Kapya Biber Ne Zaman Kızarır

Biber (Capsicum), patlıcangiller (Solanaceae) familyasından Capsicum cinsini oluşturan, Türkiye'de bol yetişen, aynı adla anılıp tazeyken yeşil ve çoğu zaman acı meyveleri olan bitki türlerine verilen ad.

Sivri biber, sulak yerde yetiştiği zaman tatlı olsa da genellikle acıdır. Taze iken yeşildir. Fazla olgunlaşırsa veya güneşte kurutulursa kızarır. Çarliston biber, sivri biberden daha kalın, daha etli ve genellikle tatlıdır. Domates biberi, domatese benzer, yayvan yapılıdır. Rengi kırmızıdır,acı değildir fakat farklı bölgelerde ona benzeyen acı kırmızı biber de vardır. Dolmalık biberin yeşil ve sarı cinsleri vardır. Dolmalık biber de fazla olgunlaşınca veya güneşte kurutulunca kızarır. Türkiye'de, Avrupa'da Paprika diye anılan cins biber ise taze iken bile kırmızıdır ve genellikle çok acıdır. Macarların ünlü ve benzeri yemeklerinde kullandıkları biber budur. Bütün biberler kurutulup kırmızı bir renk aldıktan sonra toz durumuna getirilir, buna "kırmızı biber" adı verilir ve "çok acı", "acı", "az acı" ve "tatlı" olarak ayrı ayrı satılır. Kırmızı renkli domates biberinden "biber salçası" yapılır. Biber salçası Anadolu'da çok kullanılmaktadır. Bazı bölgelerde güneşte kızarmış tatlı biberlerden de biber salçası yapılmaktadır. Biberlerin acılık miktarını ölçmek için Scoville ölçeği kullanılır.

Yeşil biber C Vitamini yönünden oldukça zengindir. İçeriğinde bulunan kapsaisin (capsaicin) maddesinin oranına göre meydana gelen acılık iştahı arttırıcı vasfı ile birlikte sindirim sistemine bir çeşit dezenfekte edici madde olarak etki eder. Kırmızı biber, yüksek oranda A vitamini içerir. Ayrıca B6, E vitamini, C vitamini, riboflavin, potasyum ve manganez içerir. Kan dolaşımını hızlandırıcı etki yapar.

Biberin anavatanı Amerika’nın tropik ve subtropik ülkeleridir. Biber ılık iklimlerde tek yıllık, tropiklerde ise çok yıllık bir türdür.

Amerikanın keşfinden sonra İspanya gelen biber buradan tüm Avrupa’ya yayılarak 16 YY’da da ülkemize gelmiş olup; ’lü yılların sonunda Hindistan ve oradan da Çin’e geçmiştir.

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütünün verilerine göre; yıllık ton biber üretimi yapılmaktadır.

verilerine göre Türkiye’de yıllık ton biber üretimi yapılmaktadır. Bu üretimin tonu açık tarladan, tonu ise örtü altı üretiminden gelmektedir. Buna göre Türkiye’de biber üretiminin %27 si örtü altından gelmektedir.

verilerine göre örtü altında yıllık Kapya biber üretimi, ton;

Carliston üretimi, ton;

Dolmalık biber üretimi, ton;

Sivri biber üretimi, ton olmuştur.

Örtü altı biber üretiminde şehirlere baktığımız zaman sırasıyla Antalya, Mersin, Adana, Samsun, İzmir ve Hatay gelmektedir.

Biber Nasıl Bir Bitkidir?

Latince adı Capsicum annuum olan biber, bitişik taç yapraklı iki çeneklilerin patlıcangiller familyasından otsu bir bitkidir. Meyveleri hem taze yeşilken, hem de kurutularak veya konserve halinde yenir.

Bibere acı tadını veren madde capsaicin adlı alkaloittir. Capsaicin, yiyenin ağzında güçlü bir yanma hissi üretebilen bir kimyasaldır.

Capsaicin içermeyen tek biber dolmalık biberdir. 

