Kansız Kedi Nasıl Beslenmeli

Kedilerde kansızlık nedenleri farklı sorunlardan dolayı olabilmektedir. Genellikle kedilerin yetersiz ya da düzensiz beslenmesine bağlı olarak ortaya çıkan bu rahatsızlık farklı nedenlerden dolayı da görülebilmektedir. Kedinizde kansızlık olduğu durumda farklı belirtiler ile bunu anlamanız mümkündür. Çeşitli rahatsızlıklara bağlı şekilde ortaya çıkabilen kansızlık, özellikle de üşüme ile kendini belli eder. Peki, kedilerde kansızlık nedenleri nelerdir? Kansızlık nasıl geçer?

Kedilerde Kansızlık Nedenleri Nelerdir?

Kedilerde görülen kansızlık yani anemi rahatsızlığının nedenlerini şu şekilde sırlamak mümkündür:

• B vitamini eksikliği
• Demir eksikliği
• Bakteriyel ve viral rahatsızlıklar, enfeksiyonlar
• Tüketilmemesi gereken çeşitli besinlerin sık ve yoğun miktarda tüketimi
• Uzun süreli kanamalar
• Pire ve kene gibi dış parazitlerden kaynaklı kanama
• Çeşitli hormonal rahatsızlıklar
• Bağışıklık sisteminin zayıflaması
• Kronik böbrek yetersizliği
• Travmatik kanamalar

Görüldüğü üzere pek çok farklı neden bağlı şekilde kedilerde kansızlık görülmesi mümkündür. Bu nedenler içinde kedileri en çok etkileyen ise genellikle beslenme ile ilgili olan nedenlerdir. Kedilerin eksik ya da yetersiz beslenmesi ve yanlış besinleri tüketmesi kansızlığın temel nedenlerini içerir.

Kedilerde Beslenme Kaynaklı Kansızlık

Kedilerin beslenmelerinde görülen pek çok yetersizlik, yanlış beslenme gibi durum kansızlığa nedenlerinden sayabiliriz. Özellikle de B vitamini ve demir içeriğinin az olduğu mamaların tüketimi kedilerde anemi görülmesine neden olur. Kedilerin beslenmelerinin yetersiz ve düzensiz olması, protein, karbonhidrat ve yağ içeriği dengesiz olan mamaların tüketilmesi de kedilerde kansızlık görülmesine neden olabilmektedir.

Bazı durumlarda kedilerin yanlış gıdalar tüketimi de kansızlığa neden olabilmektedir. Özellikle de doğan ve soğangillerin tüketimi kedilerde önemli bir kansızlık nedenidir. Bu nedenle de evde hazırlanan yemeklerde soğan ve soğangiller mevcutsa bu yemeklerin kedilere verilmemesi gereklidir.

Kedilerde Çeşitli Kanamalara Bağlı Kansızlık

Kedinizin uzun süreli kanama yaşaması, travmatik kanamalar geçirmesi ya da pire ve kene gibi dış parazitlere bağlı şekilde kanamaların olması kansızlığa neden olabilmektedir. Kedinizde görülen uzun süreli kanamalar özellikle de mide kanamaları gibi ciddi kanamalar görülür. Bu durumda kedinizin farklı belirtiler göstermesi mümkün.

Travmatik kanamalar genellikle yüksekten düşme, trafik kazaları gibi durumlarda meydana gelebilir. Bu darbeler genellikle iç kanamalara sebep olan hasarlardır. Bu durumlarda kedinizin en kısa sürede veterinere götürülmesi oldukça önemlidir.

Dış parazit aşısı yapılmayan kedilerde pire, kene gibi dış parazitler görülecektir. Bu parazitlerin sayısının çok olması ve konak süresinin fazla olması kedinizde görülebilecek olan kansızlığın önemli etkenlerinden birisidir. Uzun süreli ve yoğun miktardaki dış parazitler kedilerde ciddi kansızlık problemlerine neden olabildiği için önlem alınması gerekir. Doğru zamanda aşılamanın yapılması ve tekrarlanması oldukça önemlidir.

