Rubik Çözme Programı

kaynağı değiştir]

3×3×3'lük Rubik Küpü çözüm kitapçıklarının çoğu David Singmaster tarafından geliştirilen gösterim sistemini kullanarak hareket algoritmalarını tanımlar. Bu sisteme genel olarak "Küp gösterimi" ya da "Singmaster gösterimi" denir. Göreceli olan tanımlama nedeniyle herhangi bir küp için kullanılabilir.

• F (Front-Ön): Size bakan yüz
• B (Back-Arka): Ön yüzün arkasında kalan yüz
• U (Up-Üst): Ön yüzün üstünde kalan yüz
• D (Down-Alt): Üst yüzün karşısında ya da ön yüzün altında kalan yüz
• L (Left-Sol): Ön yüzün solundaki yüz
• R (Right-Sağ): Ön yüzün sağındaki yüz

Bir harfin arkasından kesme işareti geldiğinde o yüzün saat yönünün tersine çeyrek tur döndürüleceği anlamına gelir. Kesme işareti olmadan kullanılan harf ise saat yönünde çeyrek tur döndürülmesi için kullanılır. Bir harfin arkasından 2 kullanıldığında (genelde üst simge olarak yazılır) o yüzün yarım tur döndürülmesi anlamına gelir ve döndürme yönünün bir önemi yoktur.

Az kullanılan hareketlerin arasında küpün üçte ikisini ya da tamamını döndürmek için kullanılan gösterim yer alır. x, y ve z harfleri, küpün gösterilen eksenlerinden biri etrafında tamamen döndürülmesi için kullanılır. X ekseni sol ve sağ yüzleri dik olarak kesen çizgidir. Y ekseni üst ve alt yüzlerden, Z ekseni de ön ve arka yüzlerden geçen çizgidir.

f, b, u, d, l ve r olarak kullanılan küçük harfler sözü edilen yüzün ilk iki seviyesini hareket ettirmek için kullanılır. Ayrıca M, E ve S içeride kalan kısmın hareketi için kullanılır. M harfi, L ve R arasında kalan kısmın aşağı hareketi için, E harfi U ve D arasında kalan kısmın sağa hareketi için ve S harfi de F ve B arasında kalan kısmın saat yönünde döndürülmesi için kullanılır.

Örnek olarak üst kısımdaki üç kenar küpçüğü diğer parçaların yerini değiştirmeden hareket ettirmek için kullanılan F2U'R'LF2RL'U'F2 algoritması şöyle okunur:

1. Ön yüzü derece çevir
2. Üst yüzü saat yönünün aksine 90 derece çevir
3. Sağ yüzü saat yönünün aksine 90 derece çevir
4. Sol yüzü saat yönünde 90 derece çevir
5. Ön yüzü derece çevir
6. Sağ yüzü saat yönünde 90 derece çevir
7. Sol yüzü saat yönünün aksine 90 derece çevir
8. Üst yüzü saat yönünün aksine 90 derece çevir
9. Son olarak ön yüzü derece çevir.

Yeni başlayanları yıldırmamak için bu gösterim sisteminin yanı sıra algoritma açıklayıcı resimler ve çevrimiçi çözümlerde de animasyonlar verilmektedir.^[23]

Yarışmalar[değiştir kaynağı değiştir]

Popüler olduğu yıllarda Rubik Küpü'nü en kısa sürede kimin çözebileceğini görmek üzere birçok yarışma düzenlendi. İlk Dünya şampiyonası 5 Haziran ’de Budapeşte’de yapıldı. Yarışmayı, Los Angeles, ABD'den katılan Vietnamlı öğrenci Minh Thai 22,95 saniyelik bir süreyle kazandı.^[24]

Pek çok kişi daha kısa sürelere ulaşmış olduklarını iddia etmişlerdir ancak zamanlama ve yarışma kurallarına uygun olarak kaydedilmediklerinden bu iddialar resmî olarak tanınmamıştır. Sadece Dünya Küp Derneği (‘’World Cube Association’’ - WCA) tarafından düzenlenen yarışmalarda kırılan rekorlar kaydedilmektedir.^[25]

yılında WCA Stackmat zamanlayıcısı adı verilen özel bir alet ile birlikte yeni kurallar belirlendi.^[26] Hollandalı Mats Valk, Zonhoven Open yarışmasındaki 5,55 saniye ile dünya rekorunu elinde bulundurmaktaydı. 27 Nisan tarihinde 5,25 saniyede tamamlayan Amerikalı Collin Burns yeni dünya rekorunun sahibi oldu.^[27][28] Bundan sonraki dünya rekoru ise 4,90 saniye ile Lucas Etter tarafından kırılmıştır.^[29] En yeni dünya rekorunu ise Yusheng Du 3,47 saniye ile elinde bulundurmaktadır.^[30] Feliks Zemdegs, 5,80 saniye ile beş çözüm derecesinin en iyi ve en kötü çözüm çıkarıldıktan sonra kalan üçünün ortalaması olan resmî rekorunu elde etmiştir.^[31] Ayrıca Türkiye rekoru Ahmet Güzel tarafından 5,71 saniyedir.^[32]

Alternatif yarışmalar[değiştir kaynağı değiştir]

Öncül denemeler[değiştir kaynağı değiştir]

Kısmen parçalarına ayrılmış Rubik Küpü

Standart küpün her kenarı yaklaşık 5,7&#;cm'dir.^[17] Bulmaca yüzeyindeki yirmi altı küpçükten oluşur. Ancak her yüzün orta küpçüğü aslında merkez mekanizmaya bağlı kare bir yüzeyden ibarettir. Bu mekanizma diğer parçaların girebileceği ve hareket edebileceği temeli oluşturur. Yani küp aslında kesişen üç eksende altı orta kareyi tutan bir merkez parça ve bu merkez parçanın üzerine takılan ve üzerinde dönebilen yirmi küçük plastik parçadan oluşmaktadır. Küpü kolayca parçalarına ayırmak mümkündür. Bunun için genellikle bir kenarı 45° açıyla döndürüp, köşedeki küpçüğü hafifçe zorlayarak orta küpçükten ayırmak yeterli olmaktadır. Ancak dikkat edilmezse köşe küpçüğü zorlarken ortadaki mekanizma da kırılabilir. Yani küpü parçalarına ayırıp sonra tekrar birleştirmek mümkündür.

İki tarafında farklı renk olan on iki kenar parça ve üç tarafında farklı renk olan sekiz köşe parça vardır. Her parçanın kendine özgü bir renk kombinasyonu vardır ama tüm olası kombinasyonlar mevcut değildir. Örneğin eğer beyaz ve sarı renkler karşıt yüzlerde ise hem beyaz hem de sarı renk içeren köşe parça yoktur. Bu küpçüklerin birbirlerine olan görece konumlarını değiştirmek için küpün dış üçte bir bölümünü 90°, ° ya da ° çevirmek yeterli olur. Ancak bulmacanın çözülmüş hâlinde, renkli yüzlerin birbirlerine göre konumları sabittir.^[18]

Orijinal küplerde renkler şöyle dağılmıştır: Kırmızı karşısında turuncu, sarı karşısında beyaz ve yeşil karşısında mavi. Ancak sarı karşısında yeşil ve mavi karşısında beyaz olan farklı kombinasyonlara da rastlanır.^[19]

Permütasyonlar[değiştir

nest...

75704 75705 75706 75707 75708