C vitamini açısından oldukça zengin olan biber, meyve biçimine; rengine ve tadına göre, dolmalık, sivri, acı, yeşil, kırmızı biber gibi çeşitli adlar alır. Kimi çeşitler ise sarı, turuncu ya da mor renkli meyveleri nedeniyle süs bitkisi olarak yetiştirilir.

Biberin Kök Özellikleri

• Biber orta derinlikte kök sistemine sahip bir türdür.
• cm kazık kök büyüdükten sonra yan kökler gelişir veyan kökler kazık kökü baskı altına alır.
• Köklerin çoğunluğu cm derinlikte yer alır, ancak cm derinliğe inebilir.
• Ağır ve ıslak topraklarda 30 cm’den aşağı inmez.
• Toprak yapısı ve gelişme durumuna göre kökler cm. çaplı bir alanda dağılır.

Biberin Gövde Özellikleri

• Biber gövdesi ilk gelişim aşamasında otsu yapıdadır. Yaşlandıkça yarı odunsu bir yapı alır.
• Gövde yuvarlak şekilli ve üzeri çıplaktır.
• Çeşide bağlı olarak veya yapraktan sonra dikotom şekilde dallanma görülür.
• Gövde kendisini dik tutuma özelliğindedir (sera koşullarında ipe alınması gerekir)
• Biber gövdesi kırılgandır.
• Bitkiler cm yüksekliğe ulaşabilir. (budama ve gövde sayısına göre yükseklik artar)
• Bitki sıklığına bağlı olarak boğum araları uzayabilir.
• Gelişme durumuna göre kanopy çapı cm olur.
• Çeşide bağlı olarak boğumlarda antosiyanin oluşumu gözlenir.
• Genellikle dikotomik dallanma görülür.

Biberin Yaprak Özellikleri

• Biber yaprakları basit yapraktır.
• Yaprak şekli çeşit ve meyve şekline bağlı olarak farklılık gösterir.
• Yapraklar; sivri biberlerde uzun-oval, dolmalıklarda yuvarlak-ovaldir. Yaprak kenarları düz ve yaprak üzeri parlaktır.
• Yabani tiplerde tüylülük görülür.
• Sivri ve süs biberlerinde yapraklar daha küçüktür.
• Yaprak uçları genellikle sivridir.
• Yaprak rengi açık yeşilden koyu yeşile kadar değişir.
• Bazen yapraklarda antosiyanin oluşumu gözlenir.
• Antosiyanin oluşumu gece sıcaklıklarının düşmesi ile artar.
• Biberde yaprak sapı ince ve hafif olukludur.

Biberin Çiçek Özellikleri

• Yaprak veya dal koltuklarında, bir ya da birden fazla çiçek bulunabilir.
• Erselik yapıdadır.
• Erkek ve dişi organ aynı çiçek üzerindedir.
• taç yaprak, 5 erkek organ ve 1 dişi organdan oluşur.

Biberde Meyve Özellikleri

• Biberde meyve üzümsü meyvedir.
• Meyvenin en dışında pericarp (meyve eti) bulunur. Perikarp (eksokarp, mezokarp, endokarp) içinde meyve boşluğu bulunur. Karpeller uca doğru birleşmiş durumdadır.
• Meyvenin dip kısmında plasenta bulunur. Plasenta çeşide bağlı olarak yuvarlak sivri arasında değişir.
• Tohumlar kısa bir funikulus ile plasentaya bağlanırlar.
• Plasentanın karpel duvarı üzerinde devam ettiği çeşitlerde meyve ucuna kadar tohum bulunur.
• Kültür çeşitlerinde meyvenin uç kısmı kapalıdır.
• Acılık veren madde capsaicindir. En yüksek olduğu dönem renklenmenin başladığı dönemdir.
• Meyveler ince uzun, konik, dolmalık, kiraz ve domates şeklinde olabilir.
• Meyve et rengi açık yeşil, yeşil, koyu yeşil, beyaz, sarı beyaz ve sarıdır.
• Tam olgunlukta, beyaz, sarı, kırmızı, koyu kırmızı, mor ve morumsu siyahtır.
• Meyve et kalınlığı mm arasında değişir.
• Bazı sivri ve konik çeşitlerde kalikse yakın kısımda körük tabir edilen bir oluşum olur.
• Meyvelerde büyüklük çeşit tipine göre değişmektedir.

