Ağrı Dağı, Türkiye Cumhuriyeti’nin doğu ucunda; Türkiye, Ermenistan ve İran sınır kavşağında yer almaktadır. Kuzeyinde Iğdır Ovası, güneyinde Doğubeyazıt Ovası ve güney doğusunda sönmüş bir volkan olan Küçük Ağrı Dağı bulunmaktadır. Ağrı Dağı’nın %65’lik bölümü Iğdır ili, %35’lik kısmı ise Ağrı ili sınırları içerisindedir.
Ağrı Dağı’na Nasıl Gidilir?
Dağın en yakınında bulunan merkez olan Doğubeyazıt’a, Ağrı ve Erzurum’dan ulaşım sağlamak mümkündür. Ankara ve Erzurum arasında düzenli olarak çalışan hava, demir yolu ve kara yolu bağlantısı bulunmaktadır. Trabzon-Erzurum-Tahran uluslararası karayolları ise Ağrı Dağı eteklerinden dolanarak İran’a uzanmaktadır.
Ağrı Dağı’nın Özellikleri
Ağrı Dağı, 5.137 metre yüksekliği ile Türkiye’nin en yüksek doruğudur. Sönmüş bir volkan olan bu dağ, Doğu Anadolu Volkan Dizisi üzerinde yer almaktadır. Jeolojik konumu dolayısı ile de öneme sahip olan Ağrı Dağı, Büyük Tufan’dan sonra Nuh’un gemisine ev sahipliği yapmasından dolayı da efsanevi bir karaktere sahiptir. Kutsal kitaplarda yer edinmiş olan Ağrı Dağı’nın farklı dillerde birçok adı vardır. Bunların bazıları ise Ararat, Kuh-i Nuh, Cebel ül Haris’tir.
Ağrı Dağı’nın volkanik geçmişi dolayısı ile bölgede bazen volkanik kökenli depremler meydana gelebilmektedir. Büyük Ağrı Dağı’nın zirvesi kalın bir buz örtüsü ile kaplıdır. Yani Büyük Ağrı Dağı ve Küçük Ağrı Dağı volkanik faaliyetlerini tamamlamış, sönmüş bir dağdır.
Ağrı Dağı’nın kuzey batı yamacında, yaklaşık 3.600 metre yükseklikte bulunan gölün ise ne şekilde sınıflandırılacağına henüz netlik kazandırılamamıştır. Dağ, buzullar açısından zengin ve volkanik bir karaktere sahip olmasına rağmen üzerinde ne volkanik ne de buzul göllerine rastlamak mümkündür.
Ağrı Dağı’na Tırmanış
Ünlü İtalyan Gezgin Marco Polo, Ağrı Dağı için “Hiçbir zaman çıkılamayacak dağ.” demiştir. Günümüzde ise dağcılar arasında oldukça popüler ve heyecan verici bir durak olan Ağrı Dağı’na ilk tırmanışı 9 Ekim 1829 tarihinde Prof. Frederik Von Parat gerçekleştirmiştir. İlk kış solo tırmanış ise bu tarihten çok sonra 21 Şubat 1970 tarihinde, Dağcılık Federasyonu eski başkanlarından Dr. Bozkurt Ergör tarafından gerçekleştirilmiştir. Yüksek irtifa dağcılığı ve akut dağ hastalığı konularındaki bilimsel çalışmalar ise Dağcılık Federasyonu eski başkanı Prof. Dr. Abdül Mecit Doğru ve Muzaffer Erol Gez tarafından, dağın zirvesinde 3 gün 3 gece kalarak gerçekleştirilmiştir. 1980’lerde artık binlerce dağcı Ağrı’ya tırmanmaya başlamıştır. 1990 yılında tırmanış yasaklanmıştır. Fakat 1998 yılında Dağcılık Federasyonu’nın birkaç dağcıya izin vermesinin ardından bu yasak kaldırılmıştır.
Ağrı Dağı’na tırmanmak için en uygun zaman temmuz, ağustos ve eylül ayları olarak değerlendirilmektedir. Dağa tırmanmak için belirlenmiş birkaç mevkii mevcuttur.
Güney yamaçtan tırmanış; Doğubeyazıt Topçatan köyünden, doğudan tırmanış; Iğdır-Aralık ilçesi Büyük Ağrı Dağı ile Küçük Ağrı Dağı arasından Serdarbulak Yaylası’ndan ve batı yamacından tırmanış ise Örtülü köyünden başlamaktadır.
Güney yönünden tırmanış “klasik rota” olarak nitelenmektedir. Iğdır yönünden başlayan kuzey rotası ise biraz daha teknik düzeyi yüksek bir tırmanış performansına ihtiyaç duymaktadır. Bu yönden yapılan tırmanış için daha ayrıntılı hazırlıklara girişilmektedir.
Yazıcı Dostu Sürüm
kaynağı değiştir]
Son Güncelleme:
Ağrı Dağı, Türkiye'de en çok bilinen ve merak edilen dağların başında gelmektedir. Özellikle yüksekliği bakımından, Türkiye'nin sayılı dağlarından bir tanesidir. Bu bakımdan, Ağrı Dağı'nın yüksekliği, yeri ve efsanesi hakkında bilgi edinebilmeniz için, Ağrı Dağı ile ilgili detaylı bilgiyi sizler için derledik.