Kedilerde Kan Üretiminin Sekteye Uğraması

Kedilerin sahip olduğu çeşitli rahatsızlıklar ve bazı besin içeriklerinin eksikliği kan üretimini sekteye uğratabilir. B vitaminin ve demir içeriğinin eksik tüketimi kan üretimi için gerekli olan bu maddelerin eksik olması nedeniyle kan üretim miktarının da düşmesine neden olur.

Kedilerin sahip olduğu viral ve bakteriyel rahatsızlıklar ile enfeksiyonlar da kan üretiminde aksaklıkların meydana gelmesine neden olabilmektedir. Kan üretiminin yeterli düzeyde olmaması da kedilerde kansızlık görülmesine neden olmaktadır. Kedinizin beslenmesinin doğru ve düzenli olması, çeşitli hastalıklara yakalanmaması aslında kansızlığı önlemek için en iyi yollardır.

Kedilerde Kansızlık Nasıl Geçer?

Kedilerde görülen kansızlığın nedeni belirlendikten sonra tedavinin buna uygun şekillendirilmesi mümkündür. Kedinizin beslenmesine bağlı şekilde kansızlık yaşaması durumunda B vitamini tüketiminin ve demir tüketiminin arttırılması gereklidir. Benzer şekilde dış parazitlerden kaynaklı şekilde görülen kansızlığın tedavisinde de dış parazitlere yönelik tedavi uygulanır. Bu tür durumlarda rahatsızlığın nedeni belirlendikten sonra kansızlığın ortadan kaldırılması mümkün olabilir.

Kedinizde görülen kansızlığın tedavisi sırasında demir tüketiminin arttırılması ve B vitamini açısından zengin besinlerin tüketiminin tercih edilmesi mümkündür. Bu sayede tedavi süreci hız kazanabilir ve kan üretimini destekleyen bu içerikler sayesinde kedinizin kan üretiminde hızlı bir artış görülebilir.

Etiketler: kedi sağlığı • kedilerde kansızlığa iyi gelen şeyler • kedilerde kansızlığa yol açanlar • kedilerde kansızlık nedenleri • kedilerde kansızlık önlenmesi

Kansızlık ya da tıp dilindeki ismiyle anemi, vücudunuzun dokulara yeterli oksijen taşımak için yeterince sağlıklı kırmızı kan hücresinden yoksun olduğunuz bir durumdur. Anemi dünya nüfusunun yaklaşık %25’ini etkilemektedir. Peki, kansızlık için nasıl beslenmeli? Kansızlık belirtileri ile ilgili merak edilenler haberimizde…

Sozcu.com.tr

Yayınlanma: 09:27 - 14 Nisan 2020 Güncellenme:

Anemi, vücutta dolaşan kırmızı kan hücrelerinin sayısında azalma olduğunda ortaya çıkar. Genel popülasyonda en yaygın kan bozukluğudur ve dünya genelinde 1,64 milyar insanı etkilemektedir. Anemi geçici veya uzun süreli olabilir ve hafif ila şiddetli arasında değişebilir. Şimdi, kansızlık için nasıl beslenmeli? Kansızlık belirtileri ile ilgili bilinmesi gerekenlere bir göz atalım.

KANSIZLIK (ANEMİ) NEDİR?

Kansızlık bir hastalık değil, rahatsızlıktır. Kan kaybı, alyuvar üretiminin yetersiz olması veya alyuvar yıkımı oranının yüksek olması kansızlığa yol açabilir. Kansızlık çoğunlukla başka hastalıkların sonucu olarak ortaya çıkar. Bu hastalıklar sonucunda, vücut ya alyuvar üretiminde yetersiz kalmakta ya da aşırı derecede alyuvar yıkımına neden olmaktadır. Çocuklarda, yetişkinlerde hatta kedi ve köpeklerde bile görülebilen kansızlık, en fazla okul öncesi çocukları etkilemektedir. Kansızlık; demir, vitamin açısından fakir beslenmeye, kan kaybına, kanser, böbrek hastalıkları, diyabet gibi uzun süreli, ağır hastalıklara bağlı olarak veya kalıtsal nedenlerle ortaya çıkabilir.

KANSIZLIK (ANEMİ) BELİRTİLERİ

Anemi belirtileri ilk başta o kadar hafif olabilir ki onları fark etmeyebilirsiniz.