Biberin Tohum Özellikleri

• Biber tohumları plasenta üzerinde kuru halde bulunurlar.
• Tohum şekli domatese benzer, ancak üzerinde tüy yoktur. Renk parlak, kenarlar kalkık, orta kısım basıktır.
• Renkleri sarımtıraktır.
• Bir gram tohumda tohum vardır.
• Çimlenme testi C’de yapılır. 7 ve günlerde sayım yapılır.
• Minimum çimlenme sıcaklığı 10 C’dir.
• Bazı biberlerde hasattan hemen sonra çimlenme oranı düşük olabilir. ay dinlenmeye alınırsa çimlenme oranı artar.
• Tohumlar çimlenme kabiliyetini yıl  korurlar.
• Acı biberlerde hem çimlenme geçtir hem de çimlenme kabiliyetini hızla kaybeder.
• Tohumlar endospermik tohumdur ve epigeik çimlenme gösterir.

Biber Çeşitleri Nelerdir?

Capsicum annuum Latince adıyla bilinen biberin, 5 farklı alt türü vardır.

C. a. var. cerasiforme

Kiraz biberleridir. Oval, yuvarlak, küre şeklinde veya uzunca yassı minyatür sivri biber şeklindedir. cm uzunluğunda cm çapındadır. Arnavut biberi olarakta adlandırılır. Acılık (+/-). Meyveler dik durumdadır.

C. a. var. conoides

‍Meyveler konik veya uzun silindir şeklindedir. Uzunluk cm, çap cm. farklı renklerde olabilir. Meyveler bitki üzerinde dik pozisyondadır.

C. a. var. fasciculatum

‍Kırmızı salkım biberlerdir. Meyveler demet halindedir. Uzunluk cm çap cm (uca doğru daralır). Acı biberlerdir ve meyveler bitki üzerinde dik durur.

C. a. var. longum

‍Uzun sivri biber grubudur. cm uzunluk, cm çap (en geniş yer sap kısmı). Meyveler bitki üzerinde sarkık durumdadır. Sivri ve küt uçlu olanları vardır. Acılık (+/-).

C. a. var. grossum

‍Dolmalık biberler grubudur. Meyveler büyük, yuvarlağa yakın veya uzunca ve bölmelidir. Uzunluk cm, çap cm’dir. Acılık(+/-). Farklı renklerde olabilir. Meyve eti kalın ve ince olanlar vardır. Farklı renklerde olabilir. Kalın etli ve tatlı olanlar California Yolo Wonder olarak adlandırılmaktadır.

Ayrıca biberler şöyle de sınıflandırılabiliriz;

Sivri biberler

Bu grupta uzun, narin yapılı, genelde orta koyulukta yeşil renkli, ince duvarlı, genelde tatlı bazen acı biberler yer alır. Bu gruptaki biberler daha koyu yeşil, daha kalın duvarlı, oldukça sert dokulu, daha kısa boyludur.

Çarliston biberler

Sarı ve yeşil renkli çeşitleri olduğu gibi lezzetleri de acı veya tatlı olabilir. Uzun, iri, daha kalın duvarlı ve etli olduğundan ayrı bir grup teşkil eder.

İri kırmızı (kapya) biberler

Özellikle acı olanlar daha ziyade kırmızı toz biber üretiminde ve pastırma yapımında geniş ölçüde kullanılır. Bu grupta yer alan daha tatlımsı çeşitler ise çoğunlukla biber salçası yapımında ve evlerde özel şekilde hazırlanan turşu yapımında kullanılır. Uzun, kırmızı renkli biberlerdir.

Konik biberler

Tamamen kızardıklarında daha ziyade biber salçası ve kırmızı toz biber yapımında kullanılır. Yeşil veya sarı renkli, kalın duvarlı, çoğunlukla tatlı bazen acı olan biberlerdir.