Türkiye'nin Ağrı ilinde yer almakta olan Ağrı dağı, Türkiye'nin en yüksek dağı olma özelliği taşımakta, Atatürk ve İnönü olmak üzere, 2 adet zirvesi bulunmaktadır.
Ağrı Dağı Nerede?
Türkiye'nin en yüksek volkanik dağı olma özelliğini taşıyan Ağrı Dağı'nın %35'i Iğdır 'da , %65'i Ağrı şehrimizde yer almaktadır. 4 mevsim boyunca karlarla kaplı olan Ağrı Dağı, 5137 metrelik Atatürk ve 3898 metrelik İnönü zirvesi ile Türkiye'nin en büyük ve yüksek dağı olma özelliği taşır. Özellikle dağcıların en uğrak yeri haline gelen Ağrı Dağı, aynı zamanda hakkında bilinen efsanesi ile de merak uyandırır. Diğer bir adı da Ararat' olan Ağrı Dağı, ayrıca Türkiye'nin en büyük buzulunu da içinde barındırır.
Ağrı Dağı Yüksekliği (Rakım) Kaç Metre?
Doğu Anadolu'da, İran sınırında yükselmekte olan Ağrı Dağı, rakım (yükseklik) olarak 5137 metredir. Temmuz, Ağustos, Eylül ayları, dağcıların tırmanış yapabilmeleri için en ideal zamanlarıdır. Her yıl yüzlerce yerli ve yabancı turist tarafından ziyaret edilmekte olan Ağrı Dağı'nın 2 zirvesi de tırmanış için en elverişli yerlerdir. Ağrı Dağı, Anadolu yarımadası ve Avrupa'nın en yüksek zirvelerine sahiptir. 4000 mt'ye kadar bazalt, sonrasında andezit lavlardan oluşmakta olan bu dağ, aynı zamanda volkanik bir dağdır. Doğu Anadolu volkan dizisinde, yerini almaktadır.
Ağrı Dağı Efsanesi
Kırçıllı bir at, Ahmet'in evinin kapısına gelir ve uzunca bir süre orda beklemeye başlar. Bu yüzden Ahmet, atın kendi kısmeti olabileceğini düşünerek atı sahiplenmeye karar verir. Ancak bir süre sonra atın, Beyazıt Paşası Mahmut Han'a ait olduğu ortaya çıkar. Paşa atını geri ister ama Ahmet vermek istemez. Ağrı'nın gelenek göreneğine göre, o at Allah'tan Ahmet'e bir hediyedir ve geri vermemesi gerekiyordur. Paşa atını geri alamayınca, adamlarını Ahmet'i yakalatmak için yollar ve Ahmet'i zindana atarlar.
İşte buradan sonra gerçek bir aşk hikayesi başlar, hiçbir şey aşkın ve geleneklerin karşısında duramaz. Ahmet, Paşa'nın kızı Gülbahar ile tanışır. Gülbahar, Ahmet'ten ve onun kavalından çok etkilenerek, devamlı onu dinlemeye gider. Atı ısrarla geri vermek istemeyen Ahmet'i sonunda, Mahmut Paşa öldürtmeye karar verir. Gülbahar, kardeşinden yardım ister ancak umduğunu bulamaz. Gülbahar, çareyi Demirci Hüso'dan yardım istemekte bulur. Hüso atı bulur, Paşa'ya teslim eder, ancak Paşa, Ahmet'in inadı yüzünden onu öldürtmekten vazgeçmez.
Gülbahar üzüntüden bitik halde çare aramaya başlar ve Ahmet'i kaçırmayı düşünür. Gülbahar yardım için Memo'ya gider, Ahmet'i kaçırmak istediğini söyler. Memo tamam der ama, karşılığında Gülbahar'ın saçının bir telini ister. Gülbahar düşünmeden tamam der, saç telini verir. Memo zindan kapısını açar, Ahmet ve arkadaşları dışarı kaçarlar. Durumu öğrenen Paşa, Memo'yu öldürür. Kızı Gülbahar'ı da zindana attırır. Halkı bu olayı duyunca ayaklanır, toplu halde sarayı basıp Gülbahar'ı kurtarırlar. Gülbahar ve Ahmet beraber Demirci'nin evinde karar alıp, Hoşap Kalesine giderler. Ancak, Paşa orada da izlerini bulur.
Kalabalıktan çekinen Paşa, onların saraya dönmelerini ister. Dönerler ve Paşa, Ahmet'ten Ağrı Dağının tepesine çıkıp, orada bir ateş yakmasını ister. Eğer bunu başarırsa Gülbahar'ı vereceğini belirtir. Ahmet, bu teklifi kabul eder. Bu arada sarayın etrafı iyice halk kalabalığı ile dolunca, Paşa Ahmet'i affettiğini söyler ve geri dönmesini ister. Herkes Ahmet'i aramaya çıkar ancak o an Ağrı dağı tepesinde bir ışık yükselir. Ahmet geri döner, Gülbahar'ı alır ve Küp gölü yakınında bir mağaraya giderler. Ancak Ahmet'te bir durgunluk vardır. Gülbahar ne olduğunu sorar, Ahmet de Gülbahar'a Memo'ya ne verdiğini... Gülbahar o anda durumu anlar. Ertesi gün Ahmet kalkıp yürümeye başlar, ne Gülbahar'ı duyar ne de konuşur onunla. Gülbahar Ahmet'i oracıkta kaybetmiştir.