Belirtiler genellikle aşağıdakileri içerir:

– Yorgunluk
– Zayıflık
– Sinirlilik
– Soluk veya sarımsı cilt
– Diş eti ve tırnaklarda kırılmalar
– Düzensiz kalp atışları
– Nefes darlığı
– Baş dönmesi
– Göğüs ağrısı
– Soğuk eller ve ayaklar
– Baş ağrısı

Foto: shutterstock

KANSIZLIK İÇİN NASIL BESLENMELİ?

Demir vücudumuz için önemli bir mineraldir, vücutta üretilmediği için besinler yoluyla yeterli miktarda alınması gereklidir.

Eğer kansızlık vücuttaki demir düzeyinin düşüklüğünden kaynaklanıyorsa, bunun tedavisi için genellikle kişinin beslenme şeklini değiştirmesi ve ek vitamin alması doktorlar tarafından önerilir. Kansızlığa iyi gelen yiyecekler ve demir bakımından zengin gıdalar arasında koyu yeşil yapraklı sebzeler, bezelye, mercimek, erik suyu, özellikle erik, kayısı ve üzüm gibi meyvelerin kurutulmuş halleri, soya peyniri bulunur. Bazı gıdalar demirle zenginleştirilmektedir. Mısır gevreği, ekmek, bebekler için demirle zenginleştirilen mamalar buna örnektir.

Doktorlar tarafından verilen vitamin takviyeleri arasında B12 ve folik asit de bulunmaktadır. B12 vitamini bakımından zengin besinler; kırmızı et, kümes hayvanları ve balık; yumurta ve süt ürünleridir. Folik asit açısından zengin gıdalar arasında ise ekmek, makarna, ıspanak, kuru baklagiller, yumurta, muz, portakal sayılabilir.

Kırmızı et ve karaciğer gibi sakatatların tüketilmesi önemlidir. Mümkünse her gün ortalama 100-120 gr. kadar yemelidir. Vitamin kaybına uğramaması adına pişirme şekli de önem taşır. 160 dereceyi geçen fırın ısıları veya 200 dereceye ulaşan yağlı kızartmalar uygun değildir, vitamin kaybettirir. Et ürünlerini tüketirken taze sebzelerden oluşan bir salata tüketimi uygun olur.

Fındık, ceviz, badem, kaju gibi yağlı tohumlar omega 3-6 gibi iyi yağ asitleri içerdiği gibi demir bakımından yine iyi bir kaynaktır. Küçük bir avuç kadar her gün tüketmek gerekir. Çiğ olanlar kavrulmuş olanlara göre daha yüksek besin değerine sahiptir. Ekmek seçimlerinde tam buğday olanlar tercih edilmelidir. Beyaz ekmeğin içersine kepek eklenmiş şekli olduğundan bağırsakta demir emilimini engelleyebilirler.

Yeşil yapraklı sebzeler diğer besinlere göre daha az olmakla birlikte demir içerirler. Bu nedenle çiğ olarak salatalarda bolca kullanılmalıdır. Ayrıca C vitamini de içerirler. Bu nedenle besleyici değerleri yüksektir. Tüm bu besin takviyeleri kansızlığın önlenmesi bakımından da gereklidir. Depolar düşükse ilaç takviyesi yapılmalı ve düzenli bir şekilde uygulanmalıdır.

annebaş ağrısıbeyazbuğdayÇayÇocukdiyabetdiyetDünyakahvekanserKediMısırnefes darlığısütyumurta

Kan dolaşımındaki kırmızı kan hücrelerinin sayısında azalma meydana gelmesi olarak tanımlanabilen anemi (kansızlık) başlı başına bir hastalık olmaktan ziyade farklı bir rahatsızlığın semptomu ya da sonucu olarak karşımıza çıkar. Kedilerde kansızlık belirtileri kırmızı kan hücrelerindeki azalmanın boyutuna, bu azalmanın ne kadar süredir devam ettiğine ve kırmızı kan hücrelerinde azalmaya neden olan hastalığa göre değişiklik gösterebilir. Kedilerde anemi nedenleri farklılık gösterebilmekte ve tedavi süreci de altta yatan temel faktör doğrultusunda planlanmaktadır. Bu yazımızda kedilerde kansızlık belirtileri, kedilerde anemi nedenleri ve kedilerde kansızlık nasıl tedavi edilir? gibi önemli konulara değineceğiz.