Domates biberleri

Şekli domatese benzediğinden bu isimle anılmaktadır. Kırmızı renkli, dolgun etli ve tatlı lezzetli olan bu biberler ülkemizde salça üretiminde kullanıldığı gibi içi doldurularak turşu halinde değerlendirilmektedir.

Dolmalık biberler

Yuvarlak iri biberler grubunu teşkil eden bu biberler sarı veya muhtelif tonda yeşil renklidir. Renk, irilik ve duvar kalınlıkları oldukça değişiklik gösterir.

Patlıcangiller familyasına ait bir bitki olan biberin anavatanı Amerika kıtasıdır. Biber cinsinin yaklaşık adet türü vardır. Hem sade bir şekilde tüketilen, hem de salatalarda ve yemeklerde sık sık kullanılan biber, farklı renklerde olabilir. Manavlarda en çok karşımıza çıkanlar ise yeşil, sarı ve kırmızı biberdir. Biberin türüne göre tadı da değişiklik gösterir. Kırmızı biber ve jalapeno biberi acılığı ile bilinirken, yeşil biberin bazı türleri tatlıdır. 

Biber Hangi Bölgede Yetişir?

FAO'nun verilerine göre dünyada en çok biber üretiminin yapıldığı yer, Çin'dir. Meksika, Türkiye ve Endonezya ise Çin'i takip eder. Ülkemizde ise en çok biber üretimi Akdeniz, Ege ve Marmara Bölgeleri'nde yapılmaktadır. Biber üretiminde Antalya'nın Demre ilçesi öne çıkar. Çanakkale ise kapya biber üretiminde ilk sırada yer alır. 

Biber Hangi İklimde Yetişir?

Biber, sıcak iklimleri seven bir bitkidir. derece aralığı biber yetiştirmek için uygundur. Soğuğa duyarlı bir bitkidir ve 12 dereceye kadar tolere edebilir. derece gibi yüksek sıcaklıklarda ise polen canlılığını kaybeder ve çiçeklerin tozlaşma ihtimali düşer. Ülkemizde soğuk ve yüksek yaylalar haricinde hemen her yerde biber yetiştiriciliği yapılabilmektedir.

Biberlerde hasat; çeşidin erkenciliği, yetiştirme ve bakım koşullarına göre değişir. Biber, uygun büyüklüğü aldığında hasat edilmelidir. Çok körpe iken toplanırsa yola dayanımı azalır. Fazla geç toplamak da kalite özelliklerinin düşmesine neden olur. Meyveler normal büyüklüğünü aldığında toplanır.

Ancak salça ve kırmızı toz biber üretiminde meyveler tamamen kızarıncaya kadar bitki üzerinde bırakılır ve seferde toplanır

Biber bitkisini iyi tanımayan üreticiler, hasada gelmiş meyveyi bilemeyebilirler; çünkü biber meyvelerinin olgun-yeşil dönemi olarak tanımlanan özel bir durumu vardır. Bu dönemde meyve yüzeyi mat buruşuk bir yapıdan daha parlak bir yapıya dönüşür. Bu dönemden önce toplanan biber meyveleri çabuk yumuşadıkları için yeşilden önce sarıya sonra kırmızıya dönmeye başlar.

Hasadın gecikmesi halinde en güzel yol, meyvenin üniform kırmızı rengini almasını beklemektir. Bu, olgun yeşil dönemden 6 hafta sonra gerçekleşir. Ancak sera biber üretimi için kırmızı olum, istenilen bir durum değildir.
Haziran sonu-temmuz ayı başlarında hasada başlanıp genelde ekim ayı ortalarında hasat son bulur. Toplam defa hasat yapılır. Hasat işlemi genelde haftada bir yapılır.

Sonbahar döneminde hasat kasım ayında başlar ve ocak ayı sonuna kadar sürer. Hasadın haziran ayına kadar sürdürülmesiyle tek ürün yetiştiriciliği yapılmış olur.