ise oluşma reaksiyon hızının artmasına neden olacaktır. Parçalanma ve oluşma reaksiyon hızları eşitlendiğinde sistem dengeye ulaşmış olur. Sitemin dengeye ulaşmasına kimyasal denge denir. Kimyasal denge oluştuğunda parçalanan ve oluşan moleküllerin miktarları da eşitlenmiş sanılabilir. Ancak bu yanlıştır. Reaksiyonda parçalanma ve oluşum devam eder sadece parçalanma ve oluşum hızlarında bir eşitlik (denge) sağlanmış olur. Parçalanan atomlar birbirleriyle karşılaştığında ürün oluşturmaya devam eder. Bu sefer ortamda oluşan ürünler yer kaplar ve parçalanan molekül atomlarının birbirleriyle karşılamasına izin vermez, bu nedenle atomların karşılaşması çok sık gerçekleşmez ancak karşılaşma olduğunda reaksiyon gerçekleşir. Bu nedenle hızları dengelenmiş olsa dahi reaksiyon devam eder. Dengeye ulaşmış bir sisteme dışarıdan herhangi bir etki yapıldığında denge reaksiyonunda değişmeler meydana gelir. DENGEYE ETKİ EDEN FAKTÖRLER Derişim Dengeye ulaşmış bir sistemde giren maddelerin miktarı artırırsa, denge bozulur ve yeni ürünler oluşmaya başlar. Bu olay yeni bir denge oluşuncaya kadar devam eder. Eğer dengeye ulaşmış sisteme metan gazı ilave edilirse, sistemin dengesi bozulur. Girenler kısmında yer alan oksijen ile ilave edilen metan reaksiyona gireceği için, denge durumundaki reaksiyona kıyasla oksijenin miktarı azalır, ürünler kısmında ise yeni su ve karbondioksit oluşacağı için denge durumundaki reaksiyona kıyasla su ve karbon dioksitin miktarı artar. Orta Öğretim (Lise) Kimyası © Yücel ALTUNDAL ENDOTERMİK REAKSİYON Çift yönlü gerçekleşen reaksiyonda girenler kısmında molekülü parçalamak için gereken enerji ürünler kısmında yeni molekülü oluşturmak için gereken enerjiden daha büyük ise bu reaksiyon endotermik reaksiyondur. AKTİFLEŞMİŞ KOMPLEKS Sağda gösterilen potansiyel enerji grafiğinde girenler kısmındaki enerjinin çok, ürünler kısmındaki enerjinin ise az olduğu görülmektedir. Bu potansiyel enerji grafiği endotermik reaksiyonu temsil etmektedir. Potansiyel enerji grafiği nedir? Potansiyel enerji grafiği, aktifleşmiş moleküllerin (yani enerji alarak atomlarına ayrılan moleküllerin) birbirleriyle tepkimeye girip yeni bir molekül oluşturması sırasında oluşan enerji değişimlerinin gösterildiği grafiktir. Potansiyel enerji grafiğinde tepe noktası olarak çizilen mavi renkteki çizgi aktifleşmiş kompleks çizgisidir. Aktifleşmiş kompleks, bir kimyasal tepkimede tepkimeye giren taneciklerin potansiyel enerjilerinin maksimum olduğu andır. Tepkimeye giren taneciklerin ürüne dönüşebilmesi için potansiyel enerjilerinin mutlaka bu aktifleşmiş kompleksin değerine ulaşması gerekir. EKZOTERMİK REAKSİYON Çift yönlü gerçekleşen reaksiyonda ürünler kısmında yeni bir molekül oluşurken salınan enerji girenler kısmında molekülü parçalamak için gereken enerjiden büyük ise bu reaksiyon ekzotermik reaksiyondur. AKTİFLEŞMİŞ KOMPLEKS © Yücel ALTUNDAL Orta Öğretim (Lise) Kimyası

nest...

73130 73131 73132 73133 73134