Kedilerde Anemi Nedir?

Anemi, dolaşımdaki kırmızı kan hücrelerinin ve/veya kemik iliğinde üretilen ve kırmızı kan hücrelerinde depolanan demir zengini proteinlerin (hemoglobin) azalması durumunu ifade eden tıbbi bir terimdir. Kedilerde anemi başlı başına bir hastalık değildir. Başka bir hastalık sürecinin veya tıbbi durumun sonucu olarak ortaya çıkar. Kırmızı kan hücrelerinin temel görevi vücuda oksijen ve besinlerin taşınmasıdır. Bu hücreler dolaşımda yaklaşık 70-80 gün boyunca kalır ve sonrasında yerini yeni hücrelere bırakır. Dolaşımda yeterince kırmızı kan hücresi olmadığı takdirde vücut genelindeki hücrelere yeterli oksijen ve besin taşınamaz. Bu nedenle anemi, azalan kırmızı kan hücrelerinin sayısına da bağlı olarak kısa sürede kritik sorunlara yol açabilir.

Anemi; rejeneratif ve non-rejeneratif anemi olarak iki ana kategoride sınıflandırılabilir. Rejeneratif anemide; kemik iliği kırmızı kan hücresi üretimini artırarak azalan kırmızı kan hücrelerinin yerini doldurabilir. Örneğin kanama sonucu oluşan geçici kansızlık durumu genellikle rejeneratif anemidir, vücut belirli bir zaman içerisinde dengeyi sağlar. Non-rejeneratif anemide kemik iliği vücuttaki kırmızı kan hücresi ihtiyacına yeterli yanıtı veremez. Kırmızı kan hücresi üretimini tetikleyen hormonların azalması veya kemik iliğinde anomalilerin bulunması durumunda rejeneratif olmayan anemi durumu söz konusu olur.

Kedilerde Kansızlık Belirtileri

Kan kaybına bağlı olarak oluşan anemi çok ciddi belirtilere neden olabilir. Kan hacminin üçte birinden fazlasının hızla kaybedilmesi kedilerin şoka girmesine ve hatta ölüm ile sonuçlanabilen durumlara yol açabilir. Hızlı kan kaybından sonra genellikle kalp atışları hızlanır, diş etleri solgunlaşır ve kan basıncı düşer. Bu gibi ani olumsuz sonuçlara neden olan kan kayıplarının nedeni büyük bir açık yara olabilir. Dış kanama belirtileri gözlemlenmiyorsa iç kanama ihtimalinin değerlendirilmesi önemlidir.

Kedilerde anemi zaman içerisinde de gelişebilir. Kedilerde kansızlık oluşumu söz konusu olduğunda vücut hücrelerine yeterince oksijen ve besin ulaşamadığı için erken belirtiler arasında genellikle ilk olarak letarji (aşırı yorgunluk, enerjisizlik, halsizlik) ile karşılaşılır. Kedilerde anemi gözlendiğinde kedilerin enerjileri düşük olur, oyunlara ilgi göstermezler ve her zamankinden çok uyumaya başlarlar. Kedilerin diş etlerinde kırmızı kan hücrelerinin yıkımına bağlı olarak beyazlaşma ve sararma olabilir. Ekstrem durumlarda nefes alırken zorlanma, vücudun artan ihtiyacına bağlı olarak daha hızlı solunum ve daha hızlı kalp atışı gibi semptomlar da kedilerde anemi belirtileri arasında yer alır.

Kedilerde anemi nedenleri doğrultusunda ateş ve iştahsızlık oluşumu da söz konusu olabilir. Mide veya bağırsak yolunda kan kaybı olursa dışkıda siyahlaşma meydana gelebilir. İdrar rengindeki değişim de kırmızı kan hücrelerinin yıkımına işaret edebilir. Kedilerde anemi her zaman spesifik belirtilere neden olabilen bir durum değildir. Kedide anemi uzun süredir görülüyorsa ve ciddi boyutta değilse kedide herhangi bir belirti ile karşılaşılmaması da mümkün olabilir. Bu nedenle "kedilerde kansızlık nasıl anlaşılır?" sorusuna güvenilir yanıtlar veteriner hekimlerce verilebilir.

Kedilerde Anemi Nedenleri

Kedilerde anemi nedenleri oldukça çeşitli olsa da bu nedenler temel olarak üç ayrı kategoride ele alınabilir; kırmızı kan hücrelerinin kaybı, kırmızı kan hücrelerinin yıkımı ve kırmızı kan hücresi üretimi yapılamaması.

Kırmızı Kan Hücrelerinin Kaybı

Kanama ile karakterize kırmızı kan hücrelerinin kaybı; yara veya travma gibi bariz ya da fark edilmesi daha zor nedenlerle oluşabilir. Özellikle yavru kedilerde pire ve kene istilası; parazitler vücuttan hızla kan emdiği ve vücudun açığı kapatmak için yeterli hızda kan üretememesi, kansızlığın yaygın nedenleri arasındadır. Bağırsaklarda bulunan kancalı kurt parazitinin şiddetli istilası da kedilerde kansızlık nedenleri arasında gösterilebilir. Sindirim sistemindeki ülserler veya iltihaplanma nedeniyle mide ve bağırsaklarda oluşabilen kanama da kırmızı kan hücre kaybına neden olabilir. Sindirim sisteminde kanama olması halinde kusma, ishal ve dışkıda siyahlaşma gibi ek belirtiler ile karşılaşılması mümkündür. Vücutta kırmızı kan hücre sayıları düştüğünde bu durumun telafi edilebilmesi için kemik iliği tarafından "retikülositler" adı verilen özel bir kırmızı kan hücresi salınır. Sindirim sisteminden veya parazitlerden kaynaklanan kronik kan kaybı durumunda kedilerin retikülosit sayısının yüksek olması beklenir.

Kırmızı Kan Hücrelerinin Yıkımı

Kırmızı kan hücreleri yaklaşık 70-80 gün dolaşımda kaldıktan sonra vücut tarafından uzaklaştırılır ve kemik iliğinde üretilen yeni hücreler dolaşıma sokulur. Bazı hastalıklar kırmızı kan hücrelerinin normal yaşam süresinden daha erken bir şekilde parçalanmasına veya yok edilmesine neden olabilir. Bu durumda yeni hücreler üretilmeden mevcut hücreler parçalanıp yok olduğu için kedilerde kansızlık ortaya çıkar. Pire ve keneler tarafından yayılan ve kırmızı kan hücrelerinin zarar görmesine neden olabilen Candidatus, Babesia, Mycoplasma Haemofelis gibi bazı bulaşıcı hastalıklar sonucu kırmızı kan hücrelerinin zarar gördüğü bilinmektedir. Bazı toksinlerin ve ilaçların da kırmızı kan hücrelerinde oksidatif hasara neden olarak kedilerde anemiye neden olabileceği bilinmektedir.

Kimi durumlarda kedinin kendi bağışıklık sistemi, kırmızı kan hücrelerini yabancı bir madde olarak algılar ve onlarla savaşmaya başlar. İlaç kullanımı, kanser, FIP ve FeLV gibi hastalıklar İmmün aracılı hemolitik anemi olarak adlandırılan bu durumu tetikleyebilir.

Kırmızı Kan Hücresi Üretilememesi

Vücuttaki birçok mekanizmayı hormonlar tetikler. Kemik iliklerinin kırmızı kan hücresi üretimini tetikleyen ve böbrekler tarafından salınan "eritropoitein" hormon bazı kedilerde yeterince üretilemez. Non-rejeneratif anemi oluşumuna neden olan en yaygın neden böbrek hastalıklarıdır. Kronik böbrek hastalıkları yaşlı kedilerin yaklaşık %15 - %30'unda görülür ve böbrek hücreleri dejenere olduğu için eritropoitein salınımı düşer. Eritropoitein salınımının düşmesi de kırmızı kan hücreleri üretiminin azalmasına ve kedilerde kansızlık oluşumuna neden olur.

Kemik iliği ile ilgili sorunların da kedilerde anemi nedenleri arasında yer aldığı ifade edilebilir. Kemik iliği kanseri, iltihaplanma; kemik iliğinden bağımsız olarak vücuttaki kronik iltihaplar, FeLV enfeksiyonları da kırmızı kan hücresi üretimini azaltabilir.

Tüm bunlara ek olarak kedilerde anemi nedenleri arasında beslenme hatalarının olduğu da ifade edilebilir. Kırmızı kan hücresi üretiminde fonksiyonlara sahip B vitaminleri ve D vitaminleri beslenmeye yeterince dahil edilmediğinde kan üretimini sekteye uğrayarak kedilerde kansızlık oluşumuna neden olabilir.

Kedilerde Kansızlık Nasıl Anlaşılır? Kedilerde Anemi Teşhisi

Kedilerde kansızlık şiddeti doğrultusunda ani veteriner hekim ziyaretleri ya da rutin muayeneler dahilinde teşhis edilebilir. Anemi teşhisinde ilk ve en garantili yok kan testlerinin yapılmasıdır. Kan testlerinin sonuçlarında paketlenmiş hücre hacmi belirlenir. Bu şekilde toplam kan hacminin yüzde kaçının kırmızı kan hücrelerinden oluştuğu ortaya çıkarılır. Daha sonra gerekli görülmesi halinde beyaz kan hücreleri ve trombositler gibi diğer kan hücresi anomalilerinin ve kronik böbrek hastalığı gibi organ hasarlarının ve bulaşıcı hastalıkların varlığı araştırılabilir. Kanama nedenlerinin ve kemik iliğinin incelenmesi için ultrason ve radyografilere de başvurulabilir.

Kedilerde Kansızlık Nasıl Tedavi Edilir? Kedilerde Kansızlık Nasıl Giderilir?

Spesifik bir hastalık olmaktan ziyade farklı sağlık sorunları neticesinde ortaya çıkan bir durum olduğundan, kedilerde anemi tedavisi neden doğrultusunda planlanır. Parazitler veya bulaşıcı hastalıklar nedeniyle oluşan anemilerde öncelikle bu sağlık sorunlarının tedavisi yapılmalıdır. Böylece kırmızı kan hücrelerinin yıkımı durdurulabilir. Aynı şekilde kansızlık nedeni gastrointestinal sistemdeki kanamalarsa kanamanın durdurulması için cerrahi müdahalenin veya ilaç kullanımının gündeme gelmesi gerekebilir.

Kedilerde kansızlık tehlikeli düzeydeyse anemi nedeninin tedavisi sırasında kedilerin kaybettikleri veya yıkıma uğrayan kırmızı kan hücrelerinin yerine konulması için kan nakli gerekli olabilir. Kedilerde iki ana kan grubu olduğu için nakil sırasında olası reaksiyonların azaltılması adına verici ve alıcı kanların test edilmesi çok önemlidir.

Kedilerde anemi nedeni kronik böbrek hastalıkları olduğunda, kırmızı kan hücrelerinin üretiminde görev yapan eritropoietin hormonunun üretiminin tetiklenmesi adına ilaç kullanılması mümkündür. Bu ilaçlar haftalık enjeksiyonlar şeklinde uygulanabilir ve herhangi bir yan etki oluşup oluşmadığının belirlenmesi için yakın takip gerekir.

Kedilerde Kansızlığa Ne İyi Gelir?

Kedilerde kansızlık teşhis edildikten sonra veteriner hekimlerin önerilerine harfiyen uyulması, planlanan tedavilerin aksatılmaması gerekir. Birçok farklı durum sonucunda ortaya çıkabilen kansızlık, doğru tedavilerle yönetilebilir. Önlenmesi her zaman mümkün olmasa da kedilerde kansızlık riskinin azaltılması adına alınabilecek tedbirler de vardır. İç ve dış parazit aşılarının aksatılmaması, sağlıklı ve dengeli beslenmelerinin sağlanması, toksinlerden uzak tutulmaları ve rutin veteriner hekim muayenelerinin ihmal edilmemesi önemli önlemler olarak karşımıza çıkacaktır.